سیاسی دیدگاه ادبیات جهان - مقالات و خبرها بخش خبر آرشیو  
   

زنان مهاجر افغان در ایران:
تا اعتراضی می‌کنیم می‌گویند به کشورتان برگردید
نویده احمدی


• زهره ۲۵ ساله با چشم‌های درشت و سبزرنگش که دردش را می‌شود از نگاهش حس کرد می‌گوید: «من مریض هستم و خب درد زیادی می‌کشم اما زمانی که می‌بینم با من مثل یک انسان برخورد نمی‌شود درد خودم را فراموش می‌کنم. هربار باید برای دکتر رفتن عزا بگیرم. در هیچ گوشه ‌ی دنیا این گونه رفتار نمی‌کنند تا اعتراضی می‌کنیم می‌گویند به کشورتان برگردید و همیشه مورد توهین و تحقیر هستیم ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۲ مهر ۱٣۹۷ -  ۲۴ سپتامبر ۲۰۱٨



 
دیگری:شرایط زنان بیمار افغانستانی همانند دیگر مهاجران دشوار است و زنان با مشکلات زیادی دست و پنچه نرم می‌کنند و همچنان در تبعیض هستند. هزینه‌ی درمانی و بهداشتی در شرایطی که ایران در وضع نامناسب اقتصادی بسر می‎‌برد، این مشکلات را دوچندان و طاقت زنان را سست کرده است. زنان به دلیل شاغل نبودن، شغلهای خانگی که سخت و طاقت فرساست،نداشتن استقلال مالی و مهارت کافی برای کار در ایران به دلیل نبود ساختارهای مهاجرپذیر در معرض بیماری‌های زیادی هستند. در ادامه گفتگویی با زنان مهاجر و دکتر سیمین کاظمی انجام داده ایم تا تصویری از تبعیض های بهداشتی که بر زنان مهاجر روا می شود را به تصویر بکشیم.

فاکتور گرفتن نیازهای بهداشتی به دلیل نبود بیمه درمانی

تعداد اندکی از مهاجران افغانستانی در ایران از پوشش بیمه‌ایِ محدود می توانند استفاده کنند؛ اما اکثر مهاجران از این امکانات محدود بهره‌مند نیستند و این موضوع شرایط را برای زنان مهاجر دوچندان کرده است و آنها مجبور هستند که با درد خود زندگی کنند.

راحله 27 ساله از زمانی که در بیمارستان بستری بوده است می‌گوید: «من درد زیادی داشتم و باید سزارین می‌شدم و به خاطر نداشتن پول خیلی اذیت شدم و در آخر مجبور شدم پول قرض بگیرم. هزینه ‌ی درمان برای ما مهاجران که بیمه نیستیم بسیار گران است و همسرم هم کارگر است، شما تصور کنید که با این حقوق می‌شود چه کاری انجام داد وقتی باید سرماه کرایه خانه بدهی و هزارتا مشکل دیگر هم دارید، مجبور می شویید کم‌تر به دکتر بروید و درد را تحمل کنید.»

مهتاب 50 ساله با موهایی که رو به سفیدی می رود، لبخند می زند و می‌گوید: من قلبم درد می‌کند و هرباری که دکتر می روم باید هزینه‌ی زیادی بدهم، ویزیت، آزمایش،... مخارج زیادی دارم. این شرایط بسیاربرایم سخت است و همسرم توان پرداخت چنین هزینه‌هایی را ندارد، بیمه نیستیم. چند بار به سازمان ملل رفتم اما گفتند مدرک ندارید و ما از شما حمایتی نمی‌کنیم و مجبورم درد را تحمل کنم، فکر می‌کنم مرگ بهتر از این است که هر روز با نداری زندگی کنی.»

زنان جامعه مهاجر همواره با محدودیت‌هایی در راستای خدمات بهداشتی و درمانی قرارمواجه هستند. برخورد و انعکاس رسانه‌ها و قوانین حاکم باعث شده است که این نگرش منفی در برخورد با مسئولان بخش بهداشت و درمان نیز تاثیر بگذارد. زنان مهاجر از برخوردهای نامناسب و تبعیض‌هایی که در ایران وجود دارد، ناراضی هستند. زهره 25 ساله با چشم‌های درشت و سبزرنگش که دردش را می‌شود از نگاهش حس کرد می‌گوید: «من مریض هستم و خب درد زیادی می‌کشم اما زمانی که می‌بینم با من مثل یک انسان برخورد نمی‌شود درد خودم را فراموش می‌کنم و می‌گویم چرا همانند زنان ایرانی نمی‌توانم از بیمه استفاده کنم و باید این همه هزینه‌های درمانی بپردازم و هربار باید برای دکتر رفتن عزا بگیرم. در هیچ گوشه ‌ی دنیا این گونه رفتار نمی‌کنند تا اعتراضی می‌کنیم می‌گویند به کشورتان برگردید و همیشه مورد توهین و تحقیر هستیم شما بگویید که با حقوق کارگری و سه فرزند داشتن چطور می‌شود زندگی کرد؟»

میترا می گوید: زن بودن در جامعه‌ی زنان افغانستانی دشوار است و حالا اگر مهاجر هم شوی باز شرایط دشوارتر می‌شود و زنان افغانستانی به دلیل زایمان هزینه‌های درمانی بیشتری به نسبت مردان دارند. زایمان طبیعی در بیمارستان‌های ایران رایگان است اما برای مهاجرانی که کارت اقامت ندارند باید کل هزینه‌ی آن را پرداخت کنند.

نگاه تحقیرآمیز کارکنان مراکز بهداشتی

ناهید سی ساله است وچهار فرزند دختر دارد و می گوید یک سال است که به ایران آمدیم. همسرم فرزند پسر می خواهد و من دختر شیر خوار دارم و به خاطر پسردار شدن حاضر نیستم باز حامله بشم ولی او مدام اصرار می‌کند که حامله شوم. حالا که اینجا آمدیم فهمیدم که فرزند زیاد داشتن خوب نیست، هروقت برای واکسن زدن دخترم به مرکز بهداشت می‌روم به من خیلی بد نگاه می‌کنند و من احساس بدی دارم و فکر می کنم که گناه بزرگی دارم. حتی سوار اتوبوس که می‌شوم همه با تحقیر به من و چهار فرزندم نگاه می‌کنند.

فاطمه زن بارداری است که برای معاینه‌های پزشکی به مرکز بهداشت جنوب تهران مراجعه کرده است، می‌گوید: «تعداد زیادی زنان مهاجر به این مرکز می‌آیند و چیزی که من را بسیار ناراحت می‌کند این است که وقتی یک زن افغان به همراه چند بچه می آید از سوی کارکنان رفتار و نگاه منفی می‌شود و حتی گاهی اگر فرزندش گریه می‌کند، سر او داد می‌زنند و می‌گویند چه خبر است اینجا که افغانستان نیست این همه بچه آوردی.»

در گفتگو با این زنان مشخص می شود شرایط بهداشتی و درمانی برای زنان مهاجر اسفبار است و اما کسی صدای آنها را نمی‌شوند. چند سال پیش لطیفه رحمانی که دختری 12 ساله بود به دلیل انجام ندادن پیوند کلیه فوت کرد درصورتی که اگر او در کشورهایی بود که سیاست های حمایتی از مهاجران دارند قطعا هم اکنون زنده بود.

دکتر سیمین کاظمی پزشک عمومی و جامعه شناس که به مدت دو سال و نیم در یک مرکز بهداشتی درمانی جنوب شهر تهران به عنوان پزشک با مراجعان مهاجر در ارتباط بوده است و درد زنان جامعه مهاجر را از نزدیک لمس کرده از تجربیاتش چنین می‌گوید: برای تبیین عمده ترین مشکلات زنان افغانستانی در ایران اول باید به ویژه‌گی های اجتماع مهاجران افغان در ایران بپردازیم و در نظر داشته باشیم که وضیعت زنان مهاجر تابعی از وضیعت کلی مهاجران است. مهاجران افغان چون عموماً بخشی از طبقه تهی‌دست شهری هستند از نظر بهداشتی هم می‌شود گفت که یک گروه آسیب پذیرند و وضعیت مطلوب و مناسبی ندارند. می دانیم که وضعیت بهداشتی تابعی از وضعیت اقتصادی- اجتماعی است و به همین خاطر این بخش از جامعه ما به دلیل وضعیت نامطلوب اقتصادی-اجتماعی شان، وضعیت بهداشتی مطلوبی هم ندارند. مهاجران در کنار فقر و تهیدستی عموماً پرجمعیت هستند و اکثرا تعداد فرزندان زیادی دارند. زنان و مردان مهاجر از برنامه‌های کنترل جمعیت یا از روش های پیشگیری از بارداری چندان استفاده نمی‌کنند که بیشتر به مشکلات فرهنگی جامعه مبدا برمی گردد. در کنار آن به دلیل اینکه در ایران برنامه های پیشگیری از بارداری و کنترل جمعیت حذف شده است، وزارت بهداشت برنامه‌ی فعالی برای کنترل جمعیت در بین مهاجران ندارد و بعضی حتی بین چهار تا هشت فرزند هم دارند. از طرفی آموزش لازم در مورد کنترل جمعیت و ضرورت پیشگیری از بارداری در ایران وجود ندارد، چون سیاست دولت بر افزایش جمعیت است. همچنین، وزارت بهداشت به عنوان دستگاه متولی این امر، جامعه مهاجران را نادیده می گیرد و برای پیشگیری از بارداری در میان مهاجران برنامه ای ندارد. البته اگر زنان مهاجر ساکن حاشیه شهرها خودشان به آن سطح از آگاهی رسیده باشند که بخواهند پیشگیری از بارداری کنند، وسایل پیشگیری به طور رایگان به آنها داده می شود ولی این فقط در حد ارائه وسیله است و همان طور که گفتم، برنامه پیشگیری فعالانه ای وجود ندارد. زنان مهاجر افغان از بین انواع روش ها هم عموما آمپول را ترجیح می دهند و پذیرش روش هایی مثل بستن لوله ها، قرص های OCP، کاندوم و آی یو دی به دلایل مختلف در آنها کم است. این تعداد زیاد بارداری ها از جمله عواملی است که سلامتی این قشر از زنان را تهدید می کند.

او مهمترین مانع کنترل جمعیت و پیشگیری از بارداری در زنان مهاجر افغانستانی را موانع فرهنگی دانست و گفت: برخی به دلیل اعتقادات مذهبی خاص، پیشگیری را امری نادرست می دانند. بعضی هم به دلیل تسلط فرهنگ مردسالاری و قدرت بالای مردان در مناسبات زندگی مشترک، قادر به تصمیم گیری درباره استفاده از روش های پیشگیری از بارداری نیستند.

کاظمی همچنین در مورد راهکار لازم برای کاهش جمعیت در بین خانواده های افغانستانی گفت: در وهله اول باید وزارت بهداشت به این مشکل بارداری های مکرر زنان افغان توجه کند و برنامه ای برای کنترل جمعیت در میان مهاجران و محافظت زنان مهاجر از خطرات بارداری متعدد طراحی کند.

این پزشک در مورد دلیل مراجعات زیاد زنان مهاجر به پزشک می گوید: زمانی که مسئله فقر و پرجمعیتی خانواده در کنار هم قرار می گیرند، ناگزیر با مشکلات فضای زندگی مواجه می‌شوند. اغلب چند خانواده در فضای محدود و با مساحت کم باهم زندگی می‌کنند و این نوع زندگی و این محدویت مکانی موجب می شود که حفظ فاصله دشوار شود و این فقدان فاصله موجب شیوع بیماری های مسری و عفونی مثل عفونت های تنفسی یا انواع اسهال به خصوص در بین کودکان می شود . خیلی از مراجعان ما به علت بیمارهای عفونی مراجعه می کنند که این مساله نشان می دهد سطح بهداشت در بین این جمعیت، در سطح مناسبی نیست.

کاظمی ادامه می دهد: از دیگر سو سطح سواد و آگاهی در بین مهاجران پایین است به تبع آن سلامت آنان نیز پایین می آید و این موجب شده که مسئله پیشگیری از بیماری کم رنگ باشد . زنان مهاجر معمولا مراجعات زیادی برای درمان دارند به این دلیل که از مواجهه با بیماری های مختلف پیشگیری نمی‌کنند. بنابراین خیلی مریض می‌شوند و زیاد مریض شدن و مراجعات مکرر برای درمان خودش موجب چرخه فقر می شود و فقر آنها را تشدید می‌کند .درمان مستلزم صرفه هزینه است و زمانی که این هزینه ها زیاد شود طبیعی است که فقر هم بازتولید می شود. در بین مهاجران واکسیناسیون جدی گرفته نمی شود و نشده و برای همین احتمال بیمارهای قابل پیشگیری با واکسیناسیون مثل سرخک در این جمعیت احتمالش بیشتر است.

او می افزاید: به جز بیماری هایی که مردم عادی دارند یک سری از این بیمارهای خیلی بیشتر در بین زنان مهاجر دیده می شوند که ناشی از وضعیت کلی مهاجران است. بیماری‌های مثل سوء تغذیه و انواع مشکلاتی که ناشی از سوء تغذیه است، دردهای مزمن با منشاء ناشناخته و مشکلاتی مثل افسردگی و خستگی و مشکلات روان تنی در میان این زنان شیوع بالایی دارد. پیری زود رس یکی دیگر از مشکلات آنهاست، شما وقتی به زنان تهیدست افغان نگاه می‌کنید، می بینید که سن ظاهری آنها با سن تقویمی شان تناسبی ندارد.

کاظمی به ریشه این مشکلات نیز اشاره می کند و می گوید: واقعیت این است که زنانی که نیاز به پزشک دارند و نیازمند بستری شدن در بیمارستان هستند به علت مشکلات اقامتی و فقدان حقوق شهروندی در ایران از امکانات شهروندی و ارزان قیمتی که در طرح تحول سلامت برای مردم ایران پیش بینی شده است، محروم هستند. ازطرفی خودشان فقیر هستند و قدرت خرید خدمات پزشکی را ندارند و برای همین در درمان بیماری‌هایشان با مشکلات جدی مواجه هستند. البته در برخی مراکز بهداشتی می‌توانند از بعضی از خدمات بهداشتی پیشگیرانه و بهداشتی رایگان استفاده کنند که البته این خدمات و امکانات مراکز بهداشتی محدود هستند.

او درباره نگاه منفی پرسنل و کارکنان این مراکز گفت: در مرکز بهداشتی و درمانی هم یک مقدار تبعیض هست که این تبعیض هم از نگاه منفی جامعه به مهاجرت و مهاجران ناشی می شود. در ایران به مهاجرت به عنوان یک عامل تشدید کننده مشکلات داخلی نگاه می شود.

کاظمی در مورد سیاست گذاری های بهداشتی در مورد مهاجران گفت ادامه داد: وزارت بهداشت بیماران افغانستانی را برای بیماری های مثل سل و مالاریا تحت پوشش قرار داده است، چون برای این بیماریها برنامه بیماریابی فعال وجود دارد و بیماران تشخیص داده شده، تحت درمان قرار می گیرند و این برنامه تشخیصی-درمانی برای بیمارهای افغانستانی در هر سنی و هر جنسی که باشند، رایگان است. اما باید به این مساله اشاره کرد که در کل وزارت بهداشت، سیاست نادیده گیری مهاجران وجود دارد که این نادیده انگاری می تواند به چرخه بیماری و فقر آنان دامن بزند.

او افزود: همانطور که قبلا اشاره کردم درساختار بهداشتی درمانی ایران جمعیت مهاجران افغانستانی به طورکلی نادیده گرفته شده و هیچ پوشش بیمه ای برای آنها در نظر گرفته نشده است. دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در ایران یک برنامه تسهیل خدمات درمانی وجود دارد که بسیار محدود است و تاجایی که اطلاع دارم و چند مورد را به آنها ارجاع دادم تنها برای مهاجرانی است که اقامت قانونی دارند. درحالی که قشر عمده افغانستانی ها ساکن ایران غیر قانونی هستند و نمی توانند از این خدمات استفاده کنند. از دیگر سو شرایط استفاده از این خدمات نیز سخت است و تنها شامل یک سری بیمارهای خاص می شود. درخصوص بیمه دیده‌ام که بعضی از کارگران افغانستانی که اقامت قانونی دارند، توانسته اند خود را بیمه کنند و البته این جمعیت بسیار محدود هستند و به ندرت چنین چیزی دیده می شود . در نهایت تنها جایی که به این جمعیت و بخصوص زنان بیمار کمک کند ، خیریه ها هستند که به صورت موردی کمک می کنند و انها هم منابع محدودی دارند و نمی توانند جمعیت قابل توجهی را تحت پوشش قراردهند . کمک هایشان محدود و موردی است و مستلزم دوندگی های زیاد و صرف زمان برای پیدا کردن این خیریه هاست.

کاظمی در مورد ابتلای سرطان های زنانه در بین مهاجران گفت این مساله نیاز به پژوهش و تحقیق دارد و نمی شود در مورد این مساله تخمین زد.

این پزشک در مورد راهکارهایی که می تواند به کاهش بیماری های زنان مهاجر بیانجامد گفت: بهتر است NGO هایی که در حوزه مسایل زنان کار می کنند، به ویژه با مشارکت زنان افغانستانی که آگاهی لازم را دارند، در این مورد فعال شوند و با آموزش های چهره به چهره و روش های تشویقی، پیشگیری از بارداری را به خانواده های مهاجر شامل مردان و زنان آموزش بدهند. در مدارسی هم که بچه های مهاجر مشغول تحصیل هستند ضرورت کنترل جمعیت آموزش داده شود. علاوه بر این آموزش درباره ی پیشگیری از بیماری به این جمعیت هم می تواند در ارتقاء سطح بهداشت آنها کمک کننده باشد.

---------------------
*منبع: telegra.ph این مقاله در "دیگری" با عنوان "زنان مهاجرافغان با نبود بیمه، بارداری های مکرر و نادیده گیری دست به گریبانند" منتشر شده است


اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Facebook
    Delicious delicious     Twitter twitter     دنباله donbaleh     Google google     Yahoo yahoo     بالاترین balatarin


چاپ کن

نظرات (۰)

نظر شما

اصل مطلب

بازگشت به صفحه نخست