جنبش دانشجویی در ماه مرداد
گزارش خبری - تحلیلی «آوای دانشگاه»



اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ٣ شهريور ۱٣٨۶ -  ۲۵ اوت ۲۰۰۷


در مرداد ماه سال ۸۶ در اوج گرمای تابستان و تعطیلات سال تحصیلی با وجود تعطیل بودن تمامی دانشگاه های کشور و مراکز آموزش عالی روز های داغی بر جنبش دانشجویی گذشت.
سایه ی دستگیری های فعالان دانشجویی که در روز ۱۸ تیر در سالگرد ۱۸ تیر ۷۸ در جلوی دانشگاه امیرکبیر و دفتر ادوار تحکیم بازداشت شده بودند بر دوش جنبش دانشجویی سنگینی می کرد و هم چنین ادامه بازداشت دانشجویان دانشگاه پلی تکنیک بر سر داستان جعل نشریات دانشجویی و بازداشت های دیگر فعالان دانشجویی دست به دست هم داده بود که مرداد امسال ماه پر تپشی برای جنبش دانشجویی باشد.

گزارش کوتاه بازداشت های تیرماه

در روز ۱۸ تیر اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت از ساعت ۶ صبح در پاس داشت ۱۸ تیرماه و در اعتراض به ادامه بازداشت ۸ دانشجوی دانشگاه پلی تکنیک در برابر دانشگاه پلی تکنیک متحصن شدند. در ساعت ۷:۳۰ دقیقه با حمله نیروهای انتظامی و لباس شخصی بازداشت و به نقطه نامعلومی منتقل شده اند.
محمد هاشمی، علی نیکونسبتی، مهدی عربشاهی، بهاره هدایت، حنیف یزدانی و ‏علی وفقی اعضای بازداشت شده شورای مرکزی تحکیم هستند.
‏‎در ادامه این روند در ظهر همان روز با یورش نیروهای امنیتی به محل دفتر مرکزی سازمان دانش آموختگان ایران(ادوار تحکیم وحدت)تمامی افراد حاضر در آن بازداشت شدند و دفتر مرکزی این سازمان پلمب شد. در آغازین ساعات صبح امروز نیروهای لباس شخصی با حمله به دفتر سازمان ادوار تحکیم وحدت ضمن شلیک تیر هوایی اقدام به بازداشت حاضران در دفتر آن سازمان کردند. به نیروهای امنیتی پس از شلیک تیر هوایی و با شکستن درب ورودی سازمان دانش آموختگان با اعمال خشونت و به ضرب باتوم افراد حاضر در دفتر آن سازمان را بازداشت به مکان نامعلومی منتقل کردند. عبدالله مومنی ( سخنگو و عضو شورای مرکزی سازمان) بهرام فیاضی (عضو شورای مرکزی سازمان) حبیب حاج حیدری (مسئول روابط عمومی سازمان) مجتبی بیات (عضو سابق شورای مرکزی دفتر تحکیم)، عزت الله قلندری و مرتضی اصلاحچی ، مسعود حبیبی، سعید حسین نیا، آرش خاندل و اشکان غیاسوند از افراد بازداشت شده در دفتر سازمان دانش آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت) بودند.
از طرف دیگر امیر یعقوب علی از فعالان دانشجویی دانشگاه علامه نیز روز عصر روز چهارشنبه بیستم تیر ماه در حالی که در پارک اندیشه، واقع در خیابان شریعتی در حال جمع آوری امضا بود، توسط نیروی انتظامی پارک بازداشت شد.

تلاش برای آزادی دانشجویان

در مرداد ماه بیشتر اخبار حول همین بازداشت ها روی داد به شکلی که از طرف اکثر تشکلات و جریانات فعال دانشجویی و سیاسی بیانیه های در محکومیت بازداشت ها صادر شد. همچنین حرکت های اعتراضی در این زمینه شکل گرفت . از جمله دیدار دانشجویان با خانواده بازداشت شدگان، برگزاری جشن تولد برای امیر یعقوب علی، دیدار با مسئولان نظام، برگزاری جشن میلاد امام علی در خانه عبدالله مومنی، بالابردن عکس بازداشت شدگان و همچنین شعار دادن در روز بزرگ داشت شاملو به وسیله صد ها تن، خوانده شدن بیاینه دانشجویان و فعالان چپ در اعتراض به بازداشت ها در این مراسم و هم چنین توزیع گسترده این بینیه و دها اقدام ریز و درشت دیگر!

ابهام و نگرانی نسبت به وضعیت دانشجویان بازداشتی

در مرداد ماه اخباری که از درون زندان از نحوی نگهداری و بازجویی فعالان دانشجویی بازداشت شده می رسید نگران کننده بود و حاکی از آن بود که بدرفتاری های شدیدی با آنان صورت می گیرد. خصوصا نسبت به دانشجویان بازداشتی پلی تکنیکی اعمال شکنجه برای گرفتن اعترافات ساختگی انجام گرفت.
چند تن از دانشجویان پلی تکنیکی و خانواده هایشان که بعد از ماه ها در ابتدای مرداد ماه آزاد شدند با انتشار نامه ای سرگشاده گوشه ای از این شکنجه ها را افشا کردند.
در قسمتی از این نامه با ذکر مواردی از شکنجه آمده بود: " کلمه کلمه آنچه که در بالا آمده است همچون تیری بر قلب ما نشسته است وباز هم این سوال را تکرار می کنیم که مگر یک جوان ۲۲ ساله توان تحمل چه میزان شکنجه و فشار را دارد،گرچه چنین فشارهایی آن هم طی ۸۰ روز برای هیچ کس قابل تحمل نیست .و بازاین سوال را مطرح می کنیم که آیا اعترافاتی که از طریق بدست آید قابل قبول است؟به چه علت دستگاه امنیتی تلاش دارد در حالی که چند جوان مسلمان خود توهین به ائمه(ع) و حجاب را محکوم می کنند با زور به آنها القا نماید که نشریات موهن را منتشر نموده اند و به زور از آنها اعتراف بگیرد.هدف از بررسی این پرونده یافتن حقیقت و ممانعت از تکرار مجدد چنین اتفاقاتی بوده است و یا متهم کردن چند دانشجوی بی گناه به هر قیمت."
با وجود آزاد شدن برخی از دانشجویان پلی تکنیکی هم چنان ۳ تن از دیگر از آنان به همراه تمامی بازداشت شدگان روز ۱۸ تیر و امیر یعقوب علی در زندان به سر می بردند و از وضعیت آنان هیچ اطلاعی در دست نبود و پی گیری های خانواده بازداشت شدگان و تلاش های دیگر بی ثمر می نمود و وضعیت آنان در هاله ای از ابهام فرو رفته بود. در این میان اخبار جسته و گریخته ای که از زندان به گوش می رسید بر نگرانی ها می افزود. برای نمونه مواردی از آن ها را در این گزارش ذکر می کنیم:
"شنیده ها از وضعیت مهدی عربشاهی، یکی از سه دانشجوی زندانی دانشگاه علامه، حکایت از افزایش فشارها بر روی این یار دبستانی دارند.
شنیده شده که چند روز پیش مسئولین زندان اوین، مهدی را برای آزاد کردن به در خروجی آورده و پس از چند ساعت وی را دوباره به بند ۲۰۹ بازگردانده اند . مهدی هم در اعتراض به این حرکت مسوولین زندان که برای تخریب روحیه ی او انجام شده، به آنها گفته است که اعتصاب غذا خواهد کرد.
اخبار این فشار ها و همچنین عدم اجازه ملاقات وکلا با دانشجویان بیش از پیش خانواده ها را در مورد وضعیت فرزندانشان نگران کرده است.
مجید توکلی ، احمد قصابان و احسان منصوری طی روزهای بازداشت خود توسط تیم امنیتی پرونده تحت شکنجه های قرون وسطایی برای اعتراف به گناه ناکرده قرار داشته اند که در انها حتی از شلاق و کابل هم برای شکنجه استفاده شده بود.آنان در اعتراض به وضعیت نامشخص پرونده و عدم صدور وثیقه و قرار آزادی برای خود و نیز اعمال شکنجه و فشار برای اخذ اعتراف دست به اعتصاب غذا زده اند.همچنین دکتر کیوان انصاری،سعید درخشندی و ابوالفضل جهاندار که از یک سال پیش در بند ۲۰۹ اوین به سر می برند نیز در اعتراض به ادامه بازداشت خود در بند ۲۰۹ و عدم برگزاری دادگاه تجدید نظر و نیز اعتراض به ادامه بازداشت دانشجویان بازداشتی پلی تکنیک،دفتر تحکیم وحدت و سازمان ادوار تحکیم دست به اعتصاب غذا زده اند.
بعد از گذشت ۱۳روز از دستگیری امیر یعقوبعلی،امیر هیچ تماسی با خانواده نگرفته است و با مراجعه آنان به زندان اوین مامورین اظهار داشتند که هیچ اطلاعاتی مبنی بر حضور یا عدم حضور وی در زندان نخواهند داد و هر گونه اطلاعاتی تنها با اجازه قاضی پرونده صورت خواهد گرفت و قاضی سبحانی در مقابل در خواست ملاقات خانواده گفته است امکان هیچگونه ملاقا ت و یا تماس تلفنی وجود ندارد. بنا براین خانواده همچنان در سر در گمی ودلتنگی به سر می برند چرا که نه با فرزندشان ارتباطی برقرار کردند و نه حتی جرم او را می دانند و متاسفانه از مراجع قضایی نیز پاسخ روشنی دریافت نمی کنند.
سه دانشجوی در بند و شکنجه شده دانشگاه امیرکبیر، مجید توکلی، احمد قصابان و احسان منصوری، طی نامه ای اعلام نمودند که نقشی در تهیه نشریات مجعول نداشته اند و مطالب مندرج در آنها را محکوم می کنند و طی روزهای اقامت در سلول انفرادی تحت فشارهای طاقت فرسا ناچار به اعتراف به کار ناکرده شده اند . این سه دانشجوی در بند نامه های خود را به خانواده هایشان تحویل داده اند. همچنین به مجید توکلی گفته شده فعلا قرار نیست آزاد شود و باید در زندان بماند. مجید توکلی در ملاقات امروز صبح به پدر خود گفت در اثر اعتصاب غذای ۲۴ روزه به شدت ضعیف شده و دچار ناراحتی های معده شده است و نمی تواند به صورت عادی غذا بخورد.
چند تن از دانشجویانی که طی روز های گذشته از بند ۲۰۹ اوین آزاد شده اند در گفتگویی که با خبرنگار "آوای دانشگاه" داشتند نسبت به وضعیت نگهداری و نحوی بازجویی مرتضی اصلاح چی ابراز نگرانی کردند.
بنا به گفته ی یکی از این دانشجویان مرتضی اصلاح چی در روز بازداشت خود در دفتر ادوار مورد ضرب و شتم شدید نیروی های اطلاعاتی قرار گرفته بود در زندان نیز این روند ضرب و شتم با شدت بیشتری نسبت به وی ادامه پیدا کرده است.
همچنین بنا به گفته ی یکی دیگر از دانشجویان آزاد شده در گفتگو با خبرنگار "آوای دانشگاه" وضعیت جسمانی مرتضی اصلاح چی در زندان مساعد نیست. این دانشجو اظهار داشت که اصلاح چی را در راهروری ۲۰۹ اوین برای چند لحظه مشاهده کرده که در اثر فشار های وارده وضعیت جسمانی مناسبی نداشته است."

آزادی بسیاری از فعالان دانشجویی

اما این تازه آغاز راه بود. راهی پر سنگلاخ که فراز و نشیب هعای بسیاری دارد. بعد از فراز های زیاد عاقبت تمامی بازداشت شدگان روز ۱۸ تیر در اواسط مرداد آزاد شدند.
در ابتدا ۳ تن از دانشجویان با گذاردن وثیقه آزاد شدند و در هفته ی بعد تمامی دانشجویان بازداشت شده ۱۸تیر به هم راه امیر یعقوب علی نیز در یک روز با گذاردن وثیقه آزاد شدند. در این میان بازار دیدار دوستان و آشنایان با دانشجویان تازه آزاد شده داغ شد. به جرات می توان گفت در آن شب در بسیاری از خانه های تهران که در روز های قبل غم نگرانی جاخوش کرده بود غریو شادی و خنده و نور و آزادی دیده می شد.

احکام کمیته های انظباطی

البته در مرداد ماه کمیته های انظباطی بی کار نبودند. این کمیته ها با وجود تعطیلی دانشگاه برای برخی از فعالان دانشجوی احکامی را صادر کردند:
کمیته انضباطی دانشگاه تبریز، هفته گذشته احکام نهایی برای ۱۰ نفر از دانشجویان این دانشگاه را صادر کرد.
حامد محقق (دبیرانجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تبریز) در این رابطه گفت: چندی پیش احکام انضباطی اولیه و ثانویه ‌ ۱۰ نفر از دانشجویان با هم صادر شد و در هفته‌ی گذشته احکام ثانویه بدون تغییر، مجددا برای دانشجویان صادر شد.
وی افزود که ‌در تایخ ۶۰ ساله دانشگاه تبریز صدور چنین احکامی برای دانشجویان بی سابقه بوده است و همچنین امکان ندارد احکام اولیه‌ و ثانویه‌ با هم صادر شود، اما چندی پیش شاهد بودیم برای دانشجویان دانشگاه تبریز این دو حکم با یکدیگر صادر شد و مسوولان پس از پی بردن به اشتباه‌شان احکام ثانویه را مجددا صادر کردند.
وی افزود: در حکم تجدید نظر که مجدد صادر شده است هیچ تغییری به وجود نیامده و تنها برای دو نفر از دانشجویان حکم دو ترم تعلیق دانشجویان به یک ترم تعلیق معلق و یک ترم تعلیق تبدیل شده است.
بنا به اخبار رسیده به آوای دانشگاهحکم یک ترم تعلیق از تحصیل با احتساب سنوات برای عماد برقعی یکی از فعلان دانشجویی دانشکده علوم اجتماعی و ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی به دلیل آنچه اخلال در نظم دانشگاه، ایجاد آشوب و بلوا و عدم رعایت موازین دانشگاه از طرف کمیته انظباطی اعلام گردیده، صادرشد.
همچنین بنا به گزارش خبرنگار آوای دانشگاه بعد از صدور حکم کمیته‌ی انضباطی برای سلیمان محمدی، امیر یعقوبعلی، عسل اخوان و عماد برقعی، ۴ تن از فعالان دانشجویی دانشکده علوم اجتماعی و ارتباطات علامه طباطبایی، اجازه‌ی ورود این دانشجویان به دانشکده ها و ساختمان مرکزی دانشگاه علامه داده نمی‌شود.

بی خبری از دانشجویان کرد

البته برخورد ها تنها محدود به تهران و دانشجویان مرکز نشین باقی نماند. بلکه در دیگر مناطق کشور نیز برخورد های نیرو های امنیتی با فعالان دانشجویی در مرداد ماه ادامه داشت.
صباح نصری" مدیر مسوول و نشریه دانشجویی "روژامه"دانشگاه تهران و "هدایت غزالی" از اعضای تحریریه ی این نشریه دانشجویی که بیش از یکماه پیش در سنندج بازداشت شده و در اداره کل اطلاعات کردستان در سلول انفرادی و تحت شکنجه های جسمی و روحی به سر می بردند احتمالا از هفته ی پیش به مکان نامعلومی انتقال یافته اند.
خانواده ی این دانشجویان زندانی که علی رغم مراجعات مکرر هیچگاه موفق به کسب اجازه ی ملاقات با فرزندان خود نگردیدند اعلام داشتند که "بر خلاف وعده های پیشین مسولان اطلاعات استان کردستان نه تنها فرزندان شان با قید وثیقه آزاد نشدند بلکه مقامات مسوول اکنون از سرنوشت و حتی اعلام دلایل بازداشت آنان و محل نگهداریشان نیز طفره می روند و ما در حال حاضر هیچگونه اطلاعی از مکان نگهداری آنان نیز نداریم."

پایان مرداد و بیم ها و امید ها

در پایان مرداد ماه با وجود آزادی اکثر فعالان دانشجویی که موجب تزریق امید و شادی به خانواده های آنان و دوستان شان شد اما ادامه بازداشت ۳ تن از دانشجویان پلی تکنیکی و بازداشت ۲ تن از فعالان دانشجویی در کردستان و همچنین بازداشت سهیل آصفی دانشجوی روزنامه نگار و صدور احکام کمیته انظباطی برای دانشجویان نشان داده است که مبارزه با ساختار سرکوب گر کنونی هم چنان ادامه دارد و تعرضات حاکمیت به جنبش دانشجویی هم راستا با تعرضات وسیع آنان به دیگر جنبش های اجتماعی خصوصا جنبش کارگری و زنان ادامه دارد. حال باید دید در شهریور ماه و هم چنین نزدیکی به بازگشایی مراکز آموزش عالی و دانشگاه ها توازن قوا به چه نحوی تغییر می کند؟ دانشجویان همراه با دل شوره ی شیرین بازگشایی دوباره محل تحصیل و دیدار دوباره با هم دانشگاهی های شان امسال بیم ها و امید های فغراوانی را با خود به دانشگاه می برند.