آدامس‌های اعتیادآور در بازار ایران
هشدار مسوولان وزارت بهداشت درباره ورود انواع نوشابه‌ها و خوراکی‌های مخدر
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
دوشنبه
۱٨ تير ۱٣٨۶ -
۹ ژوئيه ۲۰۰۷
سرمایه: آدامس‌های خارجی‌ای که با نام خوشبوکنندهء دهان وارد کشور شده، اعتیادآور است.»
این را محمدباقر صابری، رییس اداره پیشگیری و درمان سوء مصرف وزارت بهداشت می‌گوید و ادامه می‌دهد: «آدامس‌ها و پاستیل‌هایی تحت عنوان خوشبوکنندهء دهان در کشور به ویژه در مناطق شرقی و جنوبی به فروش می‌رسد که حاوی ترکیباتی محتوی ناس یا تنباکو است.»
او با اشاره به این‌که «ناس ترکیبی از تنباکو و آهک است»، می‌گوید:«ناس مادهء مخدری است که مصرف آن بیش‌تر در افغانستان و پاکستان متداول است و این آدامس‌ها به خاطر داشتن نیکوتین همهء عوارض دهانی و اثرات سیگار را با خود خواهند داشت.»
او می‌گوید:«این آدامس‌ها که معمولا تحت عنوان خوشبوکنندهء دهان، انرژی‌زا و برای از بین بردن خستگی به فروش می‌رسند، در شرایط غیراستاندارد در خارج از کشور تهیه شده و باعث تخریب دندان‌ها، رنگی‌شدن آن‌ها، آفت‌دهان و سرطان دهان و حلق می‌شوند.»
صابری در عین حال تاکید می‌کند که افراد در صورت تمایل به استفاده از آدامس‌های خوشبوکننده باید از آدامس‌هایی استفاده کنند که مجوز ورود و شمارهء پروانهء بهره‌برداری داشته باشند.
این در حالی است که آدامس‌های خوشبوکنندهء دهان اکنون در مدل‌های متفاوتی در مغازه‌ها به فروش می‌رسند. در یکی از مغازه‌های مرکز شهر تهران همه مدل از این نوع آدامس‌ها در ویترین شیشه‌ای مغازه گذاشته شده است. یکی از این نوع آدامس‌ها به صورت ورقه‌ای بوده و با گذاشتن روی زبان یا زیر زبان خود به خود حل می‌شود.
به گفتهء مغازه‌دار این آدامس که در طعم‌های مختلف توت‌فرنگی، نعنایی و دارچینی و ... است از ترکیه وارد کشور می‌شود و قیمت هر بسته ۱۲۰۰ تومان است. او سپس آدامس‌های خوشبوکنندهء دیگری را نشان می‌دهد که از کشور بلغارستان وارد شده‌اند و قیمت آن به۱۷۰۰ تومان می‌رسد.
او می‌گوید: «تمام این آدامس‌ها مجاز هستند. چرا که اگر مجاز نبودند وارد نمی‌شدند و در اختیار ما قرار نمی‌گرفتند.»
اما مجتبی شجاعی، رییس مرکز اجتماع محور درمان اعتیاد در کرمان می‌گوید: «نوعی از این آدامس‌های خوشبوکننده از سیستان و بلوچستان وارد شهرهای شرقی شده به طوری که در کرمان، کهنوج و جیرفت از هر ۱۰ خواروبار فروشی، هفت مغازه این نوع آدامس‌ها را دارند و در مرکز شهر، دستفروش‌ها به راحتی آن را می‌فروشند. هر چند که اکنون در تمام نقاط ایران این آدامس‌ها موجودند.»
او می‌گوید: «این آدامس‌ها مدل‌های مختلفی دارند اما یکی از رایج‌ترین آن‌ها با نام پمپرک به فروش می‌رسد که ترکیبات آن همان ترکیبات ناس است و در بسته‌های ۱۰ تایی با قیمت ٣۵۰ تومان به فروش‌می‌رسد. این آدامس‌ها غشایی شبیه غشای چای کیسه‌ای دارد که با گذاشتن در دهان کم‌کم حل می‌شود.»
او دربارهء افرادی که پس از مصرف این نوع آدامس‌ها به او مراجعه کرده‌اند، می‌گوید: «در بین مراجعان، دانش‌آموز دبستان و راهنمایی بیش‌تر دیده می‌شوند. آن‌ها با تبلیغات نادرستی که دربارهء این آدامس‌ها شده به مصرف این مواد روی آورده‌اند. مثلا به آن‌ها گفته شده که اگر این آدامس را زیر زبان بگذارید دیگر تشنه نمی‌شوید. در حالی که گرچه نیکوتین به طور مقطعی تمرکز را افزایش می‌دهد اما سپس باعث افسردگی و اضطراب در فرد می‌شود.»
شجاعی همچنین معتقد است که اکنون دیگر بحث قاچاقچیان جدید مطرح است و این قاچاقچیان دیگر به سراغ موادی چون تریاک نمی‌روند چرا که نمی‌توانند گروه بزرگی را جذب کنند. آن‌ها به سمت قاچاق مواد جدیدی مانند قرص و آدامس رفته‌اند و بعید نیست که پس از آن نوشیدنی‌ها و مواد خوراکی آلودهء دیگری را وارد کشور کنند.»
او می‌گوید:«متاسفانه از آن‌جا که این ماده، هنوز ناشناخته است، قانونی برای برخورد با آن نه در حوزهء مواد مخدر و نه در حوزهء مواد غذایی وجود ندارد و به خاطر ورود جدید آن به بازار، هنوز تصمیم‌گیری لازم دربارهء آن انجام نشده است.»
احمد امیرکافی، روان‌پزشک و مسوول کمیتهء اعتیاد در دانشگاه علوم پزشکی کرمان نیز دربارهء عوارض این آدامس‌ها می‌گوید:«ابتدا فرد به خاطر خاصیت خوشبو‌کنندگی به مصرف این آدامس‌ها رو می‌آورد. هرچند که شاید در ابتدا دچار نشاط نسبی و بی‌خیالی شود اما پس از آن، به سردرد، عصبانیت، خشم، پرخوری، اضطراب و اختلال در خواب مبتلا می‌شود و در حالی به ما مراجعه می‌کند که خود نمی‌داند این اختلالات ناشی از مصرف آدامس خوشبوکننده است. او می‌گوید:«متاسفانه خانواده‌ها از این موضوع بی‌خبرند و هرچند که اکنون مراجعان ما کم هستند اما در آینده زیاد خواهند شد.»
توزیع قرص‌های روان‌گردان با نام آدامس‌های شادی‌بخش
چند روز پیش، ناصر جامع اکبری، مسوول دفتر تحقیق و توسعهء دانشگاه علوم پزشکی کرمان اعلام کرد که سه تن قرص زیرزبانی در بسته‌بندی‌ای شبیه آدامس که با قیمتی بسیار ارزان وارد کشور بود، جمع‌آوری شده است.
او این قرص‌ها را بعد از مواد مخدر سنتی، آمپول‌های مخدر و قرص‌های روان‌گردان، نسل چهارم مواد مخدر دانست و گفت:«هم‌اکنون در حال تحقیق روی محتویات این قرص‌ها هستیم و به نظر می‌رسد این قرص‌ها عوارضی شبیه قرص‌های اکستازی دارند.»
شجاعی، رییس مرکز اجتماع محور درمان اعتیاد در کرمان دربارهء این قرص‌ها می‌گوید:«این قرص‌ها با نام آدامس‌های شادی‌بخش یا آرام بخش به فروش می‌روند که از ۹ ماه پیش دربارهء آن‌ها صحبت‌هایی می‌شد اما اولین محموله یک ماه پیش کشف شد.»
او می‌گوید:«این آدامس‌ها ترکیباتی شبیه قرص اکس دارند که پس از مدتی فرد را دچار خستگی و افسردگی می‌کنند و عوارض بعدی آن‌ها روی پوست، مو، لثه، دندان، دستگاه تنفسی و کبد است.»
او دربارهء سن پایین آمدن مصرف الکل نیز هشدار داد و گفت:«نظریه‌ای در حوزهء سوء‌مصرف مواد به نام نظریه نسل‌ها وجود دارد. به این معنا که وقتی یک نسل،مواد مخدر مصرف کند و دچار عوارض مصرف شود، نسل دوم با دیدن این عوارض خود را دور می‌کند اما نسل سوم که این عوارض را ندیده دوباره گرایش به مصرف پیدا می‌کند. به همین خاطر و از آن‌جا که جامعه عوارض مصرف الکل را نمی‌بیند اما در ۱۰سال آینده مصرف الکل رواج خواهد یافت. در حال حاضر نیز شاهد رشد روزافزون الکل به ویژه در زنان هستیم به‌خصوص این‌که سن شروع مصرف در دختران کاهش یافته است.»
|