• محمدرضا باهنر با تاسیس فراکسیون تازه «پیشرفت و عدالت» هفتمین انشعاب را در طیف اصولگرای مجلس به وجود آورده راه خود را از لاریجانی جدا کرد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۲۲ آبان ۱٣٨۷ -  ۱۲ نوامبر ۲۰۰٨

سرمایه، کامبیز سلطانین: محمدرضا باهنر دیروز با ارسال دعوتنامه به حدود ٨۰ تن از نمایندگان مجلس، مبنی بر حضور آنها در نخستین جلسه فراکسیون تازه تاسیس خود تحت عنوان «پیشرفت و عدالت» استقلال خود را از سایر طیف های جناح محافظه کار مجلس شورای اسلامی اعلام کردند و به این ترتیب شمار انشعاب های مرئی این جناح را که در چند روز اخیراً با انشعاب «جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی» به عدد هفت رسیده بود، افزایش داد؛ انشعابی که به نظر می رسد به دنبال آن جسارت سایر طیف های نامرئی جناح محافظه کار را نیز در اعلام موجودیت و استقلال خود از سایر طیف ها به طور قابل توجهی افزایش دهد تا آنجا که با قرارگرفتن جامعه محافظه کاران کشور در شرایط تعیین نامزد نهایی انتخابات ریاست جمهوری سال آینده پیش بینی می شود محافظه کاران مجلس به عنوان یک نمونه آماری ملموس از جامعه مزبور چهل تکه شوند.
احد خیری (یکی از نمایندگان مجلس) دیروز با اعلام خبر برگزاری نخستین جلسه فراکسیون «پیشرفت و عدالت» مجلس با ریاست محمدرضا باهنر به «ایسنا» گفت: «دعوتنامه این فراکسیون به دست بنده نیز رسیده و قرار است جلسه این فراکسیون امروز ساعت ۱٣ در کمیسیون تلفیق برگزار شود.»
خیری اضافه کرد: «در این دعوتنامه عنوان شده دستور جلسه این فراکسیون بررسی اخبار روز، بحث وزیر پیشنهادی کشور و تدوین خط و مشی فراکسیون «پیشرفت و عدالت» است.»
وی همچنین گفت: «این نامه بدون امضا اما با عنوان از طرف هیات موسس محمدرضا باهنر در اختیار بنده قرار گرفته است.»
اعلام موجودیت و استقلال باهنر و طیف متبوعش در حالی صورت می گیرد که این مجموعه با طیف حامیان احمدی نژاد (رایحه خوش خدمت) تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری نهم و ورود احمدی نژاد به کاخ ریاست جمهوری دارای پیوندی تنگاتنگ بود به طوری که در تمام مراحل و مقاطع حساس به عنوان متحد استراتژیک آن عمل می کرد اما پس از پیروزی احمدی نژاد در انتخابات و در حین معرفی اعضای کابینه دولت از سوی وی، اختلافاتی میان رهبران طیف متبوع باهنر (طیف نومحافظه کاران که با محوریت لاریجانی تشکیل شده و بدنه آن را جمعی از طرفداران لاریجانی و باهنر تشکیل می دادند) و شخص احمدی نژاد بروز کرد که در همان زمان بسیاری از این اختلاف ها در عرصه رسانه های کشور نیز بازتاب یافت. از همان زمان بود که طیف نومحافظه کاران مشتمل بر لاریجانی، باهنر، فدایی و حداد عادل سفره خود را از طیفی که بعدها نام «اصولگرایان دولتی» بر آنها اطلاق شد جدا کردند و اقدام به تشکیل «جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی» تحت مدیریت حسین فدایی کردند اما اعلام استقلال این جمعیت پایان انشعاب های جناح محافظه کاران مجلس نبود زیرا پس از آن بود که چهره های شاخص و تاثیرگذار این طیف یک بار دیگر (و این بار نه در مجلس بلکه در اردوگاه شهید باهنر کولکچال) گردهم آمدند تا موجودیت و استقلال آغاز به کار «جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی» را از سایر طیف های محافظه کار و به ویژه نماد نومحافظه کاران (جمعیت ایثارگران) اعلام کنند. حال با آغاز به کار فراکسیونی دیگر در چارچوب طیف (پیشرفت و عدالت) و اعلام استقلال آن از سوی باهنر به عنوان چهره ای شاخص و تاثیرگذار در جناح محافظه کاران کشور می تواند به عنوان نشانه ای عینی از اتفاق همزمان دو رویداد در جناح مزبور و همچنین در مجلس شورای اسلامی تعبیر شود.
نخست آنکه به علت تاثیرگذاری بالای باهنر در میان محافظه کاران مجلس و تمام قد ایستادن او در میانه طیف های مرئی و نامرئی این جناح در یک مفهوم این پیام را به سایر طیف های نامرئی آن می رساند که در صورت اعلام موجودیت و استقلال به طور طبیعی از سوی باهنر در مقابل سایر محافظه کاران حمایت و پشتیبانی خواهند شد و در یک رویکرد حداقلی انشعاب مورد بحث حامل القای احساس جسارت برای سایر محافظه کارانی که منتقد نحوه مدیریت و سازوکارهای حاکم بر جناح متبوع خود بود، خواهند بود.
در سطح دیگری از تحلیل انشعاب باهنر از سایر طیف های محافظه کار مجلس را می توان به نوعی حاکی از خارج شدن سررشته امور از دستان لاریجانی دانست. در حالی که تاکنون همواره از لاریجانی در محافل خبری و سیاسی به عنوان محور نومحافظه کاران و بالاتر از آن گزینه مورد اجماع محافظه کاران در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده نام برده می شود. گرچه بیش از این نیز نشانه هایی مبنی بر کاهش تاثیرگذاری لاریجانی در میان محافظه کاران در دست بود. فاصله گیری باهنر از او اثبات کاملی بر این مدعی شد که لاریجانی از جایگاه پیشین خود در مجلس و همچنین جناح محافظه کاران برخوردار نیست.

فراکسیون باهنر در مجلس تشکیل می‌شود
کارگزاران: اعظم ویسمه:محمدرضا باهنر نایب‌ رئیس مجلس راه خود را از فراکسیون اصولگرایان جدا کرد. گرچه باهنر علاوه بر نایب‌ رئیسی مجلس، نایب رئیس فراکسیون اصولگرایان نیز هست اما عملکرد اعضای این فراکسیون در همین مدت کوتاه عمر مجلس هشتم به نحوی بود که باهنر به این نتیجه رسیده که تصمیم فراکسیونی در مجلس هشتم بی‌معنا شده و ساز خود را می‌زند. برکناری علی کردان با استیضاح توسط مجلس به‌رغم مخالفت‌های جدی‌ای که باهنر با این موضوع داشت و از سوی دیگر در پیش‌ رو بودن انتخابات ریاست‌جمهوری، نایب‌ رئیس مجلس را به این جمع‌بندی رسانده که نمی‌توان بر روی آرای هماهنگ فراکسیون اصولگرایان و تصمیم‌گیری جمعی مطمئن بود. به‌همین دلیل، دبیر کل جامعه اسلامی مهندسین با ارسال دعوتنامه‌ای برای جمع خاصی از اعضای فراکسیون اصولگرایان تشکیل فراکسیونی با عنوان «پیشرفت و عدالت» را در مجلس هشتم کلید زد. حدود ٨۰ نفر از نمایندگان مجلس طی روزهای گذشته دعوتنامه‌ای با امضای محمدرضا باهنر دریافت کردند که برای اولین جلسه این فراکسیون در روز سه‌شنبه دعوت شدند. تشکیل فراکسیون «پیشرفت و عدالت» اولین انشعاب از فراکسیون اصولگرایان است که به‌عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون سیاسی مجلس هشتم تشکیل شد. اختلافات میان اعضای فراکسیون اصولگرایان از همان هفته‌های ابتدایی تشکیل مجلس هشتم مشخص بود. این اختلاف‌ها تا آنجا پیش رفت که به‌رغم گذشت دو ماه از تشکیل فراکسیون اصولگرایان، اعضا به‌جمع‌بندی برای انتخاب هیات‌رئیسه فراکسیون نرسیدند. در چنین شرایطی محمدرضا باهنر که در مجلس هفتم ریاست بر فراکسیون اصولگرایان را برعهده داشت از سمت خود برکنار و علی لاریجانی به ریاست بر فراکسیون اصولگرایان رسید. سهم محمدرضا باهنر نایب‌رئیسی دوم بعد از شهاب‌الدین صدر بود. همچنان که پیش از آن نیز اصولگرایان جایگاه باهنر از نایب‌رئیسی اول را در مجلس هفتم به نایب رئیسی دوم در مجلس هشتم تنزل دادند. اما به‌نظر می‌رسد آنچه که محمدرضا باهنر را به این نتیجه رسانده که فراکسیون مستقل از فراکسیون اصولگرایان راه‌اندازی کند، آرای ناهمگون و مخالفت‌های جدی میان اعضای فراکسیون اصولگرایان بود. در واقع محمدرضا باهنر با تشکیل این فراکسیون که شنیده شد علی لاریجانی رئیس مجلس نیز از حامیان آن است تلاش دارد جمع همگون‌تری را که امکان ساماندهی آرای آنها در مجلس و به‌خصوص در مباحثی چون استیضاح، رأی اعتماد و انتخابات ریاست‌جمهوری آینده وجود دارد، گرد خود جمع کند.
از این رو، به‌رغم آنکه عنوان شد فراکسیون اصولگرایان بیش از ۲۰۰ عضو دارد، دعوتنامه باهنر برای ٨۰ نماینده ارسال شد. در این میان طیف‌ حامیان دولت، اصولگرایان تحول‌خواه (طیف احمد توکلی) طراحان و موافقان استیضاح کردان از عضویت در این فراکسیون باز ماندند. گرایش باهنر در انتخاب اعضا برای عضویت در فراکسیون «پیشرفت و عدالت» بیشتر نمایندگان طیف راست‌سنتی و مستقل مجلس هستند. اگر در مجلس هفتم در سال پایانی عمر این مجلس جمعی از نمایندگان با رهبری عماد افروغ از فراکسیون اصولگرایان انشعاب کردند و فراکسیون اصولگرایان مستقل را تشکیل دادند، در مجلس هشتم در همین ابتدای راه اختلافات شدید میان اعضای فراکسیون اصولگرایان، باهنر را به این نتیجه رسانده که راه خود را جدا کند.

گردنه کردان
گرچه اختلافات میان اعضای فراکسیون اصولگرایان از ابتدای تشکیل مجلس هشتم وجود داشت و در پی این اختلافات طیف نمایندگان حامی دولت به دنبال تشکیل فراکسیون مستقل از اصولگرایان حرکت کردند، اما آنچه باهنر را به نتیجه قطعی برای انشعاب از فراکسیون اصولگرایان رساند، مباحث مربوط به پیگیری طرح استیضاح کردان و برکناری او بود. به‌رغم همه مخالفت‌های باهنر و چهره‌های نزدیک به او از جمله اسدالله بادامچیان جمعی از اصولگرایان با رهبری علی مطهری و حمایت‌های روح‌الله حسینیان و احمد توکلی، وزیر کشور احمدی‌نژاد را برکنار کردند. روز گذشته جمعی از نمایندگان با انتقاد از باهنر در تشکیل فراکسیون «پیشرفت و عدالت» این اقدام را انشعاب در فراکسیون اصولگرایان توصیف کردند. جلال یحیی‌زاده نماینده تفت و میبد از چهره‌های فراکسیون اصولگرایان به کارگزاران گفت: «اختلافات میان اعضای فراکسیون اصولگرایان جدی بود، اما آقای باهنر همواره تاکید داشت در سال انتخابات این موضوع نباید علنی شود اکنون با تشکیل این فراکسیون انشعاب صورت گرفته است.» یحیی‌زاده می‌گوید: «شکاف میان اصولگرایان جدی است و این واقعیت را نمی‌توان کتمان کرد.» به گفته این عضو فراکسیون اصولگرایان «گرایش‌های مختلفی میان اعضای فراکسیون اصولگرایان وجود داشت اما در قضیه کردان اختلافات پررنگ‌تر شد.» یحیی‌زاده معتقد است: «با مدیریت خردمندانه لاریجانی در بحث استیضاح کردان اختلافات اصولگرایان علنی شد اما از این به بعد با تشکیل این فراکسیون چنددستگی‌ها علنی خواهد شد.»

راه ناگزیر انشعاب
زمانی‌که فراکسیون اصولگرایان مستقل در مجلس هفتم تشکیل شد، محمدرضا باهنر در واکنش به انشعاب جمعی از نمایندگان از فراکسیون اصولگرایان به تمسخر عنوان کرد: «باید دید وزن این جریان در چه حد است و چه تعداد نماینده را به عضویت این فراکسیون در خواهند آورد.» در چنین شرایطی به‌رغم ارسال ٨۰ دعوتنامه از سوی باهنر برای نمایندگان تنها ۴۰ نفر از آنها دعوت نایب‌ رئیس مجلس را لبیک گفتند و در جلسه حاضر شدند. انتقاد اعضای فراکسیون اصولگرایان مستقل در انشعاب از فراکسیون اصولگرایان به عملکرد باهنر در حمایت از دولت نهم و مقابله با مخالفان تصمیمات دولت در مجلس بود اما اکنون باهنر خود در اعتراض به عملکرد جمعی از اصولگرایان مجلس هشتم که حاضر به اطاعت از تصمیم‌گیری جمعی نیستند، راه انشعاب را در پیش گرفته است.
برخی از نمایندگان مجلس روز گذشته در تحلیل این اقدام نایب‌رئیس مجلس عنوان کردند انشعاب باهنر از فراکسیون اصولگرایان به دلیل عدم امکان ساماندهی آرا و تصمیم‌گیری‌های جمعی بوده و نایب رئیس مجلس پیش‌بینی افزایش این اختلافات در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری را دارد. به اعتقاد این نمایندگان، باهنر قصد دارد از تعداد آرایی که بر آنها می‌تواند تاثیر‌گذار باشد و آنها را هدایت کند، مطمئن شود. شهاب‌الدین صدر نایب‌رئیس اول فراکسیون اصولگرایان که از دعوت شد‌گان به جلسه اول فراکسیون پیشرفت و عدالت بود درباره این اقدام باهنر و انشعاب از اصولگرایان می‌گوید: «این فراکسیون در جهت انسجام هر چه بیشتر اصولگرایان بوده و قرار نیست انشعابی صورت بگیرد.» به گفته صدر، فعالیت‌های این فراکسیون در چارچوب اساسنامه فراکسیون اصولگرایان خواهد بود. اسدالله بادامچیان نیز که در این جلسه حضور داشته، تاکید کرد: «ما اصولگرایان با هم اگر دعوا هم کنیم دچار انشعاب نمی‌شویم.»

واکنش حامیان دولت به فراکسیون باهنر
هیچ یک از نمایندگان طیف حامی دولت به اولین جلسه فراکسیون تازه تاسیس پیشرفت و عدالت دعوت نشده بودند. باهنر که پیش از این در اعتراض به احتمال انشعاب طیف حامیان دولت از فراکسیون اصولگرایان این اقدام را به صلاح دولت ندانسته و گفته بود به مصلحت نظام نیست که جمع محدودی به اسم حمایت از دولت دور هم جمع شوند ترجیح داد فراکسیون منشعب شده‌ از اصولگرایان را بدون حضور طیف‌های دولت تشکیل دهد. حمید رسایی نماینده تهران که در صحن علنی مجلس خود را وکیل‌الدوله معرفی کرد در واکنش به اقدام باهنر گفت: «اگر این فراکسیون برخلاف تصمیم جمعی اصولگرایان تصمیم بگیرد موجب شکاف خواهد شد اما اگر تصمیم‌گیری جداگانه نداشته باشد یا سکوت کند مشکلی پیش نخواهد آمد.» از سوی دیگر ستار هدایت‌خواه یکی از مدافعان استیضاح کردان که به جلسه فراکسیون باهنر دعوت نشده بود پیش‌بینی کرد تشکیل فراکسیون پیشرفت و عدالت زمینه‌ساز اختلاف و انشعاب میان اصولگرایان باشد.

بررسی وضعیت محصولی، دستور کار اولین جلسه فراکسیون
دستور کار اولین جلسه فراکسیون پیشرفت و عدالت ارزیابی فضای مجلس درباره معرفی صادق محصولی وزیر پیشنهادی احمدی‌نژاد برای وزارت کشور بوده است. هدایت‌خواه به نقل از نمایندگانی که در اولین جلسه این فراکسیون حضور داشته‌اند گفت که از ٣٨ نماینده حاضر ٣۰ نفر به وزارت محصولی رای داده‌اند. یکی از نمایندگان مجلس در گفت‌وگو با کارگزاران از انتقادات شدید باهنر به عملکرد فراکسیون اصولگرایان مجلس خبر داد و گفت: اوج انتقادات باهنر به عملکرد فراکسیون اصولگرایان در ماجرای کردان بود.
این نماینده گفت که باهنر پس از نطق یکی از روحانیون شاخص مجلس در مخالفت با کردان به شدت به او معترض شده و اظهارات او را قابل پیگرد قانونی و خلاف شرع توصیف کرده است. برکناری کردان و برخی از تصمیمات نمایندگان همچون مخالفت با لوایح پیشنهادی دولت در مجلس هشتم نشان داد که جایگاه باهنر در بین نمایندگان بسیار تنزل یافته است. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد محمود احمدی‌نژاد نیز که در مجلس هفتم بسیاری از امور را با باهنر هماهنگ می‌کرد و نایب رئیس‌ مجلس وظیفه ساماندهی آرای مجلسیان به نفع دولت را داشت، از دایره توجه دولت خارج شده است. در این میان اگر باهنر موفق به تشکیل فراکسیون قوی سیاسی در مجلس و ساماندهی حداقل ٨۰ رای نمایندگان شود می‌تواند نقش مهمی را در تصمیمات مجلسیان به ویژه در سال انتخابات ایفا کند.