• همزمان با رویارویی ونزوئلا با مشکلات سخت اقتصادی و اجتماعی در ماههای اخیرا، دخالت مستقیم آمریکا و حمایت از رهبر مخالفان، این کشور را در یک بحران تمام عیار فرو برده است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۴ بهمن ۱٣۹۷ -  ۲۴ ژانويه ۲۰۱۹

رویدادهای ونزوئلا شرایط را در حالی پیچیده تر می کند که تحولات فعلی چشم انداز آینده این کشور منطقه آمریکای لاتین را بیش از پیش پرابهام کرده است. همزمان با رویارویی ونزوئلا با مشکلات سخت اقتصادی و اجتماعی در ماههای اخیرا، دخالت مستقیم آمریکا و حمایت از رهبر مخالفان این کشور را در یک بحران تمام عیار فرو برده است.

به گزارش ایرنا، تحولات چند روز گذشته ونزوئلا نشان می داد که این کشور در روزهای آتی آبستن رویدادهایی جدید خواهد بود. ونزوئلا در ماه‌های گذشته با یک بحران عمیق اقتصادی دست به گریبان بوده و تورم افسار گسیخته سبب گرانی و کمبود شدید کالاهای اساسی در این کشور شده است. این کشور که در چند ماه اخیر با بدترین مشکلات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی چند دهه اخیر خود روبه رو بوده، اکنون آینده ای نامشخص پیش رو دارد. تورم نزدیک به چند صد هزار درصدی ماههای گذشته و نزدیک شدن به تورم یک میلیون درصدی، شرایط زندگی را برای مردم این کشور بسیار دشوار و طافت فرسا کرده و براساس اعلام صندوق بین المللی پول، تورم ونزوئلا در سال ۲۰۱۹ میلادی به شدت افزایش خواهد یافت و به یک میلیون درصد خواهد رسید.
سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱٨ میلادی اعلام کرد که بین سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷، حدود ۱۱.۷ درصد از جمعیت ونزوئلا (٣.۷ میلیون نفر) با سوءتغذیه روبه رو شده و ٨۰ درصد از خانوارهای ونزوئلایی در تامین مواد غذایی نگرانی جدی دارند. شمار زیادی از شهروندان این کشور نیز گزینه مهاجرت را انتخاب کرده و به امید آینده ای بهتر به کشورهای همسایه و دیگر نقاط جهان مهاجرت کرده اند.
دولت ترامپ در حالی تحریم های اقتصادی و مالی را علیه دولت چپگرای ونزوئلا اعمال کرده که مادورو رئیس جمهوری ونزوئلا معتقد است کشورش درگیر یک جنگ اقتصادی تحت هدایت واشنگتن شده و ونزوئلا باید در برابر این جنگ مقاومت کند.
روند رکود اقتصادی ونزوئلا در سال ۲۰۱۴ آغاز شد و همزمان با کاهش شدید بهای نفت، بحران اقتصاد رنگ جدی به خود گرفت. تورم سال ۲۰۱۶ نیز به ٨۰۰ درصد رسید. در سال ۲۰۱۶ شدت تورم به رکود بی سابقه ای رسید و در سال ۲۰۱٨ به چند صد هزار درصد افزایش یافت.

نیکلاس مادورو پیشتر در ۱٣ آوریل ۲۰۱٣ در انتخاباتی با حضور انریکه کاپریلس رهبر مخالفان به پیروزی رسید اما این پیروزی خفیف (با ۵۱ درصد آرا) از همان روز نخست با اعتراض های خیابانی همراه شد. پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا در سال ۲۰۱٨ و عدم شرکت مخالفان، مادورو به راحتی بار دیگر پیروز شد. اما مخالفان اعلام کردند این انتخابات را به رسمیت نمی شناسند. وی سپس ۲۰ دی در حالی به طور رسمی دوره دوم ریاست جمهوری خود را آغاز کرد که خوان گوایو رئیس کنگره تحت اختیار مخالفان اعلام کرد که وی این دوره ریاست جمهوری مادورو را به رسمیت نمی شناسد چون انتخاباتی که او از طریقش بار دیگر به قدرت رسیده، عادلانه نبوده است.

گوایدو روز گذشته خود را رئیس جمهور موقت ونزوئلا اعلام کرد. اما او در این مسیر به حمایت های نیروهای مسلح ونزوئلا نیاز دارد. گوایدو خواستار برگزاری تظاهرات مخالفان در سراسر این کشور برای سرنگونی دولت کنونی شده است. پس از این اعلام گوایدو، مقام های دولت ترامپ که پیشتر مخالفت خود را با دولت مادورو اعلام کرده بودند دست به کار شده و فشارها علیه کاراکاس را افزایش دادند.
گوایدو رهبر مخالفان در حالی روز گذشته در جمع هزاران نفر از حامیان خود، سوگند ریاست جمهوری یاد کرد که بلافاصله واشنگتن وی را به عنوان رئیس جمهوری ونزوئلا به رسمیت شناخت. این اقدام آمریکا، دو هفته پس از مراسم تحلیف «نیکلاس مادورو» رئیس جمهوری ونزوئلا صورت گرفت. با این وجود آمریکا و برخی متحدانش، انتخابات سال گذشته ونزوئلا را به رسمیت نشناخته و همسو با مخالفان دولت ونزوئلا، خواستار کناره‌گیری مادورو از قدرت شدند. رئیس جمهوری ونزوئلا تاکنون از استعفا خودداری و آمریکا و متحدانش را به تلاش برای براندازی دولتش متهم کرده است.

دولت دونالد ترامپ که از زمان به قدرت رسیدن در کاخ سفید مخالفت خود را با دولت مادورو اعلام کرده، با موضع گیری خوان گوایدو شرایط را برای تشدید فشارها علیه دولت مادورو مناسب دید. در چند روز اخیر موضع گیری های مقام های آمریکایی علیه دولت کاراکاس افزایش یافت و این مقام ها خواستار کناره گیری رئیس جمهوری فعلی ونزوئلا شدند.
بر این اساس، مقام های ارشد آمریکایی از جمله مایک پمپئو وزیر خارجه، مایک پنس معاون رئیس جمهوری و جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ در چند روز اخیر بارها در امور داخلی ونزوئلا دخالت کرده و به گفته مقام های دولت کاراکاس به دنبال کودتا در ونزوئلا بوده اند.
آمریکا که سابقه دخالت های گسترده در کشورهای آمریکای لاتین را دارد، پیشتر نیز از سوی هوگو چاوز رئیس جمهوری فقید ونزوئلا به طراحی کودتا در این کشور منطقه آمریکای لاتین متهم شده بود.
مادورو پس از به قدرت رسیدن بارها از توطئه کاخ سفید برای براندازی دولتش سخن به میان آورده بود. آمریکا طی روزهای گذشته در موضع گیری های مداخله جویانه دولت مادورو را غیرمشروع خوانده و خواستار تشکیل دولت جدید در این کشور شده است.

دولت ونزوئلا روز چهارشنبه پس از اعلام حمایت آمریکا از رهبر مخالفان این کشور، روابط دیپلمایتک با واشنگتن را کاملا قطع کرد و ۷۲ ساعت به دیپلمات‌های آمریکایی فرصت داد تا خاک این کشور را ترک کنند. مادورو در جمع حامیانش گفت که احزاب مخالف دولت، قصد کودتا علیه او را دارند. وی آمریکا را به رهبری این کودتا متهم کرد و گفت که کاخ سفید خواستار «دولتی دست‌نشانده» در ونزوئلا است. آمریکا این تصمیم را نپذیرفته و گفته است دولت فعلی غیرقانونی است و حق اخراج دیپلمات های ایالت متحده از این کشور را ندارد!

پس از آنکه گوایدو رهبر مخالفان ونزوئلا خود را رئیس جمهوری موقت این کشور خواند، شماری از کشورهای این قاره به تبعیت از آمریکا او را به رسمیت شناختند و تعدادی دیگر، از دولت رسمی این کشور اعلام حمایت کردند.
'دونالد ترامپ' رئیس جمهوری آمریکا نخستین کسی بود که در حمایت از گوایدو بیانیه داد وخواستار کناره‌گیری مادورو رئیس جمهوری ونزوئلا شد. پس از آن سازمان کشورهای آمریکایی با صدور بیانیه ای گوایدو را به عنوان رئیس دولت موقت ونزوئلا به رسمیت شناخت.
برخی کشورهای منطقه از جمله کانادا، برزیل، کلمبیا، پاراگوئه، شیلی، آرژانتین، پرو و پاناما در بیانیه‌های جداگانه از گوایدو اعلام حمایت کردند، ولی مکزیک و بولیوی، دولت ونزوئلا را قانونی دانستند و از بیانیه سازمان مذکور تبری جستند. کوبا اقدامات آمریکا در ونزوئلا را محکوم کرده است. روسیه نیز در مورد دخالت در امور داخلی ونزوئلا به آمریکا هشدار داده است. طبق آخرین گزارش ها، دولت های آلمان و فرانسه و انگلستان نیز موضع مشابهی با دولت آمریکا اتخاذ کرده و از رئیس جمهور خودخوانده حمایت کرده اند. اتحادیه ی اروپا اما از موضع گیری صریح در این باره خودداری کرده است.
سخنگوی «آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل متحد نیز در کنفرانس خبری از بازیگران سیاسی در ونزوئلا خواست که به دور از خشونت، پای میز مذاکره بنشینند.

با این حال، وزارت دفاع و ارتش ونزوئلا از مادورو حمایت کرده اند. 'ولادیمیر پادرینو لوپز' وزیر دفاع و فرمانده ارتش ونزوئلا روز گذشته با رد ادعای ریاست جمهوری گوایدو رهبر حزب مخالف، از مادورو رئیس دولت اعلام حمایت کرد. وی اعلام کرد که نیروهای مسلح ونزوئلا در حمایت از قانون اساسی این کشور، از دولت حمایت می‌کنند.
وزیر امورخارجه کوبا نیز تلاش گوایدو رئیس مجلس ملی ونزوئلا برای تصاحب قدرت در این کشور را «اقدام به کودتا» خواند و از مادورو اعلام حمایت کرد.

از زمان اظهارنظرهای جدید گوایدو مخالفان در جهت سازماندهی اعتراض های جدید علیه دولت مادورو گام برداشته اند. مخالفان در ونزوئلا امیدوارند با به راه انداختن تظاهرات های خیابانی، فشارها علیه دولت مادورو افزایش یابد. در همین راستا روز گذشته به دنبال اینکه گوایدو خود را رئیس جمهوری جدید ونزوئلا خواند، شماری از معترضان در کاراکاس دست به تظاهرات زدند.
رویدادهای روز گذشته در ونزوئلا آینده سیاسی مادورو را بیشتر از گذشته در ابهام قرار داده است. تشدید فشارهای داخلی و خارجی علیه رئیس جمهوری ونزوئلا که با چالش های اقتصادی جدی نیز روبه رو بوده، شرایط را برای وی بسیار سخت کرده است. آغاز دوباره اعتراض های خیابانی علیه دولت کاراکاس نیز که با این شرایط بسیار محتمل است، می تواند عرصه را بر مادورو تنگ تر کند. مادورو پیشتر بر ماندن در قدرت و اتخاذ تدابیر مناسب برای حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی ونزوئلا تاکید کرده بود اما باید دید وی می تواند در برابر فشارهای مخالفان در داخل و همچنین فشارهای خارجی از جمله طرح های واشنگتن و متحدانش در آمریکای لاتین ایستادگی کند. این سناریو نیز متحمل است که با پافشاری طرفین مناقشه در ونزوئلا، تنش ها و درگیری ها تشدید و شرایط این کشور به مرز جنگ داخلی پیش برود.