اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۲٣ آذر ۱٣٨۶ -  ۱۴ دسامبر ۲۰۰۷

رفیق تابان، با تشکر از فرصتی که برای انجام این مصاحبه به ما دادید که ما در آستانه ۱۶ آذر روز دانشجو هستیم. سئوال در این رابطه این است که این ماندگاری و تا این حد تاثیر گذار بودن واقعه ۱۶ آذر چه در جنبش مردمی ایران و چه در جنبش دانشجوئی ناشی از چه است؟

بعضی روزها هست که به دلایل مختلف در تاریخ ماندگار می شود. روز ۱۶ آذر به عنوان روز دانشجو در ایران یکی از این روزها برای دانشجویان و مردم ایران است. ده ها سال است که دانشجویان این روز را گرامی داشته اند و نشان داده اند که به آن توجه دارند. شاید یکی از دلایل ماندگاری این روز این است که در ایران در طول ۴۰-۵۰ سال گذشته هیچ موقع ما از یک دمکراسی برخوردار نبودیم. دانشجویان هیچ موقع آزادی حرف زدن و انتقاد کردن و اعتراض مسالمت آمیز نداشته اند و به همین دلیل همیشه در آستانه ۱۶ آذر نیرو و توان خودشان را بسیج می کردند تا در این روز بتوانند صدای اعتراض خودشان را به گوش مردم و جامعه ایران برسانند. جنبش دانشجوئی در ایران به دلیل موقعیتی که داشته و مبارزه ای که در طول رژیم پهلوی و رژیم اسلامی علیه دیکتاتوری و بخاطر آزادی انجام داده در جامعه ما از جایگاه بالائی برخوردار است بویژه در بین طیف های روشنفکر، آگاه و مبارز به عنوان یکی از جنبش ها و نیروهای پیشرو مطرح بوده و این روز به همین دلیل در جامعه هم بازتاب های همیشه مثبتی را داشته و در طول این ۵۰ سال ما شاهدیم که ۱۶ آذر در موقعیت مناسبی بوده که دانشجویان خواسته های خودشان را مطرح بکنند.

رفیق تابان، همان جور که می دانید جنبش دانشجوئی امروز نیز از تنوع نظری برخوردار است. آیا به نظر شما امکان همکاری این نیروها با این تنوع نظری که دارند در مبارزه با استبداد حاکم در محیط های دانشجوئی تا چه حدی می تواند واقعی باشد و تا چه حدی واقعی است؟

زمینه های عینی آن که وجود دارد و صد در صد واقعی است. موارد بسیار زیادی وجود دارد که امروز دانشجویان آزادیخواه به هر طیفی که تعلق داشته باشند در این موارد می توانند مبارزه مشترک داشته باشند. در زمینه آزادی های آکادمیک، در زمینه بهبود وضعیت صنفی و آموزشی در دانشگاه ها، در زمینه مبارزه برای آزادی ها در جامعه، در زمینه مبارزه برای آزادی زندانیان سیاسی، آزادی مطبوعات و در مبارزه علیه دیکتاتوری. این ها همه زمینه های یک مبارزه مشترک بین دانشجویان ایرانی را تشکیل می دهد و ده ها مورد از این دست را میشود برشمرد. ولی متاسفانه در طول یکی دو سال اخیر ما شاهد شکاف ها و انشعاب هایی در بین نیروهای مختلف دانشجوئی هستیم که به ضرر جنبش دمکراتیک و جنبش دانشجوئی در ایران است و برخوردهائی که بین گروه های مختلف دانشجوئی چه دانشجویان انجمن های اسلامی با دانشجویان چپ و چه بین خود دانشجویان چپ صورت می گیرد این ها برخوردهائی نیست که کمک بکند به پیشبرد میارزه مشترک. به عنوان مثال در جریان همین دستگیری های گسترده ای که در روزهای اخیر از دانشجویان چپ در دانشگاه های ایران صورت گرفته متاسفانه ما یک برخورد کاملا انفعالی از دفتر تحکیم وحدت و انجمن های اسلامی دانشگاه ها دیده ایم. در بین خود نیروهای چپ هم این موضوع که تا چه میزان باید در مورد مبارزه علیه این دستگیری ها مقابله مشترک کرد آن قاطعیت و صلابت هنوز دیده نشده است. گاهی مقالات و مطالبی را ما می بینم که واقعا جز اینکه آدم ابراز تاسف بکند در این زمینه حرف دیگری نمی توان زد. به نظر من دانشجویانی که بیشتر در این مورد احساس مسئولیت می کنند و درک می کنند این مسئله را که مبارزه باید یک مبارزه مشترک باشد باید کوشش بکنند که جلوی این روند را که ضربه می زند به جنبش دانشجوئی و جنبش دمکراتیک در ایران بگیرند. این تفکر ها برای خود من شخصا آشنا هست. ما این مراحل را پشت سر گذاشتیم و امروز که به این پشت سر نگاه می کنیم تاسف می خوریم که چرا جنبش دانشجوئی در ایران همیشه از این انشعاب ها رنج برده و نتوانسته به عنوان یک نیروی واحد علیه دیکتاتوری مبارزه بکند. این واقعیت را باید پذیرفت که هیچ نیروئی امروز به تنهائی قادر مقابله با استبداد و تحقق آزادی های سیاسی در ایران نیست و این همکاری مشترک یکی از شروط قاطع و تردید ناپذیر در این زمینه است.

بله شما به دستگیری ها نیروهای چپ دانشجوئی اشاره کردید و همانجور که می دانید روزهای اخیر موج دستگیری این نیروها مجددا آغاز شده برآورد شما این دستگیری ها به دلیل برای جلوگیر از بزرگداشت روز دانشجو توسط دانشجویان چپ است؟ یا به دلیل اینکه شعار ضد جنگ به یکی از شعارهای اصلی دانشجویان تبدیل شده است؟ و یا آیا اصولا می شود دنبال دلایل دیگری در این رابطه گشت؟

تا آنجا که من اطلاع دارم دانشجویانی که دستگیر شدند بیشتر متعلق به طیفی از همین گرایشات دانشجوئی هستند که اخیرا شعار جبهه ضد جنگ را مطرح کردند. ولی شاید مشکل باشد دلیل معینی را برای دستگیری ها مطرح کرد. یک دلیل در همان چارچوبه عمومی سیاست های حکومت ایران است که سرکوب را هنوز به عنوان یکی از اصلی ترین ابزارهای خود برای مقابله با همه جنبش های اعتراضی و اجتماعی بکار می گیرد. در آستانه ۱۶ آذر ما شاهد این بودیم که برای اولین بار دانشجویان چپ قصد برگزاری یک مراسم مستقل را داشتندو این خود یکی از انگیزه های قوی بوده است که به احتمال زیاد در این دستگیری ها نقش داشته. چون امروز هم ما شاهد بودیم که آن چیزی را که از دست شان بر می آمد انجام دادند تا مانع برگزاری این تظاهرات شوند واین دستگیری هائی که از روز یک شنبه شروع شد یکی از هدف هایش می تواند همین باشد و هدف دیگرش در یک جهارچوب عمومی تر با توجه به برآمدی که نیروی چپ در ایران کرده و در حال تجدید قوا و تبدیل شدن به یک نیروی سیاسی در جامعه است یکی از دلایل این دستگیری ها هم می تواند جلوگیری از این روند باشد. این جزئی از سیاست ثابت و تغییر ناپذیر حکومت ایران است که حالا در لحظات و زمان های معینی می تواند دلایل دیگری هم بر آن اضافه شود و این سیاست سرکوب را تشدید بکند.

رفیق تابان به عنوان آخرین سئوال شاید به توان گفت که این اولین بار است که نیروی احتماعی که خودش به طور مشخص چپ می نامد در این حد و گسترده دستگیر شده و مورد تعرض قرار گرفته است. همانطوری هم که می دانید اپوزسیون خارج از کشور تا کنون در راستای دستگیری های طیف های مختلف اجتماعی در ایران اقداماتی صورت داده ولی در این شرایط مشخصا شما وظیفه اپوزسیون خارج از کشور بطور کل و وظیفه نیروهای چه را چه می بینید و چه پیشنهادی می کنید؟

این سئوال جوابش کاملا روشن است. یعنی اپوزسیون خارج از کشور همچنین نیروهای داخل کشور که تا به حال متاسفانه برخورد فعالی از آنان ندیدیم وظیفه دارند به این دستگیری ها اعتراض بکنند. اقداماتی را در این جهت سازمان بدهند. افکار عمومی در کشور های خارجی را آشنا بکنند با این دستگیری ها. و این خواستی است که از طرف خود این دانشجویان هم مطرح می شود. من در این مدت پیام های مختلفی را برای اخبار روز دریافت کردم که همین را می خواستند و تاکید ویژه ای داشتند که در خارج از کشور نباید به این موضوع بی توجه یا کم اهمیت برخورد بشود. شاید من بتوانم در اینجا بخشی ازاین صدا را منعکس کنم که این خواست دانشجویان ایرانی است که از نیروهای اپوزسیون دمکرات و آرادی خواه در خارج از کشور می خواهتد که به این دستگیری ها و موج سرکوبی که در ایران شروع شده اعتراض بکنند و در واقع کمک کنند به دانشجویا ن در ایران و افکار عمومی را در جهان را از این سرکوب ها مطلع کنند و نیروئی علیه این یورش ها تا آنجا که در امکاناتشان است فراهم بیاورند برای جلوگیری ادامه این وضعیت و آزادی دانشجویان.