عنوان : رعیت پروری و رعیت خواهی به شکل های دیگری
تجربه تاریخی گفته است:
در یک واحد جغرافیایی به نام ایران مردمان ساکن در آن که پیشنه کهن همبستگی را دارا هستند وتعریف کرده اند در صد و چند سال اخیر با توجه به موجی که تحولخواهی بشریت ایجاد کرد
-بشریت با یافتن روح مدرن در پی این شد که از شرایط رعیتی گذر کند و به شرایط شهروندی برسد-
ایرانیان نیز در پی این شدند که از خصلت رعیتی و غل و زنجیر آن رهایی یابند و خصلت شهروندی را تجربه کنند و خصلت های شهروندی را در خود تقویت کنند؛
وسپس حق و حقوق شهروندی -که آزادی و قانونمداری در این حق و حقوق حرف اول را می زند- را پیگیر شوند.
که می توان گفت
خصلت های شهروندی مدرن و خواسته های پیآیند آنها نقطه مشترک تمام ساکنان ایران زمین بوده وهست؛
که برای رسیدن به خواسته های حق و حقوق مدرن شهروندی اکثریت ایرانیان،
اهداف مبارزاتی را ترسیم کردند و پی گیر اهداف شدند که در مسیر آنان انحرافاتی و سدکنندگی هایی هم رخ داد و...
در میان مبارزات مشاهد شد که گروهی با ادبیات خاص که رنگ وبوی تازه ای هم داشت تحت عنوان خلق خواهی و ملیت خواهی انحرافاتی را بوجود آوردند که این خلق خواهی و ملیت خواهی جدید چیزی نیست جز همان رعیت پروری و رعیت خواهی اما به شکل مدرن آن.
٨۷۴۷۰ - تاریخ انتشار : ۱۲ آذر ۱٣۹۷       

عنوان : مواضع ارزشمند
سلام به دوستان نادیده و ارجمند
آقایان آزادگر و سلطان زاده
تشکل "جنبش فدرال دمکرات آذربایجان" با تمام ضعف هایش در بین تشکلهای آذربایجانی با مواضع دموکراتیک و انسان دوستانه ای که اعلام کرده بود، جایگاه خاص و امید انگیزی داشت. انتظار میرفت که این تشکل با رفع مشکلاتش، هرچه بیشتر در جهت اهداف مترقی خود، کوشا باشد. به ویژه در شرایط حساس کنونی.

اما اگر یک تشکل به خواهد به دنبال شبه تئوریهای « ناسیونالیسم و توران گرایی و گرگ خاکستری و آریاگرایی و عثمانیزم و مانند اینها» بیافتد روشن است که راه به جایی نمی برد و رفتن به این راهها شایسته ی « روشنگر و فعال» آذربایجانی اندیشمند نیست. و باید هم خود را کنار کشید.

نمیدانم دشواریهای دوستان چه بود. ایکاش می توانستند مشکلات را حل کنند و به تلاش خود ادامه دهند.
از این زاویه اندوهگین شدم. ولی گاهاً حرکت درست با اندوه همراه است و نمی شود کاری کرد.

آرزومند ادامه تلاشهای مترقی شما دوستان عزیز هستم. حیات ما بدون کوششهای شمایان فقیر است. مواضع خود شما در اطلاعیه را مترقی و ارزشمند یافتم. باشد که مورد توجه دیگر دوستان آذربایجانی نیز قرار بگیرد. با احترام آ. ائلیار
٨۷۴۵٣ - تاریخ انتشار : ۱۰ آذر ۱٣۹۷       

عنوان : هم با متن یگانه ام و هم آشنا با نویسندگان آن از دیر وقت!
هدایت و محمد یولداشلارا سلاملار !
من هنوز از آنچه که در تشکل متبوع شما گذشت و کار به اینجا رساند بی اطلاعم و هم از اینرو به خود اجازه نمی دهم تا در باره درستی کار شما به داوری بنشینم و در باره اش قضاوت نهایی کنم. علاقمند آگاهی یافتن به چند و چون مسئله هستم، زیرا که همه ما در یک کشتی نشسته ایم! در این عدم تعجیل برای قضاوت نیز، صرفنظر از عدم اطلاعم از وجه مشخص موضوع، بیشتر آن رویکرد عمومی و اصولی است که در این موارد مرا راهنماست: ضرورت اکید بیشترین تلاش ورزیدن ها در راه اتحاد و حزبیت همراه با انعطافات لازم و در همانحال حداکثر اجتناب از جدایی ها و انشعابات تا مرز آسیب ندیدن اهداف؛ همانی که خود شما نیز در ابتدای نامه تان آورده و شرکت خود در تاسیس "جنبش فدرال دمکرات آذربایجان" را با همین رویکرد توضیح داده اید. هر جدایی خطا نیست فقط آنگاه که به لحاظ اهداف و روش ها منطقی باشد و ناگزیر و البته نیز از جایگاه اتحاد جویی مفیدتر .
اما با درونمایه نامه شما و نگرش ناظر بر وجود تبعیض ملی در ایران و چگونگی مواجهه تان با آن که در نامه بازتاب دارد، با همه وجود همراه و همدل و همزبانم. در کلمه به کلمه اش نیز. درود بر شما قوجامان یولداشلار! شرط وفاداری به رفع هرگونه تبعیض و از جمله تبعیض ملی از موضع چپ و جایگاه عدالت خواهی،حفظ فاصله با هر نوع "ناسیونایسم" است. جنبش ملی دمکراتیک آذربایجان برای تحقق حقوق خود در ایران واحد دمکراتیک، راهی جز پیوند یابی تنگاتنگ با همه مبارزات دمکراتیک و عدالت خواهانه در کشور علیه جمهوری اسلامی پاسدار تبعیضات ندارد. مین یاشا.
٨۷۴٣۴ - تاریخ انتشار : ۹ آذر ۱٣۹۷       

عنوان : با شما همسویم
دوستان گرانمایه و نادیده ‌اما بسیار آشنایم، آقایان آزادگر و سلطان زاده
با سلام
اطلاعیه ارزشمند و مسئولانه شما را خواندم و خرسند شدم. با برداشت شما از دستاورد مبارزات ضداستعماری و نیز فروریزی شوروی و بازگشت «ناسیونالیسم قومی» درآنجا و نیز ویروسی که از آن نام برده اید، بی کم و کاست همسویم. من نیز بر آنم که پان تورانیسم، ارتجاع گرگ خاکستری و آریا گرائی، با ظاهر متفاوت خود در جهت بر انگیختن دشمنی در بین خلق هاست و بار نژادپرستی دارند.. من نیز با شما همصدا هستم که اکنون بیش از هر زمان دیگر "جنبش سیاسی و مدنی در آذربایجان [و کردستان و خوزستان و بلوچستان]، زمانی میتواند بار دموکراتیک پیدا کند که با تمامی حرکت‌های عدالت خواهی [در سراسر کشور] همراه و همصدا باشد و ساکت و بی تفاوت ماندن نسبت به سرکوب کارگران و معلمان و زنان در هر گوشه ای از ایران، در عمل چیز دیگری جز همراهی رضایت آمیز با آدمخواران ولایت فقیه نیست. ... سربلند آن خلقی است که آگاه تر و انسان تر از گذشتگان خود است و پیشگام و همدل و همراه تر با موج بزرگ آزادی که اینک در کشور ما سربلند کرده است". من همچنین بر آنم که گرچه شاید در پس پرده قومگرایی تندروانه و ناسیونالیسم قومی دستهای ناسالمی پنهان باشد، اما برداشت نادرست از دو مفهوم قوم و ملت نیز میتواند در دامن زدن به برخی کژرویها اثر داشته باشد. از اینرو همراه با پافشاری برکارهای علمی و مفهومی بیشتر در این دو جستارمایه، دست شما را از راه دور میفشارم و امید به ادامه تلاش شما با روشهای تازه تر دارم.
پیروز باشیم
بهرام خراسانی
نهم آذرماه ۱۳۹۷
٨۷۴٣۱ - تاریخ انتشار : ۹ آذر ۱٣۹۷