• در ۱۳ جنگی که که ما در ۳۰ سال گذشته آغاز کرده ایم و چهارده تریلیون [۱۴٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰] دلاری که خرج شان کردیم؛ و صدها هزار جانی که از کره ی زمین محو شدند؛ به یاد آورید که تنها یک رهبر نبوده است، بلکه سیستم، هم جمهوریخواهان و هم دمکرات ها، بوده اند که این جنگ ها را آغاز کردند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۱۲ تير ۱٣۹۶ -  ٣ ژوئيه ۲۰۱۷

 اولیور استون مستندساز، کارگردان، فیلمنامه نویس، هنرپیشه و تهیه کننده ی پیشرو، صلحجو و آزادیخواه امریکایی تاکنون سه جایزه ی اسکار و هشت نامزدی اسکار را در کارنامه ی خود دارد[1]. وی همچنین از کهنه سربازان جنگ ویتنام است. این ترجمه ی بخش پایانی سخنرانی وی در مراسم جایزه ی صنف نویسندگان امریکایی (Writers Guild Awards 2017)، خطاب به نویسندگان جوان است [2]:
«در حالی که به پایان راهم در «هالیوود» می رسم،- ممکن است که غفلتی از سوی من باشد اگر به شما، به ویژه نویسندگان جوان تر، یادآور نشوم که می توانید نسبت به حکومت و جامعه تان منتقد باشید. لازم نیست که حتمن با آنها جور باشید. حالا مُد روز است که جانبدار جمهوریخواهان، ترامپ و همه ی این ها باشید، و از اوباما و کلینتون ها اجتناب کنید. اما این را به خاطر داشته باشید که در ۱۳ جنگی که که ما در ۳۰ سال گذشته آغاز کرده ایم و چهارده تریلیون [۱۴٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰] دلاری که خرج شان کردیم؛ و صدها هزار جانی که از کره ی زمین محو شدند؛ به یاد آورید که تنها یک رهبر نبوده است، بلکه سیستم، هم جمهوریخواهان و هم دمکرات ها، بوده اند [که این جنگ ها را آغاز کردند]. این [سیستم] را هرچه که می خواهید بنامید: نظامی-صنعتی، امنیتی، پولی-مالی، رسانه ای، مجتمع و... این سیستم [حکومتی] است که همیشگی و ماندگار بوده است؛ با این پوشش که این جنگ ها عادلانه بوده اند و قابل توجیه و به نام پرچم ما که برفراز جان هایمان با افتنخار دراهتزاز بوده است.
کشور ما، درنظر خیلی ها، بیشتر ثروتمند شده است. ولی به نام این ثروت، ما نمی توانیم سیستم خود را مُحِق و مرکز ارزش های جهانی بدانیم، هنگامی که به ایجاد این جنگ ها و آشفتگی ها ادامه می دهیم. [تشویق حاضران] نیازی نیست که به قربانیان مراجعه کنیم. اما می دانیم که ما در بیش از ۱۰۰ کشورجهان دخالت کرده ایم، با تجاوز، تغییر رژیم، ایجاد هرج و مرج اقتصادی، یا جنگ های چندوجهی، قدرت نرم... هرچه می خواهید بنامیدش. این نوعی ازجنگ است. در نهایت، این تبدیل به سیستمی شده است که ما را به سوی مرگ این سیاره و نابودی همه ی ما هدایت می کند.
من با مردمی که حرفه شان جنگ است، درتمام عمر، مبارزه کرده ام. این بازی فرساینده ای است. بیشتر مواقع لگدکوب می شوید. به رغم همه ی نکوهش ها و توهین هایی که دریافت می کنید، و همچنین چاپلوسی ها، مهم است که یادتان باشد: اگر به آنچه می گویید باور داشته باشید و بتوانید در راهتان پایدار بمانید، می توانید تغییر ایجاد کنید. مصرانه از شما می خواهم که راهی بیابید تا با خود خلوت کنید؛ به حس های درونی تان گوش کنید، نه همیشه در نقش نویسنده. سعی کنید که برای موفق شدن، درپی آنچه عامه ی مردم می خواهند نباشید. بلکه به جای آن، سعی کنید عمق معنای واقعی زندگی تان برروی زمین را بیابید. و هرگز از دل و جرات خود در مبارزه برای صلح، درستی و گفتن حقیقت دست برندارید.» [تشویق حاضران]
[1] خلاصه ای از کارنامه ی ویلیام اولیور استون (William Oliver Stone)
اولیور استون (متولد سپتامبر 1946) فیلم ها و مستندهای مشهوری ساخته است. ساخته های وی همواره بیانگر و نمایشگر روایت ها و حقایقی بوده است که رسانه های مسلط قدرت های حاکم پنهان، سانسور و یا وارونه نمایی کرده اند. وی یکی از کسانی است که مهم ترین وقایع تاریخی پنجاه سال اخیر را مستند کرده است. امریکا و نقش آن در عرصه ی جهانی محور کارهای وی بوده است. وی تاکنون سه جایزه ی اسکار برده است و هشت بار نامزد اسکار در زمینه های مختلف بوده است. از میان 27 فیلمی که ساخته شده، دوتای آخر («گوانتانامو» و «دلال قدرت») هنوز به نمایش درنیامده است.
در اینجا مجموعه ای از مهم ترین فیلم های اولیور استون، آن ها که جنبه های تاریخی، سیاسی و صلح طلبانه دارد به طور مختصر و به ترتیب تاریخ نمایش معرفی می شود:
• «مصاحبه های پوتین» (The Putin Interviews- 2017)
این تازه ترین فیلم مستند اولیور استون، با توجه به شیطان سازی سال های اخیر از جمهوری فدراتیو روسیه، رئیس جمهورش، ولادیمیر پوتین و جنجال های بیشمار رسانه ای در این زمینه ها ساخته شده است. همه ی این جنجال های رسانه ای و شیطان سازی ها در خدمت گسترش نظامی گری، جنگ های مختلف، پیمان نظامی ناتو و محاصره ی نظامی-اقتصادی-سیاسی روسیه بوده است. این فیلم، محصول بیست ساعت مصاحبه در طول دوسال گذشته با ولادیمیر پوتین بوده است. دوربین در همه جا، پوتین را در کار و زندگی دنبال کرده و مصاحبه های رسمی و غیررسمی با وی را ضبط کرده است. فیلم ها در چهار قسمت یک ساعته خلاصه شده و از خردادماه امسال به نمایش درآمده است. این یکی از پیش پرده های این مستند است (ضمنن گاهی می توان همه ی چهار قسمت را در اینترنت یافت):
www.youtube.com
اگر در یافتن فیلم ها در فضای مجازی موفق نشدید، می توانید به فایل صوتی ۹ ساعته ای، که از کتابی به همین نام به زبان انگلیسی منتشر شده است، مراجعه کنید. برای کمک به خوانندگان و شنوندگان، این کتاب و فایل صوتی با توضیحات دقیق در مورد نام ها، اصطلاحات و وقایع تاریخی-سیاسی همراه است:
www.youtube.com
• «اسنودِن» (Snowden- 2016)
این فیلم سینمایی-داستانی براساس زندگی ادوارد اسنودن (Edward Snowden) از کارکنان «آژانس امنیت ملی» (National Security Agency-NSA) امریکا و کتابی به نام «فایل های اسنودن» (The Snowden Files) ساخته شده است. «اسنودن» نقش این سازمان را در جمع آوری و ضبط اطلاعات از صدها میلیون شهروندان جهان، از جمله دولتمردان کشورهای متحد امریکا و همه ی شهروندان امریکایی از طریق اینترنت، تلفن و سایر دستگاه های الکترونیک شخصی را فاش کرد. وی فایل های این سازمان را در اختیار رسانه ها قرار داد. از آن پس، وی تحت تعقیب و فراری بوده و به ناچار در روسیه پناهنده شده است. این پیش پرده ای از فیلم اسنودن است که سال پیش در سینماها به نمایش درآمد:
www.youtube.com
روزنامه نگاران، مبارزان حقوق شهروندی و آزادی بیان از نقاط مختلف جهان، هرازگاهی، جلسات پرسش و پاسخ با وی را از طریق اینترنت برگزارمی کنند. سال پیش، دو جلسه توسط انجمن بین المللی قلم (PEN International) در اسلو انجام شده است:
www.youtube.com
www.youtube.com   
و این مصاحبه ای است با (Western Truth TV- WTTV):
www.youtube.com
• «تاریخ ناگفته ی ایالات متحده ی امریکا» (The Untold History of the United States- 2012)
این سریال مستند در سال 2012 به نمایش درآمد. کتابی هم به همراه فیلم با همین نام منتشر شد. فیلم و کتاب از نتایج تحقیقات پروفسور «پیتر کازنیک» (Peter J. Kuznick) تاریخدان امریکایی و اولیور استون بود. فیلم ها در ۱۰ قسمت به نمایش درآمد که مهم ترین وقایع تاریخی از جنگ دوم جهانی تا اواخر اولین دوره ی ریاست جمهوری اوباما را دربرمی گیرد. آخرین قسمت با عنوان «بوش و اوباما- عصر ترور» را در اینجا ببینید:
www.youtube.com
دو قسمت ضمیمه ی این سریال مستند به پیشینه های تاریخی یعنی دوره های (1900-1920) و (1920-1940) می پردازد. دوره ی اول را که درباره ی جنگ جهانی اول، انقلاب روسیه و ریاست جمهوری «وودرو ویلسون» است، در اینجا ببینید:
www.youtube.com
ضمنن در اینجا می توانید بخش های دیگر این سریال مستند تاریخی را به زبان های آلمانی و انگلیسی (با کیفیت بد) بیابید:
www.youtube.com
• «جنوبِ مرز» (South of the Border- 2009)
این مستند به این موضوعات می پردازد: رویگردانی کشورهای امریکای جنوبی از بازار آزاد و دستورات صندوق بین المللی پول؛ اقدام شان برای تامین حاکمیت ملی؛ تمایل شان به چپ درزمینه ی حمایت های اجتماعی و توزیع عادلانه تر ثروت برای بهبود شرایط زندگی توده های مردم؛ و مقابله ی امریکا با این اقدامات. برای ساخت این فیلم، با رهبران جدید سوسیالیست یا سوسیال دمکراتی همچون «هوگو چاوز» (Hugo Chávez) از ونزوئلا، «اِوو مورالز» (Evo Morales) از بولیوی، «کریستینا» و «نستور کرشنر» (Cristina and Néstor Kirchner) از آرژانتین، «رافائل کورِرا» (Rafael Correa) از اکوادور، «رائول کاسترو» (Raúl Castro) از کوبا، «فرناندو لوگو» (Fernando Lugo) از پاراگوئه و لولا دا سیلوا (Lula da Silva) از برزیل مصاحبه های متعددی انجام می شود. اولیور استون این فیلم را با همکاری «طارق علی»، نویسنده، روزنامه نگار و فعال چپ گرا ساخته است.
• «فرمانده» (Comandante- 2003) و «در جستجوی فیدل» (Looking for Fidel- 2004)
این دو فیلم مستند درباره ی کوبا و فیدل کاسترو است.
• «شخص نامطلوب» (Persona Non Grata- 2003)
مستندی است درباره ی شرایط مردم فلسطین و اشغالگری اسرائیل.
علاوه بر فیلم های مستند بالا، وی فیلم های داستانی بسیاری ساخته است که از میانشان این ها حائز اهمیت است:
• فیلم های سه گانه درباره ی زندگی روسای جمهور بحث برانگیز امریکا: «جِی.اِف.کِی» (JFK-1991) درباره «جان کندی» و ترور اسرارآمیزش؛ «نیکسون» (Nixon-1995) با جنگ ها و تقلب انتخاباتی اش؛ و «دابلیو» (W.-2008) درباره ی «جرج دابلیو بوش» و جنگ های تجاوزکارانه و یکجانبه اش براساس دروغ ها و اخبار جعلی.
• فیلم های سه گانه درباره ی جنگ های تجاوزکارانه ی ویتنام، لائوس و کامبوج براساس کتاب خاطرات کهنه سربازان. این فیلم ها درواقع بیانگر بخشی از زندگی سربازی خود وی دراین جنگ ها نیز هست: «جوخه» (Platoon-1986) برنده ی اسکار برای کارگردانی؛ «متولد چهارم ژوئیه» (Born on the Fourth of July-1989) برنده ی اسکار برای کارگردانی؛ و «زمین و آسمان» (Heaven & Earth-1993).
• دو فیلم داستانی درباره ی مهم ترین مرکز مالی امریکا و جهان که به روابط درونی این مرکز -حیله گری ها، تقلب ها، حرص و آز و سودورزی بی حد و مرز- می پردازد: «وال استریت» (Wall Street-1987)؛ و «وال استریت: پول هرگز نمی خوابد» (Wall Street: Money Never Sleeps-2010).
• «سالوادور» (Salvador-1986)- فیلمی است درباره ی کار یک خبرنگار امریکایی در بحبوحه ی جنگ داخلی کشور السالوادور. براین زمینه، همچنین نقش نظامی-اطلاعاتی امریکا در حمایت از حکومت نظامی این کشور به تصویر درآمده است. علاوه بر کارگردانی، فیلمنامه نویسی این فیلم را الیور استون با همراهی «ریچارد بویل» (Richard Boyle) به عهده داشت.
• «قطار سریع نیمه شب» (Midnight Express-1978)
الیور استون فقط درنوشتن فیلمنامه ی این فیلم شرکت داشت که اقتباسی بود از کتابی به همین نام. این کتاب خاطرات دانشجویی امریکایی (Billy Hayes) است که به خاطر قاچاق حشیش در ترکیه زندانی و پس از پنج سال موفق به فرار می شود. اولیور استون اولین اسکارش را برای این فیلمنامه به دست آورد. این فیلم شرایط زندان های آن زمان ترکیه -که شاهد کودتا و دخالت نظامیان در قدرت بود- را به تصویر می کشد. منتقدین، از جمله نویسنده ی کتاب، سیاه نمایی اغراق آمیز این فیلم از جامعه ی ترکیه را مطرح کرده اند.
فیلم ها و فیلم نامه های اولیور استون نامزد و برنده ی جوایز متعدد بین الملی هم بوده اند. تماشای مجانی نسخه ی کامل برخی از فیلم های قدیمی تر در اینترنت امکان پذیر است. برای اطلاع بیشتر از زندگینامه ی اولیور استون به ویکی پدیا مراجعه کنید:

en.wikipedia.org
[2] منبع این سخنرانی:
www.youtube.com

ترجمه و تدوین از امیر هوشنگ اطیابی
۱۱ تیرماه ۱٣۹۶ (۲ ژوئیه ۲۰۱۷)