حاشیه های پر رنگ در یک متن بی رنگ


اردشیر زارعی قنواتی


• مجمع جهانی اقتصاد در ضیافت خود که بیشتر به پایان یک مجلس ترحیم شبیه بود، در دهکده داووس در سوئیس میزبان حداقل ۵۰ تن از سران جهانی و ۲۴۵۰ مدیر برجسته، اعضای باشگاه میلیاردرها، تحیلیگران اقتصادی و روزنامه نگاران بود که در آخر با کابوس هراس بیشتر از فاجعه، محل را ترک کردند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ٣ اسفند ۱٣٨۷ -  ۲۱ فوريه ۲۰۰۹


مجمع جهانی اقتصاد در ضیافت خود که بیشتر به پایان یک مجلس ترحیم شبیه بود، در دهکده داووس در سوئیس میزبان حداقل 50 تن از سران جهانی و 2450 مدیر برجسته، اعضای باشگاه میلیاردرها، تحیلیگران اقتصادی و روزنامه نگاران بود که در آخر با کابوس هراس بیشتر از فاجعه، محل را ترک کردند. برگزاری امسال مجمع از روز 28 ژانویه تا اول فوریه، نه تنها موجب یافتن راه حل و کمک به اقتصاد در حال افول سرمایه داری بین المللی نشد که بر اساس یک اصل روانشناختی، جمع سیل زدگان از تصور یک باران بهاری نیز تب کردند و چون ساکنان اردوگاه موقت زلزله زدگان از هر پس لرزه خفیفی نیز به این سو و آنسو می گریختند. هر چند که بحران اقتصادی فعلی باران بهاری نیست و انباشت سرمایه های عینی و مجازی چون حبابی بر آب در حال ترکیدن است. صدای شکستن استخوان های نظام نئولیبرالیسم تا به آن حد واضع و آشکار می باشد که تئوریسین ها و سیاستمداران این نظام را نیز به توبه وادار کرده و سر به آستان سرمایه و کنترل دولتی می سایند و در انتظار معجزه از امامزاده یی مانده اند که هرگز معجزه گر نخواهد بود. آمارهای اقتصادی از منابع بین المللی چون صندوق بین المللی پول که اذعان کرده بود در بحران مالی حداقل 2/2 بیلیون دلار زیان وارد شده است، بانک جهانی و سازمان تجارت جهانی که پیش بینی کرده اند تا پایان سال 2009 رکود اقتصاد جهانی به سیر خود ادامه می دهد، در کنار گزارشات وزارتخانه های دارائی و خزانه داری بزرگترین اقتصادهای جهانی به این وحشت سرد ابعاد دوچندانی داده بود. بنا به پیش بینی صندوق بین المللی پول رشد اقتصاد جهانی در سال 2009 به نیم درصد کاهش خواهد یافت و حداقل 2 درصد از میانگین تولید ناخالص ملی کشورهای صنعتی کاسته می شود این در حالی است که مدیر تحقیقات این صندوق رشد اقتصاد جهانی را صفر اعلام کرده است. هم زمان با برگزاری این نشست وزارت بازرگانی ایالات متحده اعلام کرد که تولید ناخالص داخلی این کشور در پایان سال 2008 حداقل 4 درصد کاهش نشان می دهد که در طی 25 سال گذشته بی سابقه بوده است. خبرهائی که از لندن، برلین، پاریس، رم، مسکو و پکن نیز رسیده بود چشم اندازی بهتری را نشان نمی داد. تعمیق هر روزه بحران مالی در اقتصاد بین المللی در شرایطی که به لحاظ سیاسی کشتی نولیبرالیسم در قامت حاکمیت نئوکان ها در کاخ سفید به گل نشسته است نشانه ی آشکاری از خرد شدن کمر اقتصاد ولنگار و سیستم موجود تجارت جهانی در شکل "جهانی شدن اقتصاد" در زیر تازیانه های واقعیت مفهوم یافته است. شاید زمانی که "آلترموندیالیست ها" هم زمان با کنفرانس داووس، در شهر بلوم در برزیل پایان کاپیتالیسم را اعلام کردند و روسای جمهوری برزیل، ونزوئلا، بولیوی، اکوادور و پاراگوئه در این مجمع سوسیالیست ها با نام "جهانی شدن اجتماعی" همگام با 100 هزار شرکت کننده نوید راه تازه یی را دادند، جهان هزاره سوم بیش از همیشه درک کرد که مفهوم "دهکده جهانی" هم اینک در بازتعریف "دارای مریخی – نادار زمینی" انعکاس واقعی خود را بیش از پیش به رخ می کشد.                                                                                       
هر چند که در داووس اتفاق خاصی نیفتاد و متن موضوع دستخوش یاس مفرط بود ولی شرکت کنندگان این نشست شاهد دو حاشیه جالب بودند که حداقل موجب گردید تا آنان با فرض "هیاهو برای هیچ" این دهکده یخ زده را ترک نکنند. سخنرانی "ولادیمیر پوتین" نخست وزیر روسیه در مراسم افتتاحیه این نشست در خصوص هشدار نسبت به بازگشت سیستم اقتصاد حمایتی و جدال لفظی "رجب طیب اردوغان" نخست وزیر اسلامگرای ترکیه و "شیمون پرز" رئیس جمهوری اسرائیل بر سر وقایع غزه هر چند که چندان عجیب نبود ولی موید این امر هم می توانست باشد که به عکس تصور عمومی بعضی وقت ها شیپور را هم می توان از سر گشاد آن نواخت. پوتین که خیلی تمایل دارد در نقش یک تزار برای روسیه نقش آفرینی کند در شرایطی که بحران مالی کنونی سیاست نولیبرالیستی و ملی گرایانه وی را در قربانگاه سقوط قیمت نفت و بازارهای بورس به سخره گرفته است، از میراث داری 70 ساله سوسیالیسم اتحاد جماهیر شوروی در قامت یک تواب و شیفته نظام سرمایه داری به زنهار پدران معنوی و مادی این نظام برخاسته است. جواب نخست وزیر روسیه را کارگران بیکار شده و اپوزیسیون به رهبری کمونیست ها در مسکو، ولادی وستک، سن پترزبورگ و ده ها شهر دیگر این کشور با درخواست برای استعفای وی به دلیل مدیریت بد اقتصادی در وضعیت بحران با اعتراضات خیابانی دادند. سخنان تاریخ مصرف گذشته پوتین در شرایطی به نمایندگی از اولیگارک های روسی به عنوان راه حل بحران اقتصادی در داووس بیان شد که حتی رهبران راستگرای اروپای غربی و از جمله "آنگلا مرکل" صدراعظم آلمان نسبت به تاسیس یک نهاد بین المللی برای کنترل اقتصاد جهانی تاکید داشته اند. همچنین "باراک اوباما" رئیس جمهوری آمریکا با بسته مشوق های 787 میلیارد دلاری خود کنگره را برای تصویب هر چه زودتر آن زیر فشار قرار داده است و "جو بایدن" نسبت به خبر پرداخت پاداش های میلیون دلاری به مدیران وال استریت به صراحت گفته است که به جای پاداش باید آنان را به زندان انداخت.
زمانی که بعد از یک جنگ لفظی چند دقیقه یی بین اردوغان و پرز، نخست وزیر ترکیه پوشه و یادداشت های خود را جمع کرده و گفت دیگر هرگز به داووس بازنمی گردد شاید شرکت کنندگان در این نشست هرگز تصور نمی کردند که این برخاستن از رجب یک قهرمان برای ترک ها و دیگر مردم خاورمیانه ساخته است. پوشش خبری این موضوع و تبعات بعدی آن در سطح منطقه و جهان به نظر می رسد که مهمترین موضوع در نشست داووس بوده است چرا که تمام جناح های موجود در منازعات خاورمیانه از کرانه باختری تا غزه، تهران تا قاهره، ریاض تا دوحه، به نسبت های متفاوت از اردوغان تشکر کرده و وی را مورد امتنان خود قرار دادند. نخست وزیر ترکیه هم اکنون در جایگاهی قرار دارد که قادر است به عنوان یک میانجی صادق و مورد قبول بین پایتخت های معارض منطقه، با فراغ بال پای بر فرش قرمز گذاشته و به عنوان نیروی حائل در مرزهای غزه نقش میانجی اصلی را در این موضوع به عهده گیرد. هر چند که داووس در متن خود هیچ پیامد مثبتی را برای شرکت کنندگان و جهان به همراه نداشت ولی حاشیه های آن در آینده نزدیک می تواند موجب بی اعتباری آن یکی (پوتین) و اعتبار این یکی (اردوغان) در زندگی سیاسی و نقش ملی – منطقه یی آنان شود.                                                                                                         

Ardeshir250250@yahoo.com