در جمهوری اسلامی ایران
زندگی کارگران فلاکت بار است


• فلاکت‌بار، تنها کلمه ای است که می تواند وضعیت کارگران ایرانی را در آخرین روزهای اسفند ۸۷ به تصویر بکشد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۲۱ اسفند ۱٣٨۷ -  ۱۱ مارس ۲۰۰۹


جمهوریت-رها ایزدی: فلاکت‌بار، تنها کلمه ای است که می تواند وضعیت کارگران ایرانی را در آخرین روزهای اسفند ٨٧ به تصویر بکشد. شمار بسیاری از کارگران ایرانی حدود ٢٥ ماه است که حقوق نگرفته اند و تعداد زیادی از کارخانه ها به دلیل رکود اقتصادی و حجم بی رویه واردات ناچار شده اند کارخانه خود را تعطیل و کارگران خود را اخراج کنند. به گفته جعفر عظیم‌زاده، سخنگوی اتحادیه‌ی آزاد کارگران ایران در گفتگو با رسانه ها،" موضوع اخراج کارگران، هر سال در دو ماه مانده به سال نو وجود داشته، اما ابعاد آن از اواسط بهمن امسال خیلی بالا رفته است." او در پاسخ به سوالی درباره آمار کارگران بیکار شده می گوید:" آمار مشخصی نداریم، اما مثلا در شهرهای صنعتی قزوین و ساوه، طی ده روز گذشته صدها کارگراخراج شده‌اند، قرارداد‌هایشان تمدید نشده یا خود کارخانه‌ها تعطیل شده‌اند. کارخانه‌ی روغن غنچه، چینی مینا، یخچال آزمایش مرودشت، لوله سازی اهواز و از این قبیل بسته شده‌اند. وضع کارخانه‌های نساجی هم بسیار وخیم است. ما در سال‌های گذشته چنین آماری نداشتیم. دستمزدهای معوقه‌ی هیچ‌ یک از اخراجی‌ها نیز پرداخت نشده است."
او درباره اینکه آیا ایران کارگران از بمیه بیکاری برخوردار می شوند یا خیر می گوید:
"نه، هیچ حمایتی نیست. در ایران مانند اروپا نیست که کارگر، حق بیمه‌ی بیکاری تا زمان اشتغال مجدد را داشته باشد. کارگر به ازای هر پنج سال سابقه‌ی کار، یک سال حقوق بیکاری دارد. یعنی اگر شما ۱۵ سال سابقه‌ی کار داشته باشید، سه سال می‌توانید از حقوق بیکاری استفاده کنید. تازه این حقوق به صورت خودکار پرداخت نمی‌شود و اگر کارگر از قانون سر دربیاورد و دنبال کار خود برود، این بیمه را می‌دهند. پرداخت، آن هم تازه بعد چهار پنج ماه، صورت می‌گیرد. هرکس مثلا ماه بهمن بیکار شود، به هیچ عنوان در سال جدید، بیمه‌ی بیکاری ندارد. الان تنها ۳۰ درصد کارگران ایرانی از بیمه‌ی بیکاری بهره‌مند هستند و از این تعداد هم عملا ۱۵ درصد استفاده می‌کنند. کل کارگران ساختمانی در ایران تامین اجتماعی ندارند. تمامی کارگران پروژه‌های عظیم ملی، مانند پتروشیمی، همگی موقت هستند و هیچ‌گونه قانون کار، برای آنها اعمال نمی‌شود."
به گفته آقای جعفرزاده" اوج فلاکت کارگران از بهمن‌ماه امسال بود. آمار بیکاری و دستمزد معوقه، چهاربرابر پارسال شده است. آنها جلوی دفتر ریاست جمهوری، مجلس و وزارت کار تجمع می‌کنند، اما کسی اعتنا نمی‌کند. کارگران لاستیک البرز از تیرماه امسال اعتراض کرده‌اند و علیرغم شروع به کار کارخانه، ۹ ماه حقوق معوقه دارند. کارگران نساجی تبریز رفته‌اند جلوی فرمانداری و اداره‌ی کار تبریز، اما اصلا کسی به آنها محل نگذاشته است. همه‌اش وعده می‌دهند، ولی یک ریال حقوق کارگر را نداده‌اند."

نگاه کوتاهی به این آمار می تواند تا حدی عمق فاجعه ای را که بر کارگران ایرانی می رود نشان دهد:

١٣٨٧/١٢/١٨
کارکنان بیمارستان مهرساری اعتصاب کردند

١٣٨٧/١٢/١٨
١٥٠ کارگر فرش پارس مقابل فرمانداری البرز تجمع کردند

١٣٨٧/١٢/١٨
کارگران نیشکر خوزستان در مقابل مجلس تجمع کردند

١٣٨٧/١٢/١٨
کارگران کیش چوب ٤ تا ٦ ماه حقوق معوقه طلبکارند
حدود ٣٠٠ کارگر در اقدامی اعتراضی ترک کارکردند

١٣٨٧/١٢/١٤
نساجی مازندران از ظهور تا افول
کارگران دو ماه حقوق معوقه طلب دارند

١٣٨٧/١٢/١٤
دبیراجرایی خانه کارگر قزوین:
١٢٠ کارگر قزوینی در ٢ روز اخراج شدند

١٣٨٧/١٢/١٣
به منظور کاهش هزینه‌‏های تولید؛
٤٠ نفر از کارگران ماشین سازی خرم آباد بازنشسته می‌‏شوند

١٣٨٧/١٢/١٢
دبیراجرایی خانه کارگر قزوین:
شرکت اکشن قزوین به مدت سه ماه تعطیل شد
٢٧ کارگر از کار بیکار شدند

١٣٨٧/١٢/١١
فولکس واگن همه کارگران موقت خود را اخراج می‌کند

١٣٨٧/١٢/٠٥
تجمع کارگران چینی بهداشتی مینا وارد هفتمین روز خود شد

١٣٨٧/١٢/٠٤
دبیر اجرایی خانه کارگر استان سمنان:
کارگران زغال سنگ دنبو سه ماه حقوق نگرفته اند

١٣٨٧/١٢/٠٣
چینی بهداشتی مینا تعطیل شد
احتمال اخراج هزار کارگر قراردادی در قزوین

١٣٨٧/١١/٣٠
کارگران معدن شانه وری قروه سه ماه حقوق نگرفته‌اند

١٣٨٧/١١/٢٦
به دلیل پرداخت نشدن مطالبات اداره برق:
برق پارس متال قطع شد
٤٨١ کارگر بیکار شدند

١٣٨٧/١١/٢٥
دبیر اجرایی خانه کارگر استان سمنان:
کارگران چرم اعظم ٣ ماه است حقوق نگرفته اند

١٣٨٧/١١/٢٣
کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مازندران حقوق نگرفته‌اند

١٣٨٧/١١/٢٠
روغن غنچه تعطیل شد
نزدیک به ١٢٠٠ کارگر بیکار شدند

١٣٨٧/١١/١٥
همزمان با حضور وزیر کار در استان همدان
کارگران سامیکو صنعت در مقابل استانداری تجمع کردند

لایحه هدفمند کردن یارانه ها و یک میلیون بیکار دیگر
جدول ضمیمه فقط آمار بخشی از کارگاه ها و کارخانه های تعطیل شده در ماه های بهمن و اسفند سال جاری را نشان می دهد. نرخ تورم هم اکنون در کشوربه ٢٩ درصد می رسد و کارشناسان هشدار داده‌ اند با تصویب لایحه هدفمند کردن یارانه ها این نرخ به ٥٠ درصد افزایش می یابد. اما همچنان مجلس با دستور ریس جمهور در پی تصویب نهایی این لایحه و بستن بودجه با لحاظ کردن افزایش قیمت ناشی از آزادسازی حامل های انرژی است. به گفته علیرضا محجوب با تصویب این لایحه یک میلیون شغل دیگر در کشور از بین می رود و به تبع آن چندین میلیون نفر دیگر از افراد تحت سرپرستی این کارگرها از دسترسی به حداقل نیازهای زندگی یا بییسک نیدزها محروم خواهند شد. هم اکنون در کشور ١٤ میلیون نفر زیر خط فقر هستند و معلوم نیست اگر روند تعطیلی کارخانه ها و واحدهای تولیدی ادامه یابد چندین نفر دیگر زیر خط فقر خواهند رفت.

آمار متناقض بیکاری
رییس مرکز آمار ایران اوایل بهمن ماه بر صحت آمار ‌٩.٥ درصدی نرخ بیکاری تاکید کرده بود اما وزیر کار و امور اجتماعی این رقم را بیش از ‌١٠.٥ درصد دانسته بود.
سید محمد جهرمی در چهارمین جشنواره ملی تجلیل از کار‌آفرینان برتر ملی که در مشهد برگزار شد در جمع خبرنگاران با بیان اینکه ‌٦٣ درصد از بازنشستگان وارد بازار کار شده‌اند، اعلام کرده بود:"بنابر گزارش مرکز آمار، نرخ بیکاری در ایران ‌٩.٥ درصد اعلام شد ولی من با توجه به جهت نرخ مشارکت کمتر موجود نسبت به پاییز سال گذشته این میزان را بیش از ‌١٠.٥ درصد می‌دانم".
وی در پاسخ به این سوال که در کجای دنیا افرادی که یک روز در هفته کار می‌کنند را شاغل می‌نامیم، عنوان کرد:"مرکز آمار باید جوابگوی این مساله باشد ولی آمارگیری‌های انجام شده همگی بر اساس شاخص‌های بین‌المللی انجام می‌شود."
وزیر کار و امور اجتماعی این افراد را شاغل ناقص دانست و خاطر‌نشان کرد:"تعداد افرادی که در کشور شاغل ناقص‌اند ‌٨.٦ درصد از جامعه است که این افراد در هفته کمتر از ‌٤٦ ساعت کار می‌کنند و با این وجود ‌٤٨.٦ درصد از افراد در کشور بیش از ‌٤٦ ساعت در هفته کار می‌کنند."
وزارت کار، تک رقمی شدن نرخ بیکاری را در حالی مطرح کردکه واحد اطلاعات اکونومیست در گزارش خود از افزایش نرخ بیکاری ایران به ١٢.٥ درصد در سال جاری خبر داد.
واحد اطلاعات اقتصادی اکونومیست در گزارش ماه ژانویه ٢٠٠٩ خود نیروی کار ایران در سال گذشته را ٢٣ میلیون و ٧٠٠ هزار نفر و نرخ بیکاری را ١٢.٣ درصد اعلام و پیش‌بینی کرد که این شاخص‌ها در سال جاری به ترتیب ٢٤ میلیون و ٣٠٠ هزار نفر و ١٢.٥ درصد خواهد بود.
با استناد به این گزارش انتظار می‌رود طی دو سال آینده نیروی کار ایران به ترتیب معادل ٢٥ میلیون نفر و ٢٥ میلیون و ٧٠٠ هزار نفر باشد که این شاخص برای نرخ بیکاری ١٢.٩ و ١٣.٢ درصد خواهد بود.

جلسه ی شورای عالی کار بی نتیجه ماند
جلسه دیشب شورای عالی کار درباره تعیین حداقل دستمزد کارگران در سال ٨٨، به نتیجه پایان یافت، تا کارگرانی که امسال وضعیت سختی را به لحاظ اقتصادی تجربه کردند، روزهای آخر سال را نگران از تعیین تکلیف حداقل حقوق خود در سال آینده باشند.
یکی از اعضای این شورا درباره این جلسه به ایلنا جلسه بعدی شورای عالی کار روز چهارشنبه این هفته برگزار می‌شد. حمید محمدی با بیان اینکه رقم قطعی دستمزد به احتمال قوی در جلسه روز چهارشنبه مشخص خواهد شد، گفت: «در جلسه دیشب نمایندگان شرکای سه جانبه تنها به ارائه آمارها و گزارش‌ها در رابطه با سبد هزینه خانوار پرداختند.» وی تصریح کرد دستمزدهای سال ٨٨ براساس نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی تعیین خواهد شد. محمدی درباره نرخ تورم اعلام شده از بانک مرکزی گفت: «در حال حاضر، صحبت از نرخ ۲۵.۹ درصدی است اما این رقم هنوز قطعی نیست.»
حسن صادقی، رئیس کمیته افزایش دستمزد تشکیلات خانه‌‏کارگر هم دیروز در نامه‌‏ای سرگشاده به سید محمد جهرمی، وزیر کارو امور اجتماعی دولت نهم از او و اعضای شورای عالی کار خواست، دستمزد سال جدید، برمبنای ٣٢٨ هزار تومان تعیین شود.
این در حالی است که تشکل های مستقل کارگری خواهان تعیین حداقل دستمزدها به میزان یک میلیون تومان در ماه هستند و به این خاطر بیش از ده هزار امضا جمع آوری کرده اند.
کمی پیش‌تر مصطفی کواکبیان، نائب رئیس فراکسیون کارگری مجلس گفته بود: «در شرایط فعلی تورم و گرانی به حدی بالا رفته که دستمزد ٢٢٠ هزار تومانی مسخره به نظر می‌‏رسد. حداقل دستمزدی که برای سال آینده کارگران تعیین می‌‏شود باید به اندازه باشد که فشاری را بر دوش این قشر زحمتکش تحمیل نکند. اگر بخواهیم تورم موجود و گرانی‌‏های اخیر را در نظر بگیریم دستمزی، به مراتب بالاتربرای کارگران لازم است اما با توجه به شرایط اقتصادی و مشکلات کارفرمایان،‌‏ دستمزد کمتر از ٢٧٠ هزار تومان ظلمی آشکار به قشر حقوق‌‏بگیر به خصوصی کارگران است.»
این همه در حالی است که کارشناسان آگاه خط فقر مطلق شهرهای بزرگ را در سال آینده ٨٥٠هزار تومان پیش‌بینی کرده‌اند. خط فقر مطلق تهران از سال ٨٣ تا ٨٨، ٣٠٧درصد رشد داشته است. از سوی دیگر پیش‌بینی کارشناسان از وضعیت سال آینده اقتصادی کشور نگرانی‌ها را در خصوص وضعیت کارگران و اقشار کم‌درآمد جامعه تقویت می‌کند.
مروری بر اخبار کارگری چند ماهه اخیر هم همه نشان از وضعیت نابهنجار اقتصادی کارگران دارد. حقوق کارگران بسیاری از کارخانه‌های بزرگ و کوچک در حالی چند ماه عقب افتازده، که کارفرمایان نیز با توجه به شرایط اقتصادی در تامین حقوق کارگران ابراز درماندگی می‌کنند. به گمان کارشناسان مسایل اقتصادی و اجتماعی با توجه به پیش‌بینی‌های اقتصادی سال آینده مشکلات بیشتر از امسال خواهد بود.