چراغ آخر خلخالی هم خاموش شد، اما چراغ خلخالی ها می سوزد هنوز


اکبر کرمی



اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۹ آذر ۱٣٨۲ -  ٣۰ نوامبر ۲۰۰٣


ایستگاه آخر جناب آقای خلخالی برای همه ما ایرانیان می تواند بسیار عبرت انگیز و درس آموز باشد، به شرط آن که متواضعانه بپذیریم در کلاس تاریخ بنشینیم و به آن چه گذشته است نیک بنگریم.
غالبا" در تحلیل مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ما عادت کرده ایم به علت های اصلی کم تر توجه کنیم و به گونه ای ظالمانه همه چیز را بر سر آخرین، ملموس ترین و معمولا" معصوم ترین حلقه زنجیره ی اسباب و علل بشکنیم. مثلا" در تحلیل رفتارهای ضد اجتماعی، بزه کاری ها، جرم و جنایت همه کاسه کوزه ها بر سر آخرین حلقه ی بزه کاری، جرم و جنایت یعنی بزهکار، مجرم و جانی می شکند. بررسی های دقیق روان شناسانه و جرم شناسان نشانه داده است که بزه، جرم و جنایت هم بستگی تنگاتنگ و غیر قابل انکاری با محرومیت های مادی و معنوی دارد. فقر، بی سوادی، نابسامانی های خانوادگی، بحران های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و حتی بین المللی، اعتیاد و... دارد، بنابر این افزایش این نابسامانی ها و داغ تر شدن کوره ی این بحران ها به معنای افزایش بزه، جرم و جنایت خواهد بود. در این معنا فرد بزهکار، مجرم و جانی، شکننده ترین، تردترین و ضعیف ترین قسمت سیستم است، بنا بر این با افزایش بار سیستم و عمل کرد غلط آن، اجزا ضعیف درهم خواهند شکست. در این معنا بزه کار، مجرم و جانی خود قربانی اجتماع و سیستم بیمار است.
اگر امروز نمی توانیم آن چه را خلخالی انجام داد به فراموشی بسپاریم و آسوده بخوابیم، به هیچ روی درمان آن قربانی کردن مجدد خلخالی نیست. باید به همه ی آن هایی که رویا های خود را در ماه می دیدند، آن هایی که مشت های خود را گره می کردند و ...اعدام باید گردد را فریاد می کردند، یا از اعدام انقلابی، قاطعیت انقلابی و ... دفاع می کردند، نیز یاد کنیم. باید از آن های که ماشین ترور را روشن کردند نیز یاد کنیم. باید از آمرین و تئورسین های خشونت نیز یاد کنیم. باید از نبوغ بانیان موجودات عجیب الخلقه ای چون خشونت مقدس و دیکتاتوری صلحا نیز یاد کنیم. باید از همه ی طرفداران مجازات اعدام نیز یاد کنیم، یعنی باید از خود یاد کنیم که چگونه، بی که از خود - ظاهرا" - اثری بر جای گذاشته باشیم در این همه بزه، جرم و جنایت شریک بوده ایم. در این همه خلخالی شریک شده ایم.
بی شک آن چه خلخالی انجام داد تنفر انگیز است، اما نباید فراموش کرد که خلخالی به عنوان یکی از قربانیان اجتماع بیمار ما بسیار ترحم انگیز است.