خاتمی نگران شد!
احتمال تصفیه کاندیداهای کلیدی اصلاح طلبان



اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ٣۰ دی ۱٣٨۶ -  ۲۰ ژانويه ۲۰۰٨


روزنامه ی اعتماد- فرنوش امیرشاهی: «سیدمحمد خاتمی» از احتمال «محروم کردن بسیاری از نیروهای مومن و مجرب با سابقه روشن از حضور در صحنه انتخابات مجلس هشتم» خبر داد و با ابراز نگرانی شدید از صحت این اخبار، خواستار اعمال نظرات مقامات عالی رتبه نظام شد.
رئیس جمهور پیشین ایران، این اظهارات را صبح پنجشنبه در دیدار با اعضای ستاد ائتلاف اصلاح طلبان که برای رایزنی درباره چگونگی مواجهه با نحوه رسیدگی به صلاحیت داوطلبان به دیدار خاتمی رفته بودند، ابراز کرد. او پس از اینکه اعضای ستاد ائتلاف اصلاح طلبان عنوان کردند «از درون محافل مسوول انتخابات درباره نحوه رسیدگی به صلاحیت داوطلبان اخباری شنیده می شود که بسیار نگران کننده است»، اظهارات آنان را تکمیل کرد و گفت؛ «علاوه بر شایعات عمومی، متاسفانه اخباری به دستم رسیده که حاکی از نوعی تنگ نظری و اقدام برای محروم کردن بسیاری از نیروهای مومن، مجرب و روشن از حضور در صحنه انتخابات است؛ امری که در صورت صحت بدون تردید به زیان نظام و جامعه خواهد بود.» خاتمی با ابراز امیدواری نسبت به آنکه «آنچه شنیده می شود سیاست رسمی مسوولان برگزاری انتخابات نباشد و تنها ناشی از دیدگاه برخی افراد غیرموثر باشد»، در عین حال تاکید کرد؛ «در غیر این صورت واضح است که مهمترین شرط انتخابات خوب و ارزشمند یعنی رقابت منتفی خواهد شد امری که یقیناً مورد نظر مقامات عالی رتبه نظام نخواهد بود.»
خاتمی با این توضیحات، مسوولان برگزاری انتخابات را خطاب قرار داد و گفت؛ «امیدوارم آنها این نگرانی ها را رفع کنند تا در عمل شاهد برخورد قانونی همراه با سعه صدر مسوولان در جهت برگزاری انتخاباتی رقابتی و قابل قبول باشیم و خدای ناخواسته شاهد رفتاری نباشیم که به بخش مهمی از نیروهای ارزنده و بالاتر از آن به کل جامعه جفا شود.»
«سیدمحمد خاتمی» در شرایطی از ردصلاحیت های گسترده در انتخابات نگران است که پیش از او سایر اصلاح طلبان نیز به شیوه های مختلف به این موضوع اعتراض داشتند، اما نحوه بیان رئیس جمهور سابق ایران نشان از آن دارد که میزان ردصلاحیت نامزدهای انتخاباتی طیف اصلاح طلب دامنه وسیع تری نسبت به دوره های قبل خواهد داشت. آنقدر که به گفته خاتمی «نیروهای ارزنده و بالاتر از آن با سابقه روشن، مومن و مجرب» را هم در بر می گیرد. این موضوع سبب شده است اصلاح طلبان برخلاف رقبایشان برای تدوین برنامه های انتخاباتی دچار نوعی بلاتکلیفی شوند. بر همین اساس بود که آنها برای چاره جویی صبح پنجشنبه به دیدار خاتمی رفتند و او نیز به اعضای ستاد اصلاح طلبان تاکید کرد؛ «برای تصمیم گیری باید منتظر آینده ماند. لازم است کار با جدیت در ستاد ائتلاف پیگیری شود.» به این ترتیب، در شرایطی که اصولگرایان سرگرم رایزنی برای کاهش اختلافات درونی هستند، اصلاح طلبان به شدت دلواپس چگونگی بررسی صلاحیت ها هستند. این وضعیت با همسو شدن هیات های اجرایی و نظارت دوچندان شده است چرا که اگر در انتخابات پیشین، تنها شورای نگهبان و هیات های نظارت، کاندیداهای اصلاح طلبان را ردصلاحیت کردند، در این دوره رفتارهای هیات های اجرایی و مسوولان برگزاری انتخابات مجلس هشتم که شیوه های تازه یی همچون تحقیقات محلی را تدوین کرده اند، ریزش نیروهای اصلاح طلبان را در پی خواهد داشت.
«عبدالله ناصری» سخنگوی ائتلاف اصلاح طلبان در این باره معتقد است؛ «با توجه به وقایع اخیر، به نظر می رسد در انتخابات پیش رو هیات های اجرایی انتخابات، بار اصلی ردصلاحیت اصلاح طلبان را از هیات های نظارت و شورای نگهبان بر عهده گیرند.» وی در گفت وگو با آفتاب افزود؛ «نگرانی ما درباره چگونگی بررسی صلاحیت اصلاح طلبان و منتقدان وضعیت موجود، کاملاً جدی است و امیدواریم مسوولان ارشد نظام تدابیری برای رفع این نگرانی ها در نظر بگیرند.» ناصری خاطرنشان کرد؛ «با توجه به شرایط حساس داخلی و بین المللی کشور، مسوولان ارشد نظام باید مانع از تکرار انتخاباتی مانند انتخابات مجلس هفتم شوند.»
درخواست ناصری نشانگر عمق نگرانی اصلاح طلبان است به ویژه آنکه به جز موضع گیری های اخیر «احمد جنتی» دبیر شورای نگهبان که «اصل برائت را فاقد پشتوانه حقوقی» عنوان کرده است، برخی از چهره های راستگرایان، حامیان دولت نهم و رسانه های اصولگرا نیز وارد کارزار انتخاباتی شده اند و به شورای نگهبان توصیه کرده اند در ردصلاحیت کاندیداهای اصلاح طلبان هیچ ملاحظه و مصلحت اندیشی نداشته باشند. موضع گیری رسانه های منتقد اصلاح طلبان به اندازه یی آشکار و شدید است که خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران - وابسته به دولت - خبر ابراز نگرانی خاتمی از نحوه بررسی صلاحیت ها را «شایعه پراکنی در بالا ترین سطح» توصیف کرد.
خبرهای ۱۶ ایرنا، در این باره متن تنظیم شده ستاد ائتلاف اصلاح طلبان خطاب به رسانه ها از جمله ایرنا را چنین منعکس کرده است؛ «همزمان با بررسی صلاحیت داوطلبان نمایندگی مجلس شورای اسلامی در هیات های اجرایی، موجی از تبلیغات منفی درباره احتمال محروم شدن عده یی از داوطلبان نمایندگی مجلس از حضور در رقابت های انتخاباتی توسط عده یی از فعالان سیاسی ایجاد شده است. در بالا ترین سطح از این شایعه پراکنی ها، متن تنظیم شده یی با امضای ستاد ائتلاف اصلاح طلبان به رسانه ها و از جمله ایرنا نمابر شد که در آن به نقل از محمد خاتمی آمده است؛ «متاسفانه اخباری به دستم رسیده که حاکی از نوعی تنگ نظری و اقدام برای محروم کردن بسیاری از نیروهای مومن و مجرب و روشن از حضور در عرصه انتخابات است،» در متن تنظیم شده ستاد ائتلاف مذکور هیچ اشاره یی به منبع ادعاهای مطرح شده نشده است. گفتنی است در پی انتشار این ادعای واهی، تعداد زیادی از افراد همسو با یک طیف سیاسی، حتی کسانی که سابقه تخلف انتخاباتی دارند، اتهام زنی علیه سلامت انتخابات را تشدید کرده اند.»
علاوه بر خبرگزاری دولت، از نخستین روز آغاز ثبت نام کاندیداها، برخی رسانه های شاخص اصولگرایان مطالبی را علیه اصلاح طلبان به چاپ رسانده اند که نگرانی این طیف را با توجه به تجربه های گذشته آنها افزون کرده است. هفته نامه «پرتو» وابسته به موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) تحت مسوولیت «محمدتقی مصباح یزدی» یکی از همین نشریات است که شورای نگهبان را به ردصلاحیت اصلاح طلبان تشویق کرده است. در سرمقاله یی که به قلم «قاسم روانبخش» به چاپ رسید، از شورای نگهبان خواسته شده است که «مصلحت اندیشی نکنند و افراد فاقد صلاحیت را رد کنند تا مردم بتوانند به راحتی از میان افراد صالح، اصلح را برگزینند.» این نشریه در ادامه راه حلی برای شناسایی افرادی که باید ردصلاحیت شوند به شورای نگهبان نشان داده است؛ «شورای نگهبان برای صلاحیت نامزدهایی که سابقه نمایندگی مجلس ندارند باید وقت بیشتری صرف کند. وابستگی حزبی آنها به احزاب مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب می تواند کمک موثری برای بررسی صلاحیت ها نماید چرا که سازمان نامشروع مجاهدین که رسماً از یکی از اعضای شورای مرکزی آن به دلیل افیون خواندن دین دفاع می کند قطعاً شرط اعتقاد و التزام عملی به اسلام و نظام مقدس جمهوری اسلامی را فاقد است و حزب مشارکت که تعدادی از اعضای شورای مرکزی و وابستگان آنها صدها و هزاران مطلب علیه دین و مقدسات، قانون اساسی، ولایت فقیه و... نوشته اند و حزب هم نسبت به آن سکوت کرده به دلیل فقدان شرایط نامزدی باید ردصلاحیت شوند.»
همچنین هفته نامه «صبح صادق» و «حسین شریعتمداری» مدیرمسوول و سرمقاله نویس کیهان نیز پیش از اعلام نتیجه تعیین صلاحیت ها، اصلاح طلبان را ردصلاحیت شده قلمداد کرده اند.هفته نامه «صبح صادق» در واکنش به رایزنی خاتمی، هاشمی رفسنجانی و کروبی درباره صلاحیت کاندیداها نوشت؛ «افرادی در تلاش هستند تا به شکل غیرقانونی و اعمال فشار در کار یک نهاد قانونی دخالت و خواسته خود را بر آن تحمیل کنند و ثانیاً دخالت این افراد که با انگیزه سهیم شدن در قدرت صورت می گیرد به شکل زورگیری انجام می پذیرد و آنها تلاش می کنند برای کسانی مجوز حضور در انتخابات بگیرند که از نظر شورای نگهبان صلاحیت حضور در انتخابات به عنوان نامزد انتخاباتی را ندارند. شاید به زعم و گمان آنها برخی از این افراد فاقد صلاحیت، مجوز حضور در انتخابات را بگیرند، اما آیا مردم هم این اقدام غیرقانونی را نادیده می گیرند و به آنها رای می دهند. در گذشته که فرجام این اقدامات برای افزون خواهان تلخ بود، یقیناً این مرتبه نیز همین گونه خواهد بود چرا که میوه ریشه تلخ، تلخ است.»
در سرمقاله کیهان یک روز پس از پایان مهلت ثبت نام داوطلبان نوشته شد؛ «امسال با ترغیب و سفارش برخی از گروه های سیاسی مخصوصاً مدعیان اصلاحات و در یک اقدام از قبل طراحی شده تعداد فراوانی از افراد فاقد صلاحیت برای نامزدی مجلس هشتم ثبت نام کرده اند. عدم انطباق شرایط این عده با شرایطی که در قانون آمده است به اندازه یی آشکار است که با جرات می توان گفت، مدعیان اصلاحات کمترین امیدی به تایید صلاحیت آنان از سوی هیات های اجرایی و نظارت ندارند. بنابراین پرسش آن است که گروه های یاد شده با چه انگیزه یی این جماعت را برای ثبت نام گسیل داشته اند؟، پاسخ را می توان در اظهارات صریح و پیشین برخی از دست اندرکاران این جریان سیاسی جست وجو کرد. این عده برخلاف آنچه تظاهر می شود با امید به تایید صلاحیت ثبت نام نکرده اند، بلکه آنان را فقط با این منظور برای ثبت نام فرستاده اند که صلاحیتشان رد شود و سپس فریاد وا«آزادی» ها و وا«بی عدالتی» ها برآورند که ای اهل بخیه آن سوی مرزها و ساده اندیشان این سوی مرزها، بیایید و ببینید چه ظلمی بر اصلاح طلبان رفته است و چه تعداد فراوانی از طرفداران اصلاحات را ردصلاحیت کرده اند؟،»
این سه نشریه با درج سه مقاله طی روزهای اخیر عملاً تایید صلاحیت اصلاح طلبان را منتفی دانسته اند. با توجه به اینکه تجربه نشان داده است اخبار این نشریات متکی بر تصمیماتی عملیاتی و برنامه های اجرایی است، می توان نتیجه گرفت که نگرانی سیدمحمد خاتمی و سایر اصلاح طلبان مبنی بر حذف بسیاری از «نیروهای مومن و مجرب با سابقه روشن» چندان بی دلیل نیست. در چنین شرایطی باید به نظاره نشست که در صورت ردصلاحیت گسترده اصلاح طلبان، تصمیم این طیف در قبال انتخابات هشتمین دوره مجلس چه خواهد بود؟