عنوان : کدامیک؟
فرض کنید که زمانی، که مهم نیست بدانیم کی و به چه دلیل، دمای متوسط و یا ترکیب شیمیایی جو زمین بتدریج چنان تغییر کند که نسل انسان و اغلب جانوران امروزی روی زمین به غیر از انواعی از حشرات مثل عقرب و رتیل و غیره همه منغرض گردد. در آن صورت تکامل روی داده است یا تحول (برایش)؟
٨۰۵۷٨ - تاریخ انتشار : ۲٨ مرداد ۱٣۹۶       

عنوان : محتوای هر دو نظر مشابه اما برچسبها مختلف؟
این حقیر در کنار مقاله قبلی استاد خویی" «در ستایشِ دکتر ابراهیم جانِ هرندی»،در «اخبار روز» در هواداری از سخنان معقول جناب خویی نوشته ای برای این سایت ارسال کردم ولی به دلایلی برای من مجهول مانده ( طولانی بوده؟ ) منتشر نشد. در آن نوشته سعی کردم که از دیدگاه بیولوژی و علم ژنتیک و پزشکی هرگونه شک و ابهام در روند تکامل را تا حدودی برطرف کنم و اشاره هم کردم که شخصاً از جایگزینی کلمه برآیش جناب هرندی بجای "تکامل" که جا افتاده است و مقبول عام و خاص نه تنها برایم خوشایند نبوده و نیست بلکه "برآیش" واژه رسائی هم نمیتواند باشد و برای همین کمی نامانوس و غریبه به نظر میرسد. البته به کلمه "تکامل" هم میشود ایراد گرفت مثل جناب هرندی چونکه به نظر من وقتیکه از "تکامل " چیزی سخن است در این کلمه معنی و مفهوم تکمیل شدن به معنی "بسته شدن و نهائی شدن " آن هم نهفته است در حالیکه در Evolution به دگرگونی برای تغییر شکل از نوع قبلی به نوع دیگر ( نه حتماً بهتر و به نهایت رسیده! ) بطور مداوم تاکید میشود. اشتباهی که شاید در ترجمه فارسی آنست؟ نگاهی به تعریف Evolution بیاندازیم برگرفته از Oxford Dictionaries ولی ترجمه آن به آلمانی:
اول-(die durch Mutation und Selektion geprägte fortschreitende Entwicklung der Lebensformen in der Natur)
دوم-( friedliche Entwicklung in der menschlichen Gesellschaft)
شاید اشکال کار جناب هرندی در اینجاست که ایشان این واژه را مثل دو تعریف بالا از هم تفکیک نمیکند که یکبار سخن ار تکامل در سطح طبیعت است و بار دیگر بحث بر سر تکامل در سطح جوامع انسانی و در بین انسانهاست. طبق تعریف اولی: اولوتسیون: بر اثر موتاسیون یا جهش و پرش های ژنتیکی و برگزیدگی فرمهای دگرگون شده در حال توسعه و رشد در زندگی موجودات در طبیعت میباشد. در کنار تعریف دومش: توسعه یافته گی صلح آمیز در جوامع بشری را هم اولوتسیون مینامند! که گویا جناب هرندی در این تعریف دوم ایراد میبیند وقتیکه میگوید:" اما در برابر این امکاناتِ مثبت، می توان به افزایشِ امکانات زیانبار و ویرانگر مانندِ کوره های آدم سوزی، بمب های ویروسی و شیمیایی و بمب افکن های دروگر که در چند دقیقه شهری را درو می کند، نیز اشاره کرد و آن ها را هم در ردیف امکانات افزایش یافته آورد و پرسید که آیا افزایش این امکانات هم به تکاملِ انسان راه می برد؟"
باید از جناب هرندی پرسید که آیا ماحصل برخی پیشرفت های حتی نظامی بشر کنونی نمیتواند ثمره یا محصول همین جنگهائی باشد که بشریت تاکنون در تاریخ گذشته خودش داشته؟ مگر ایشان معتقد به جنگ مداوم در بین جانداران در طبیعت برای زنده ماندن نیست تا هر نژادی نسل خودش را به پیش ببرد؟ انسان که همان میمون دیروزی ولی راست قامت کراوات زده امروزی بر اثر همین جنگها ( که گاهی ضرورت آنرا نمیشود انکار کرد هرچند انسان بر علیه انسان بوده یا باشد مثل جنگ و نابودی گروهک تروریستی داعش و اسلامیون یا شکست فاشیستهای آلمانی و ژاپن در جنگ جهانی دوم و غیره) نبوده که به یکسری ارزشهای امروزی مثل حقوق بشر جهانشمول یا دموکراسی و برخی آزادیها و صلح خواهی رسیده؟ درست است که در مورد انسان نمیشود گفت که همه انسانها از نظر شعوری به تکامل رسیدند وقتیکه شما طرز تفکر مثلا ًملاهای ایران را میبنید یا مدل انسانی که ادیان برای انسانها نسخه میپیچند که نه تنها تکامل نیست بلکه ضد تکامل بشر است. جناب هرندی بنظرم دو تا موضوع تکامل در طبیعت را با تکامل انسانها در جوامع را با هم قاطی میکند و این خطاست. در ضمن اگر ایشان دلیل وجود ابزار و آلات جنگی برای نابودی انسانها را به تعداد چند میلیونی در اسرع وقت و کوتاه مدت را نه تنها پیشرفتگی انسان نمیداند ولی در نفس قضیه حرف استاد خویی باز درست میباشد چونکه این نوع پیشرفته شدن سلاحهای حتی مرگبار جنگی باز به نحوی "در ردیف امکانات افزایش یافته" میشود دید یا نه؟ نوشته دوم جناب خویی خطاب به جناب هرندی نه تنها در نوع استدلاگری و منطقی دیدن از ارزش بسیار بالائی برخوردار است بلکه از نظر محتوا هم میشود به صحت آن اطمینان داشت و بدون تعصبگرائی حرفهای سنجیده و درست آقای خویی را قبول کرد. برای این حقیر جالب است که بدانم این دو سروران گرامی دارای دکترا در چه رشته های تحصیلی هستند تا بشود شاید زمینه بحث مشترکی پیدا کرد. چونکه کسی سر رشته ای از تحصیلات علوم تجربی نداشته باشد قلم زدن در این قبیل امورات را باید بدست صاحب علمش بسپرد. چطور است بجای "تکامل" و "برآیش" همان "روند دگرگونی یا تغییر یابی" را جایگزین کنیم بدون اینکه پیشاپیش با بکار گیری کلمه "تکامل" نوعی ارزشگذاری مثبت انتظار داشته باشیم و یا از کلمه "برآیش" نارسا سخن بگوئیم. ممنون که ما را هم در بحث روشنفکرانه شما شرکت دادید و میدهید تا شاید کمی چیزی تازه یاد بگیریم! میبخشید از دخالت بیجای من؟
٨۰۵۴۲ - تاریخ انتشار : ۲۶ مرداد ۱٣۹۶