محدودیت‌های قانون انتخابات ریاست‌جمهوری پابرجا ماند


• مجلس، قانون انتخابات ریاست جمهوری را اصلاح کرد، اما برخی از مسائل مهم از جمله کاندیداتوری زنان و افراد اهل سنت و نحوه حضور افراد نظامی همچنان مبهم باقی ماند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲۱ آبان ۱٣٨۷ -  ۱۱ نوامبر ۲۰۰٨


کارگزاران: بررسی اصلاحیه قانون انتخابات ریاست‌جمهوری در مجلس به پایان رسید اما هیات رئیسه مجلس ترجیح داد برخی از مسائل مهم درباره کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری از جمله کاندیداتوری زنان و افراد اهل سنت و نحوه حضور افراد نظامی همچنان از نکات مبهم قانون انتخابات باشد و نمایندگان اصلاحیه‌ای در این بخش قانون انتخابات ریاست‌جمهوری نداشته باشند.
به گزارش خبرنگار پارلمانی کارگزاران، روز گذشته در حالی که برخی از نمایندگان از جمله مصطفی کواکبیان عضو فراکسیون اقلیت از پیشنهاد خود برای تعریف رجل سیاسی در قانون انتخابات و امکان کاندیداتوری زنان در انتخابات ریاست‌جمهوری سخن گفت، علی لاریجانی با این استدلال که این پیشنهاد مکتوب نبوده، اجازه طرح آن را نداد. کواکبیان همچنین گفت که پیشنهادی درباره امکان کاندیداتوری سرداران، امرا و فرماندهان نظامی در انتخابات ریاست‌جمهوری به شرط گذشت ٣ سال از حضور آنها در مناصب نظامی داشته که لاریجانی با این استدلال که زمان طرح این پیشنهاد گذشته است، اجازه طرح آن را نداد.
بدین ترتیب به‌رغم اصلاحاتی که نمایندگان مجلس ششم در قانون انتخابات ریاست‌جمهوری انجام داده و مصادیق کاندیداها را مشخص کردند، ترجیح دادند به مباحث مربوط به تعریف رجل سیاسی و اینکه آیا زنان نیز از مصادیق رجل سیاسی هستند یا خیر، نپردازند.
یکی از نمایندگان مجلس در گفت‌وگو با کارگزاران از پیشنهاد خود درباره اجازه به زنان برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری سخن گفت و افزود: «هنگامی که به هیات رئیسه مراجعه کردم تا اجازه طرح این پیشنهاد را بدهد، گفتند اگر پیشنهاد شما مطرح شود و رای نیاورد به ضرر نمایندگان مجلس هشتم است و اگر تصویب شود، شورای نگهبان آن را رد خواهد کرد.» با چنین استدلالی، پیشنهادها درباره تعریف رجل سیاسی در صحن علنی امکان طرح نیافت.
اما محمدی نماینده مریوان در اعتراض به عملکرد هیات‌رئیسه مجلس در جلوگیری از طرح پیشنهادها گفت: «ما قصد داشتیم با تعریف رجل سیاسی امکان کاندیداتوری زنان و اهل سنت را در انتخابات ریاست‌جمهوری فراهم کنیم، اما این اجازه را به ما ندادند.» وی با بیان اینکه «جمعی از نمایندگان طی نامه‌ای به کمیسیون امنیت ملی پیشنهادهای خود درباره تعریف رجل سیاسی را ارائه کرده بودند»، به کارگزاران گفت:‌ «اقلیت مذهبی حق دارد در کشوری که هم جمهوریت و هم اسلامیت را مطرح می‌کند، امکان کاندیداتوری در انتخابات را داشته باشد.» اظهارات این نماینده اهل سنت در حالی مطرح شد که طبق اصل ۱۱۵ قانون اساسی رئیس‌جمهور باید پاسدار مذهب رسمی کشور باشد. محمدی با انتقاد از تعریف رجل سیاسی در قانون انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: متاسفانه بر اساس مصوبه نمایندگان «رجل سیاسی» فقط شامل مردان است، در حالی که زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور حق دارند از کاندیدای هم‌جنس خود برخوردار باشند.

سقف سنی ۶۵ سال تصویب نشد
گرچه برخی از چهره‌های اصولگرایان در مجلس قصد داشتند پیشنهاد تعیین شرط سنی ۶۵ سال برای کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری را مطرح و نسبت به حضور برخی کاندیداهای اصلاح‌طلبان اعمال محدودیت کنند اما با تصویب پیشنهاد مصطفی کواکبیان عضو فراکسیون اقلیت شرط سنی حداقل ۴۰ و حداکثر ۷۵ سال برای کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری به تصویب رسید. روز گذشته در زمان بررسی اصلاحیه قانون انتخابات با ۱٣۷ رای موافق، ۵۴ رای مخالف و ۱۲ رای ممتنع حداقل و حداکثر سنی کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری را ۴۰ و ۷۵ سال تعیین کردند.
همچنین بر اساس مصوبه مجلس انتخاب‌شوندگان انتخاب ریاست‌جمهوری باید حداقل دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا معادل حوزوی آن باشند. پس از بررسی برخی از پیشنهادهای نمایندگان و کلیات و جزئیات این طرح قانون انتخابات ریاست‌جمهوری را اصلاح کردند و دو تبصره به ماده ٣۵ قانون انتخابات ریاست‌جمهوری اسلامی ایران مصوب ۵/۴/۶۴ الحاق شد که بر اساس تبصره ۱ انتخاب‌شوندگان باید موقع ثبت‌نام تصدی حداقل یکی از مناصب زیر را داشته باشند.
۱- رئیس‌جمهور و معاونان او، ۲- نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نمایندگان منصوب مقام معظم رهبری در نهادها و استان‌ها، ٣- رئیس قوه قضائیه، معاونان و روسای دیوان عالی کشور، سازمان بازرسی کل کشور، دیوان عدالت اداری، سازمان قضایی نیروهای مسلح و دادستان کل کشور، ۴- اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیر آن و اعضا شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیر آن، ۵- اعضا شورای نگهبان (فقها و حقوقدانان)، ۶- وزرا و معاونان آنان، ۷- امرا و فرماندهان عالی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، ٨- رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، ۹- روسای سازمان‌ها و نهادهای کشور، سفرا و استانداران و شهرداران کلان‌شهرها، ۱۰- مدرسین سطوح عالی حوزه‌های علمیه و اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها با مدارک علمی استادیاری و بالاتر، ۱۱- روسا و دبیران کل و قائم‌مقام آنان و دبیران سیاسی احزاب و جمعیت‌های سیاسی رسمی در سطوح ملی و مدیران مسوول و سردبیران روزنامه‌های کثیرالانتشار، ۱۲- حقوقدانان وکلای پایه یک با ۱۰ سال سابقه کار و مدیران غیردولتی و حوزه‌های صنعتی، اقتصادی و فرهنگی در سطوح ملی، ۱٣- دارندگان سن کمتر از ۴۰ سال و بالاتر از ۷۵ سال نمی‌توانند نامزد شوند.