• نمایندگان منتخب کرد هر چند که در شرایطی نیستند که بتوانند به ائتلاف با احزاب سراسری برنده در پروسه انتخابات کنار آیند اما این امکان را در اختیار دارند که به تشکیل فراکسیونی در مجلس دست زنند تا مخاطبینی برای خود داشته باشند. آنها می توانند قضیه ملی را به مباحث پارلمانی بکشانند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۱۶ مرداد ۱٣٨۶ -  ۷ اوت ۲۰۰۷

انتخابات پیش از موعد ترکیه با نظارت نمایندگانی از اروپا به سرپرستی "لوک وون دن برونده" و با شرکت ۱۴ حزب به صورت حزبی و ۶۹۹ کاندید مستقل از کل ترکیه روز یکشنبه ۲۲.۰۷.۰۷ برای به کرسی نشاندن ۵۵۰ نفر در پارلمان آن کشور پایان گرفت. انتخابات ترکیه با حساسیت زیادی از طرف روزنامه نگاران و میدیاهای مختلف تعقیب و کانون توجه بسیاری از جهانیان نیز بود, چرا که کشور ترکیه تنها کشور خاورمیانه است که در آن انتخابات برای سیستم قانونگزاری و تغییر حکومت صورت می گیرد.
نتایج انتخابات ترکیه همه را متحیر, و خارج از اینکه اکثر دنبال کنندگان مسائل روز آن کشور را غافلگیر نمود بلکه نتایج آن حتی خود رهبران احزاب آن کشور را نیز غافلگیر نمود و در این راستا هنوز کل آرا شمارش نشده بود که در یک اقدام پیشبینی نشده, محمد آغار رهبر حزب دمکرات به همراه تنی چند از دستیارانش از سمت خود استعفا و به شکست حزبشان اعتراف نمودند. حزبی که شانس ورود به پارلمان را قطعی می دانست.

طبق شمارش آراء با پیروزی حزب عدالت و توسعه با کسب آرای حدود ۴۷%, حزب جمهوری خلق به همراه حزب چپ دمکراتیک ۲۰.۷۹%, حزب حرکت ملی ۱۴.۲۵%, و حدود   ۵% نامزدهای مستقل که آرای کردها را در بر می گیرد به اضافه چهار نماینده مستقل دیگر.
آنچه جالب به نظر می رسد یکی از چهار نامزد مستقل مسعود ایلماز رهبر حزب مام میهن است که در دهه نود با قدرتی کمابیش همچون عدالت و توسعه به میدان آمد که در این انتخابات توانست تنها شخص مسعود ایلماز را وارد مجلس نماید که دلیل آنهم این بود که آقای ایلماز از تبار لازهاست که در استان طرابزون ساکن هستند.
لازم به ذکر است که حزب دمکرات, حزب جوانان و حزب سعادت و سوسیالیستها و سایر احزاب کوچکتر که قادر به پشت سر گذاشتن سد ۱۰%ی نبودند آرای لازم را کسب ننموده از صحنه انتخابات حذف شدند.
نتایج انتخابات ترکیه حاوی پیامهای مهم و بار معنایی زیادی با خود به همراه داشت که باید مورد توجه قرار گیرد. اصولا در همه دنیا و به ویژه در ترکیه رسم اینگونه بوده که یک دوره زمامداری می تواند نارضایتی هایی به همراه داشته باشد و اگر از این دیدگاه بنگریم حداقل در این مرحله همچون سنتی شامل حال حزب آقای اردوغان نشد, چرا که حزب عدالت و توسعه موفق تر از انتخابات دوره قبل بیرون آمد. اول اینکه با کارنامه موفق اقتصادی دولت رجب طیب اردوغان, جامعه ترکیه بعداز سالها زندگی دشوار از زیر بار تورم اقتصادی و فساد اداری کمر راست نموده و به درجه ای از رفاه و امنیت اقتصادی رسیده اند و مصمم اند که برای حفظ آن بکوشند. دوم اینکه جامعه ترکیه اسلامی بودن خود را اثبات و تغییرات فرهنگی ـ سیاسی چند دهه گذشته را به سبک جوامع غربی زیر سوال برد و نشان داد که تغییرات چند دهه گذشته در فضای شکننده ای به جلو رفته است و تا اندازه ای سطحی بوده است و عدم برخورد درست احزاب لائیک در اقناع جامعه, همه آنها را که ایده لائیتسه را به دنبال خود یدک می کشیدند به حاشیه راند و حتی حضور میلیونی میتینگهای قبل از انتخابات, منجر به بازگشت آنها به صحنه قدرت نشد. و سوم اینکه در شرق ترکیه نیز که کردها زندگی می کنند نتایج انتخابات نشان داد که نفوذ احزاب نژاد پرست ترک که در گذشته با استفاده از قدرت و با ایجاد جو رعب و وحشت و یا در مواردی تطمیع افراد به حاکمیت خود در آن منطقه ادامه می دادند به پایان رسید و بنا به گفته کاندید منتخب شهر شرناخ از لیست کردها آقای حصیب کاپلان از این ببعد مبارزه آنها باید با اسلامگرایان باشد.
از زوایای دیگر هم که بنگریم تحت فشار قرار گرفتن حزب عدالت و توسعه در خصوص باطل اعلام نمودن انتخابات ریاست جمهوری توسط ارتش آن کشور و تعلل در حمله به عراق, به نوعی به مظلوم واقع شدن آن حزب انجامید و این بنوبه خود کمکی به آن حزب محسوب می شود. دوم: آقای اردوغان خیلی زیرکانه به صحنه سازی پرداخت و در خصوص حمله به کردستان عراق کمتر از احزاب دیگر به این قضیه که بهانه آن سرکوب حزب کارگران کردستان بود دامن نزد و برای نجات خود به وعده هایی به ارتش آن کشور برای حمله به کردستان عراق در صورت نیاز پرداخت. و سوم در عرصه اقتصادی سرمایه های جهانی و شرکت های خارجی با آرامش خاطر و خوشنودی کامل به اجرای قرارداد با شرکت های داخلی ترکیه که حامی اصلی دولت اردوغان هستند ادامه دادند که آنهم توانست به ثبات و ادامه برنامه های اقتصادی آنها بیفزاید و نتایج آن هم بعد از انتخابات با افزایش بازار بورس آن کشور نمایان گشت.

در این انتخابات و در سطوح احزاب چپ و راست و میانه, یک اجماع نظر و یک تضاد فکری در تبلیغات انتخاباتی به چشم می خورد. اجماع نظر آنها توافق بر محدود کردن حضور کردها که نزد افکار عمومی داخلی و بین المللی از آنها به   به مثابه سرچشمه ترور معرفی می شدند و از لحاظ سیاسی قدرت یابی آنها را به معنای سیاسی شدن قضیه کردها و در نتیجه تجزیه آن کشور می پندارند. بی دلیل نبود که در هنگام میتینگهای انتخاباتی خانم آیسل توغلوک یکی از کاندید های شهر دیاربکر اعلام نمود که می خواهیم به پارلمان برویم تا باور کنند [ترکها] که ما جانور نیستیم. تضاد فکری در کشور نیز نگرانی شدید از رشد اسلام گرایی که بافت اجتماعی ترکیه را دگرگون نموده است به چالشی مهم در عرصه سیاسی آن کشور تبدیل شده است. همچنانکه مشخص است حزب عدالت و توسعه نمایندگی تفکر اسلامی می باشد که با اداره کردن دولت در چهار سال گذشته با بهبود اوضاع اقتصادی که در تاریخ نوین آن کشور بی سابقه بوده به اعتبار خود افزوده است. لائیکها نیز که خود را وارث سیستم لائیتسه بنا شده توسط آتاتورک تعریف می کنند در چند دهه گذشته قدرت را در اختیار داشتند که خارج از اینکه کارنامه درخشانی از خود به جای نگذاشتند بلکه در این مرحله با زیر پا نهادن معیارهای حقوق بشری و دادن وعده اعدام عبدالله اوچ آلان رهبر حزب کارگران کردستان در صورت در دست گرفتن قدرت, خواستند که با حذف تدریجی خود در صحنه سیاسی آن کشور مبارزه کنند .

در کردستان و شهر دیاربکر با روشن شدن آرای نمایندگان کردها مردم به سرورو شادمانی پرداختند که حقیقتا شادی آنها برای من تداعی بهترین خاطره دوران زندگی خود و آنهم انتخابات پارلمانی کردستان عراق در سال ۱۹۹۲ بود.
به دلیل اهمیت حضور نمایندگان کرد در پارلمان آتی ترکیه مایلم کمی روی آن فوکوس نمایم و از زوایای گوناگون به اهمیت آن بپردازم.
کردها در این مقطع با ۲۲ کاندید اما با ترکیبی مقبول و با حضور چهره های نامدار چون عثمان ئوزچلیک یکی از سیاستمداران سرشناس, احمد ترک از چهره های مقبول و متواضع و حمید گیلانی مشاور حقوقی قبلی حزب ده هاپ و حضور هشت زن در صفوف (یعنی بیش از یک سوم) خود با رضایت اندکی به مجلس راه یافتند. البته باید گفت که سه نامزد "هزار امید" شهرهای آدانا و مرسین و حکاری از لیست کردها که با آرای اندکی به پارلمان راه نیافته اند و در این خصوص نسبت به نتایج انتخابات اعتراض نموده و احتمال تقلب را بدور ندانسته اند از ورود به پارلمان خذف شدند. یکی از معایب نامزدی مستقل هم در این است که آرای زیادی که برای یک نفر به صندوق ریخته می شود هدر می رود اما در صورت شرکت به شیوه حزبی همه آرا به حساب می آیند.
نمایندگان منتخب کرد هر چند که در شرایطی نیستند که بتوانند به ائتلاف با احزاب سراسری برنده در پروسه انتخابات کنار آیند اما این امکان را در اختیار دارند که به تشکیل فراکسیونی در مجلس دست زنند تا مخاطبینی برای خود داشته باشند. آنها می توانند قضیه ملی را به مباحث پارلمانی بکشانند و در سطح بین المللی نیز آنها می توانند در مدت زمان حضور خود در پارلمان مخاطبان بین المللی برای مشکل کردها پیدا کنند. از جهت دیگر مخاطب قرار گرفتن آنها می تواند قضیه کردها که از نگاه ترور به آن نگریسته می شود را بی اثر سازد و به خواسته های ملی خود نزد افکار عمومی مشروعیت بخشد. از جهت دیگر آنها می توانند به استیضاح وزیران و مدیرانی که در کارهای خود تخلف و سهل انگاری می نمایند دست زنند.
جالبترین کار انجام شده برای نامزدهای مستقل هزار امید سرودن دو اهنگ به هر دو زبان کردی و ترکی (بینن بینن بینن, دیموکراسیی بینن) و ترکی آن با نام (گه لسین گه لسین, دموکراسی گه لسین) یعنی بیارید بیارید دمکراسی بیارید. که نماد اعتقاد به آزادی و دمکراسی حقیقی در آن نهفته بود. سرودی که به همراه کلیپ آن احساس خاصی به آدم می بخشید و اینگونه نشان می داد که کردها تصمیم گرفته اند تا ریشه کن کردن ظلم و ستم کوتاه ننشینند. در واپسین روزهای تبلیغات انتخاباتی چهره سرشناس کردها خانم لیلا زانا در میتینگ شهر ایغدر از دولت ترکیه خواست به ساختار فدرالی در این کشور عمل نماید و یکی از ایالتهای آن کردستان باشد که کردها زندگی می کنند. در خصوص نام کردستان که در ترکیه به زبان آوردن آن جرم محسوب می شود گفت "نام کردستان از لحاظ پسکیو لوژی اجتماعی برای کردها تسکین دهنده است و این حق طبیعی ماست."

توضیح: این مطلب در روزنامه کردستان شماره ۴۶۷ به چاپ رسیده است