از قیام ۵۷ تا شورش ۹۶
پرویز خان، توپ را برای آگاهی مردم به چرخش در می آورد
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
چهارشنبه
۱٣ دی ۱٣۹۶ -
٣ ژانويه ۲۰۱٨
کرد سنندجی: سرهنگی بود که آن شب مسئول ساواک به حساب می آمده. همان کسی که شب بازداشت قلیچ خانی مسئول شهربانی بود. این را بعدها برای من گفت آن شب ما سر به سر قلیچ خانی گذاشتیم. من رفتم جلوی سلولش و اسمش را پرسیدم. گفت قلیچ خانی! گفتم چکاره ای؟ تعجب کرد که چطور نمی شناسمش. گفت فوتبالیستم! سرم را تکان دادم. متعحب شد. گفتم من نمی دانم تو چکار کردی ولی حکم اعدام برایت صادر کرده اند! ما فقط می خواستیم سر به سرش بگذاریم. چند دقیقه بعد یکی دیگر از افسرها می رود سراغش و همین سوال و جواب را می کند. عمداً می گوید تو را نمی شناسیم که اراده اش خردش کنند. این افسر می گوید سرهنگ (یعنی من) مخالف است اما از بالا دستور داده اند حکمت اعدام است! ما مزاح کردیم... اما موضوع جدی شد!... از روایت جهانگیر کوثری
…پاس تمرین داشت. یک افسر ترک بود به نام علیزاده که یکهو سبز شد سر تمرین. بچهها گفتند چی شده سر و کله او پیدا شده؟ راست آمد بالای سر اصغر. گفت چی کار کردی؟ اصغر گفت یعنی چی، چی کار کردی؟ علیزاده گفت باید سوارت کنیم ببریمت. اصغر گفت بگذار لباسهایم را بپوشم. علیزاده گفت: نمیخواهد، اصلا با شورت تمرین بیا. رفتند. یک راست رفتند توی اداره اطلاعات. اصغر نشست. ده دقیقه طول نکشید که بازجوهای امنیت آمدند. علیزاده گفت شرفی! اینها میخواهند بازجوییات کنند وضع خراب است. اصغر گفت: مرا؟ علیزاده گفت: یک چیزهایی از تو و رفیقهات پیدا کردهاند. اگر چیزی هست به من بگو. نگذار ساواک بیاید از تو چیزی در بیاورد. اصغر میدانست که زیر میزشان ضبط کار گذاشتهاند. گفت که نه، من چیزی ندارم. هر سوالی میخواهند بپرسند.
بازجو آمد. تا ساعت دو، سه نیمه شب سین – جیماش کردند.
– آدرسها را بگو آقای شرفی … تو یونان چند تا اعلامیه سیاسی از کنفدراسیونی ها گرفتند بچهها؟کی، کی را دید؟ کی با کی، من تو من بود؟ بازجو تا اسم قلیچخانی را شنید گفت این مادر فلان، شماها را ول نمیکند؟ اصغر گفت فحش نده آقا. رفیق من است. اصغر دیگر جیک و پوک پرویز را میدانست. میدانست که عکسهای چهگوارا را توی سفرها میآورند. میدانست که کتاب سرخ میآورند. کتاب جلد سفید میآورند. حتی ممکن است از لباس افسری اصغر هم استفاده بشود توی دست به دست شدن اعلامیه ها بعضی وقت ها. بازجو به اصغر گفت پس برویم خانهتان، دید و بازدید از نوزاد تازه از راه رسیده!… اصغر دوزاریاش افتاد که میخواهند خانهاش را بگردند. بازجو گفت گل میگیریم میرویم دیدن بچهتان که قدم شان مبارک باد.
...فهمیدم پیش از من پرویز قلیچخانی، حسن حبیبی و مهدی لواسانی را دستگیر کردهاند. وی تاکید می کند: «آن روزها فوتبالیست کتابخوان زیاد داشتیم. قلیچخانی شاخص ترینشان بود. لواسانی هم بود. چند بازیکن دیگر هم بودند. البته پرویز یک وابستگیهایی هم به چپ داشت. در مسابقات مقدماتی جام جهانی ۱۹۷٨ ما باید در کویت بازی میکردیم. اما فدراسیون فوتبال کویت به فیفا نامه زد که نمیتوانیم امنیت بازی را تامین کنیم. احتمالا خبر دار شده بود که ایرانی های کویت برنامه هایی در سر دارند، بعد هم خبردار شدیم که کویت از حق میزبانی انصراف داده و راضی شده که بازی در زمین بیطرف انجام شود. اول بحث این بود که در مصر بازی کنیم ولی مصر هم قبول نکرد. گروه اخوانالمسلمین در مصر مخالف شاه بودند و البته از مخالفان انورسادات رئیس جمهور وقت مصر به شمار میرفتند آنها هم تهدید کرده بودند اگر تیم ملی ایران به مصر بیاید خرابکاری میکنند. دست آخر بنا شد بازی با کویت در آتن انجام شود. آن هم با شرایط ویژه. یعنی شنبه شب از تهران حرکت کردیم تا یکشنبه بازی کنیم و همان یکشنبه شب به تهران برگردیم. بیشتر از این به ما اجازه نمیدادند تا در آتن بمانیم. وقتی در تهران سوار هواپیما شدیم من کنار پرویز نشستم. تمام زمان سفر را در صندلی خودش نشسته بود و یک چیزی مینوشت. چند دفعه پرسیدم چه چیزی مینویسد اما جواب نمی داد یا جواب سر بالا می داد. بعد فهمیدیم که پرویز شب نامههای را مینوشته است و من هم حدس زدم باز دارد برای شب نامهها مینویسد. البته پرویز عادت داشت حرفهایش را به زنش بگوید تا با دست خط خودش نباشد، اما آن شب داشت با دستخط خودش مینوشت. خیلی عجیب بود.»
می خواست در جام جهانی افشاگری کند
بهروز جلیلیان در مطلبی که بیش از این در اخبار روز www.akhbar-rooz.com منتشر شده در باره رفتن قلیچ خانی همراه تیم ملی ایران به جام جهانی نوشته است: پرویز قلیچ خانی تصمیم گرفته بود، در اعتراض به سرکوب آزادی در ایران، دیگر هیچگاه در تیم ملی ایران بازی نکند. در سال ۱۳۵۶، زمانی که در تیم ارثکویک سن خوزه کالیفرنیا بازی می کرد و قرار بود که به عنوان کاپیتان تیم ملی ایران در جام جهانی آرژانتین، شرکت کند، تصمیم داشت که در اولین بازی تیم ملی در جام جهانی با آتش زدن پیراهن ایران در زمین بازی به افشاگری سیاسی از رژیم شاه و اختناق و شکنجه در زندان ها بپردازد. البته او با وکلای حقوق بشری که توسط کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در خارج کشور هماهنگ شده بود، مشورت کرده بود و وکلا به وی هشدار داده بودند که به خاطر حکومت نظامی و دیکتاتوری در آرژانتین، آنها نمی توانند هیچ ضمانتی از سلامتی وی و یا عدم تحویلش توسط دولت نظامی آرژانتین به رژیم ایران بدهند. ساواک هم خبر دار شده بود و به هیچ وجه اجازه نداد پای قلیچ خانی به جام جهانی برسد. با توجه به این مسئله وی سرانجام تصمیم گرفت که در یک مصاحبه ی تلویزیونی که از شبکه های تلویزیونی آمریکا هم پخش شد، اعلام کند که به عنوان اعتراض به شکنجه و اختناق در ایران، حاضر به شرکت در این مسابقات نیست و طی انتشار جزوه ای که در اواخر سال ۱۳۵۶ در امریکا منتشر کرد، علت دستگیری و چگونگی فشار برای مصاحبه تلویزیونی در سال ۱۳۵۰ را به طور کامل شرح داد.
. پرویز قلیچ خانی در اواخر سال ۱۳۵۷ و چند ماه به پیروزی انقلاب به ایران بازگشت. تا فاصله خروج از کشور دو شماره از نشریه ورزشی و فرهنگی، به نام« بیداران» را با همکاری محمد مختاری و مسعود نقره کار منتشر کرد. اوایل سال ۱۳۶۳ از ایران رفت و در ابتدا مدتی در ترکیه بسر برد و سرانجام به فرانسه رفت. و به مدت دو دهه نشریه معتبر آرش را منتشر کرد. این نشریه در فوریه ۲۰۱۴ از انتشار باز ماند و پرویز بزرگ در آخرین شماره آن چنین نوشت:
“زمانی که فوتبال بازی میکردم، معتقد بودم برای ماندگار شدن در تاریخ هر ورزشی، انتخاب لحظه خداحافظی از بازی، مسئلهای بسیار مهم است؛ و هنر در این است که تا وقتی هنوز در کیفیت بالایی قرار داری، بتوانی زمین بازی را ترک کنی. من در ٣٣ سالگی با آن که هنوز نیمکتنشین نشده بودم، بی هیچ ادعایی و بی بازی خداحافظی، با فوتبال وداع کردم. در اینجا نیز میخواستم تعطیلی آرش نه از سر ناچاری که بر مبنای انتخابی آگاهانه صورت گیرد.”
به روایتی پرویز هنر آن را داشت که توپ گرد فوتبال را برخلاف بسیاری از کاربردهای دیگرش، برای آگاهی و روشنگری مردمی به چرخش درآورد. تاب و توانی که پرویز در آرش از خود نشان می داد؛ بر روحیه ورزشی و توان پهلوانانی همچون تختی است.
اسطوره بزرگ و کاپیتان سابق تیم ملی با کسب ٣ عنوان قهرمانی، پرافتخارترین بازیکن قاره آسیاست. قلیچ خانی در ٣ دوره پیاپی همراه با ایران در جام ملت های آسیا به مقام قهرمانی دست یافته است که در دوره سوم به عنوان کاپیتان جام قهرمانی را بالای سر برد! از جام جهانی ۱۹۷٨ تا جام جهانی ۲۰۱٨ روسیه چهار دهه می گذرد. بنظر میرسد چشم انداز شورش مردم بسیار امید بخش و افق آن خیلی روشن خواهد بود. امیدواری است که تا قبل از جام جهانی ۲۰۱٨ روسیه پرویز خان در وطن باشد و فوتبال ایران به مکتب شاهین بازگشتی با افتخار داشته باشد.
بیوگرافی
نام: پرویز قلیچ خانی
شهرت: کیانی شجاع - سردار قلیچ
تولد: ۱٣ آذر ۱٣۲۴ تهران - شهباز جنوبی
رشته: فوتبال - مدافع مرکزی, با قابلیت بازی در تمام پست ها
باشگاه: کیان - تاج - پاس - عقاب - دارایی - پرسپولیس - سن خوزه ارث کوئیک (لیگ آمریکا)
سابقه ملی: ۵۵ - ۱٣۴۲ (۱۴ سال)
نخستین حضور ملی: ۱۴ مهر ۱٣۴٣ المپیک توکیو برابر آلمان شرقی (نتیجه ۴ بر صفر بسود آلمانشرقی)
آخرین حضور ملی: ۲۴ اسفند ۱٣۵۵ امجدیه - بازی دوستانه با مجارستان (۲ بر صفر بسود مجارستان)
افتخارات و عناوین کم نظیر کاپیتان پرویز قلیچ خانی-
حضور در المپیک توکیو: تیم ملی - ۱٣۴٣
عنوان نهم, باشگاههای تهران: کیان - ۱٣۴۴ آذر
مرد سال فوتبال (کیهان ورزشی): کیان - ۱٣۴۴ اسفند
قهرمان آموزشگاههای تهران: دبیرستان حکیم - ۱٣۴۵ فروردین
عنوان هشتم باشگاههای تهران: کیان - ۱٣۴۵ اردیبهشت
نائب قهرمان بازیهای آسیایی: تیم ملی -۱٣۴۵ آذر
عضو تیم منتخب آسیا: تیم ملی - ۱٣۴۵ آذر
قهرمان آموزشگاههای تهران: دبیرستان حکیم - ۱٣۴۶ فروردین
قهرمان جام ملتهای آسیا: تیم ملی - ۱٣۴۷ اردیبهشت
نائب قهرمان تورنمنت جام دوستی: تهران - ۱٣۴۷ اسفند
فرد دوم برگزیده فوتبال (کیهان ورزشی): تاج - ۱٣۴٨
قهرمان جام حذفی تهران: تاج - ۱٣۴٨
عنوان سوم ارتش های جهان: نیروهای مسلح - ۱٣۴٨
قهرمان جام عمران منطقه ای (پیمان سنتو): تیم ملی - ۱٣۴۹ شهریور
قهرمان جام میلز (هندوستان): تاج - ۱٣۴۹ آبان
قهرمان جام باشگاههای ایران (جام منطقه ای): تاج - ۱٣۴۹ بهمن
دومین فوتبالیست سال ایران: تاج - ۱٣۴۹ اسفند
قهرمان تورنمنت بین المللی کوروش کبیر: تیم ملی - ۱٣۵۰ تیر
قهرمان جام باشگاههای تهران: تاج - ۱٣۵۰ تیر
نائب قهرمان باشگاههای ایران (جام منطقه ای): پاس - ۱٣۵۰ اسفند
فوتبالیست برگزیده سال (کیهان ورزشی): پاس - ۱٣۵۱ فروردین
قهرمان جام ملتهای آسیا (بانکوک): تیم ملی - ۱٣۵۱ اردیبهشت
صعود به المپیک مونیخ: تیم ملی - ۱٣۵۱ خرداد
حضور در جام استقلال برزیل: تیم ملی - ۱٣۵۱ خرداد و تیر
حضور در المپیک مونیخ (آلمانغربی): تیم ملی - ۱٣۵۱ شهریور
نائب قهرمان باشگاههای تهران: عقاب - ۱٣۵۱ اسفند
قهرمان مسابقات انتخابی جام جهانی (غرب آسیا): تیم ملی - ۱٣۵۲ اردیبهشت و خرداد
عنوان چهارم باشگاههای ایران (جام تخت جمشید): عقاب - ۱٣۵۲ دی
قهرمان جام ایران: تیم ملی - ۱٣۵٣ مرداد
قهرمان بازیهای آسیایی: تیم ملی - ۱٣۵٣ شهریور
عنوان هشتم باشگاههای ایران (جام تخت جمشید): عقاب - ۱٣۵٣ آذر
صعود به المپیک مونترال: تیم ملی - ۱٣۵۴ شهریور
عنوان ششم باشگاههای ایران (جام تخت جمشید): دارایی - ۱٣۵۴ آذر
قهرمان جام ملتهای آسیا (تهران): تیم ملی - ۱٣۵۵ خرداد
حضور در المپیک مونترال: تیم ملی - ۱٣۵۵ مرداد
عنوان پنجم باشگاههای ایران (جام تخت جمشید): دارایی - ۱٣۵۵ آذر
نائب قهرمان باشگاههای ایران (جام تخت جمشید): پرسپولیس - ۱٣۵۶
بهروز جلیلیان. www.akhbar-rooz.com
|