• همزمان با انتشار گزارشاتی در مورد چهار دور مذاکره ی مخفی بین مقامات ایرانی - از جمله معاون احمدی نژاد - با مقامات آمریکایی، تایید حضور علی لاریجانی در کنفرانس امنیتی مونیخ به شایعه ی دیدار احتمالی او با جوزف بایدن دامنه زده است. برخی گزارش ها حمله ی تند احمد جنتی به موافق مذاکره با آمریکا در روز جمعه را، متوجه ی این دیدار احتمالی می دانند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۱٣ بهمن ۱٣٨۷ -  ۱ فوريه ۲۰۰۹

روزنامه ی اعتماد - مریم جمشیدی: «علی لاریجانی در کنفرانس امنیتی مونیخ شرکت خواهد کرد.» اعلام حضور لاریجانی رئیس مجلس به عنوان یک مقام عالیرتبه ایران در این کنفرانس از سوی ولفگانگ اشنیگر مسوول سازمان دهی اصلی کنفرانس سالانه امنیتی مونیخ صورت گرفت و فقط حسن زمانی مشاور لاریجانی در گفت وگو با ایرنا انجام این سفر توسط رئیس مجلس را تایید کرد.
بدین ترتیب چنانچه لاریجانی عازم مونیخ آلمان شود، انتظار می رود او بار دیگر در قامت یک دیپلمات بلندپایه ظاهر شود و بدین ترتیب به باور ناظران سیاسی احتمال آنکه علی لاریجانی به عنوان نماینده ایران به گفت وگو با جوزف بایدن معاون رئیس جمهوری جدید امریکا بنشیند، قوت می یابد. از این رو، به نظر می رسد اولین دیدار غیررسمی نمایندگان تهران و واشنگتن در مونیخ آلمان شکل بگیرد و همزمان لاریجانی دیدارهای جداگانه یی با سایر میهمانان نشست مونیخ داشته باشد. علاوه بر جوزف بایدن معاون باراک اوباما رئیس جمهور امریکا، ولادیمیر پوتین نخست وزیر روسیه، محمد البرادعی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی و فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان در این اجلاس حاضر خواهند شد. از همین رو فعال شدن «دیپلماسی لاریجانی» در آلمان دور از ذهن نیست، به خصوص آنکه اجلاس مونیخ درست دو روز بعد از نشست گروه ۱+۵ در فرانکفورت آلمان برگزار می شود.
اهمیت گردهمایی نمایندگان پنج عضو دائم شورای امنیت به همراه آلمان با محوریت برنامه هسته یی ایران که چهارشنبه ۱۶ بهمن صورت می گیرد از آن جهت است که نخستین نشست شش قدرت جهانی پس از به قدرت رسیدن اوباما رئیس جمهور جدید امریکا محسوب می شود. البته ناظران بر این باورند که در نشست آتی ۱+۵ تصمیم مهمی گرفته نخواهد شد و اعضای آن منتظر تصریح سیاست اوباما در برابر ایران خواهند ماند. اوباما همواره تاکید داشته قصد دارد تهران را با گفت وگوی مستقیم و جدی به تغییر روش وادارد. وی تاکنون حاضر نشده درباره اینکه مذاکرات احتمالی را در چه سطحی برگزار می کند، اشاره یی داشته باشد.
این در حالی است که سخنگوی کاخ سفید دو روز پیش اعلام کرد یکی از مشکلات دولت جدید امریکا آن است که دقیقاً مشخص نیست باید با چه کسی گفت وگو کند. با وجود این اوباما چند روز قبل خطاب به تهران گفت مشت گره کرده خود را باز کند تا دست دوستی واشنگتن به سویش دراز شود. البته منوچهر متکی وزیر خارجه وقتی که در اجلاس اقتصادی داووس شرکت کرد نسبت به اظهارات اوباما واکنش نشان داد و گفت؛ در صورتی که رئیس جمهور جدید امریکا در گفته هایش صادق باشد، با واکنش خلاقانه ایران مواجه خواهد شد.
سخنان متکی واکنش های داخلی را در پی داشت. احمد جنتی در همین باره به افرادی اشاره کرد که درصدد برقراری ارتباط با امریکا بوده و به دیدار با اوباما چراغ سبز نشان داده اند. وی نیز بدون آنکه به اسامی شان اشاره یی کند به آنان هشدار داد خود را بیشتر از این ضایع نکنند. جنتی افزود؛ این راه را نروید و به امریکا وابستگی پیدا نکنید و مردم را نرنجانید.
گرچه در وهله اول به نظر می رسید خطاب اول احمد جنتی، منوچهر متکی و اظهارات وی بوده اما حضور قریب الوقوع لاریجانی در آلمان که با حضور جوزف بایدن معاون اوباما همراه خواهد بود، این گمانه را تقویت می کند که احتمال دیدار علی لاریجانی و بایدن در حاشیه اجلاس امنیتی مونیخ وجود دارد. این نکته از آن جهت قابل تامل است که علی لاریجانی پیش از این نیز به موازات اقدامات دستگاه دیپلماسی دولت، کانال های دیپلماتیک خود را پیگیری کرده که آخرین مرتبه، تحرکات وی درباره موضوع غزه بود که همزمان با سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی صورت گرفت. قبل از آن هم وی با انتقاد صریح احمدی نژاد مواجه شده بود که رئیس جمهور از طریق تریبون نماز جمعه بیان کرد و گفت؛ عده یی سرخود راه افتاده و با مقامات غربی مذاکره می کنند.
اما در کنار این موضوع، سازمان «کنفرانس های پاگواش درباره علوم و روابط جهانی» اعلام کرد؛ تعدادی از مقام های ایرانی و امریکایی در سال ۲۰۰٨ میلادی، چهار مرتبه با یکدیگر به طور محرمانه و غیررسمی دیدار و گفت وگو کرده اند. این سازمان غیردولتی، بین المللی و طرفدار صلح است که در ادامه خاطرنشان می شود؛ این دیدارها در چهار پایتخت اروپایی برگزار شده است. ویلیام پری وزیر دفاع امریکا در دولت بیل کلینتون و پاتریک کلایسون رئیس بخش تحقیقات انستیتوی واشنگتن در سیاست خاور نزدیک از جمله افرادی هستند که در این جلسات با مقامات ایرانی مذاکره داشته اند. علی اصغر سلطانیه نماینده دائمی ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی و مجتبی ثمره هاشمی نیز مقامات ایرانی هستند که گفته می شود در این نشست ها حضور داشته اند. هرچند پیش از این ثمره هاشمی هفته گذشته انجام این مذاکرات را تکذیب کرد. با این حال، جفری باوتول مدیر پاگواش در واشنگتن دی سی تایید کرد پاگواش در سال میلادی گذشته چهار کنفرانس محرمانه برای گفت وگوی مقام های ایرانی و امریکایی در اتریش و هلند برگزار کرد. به گفته وی هر یک از این کنفرانس ها بین یک تا دو روز بوده و آخرین آن در اتریش برگزار شده است. جفری باوتول از اظهارنظر درباره هویت مقام های ایرانی و امریکایی که در آن کنفرانس ها شرکت داشتند، خودداری کرد.
به گزارش بی بی سی به گفته باوتول، سازمان پاگواش سال هاست که با تعدادی از مقام های ایرانی رابطه خوبی داشته است و در سال ۲۰۰٨ شماری از آنها را در کنار همتایان شان از امریکا، اروپا، روسیه، چین و تعدادی دیگر کشورهای جهان گرد هم جمع کرده است. جفری باوتول می گوید محور این گفت وگوهای چندجانبه یافتن راه های بهبود رابطه امریکا و ایران بود تا این دو دولت از شعارهای به گفته وی تحریک آمیز فراتر بروند و رابطه مثبت و سازنده یی برقرار کنند. او از اظهارنظر درباره اینکه چه کسانی از دو کشور در برخی از آن گفت وگوها حضور داشته اند، خودداری اما خاطرنشان کرد؛ مقام های ارشدی که به دولت خود دسترسی دارند به کنفرانس های پاگواش دعوت شدند، هرچند برخی از این افراد در حال حاضر شاید در دولت های ایران و امریکا عهده دار سمتی نباشند. جفری باوتول همچنین از اظهارنظر درباره اینکه دولت های ایران و امریکا صراحتاً دستور شرکت مقام هایی در کنفرانس های پاگواش را صادر کرده بودند یا خیر خودداری کرد، اما گفت این دو دولت به طور قطع با حضور آن مقام ها مخالفتی نداشتند.
جفری باوتول می گوید در جریان گفت وگوهای «پاگواش» شرکت کنندگان ایرانی و امریکایی علاوه بر برنامه هسته یی ایران، درباره نگرانی های امنیتی دو دولت، روند صلح خاورمیانه و موضوع های اقتصادی و تجاری نیز تبادل نظر کردند.
به گفته وی یکی از موضوع های مورد بحث این بود که ایران و امریکا چگونه می توانند خاطرات گذشته از جمله کودتای سال ۱۹۵٣ در ایران که سازمان اطلاعات مرکزی امریکا آن را طراحی و اجرا کرد و نیز انقلاب سال ۱۹۷۹ که به قطع ارتباط دیپلماتیک رابطه ایران و امریکا منجر شد را کنار بگذارند.
این مقام پاگواش گفت وگوهای مقام های ایرانی و امریکایی را مفید ارزیابی می کند، چرا که به گفته وی دست کم بین این دو دولت یک کانال ارتباطی مستقیم به وجود آورد و مقام های ارشد ایرانی و امریکایی را قادر به گفت وگوی رو در رو کرد.
از سوی دیگر غلامحسین محسنی اژه یی وزیر اطلاعات در خصوص انجام مذاکراتی از سوی ایران با امریکا گفت؛ معنای مذاکره کاملاً مشخص و جدای از طرح برخی مباحث است.
به گزارش مهر وی در ادامه تصریح کرد؛ لذا تاکنون مذاکره یی با امریکا رخ نداده است، چرا که امریکا باید رویه زورگویانه و ظالمانه خود را در جهان تغییر دهد.
وزیر اطلاعات خاطرنشان کرد؛ مذاکرات نیازمند مقدمات، موخرات، انگیزه و اهدافی است و لذا تاکنون به این معنا مطلقاً مذاکره یی مطرح نبوده و نیست، اما اینکه احتمالاً در اجلاس هایی که در برخی کشورهای جهان برگزار می شود، احیاناً یک مقامی از کشورمان با فردی برخورد و احوال پرسی هم کرده باشد، شاید این اتفاق افتاده باشد و شاید هم بیفتد.
وی همچنین نفس مذاکره را از طرح این گونه مباحث متفاوت دانست و تاکید کرد؛ از قبل باید موضوع مذاکره، طرف های مذاکره کننده و هدف مذاکره مشخص باشد و لذا اگر چنین مباحثی مد نظر شماست، مطلقاً چنین اقدامی صورت نگرفته است.
محسنی اژه یی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر چگونگی انجام مذاکرات احتمالی ایران با امریکا در پی درخواست واشنگتن اظهار کرد؛ بارها جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده هر وقت امریکا حاضر شد در رویه خود تغییر اساسی ایجاد کند آن زمان موضوع مذاکرات با امریکا قابل بحث است.وی افزود؛ مادامی که امریکا نخواهد رویه زورگویانه و ظالمانه خود را در جهان تغییر دهد، اصلاً جایی برای این گونه مباحث نخواهد ماند.