• کارشناسان اعلام نموده اند که با توجه به عرضه و تقاضا، قیمت نفت میبایست چیزی بین ۸۰ تا ۹۰ دلار باشد اما هر آنچه که امروز شاهد آن هستیم با احتکار و سفته بازی در رابطه است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۶ تير ۱٣٨۷ -  ۲۶ ژوئن ۲۰۰٨

جهان در چند روز گذشته با هیجان کنفرانس سران کشور های مهم نفت خیز در جده " عربستان سعودی"را دنبال نموده است.
در روز یکشنبه گذشته نمایندگان کشورهای بزرگ نفت خیز، سیاستمداران مهم و نمایندگان کنسرن های نفتی در شهر جده عربستان سعودی کنفرانسی تشکیل دادند تا در باره بالا رفتن سریع قیمت مواد انرژی زای فسیلی به مشورت بپردازند. در این کنفرانس ساموئل بودمن وزیر انرژی آمریکا و معاون رئیس جمهور چین ایکسی جینپینگ و وزیر اقتصاد کشور آلمان میشائیل گلوز شرکت نموده بودند. همچنین رئیس کنسرن نفتی "ب پ" و کنسرن تکزااکو هم در این کنفرانس حضور داشتند.

چرا قیمت نفت این چنین افزایش یافته است؟

راینر روپ در روزنامه یونگه ولت در این باره می نویسد:
در فاصله ۵ سال قیمت هر بشکه نفت (۱۵۹ لیتر) از ۲۵ دلار آمریکائی به پنج برابر رسیده است. این مسئله خود باعث تغییر شدید تقسیم ثروت از کشورهای مصرف کننده به کشورهای تولید کننده گشته است.
روسیه که در این میان به صف بزرگان تولید کننده نفت پیوسته است، بطوری خاص از گرانی نفت منفعت برده است.
روسیه و عربستان سعودی و دیگر کشورهای بزرگ تولید کننده نفت از مرزهای ظرفیت خود در استخراج نفت گذر کرده اند. در آواخر امسال در منابع نفتی جدیدی برای مثال در برزیل کار استخراج نفت آغاز خواهد شد. با وجود انفجار قیمت نفت اما عرضه و تقاضا به تناسب هم پیش می روند و دقیقا این مسئله از سوی آمریکا رد می شود. جرج بوش در همین سال شخصا به پادشاه سعودی پیشنهاد نموده است که استخراج نفت را افزایش دهند تا بدینوسیله بالا رفتن قیمت نفت را متوقف سازنند. از آغاز سال ۲۰۰٨ قیمت نفت ۴۰% افزایش یافته است و به ۱۴۰ دلار هر بشکه رسیده است.
سعودی ها با پشتیبانی سایر اعضای سازمان اوپک هر بار به بوش گوشزد می کنند که وی باید علت های افزایش نفت را در کشور خود بیابد".
در بیانیه سازمان اوپک که همین اخیرا انتشار یافته است برای مثال آمده است که "فاکتور های دیگری چون ضعف دلار، تشنجات سیاسی و احتکار و بورس بازی باعث گران شدن نفت می شوند".
آژانس بین المللی انرژی در جدید ترین گزارش خود بنام "گزارش بازار جهانی نفت" که در دهم همین ماه منتشر شده است از یک توازن میان عرضه و تقاضا در سه ماهه اول سال صحبت نموده است و گفته است که انتظار می رود که تقاضای جهانی برای نفت در سال ۲۰۰٨ بطور متوسط ٨۶،٨ میلیون بشکه در روز بشود.
البته دلائل دیگری هم برای بالا رفتن قیمت نفت وجود دارند. از همه مهمتر سقوط قیمت دلار در مقابل ارزهای دیگر می باشد. از آنجا که بخشی از نفت همواره هنوز به دلار محاسبه می شود، کشورهای تولید کننده نفت طبیعتا تلاش نموده اند که این زیان را از طریق بالا بردن قیمت هر بشکه نفت جبران کنند. طبق محاسبات اقتصاددان آمریکائی در واشنگتن تایمز یازدهم همین ماه، سقوط دلار تنها باعث ۱٨% گران شدن قیمت نفت شده است. احتکار و سفته بازی از دیگر علت های گرانی نفت می باشند. برای تاجری چون جرج سوروس مولتی میلیاردر، بالا رفتن قیمت نفت مسئله ای کاملا طبیعی است. برای فهمیدن این مسئله کافی است که ما به قیمت سهام در بازار مالی نفت و مواد غذائی ای چون ذرت، غلات، گندم و سویا نگاه کنیم. بله نتیجه چه می باشد: احتکار و سفته بازی.
باز هم برای فهمیدن بیشتر موضوع، به شرکت های هواپیمائی آمریکائی نگاه می کنیم که بخاطر قیمت بسیار بالای سوخت هواپیما، خطر ورشکستگی آنها را تهدید می کند و در نتیجه آنها مجبور شده اند تا به US-Commodity Futures Regulatory Commission (CFRC) شکایت نمایند.   
کارشناسان در این فاصله اعلام نموده اند که با توجه به عرضه و تقاضا، قیمت نفت میبایست چیزی بین ٨۰ تا ۹۰ دلار باشد اما هر آنچه که امروز شاهد آن هستیم با احتکار و سفته بازی در رابطه است.

در کنفرانس جده چه گفته شد؟

گزارش از سایت خبری اشپیگل: شاه عبدالله پادشاه عربستان سعودی پیشنهاد نمود که با توجه به بالا رفتن قیمت نفت خام، کشورهای تولید کننده نفت باید به کشورهای در حال توسعه فقیر به لحاظ مالی کمک نمایند. وی در ادامه سخنان گفت که عربستان سعودی نیم میلیارد دلار برای این منظور مقرر نموده است. شاه عبدالله در این کنفرانس سفته بازان را مسئول افزایش قیمت نفت اعلام کرد.
بسیاری از کشورهای عربی خلیج در این کنفرانس آمادگی خود را برای استخراج بیشتر نفت اعلام نمودند. همزمان اعلام نمودند که آنها مسئول گرانی نفت نبوده بلکه مسئولیت این انفجار قیمت نفت خام مستقیما به محتکرین و سفته بازان، افزایش تقاضا و مالیات های بالا در کشورهای صنعتی بر می گردد.
وزیر نفت عربستان سعودی در برابر نمایندگان ٣۶ کشور و ۲۲ شرکت نفتی در این کنفرانس اعلام نمود که: "با تمرکز بر افزایش استخراج نفت نمی توان بطور کوتاه مدت قیمت نفت خام را پائین آورد".
همچنین عربستان سعودی اعلام نمود که تا پایان ۲۰۰۹ استخراج نفت خام خود را تا ۱۲،۵ میلیون بشکه در روز (۲ میلیارد لیتر) بالا خواهد برد.
شاه عبدالله که قبل از کنفرانس رسما اعلام نموده بود که کشورش حاضر است ۹،۷ میلیون بشکه در روز بیشتر استخراج نماید، در کنفرانس گفت که کشورش همواره حاضر است اگر که تقاضا بیشتر شود باز هم نفت بیشتری از آنچه که اعلام نموده استخراج نماید.
همچنین کویت و امارات متحده عربی هم در این کنفرانس اعلام نمودند که آماده اند نفت خام بیشتری استخراج نمایند. این پیشنهاد را سایر کشورهای عضو اوپک از جمله الجزایر و ونزوئلا رد نمودند.
آمریکا در این کنفرانس اعلام نمود که افزایش استخراج نفت راه حلی برای پائین آمدن قیمت نفت می باشد. وزیر انرژی آمریکا ساموئل بودمن گفت: "آمار بازار به ما این را نشان می دهد که تولید با افزایش تقاضا توازن ندارد و این خود باعث افزایش قیمت نفت خام شده است".
نخست وزیر بریتانیا در این کنفرانس گفت که بخاطر قیمت بالای نفت خام و افزایش تقاضا لازم است که در بخش های انرژی اتمی و انرژی های بدیل بیشتر سرمایه گذاری نمود. تا سال ۲۰۵۰ در سرتاسر جهان ۱۰۰۰ رآکتور جدید اتمی و ۷۰۰۰۰۰ توربین بزرگ بادی ساخته خواهد شد. افزون بر این باید ۶ مرتبه بیشتر از حال انرژی از خورشید و نیروی آب گرفته شود.
FINANCIAL TIMES گزارش می دهد که احمدی نژاد رئیس جمهور ایران در حاشیه کنفرانس جده به خبرنگاران گفته است که "آنها نفت ما را می گیرند و تکه کاغذی بی ارزش را به ما می دهند (منظور دلار است). در این گزارش آمده است که ایران و ونزوئلا به کشورهای عضو اوپک فشار می آورند تا محاسبه قیمت نفت را با دلار خاتمه دهند و از ارز دیگری برای خرید و فروش نفت استفاده کنند. عربستان سعودی این خواسته را رد نموده و گفته است که نمی خواهد مشکل ارز را موضوع این کنفرانس بسازد.
ناگفته نماند که چاوز رئیس جمهور ونزوئلا در سخنرانی آغاز کنفرانس اپک (سازمان کشورهای استخراج کننده نفت) با اخطار به آمریکا گفته است که اگر آمریکا اینقدر دیوانه است که به ایران حمله کند و یا مجددا بر علیه ونزوئلا عملیات نظامی انجام دهد، آنزمان باید بر روی قیمت هر بشکه نفت خام ۲۰۰ دلار حساب کند. وی گفت که نفت سرچشمه تمامی خشونت های جهان است و همچنین یکی از دلائل جنگ عراق و تهدید حمله به ایران است.
عربستان سعودی بر ضد سخنان چاوز گفت که: اپک دو هدف دارد آنهم این است که کشورهای عضوش و اقتصاد جهان را محافظت کند و در برابراختلال غیرمنتظره درقیمت نفت مقابله نماید".

قیمت نفت خام در این هفته در ابتدا مجددا بالا رفت ولی بعد باز کمی پائین آمد. تاجران نفت دلیل این افزایش قیمت نفت را ضعف دلار می دانند. این مسئله می تواند اپک را مجبور سازد که قیمت نفت خام را افزایش دهد یا اینکه به توصیه ایران و ونزوئلا در باره دلار عمل نماید.
چین طبق گفته های رئیس بانک مرکزی اش از یک دلار قوی شده پشتیبانی می کند. وی در این باره گفته است که این مسئله ضروری است تا اقتصاد جهان سالم باقی بماند.