سیاسی دیدگاه ادبیات جهان - مقالات و خبرها بخش خبر آرشیو  
   

از شهربانو تا شهردخت؛ گِتوهایی که زنان را از جامعه جدا می کند


شیرین شمس


• شهردخت مکانی است ویژه زنان جوان که در راستای سیاست "تفکیک جنسیتی" و به شدت هر چه تمام سعی می کند با کشیدن دیواری بین زنان و جامعه، هر چه بیشتر جامعه را مردانه کرده و سهم زنان را از فضاهای عمومی آن به کمترین میزان ممکن برساند. این طرح ما را به یاد حصار کشی های دوران حکمرانی هیتلر می اندازد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱٣ بهمن ۱٣۹۵ -  ۱ فوريه ۲۰۱۷


مهرماه سال ۹۴ بود که "شهردخت" در خیابان کارگر شمالی واقع در منطقه ۶ تهران که یک محیط دانشجویی است، به ‌صورت آزمایشی شروع به کار کرد تا به گفته محمدباقر قالیباف شهردار تهران محیط مناسبی برای گذران اوقات فراغت دختران بخصوص دختران دانشجو باشد.
شهردخت مکانی است ویژه زنان جوان که در راستای سیاست "تفکیک جنسیتی" و به شدت هر چه تمام سعی میکند با کشیدن دیواری بین زنان و جامعه، هر چه بیشتر جامعه را مردانه کرده و سهم زنان را از فضاهای عمومی آن به کمترین میزان ممکن برساند. این طرح که با هدف قرار دادن زنان جوانِ مشغولِ تحصیل و یا علاقمند به فعالیت های اجتماعی، دارد می رود در پنج منطقه مختلف دانشگاهی تهران راه اندازی شود، ما را به یاد حصار کشی های دوران حکمرانی هیتلر می اندازد. گتوهایی که برای یهودیان ساخته می شد تا آنها را از دیگر افراد جامعه جدا کند.
شهردخت، مکان حصار کشی شده یا بهتر است بگوییم "گتوی زنانه" ، این امکان را برای زنان بین سن ۱٨ تا ٣۵ سال بوجود آورده که زندگی اجتماعی خود را بدون الزام به حجاب اجباری در استراحتگاه، کافی شاپ، سالن ورزشی، سالن جشن و دور همی، برگزاری نمایشگاه‌های رایگان برای دختران دانشجو، اکران فیلم، اجرای موسیقی و کارگاه‌های آموزشی و برنامه‌های فرهنگی به مناسبت‌های مختلف، آتلیه و آرایشگاه، کافی نت و برپایی برنامه‌های مناسبت‌های مذهبی، تجربه کنند. با وجود عدم الزام رعایت حجاب در این مکان، با اینحال برنامه تشویقی تحت عنوان تجربه چهره خود با حجاب هم ترتیب داده شده است. قرار نیست حتما به این شهردخت برویم و از نزدیک ببینیم که چطور زنان در دیوارهای محصور از نظر فکری، اجتماعی و اقتصادی در سیاست های اسلامیزه کردن جامعه و جدا کردن زنان از کلیت جامعه به بازی گرفته شده اند.
بیش از یک‌سال از آغاز به کار این گتوی زنانه می گذرد و الهه عطایی مدیرکل بانوان شهرداری تهران به تازگی اعلام کرد تا پایان برنامه پنج‌ساله دوم شهرداری، پنج شهردخت در پهنه‌های مختلف دانشگاهی در تهران راه‌اندازی شود‌. و مناطق یک و سه تهران به ‌دلیل قرار داشتن دو دانشگاه بهشتی و الزهرا هم قرار است در نیمه اول سال آینده صاحب شهردخت شوند. سوال اینجاست که چرا شهردخت بوجود آمد و در حال راه اندازی بیشتر است؟! آیا شهردخت تقاضائی از جانب زنان جامعه بوده و آیا مورد استقبال قرا گرفته؟! در مقابل چنین طرح های ارتجاعی که تلاش می کند زنان را از جامعه جدا کند چه باید کرد؟!
پاسخ را باید در عملکرد اجتماعی زنان و اتفاقا برخلاف سیاست های محدود کننده زنان جستجو کرد. هر چه میزان تمایل زنان برای تحصیل، سهم خواهی از جامعه، فعالیت ها و عرض اندام اجتماعی بیشتر میشود، سیاست های تفکیک جنسیتی هم حرفه ای تر عمل میکنند. مجموعه هایی چون شهربانوها که تحت عنوان مجموعه های فرهنگی ورزشی و تفریحی ویژه بانوان تعریف و راه اندازی شدند، و نیز شهردخت از این دسته سیاست ها هستند که تلاش در به حداقل رساند حضور زنان در جامعه دارند. هر چند اینگونه مجموعه ها از طرف زنان جوان، غالبا مورد استقبال قرار نمی گیرد و سطح انتظار مسئولین مربوطه را با توجه به تبلیغات برای پاتوق دختران و هزینه هایی که صرف می شود، تامین نمیکند اما می توانند تهدیدی برای موقعیت زن در جامعه باشد. با این روند اماکن عمومی بیشتری در جامعه به مردان اختصاص داده خواهد شد و لذا سهم قانونی زنان از جامعه کوچکتر از گذشته خواهد شد و بستر بی حقوقی و نابرابری قانونی زنان گسترده تر و لایه های آن بیشتر خواهد شد.
البته که مطالبه برای "لغو تفکیک جنسیتی" یکی از مطالبات جنبش های مختلف زنان، دانشجویی و خلاصی فرهنگی جوانان بوده است و تا به حال فعالیت ها و اعتراضات مختلفی حول این محور بخصوص در دانشگاهها صورت گرفته است، اما این بار باید پا را فراتر از دانشگاهها گذاشت و به موازات دانشگاه، در سطح فعالین حوزه زنان و دیگر حوزه های اجتماعی و با دخالتگری روزنامه نگاران، مجموعه هایی چون شهربانو و شهردخت را به عنوان یک تهدید جدی برای موقعیت زن در جامعه، به یک گفتمان عمومی و اعتراضی تبدیل کرد. پلاتفرم مشخص و سازماندهی حول آن و نیز همبستگی بین جنبش های مختلف از الزامات دوره مبارزاتی حال حاضر است. بنابراین فعالین باید با ترتیب دادن پلاتفرمهایی، بر مطالبه "لغو تفکیک جنسیتی" و "سهم خواهی زنان از اماکن عمومی" قوی تر و محکمتر از گذشته تاکید کنند، خواهان پایان دادن به تولید و بازتولید "فرهنگ جنسیت" زده شوند. با توجه به اینکه در حال حاضر در سطح جامعه اعتراضی علیه تخصیص هزینه های کلان شهرداری به تفکیک جنسیتی وجود دارد، باید این اعتراض در سطح فعالین رهبری شود. در پلاتفرم ها باید بر این تاکید گردد که این بودجه های کلان می بایست در راستای ارتقاء موقعیت زنان در جامعه اعم از ارتقاء سطح تحصیلی زنان آنهم از نوع رایگان، فعالیت های ورزشی و افزایش فرصت اشتغال زنان در جامعه به کار گرفته شود نه در راستای تقویت فرهنگ جنسیت زده و مردسالار، نه در راستای بی حقوقی قانونی زنان از اماکن عمومی و نه در راستای قطع ارتباط زنان از جامعه، و نه در ایجاد گتوهای زنانه.


اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Facebook
    Delicious delicious     Twitter twitter     دنباله donbaleh     Google google     Yahoo yahoo     بالاترین balatarin


چاپ کن

نظرات (۰)

نظر شما

اصل مطلب

بازگشت به صفحه نخست