اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۱٨ فروردين ۱٣٨٨ -  ۷ آوريل ۲۰۰۹

اعتماد - علیرضا بهداد؛ اکبر هاشمی رفسنجانی در کتاب خاطرات خود می نویسد؛ «برای ساخت رادار در جنگ مشکل داشتیم. کسی هم به ما رادار نمی داد. روزی در دفتر کارم نشسته بودم که جوانی لاغر اندام و قدبلند وارد شد و گفت اگر به ما امکانات بدهید با توان داخلی رادار خواهیم ساخت. امکانات داده شد و طولی نکشید که آن جوان و تیمش موفق به ساخت اولین رادار ایرانی شدند.»آن جوان لاغراندام و بلندقد دیروز منوچهر منطقی بود که روز گذشته یکباره از مدیرعاملی ایران خودرو برکنار شد تا پس از شش سال مدیریت بر این شرکت در حالی که استراتژی هشت سال آینده را برای بزرگ ترین شرکت خودروساز خاورمیانه تدوین کرده بود، توسط وزیر ٣۹ ساله صنایع و معادن از کار برکنار شود.بنا به اعلام دفتر منطقی او صبح روز گذشته برای آخرین بار به محل کار خود رفت تا با جمع آوری وسایل شخصی خود برای همیشه با دفتر مدیرعاملی این شرکت خداحافظی کند. وی همچنین دیروز در مراسم معارفه مدیرعامل جدید این شرکت نیز حضور نیافت.آخرین اخبار رسیده حاکی از آن است که وزیر صنایع و معادن منطقی را مسوول تولید هواپیمای پهن پیکر، عضو هیات مدیره ایران خودرو و مشاور ارشد خود کرده است. این در حالی است که منطقی هنوز به طور رسمی این پست ها را عهده دار نشده است. منوچهر منطقی که از او به عنوان مغز متفکر موشکی ایران هم یاد می شود، در سال های گذشته ساخت اولین رادار و ساخت موشک شهاب ٣ را مدیریت کرده و در طراحی و ساخت ماهواره امید نیز نقش داشته است. او در این سال ها همکاران نخبه خود را از صنعت موشک سازی وارد صنعت خودرو کرد اما شنیده می شود همزمان با برکناری منطقی آنها نیز از ادامه کار در ایران خودرو به صورت گروهی استعفا داده اند تا به این ترتیب بزرگ ترین خودروساز خاورمیانه خالی از مدیران نخبه و باسابقه شده و کار برای مدیرعامل جدید این شرکت سخت شود.جواد نجم الدین رئیس هیات مدیره سایپا و مدیرعامل شرکت مگاموتور نیز به جای او گمارده شد تا موج عزل و نصب ها در ۲۰ ماه فعالیت علی اکبر محرابیان در وزارت صنایع و معادن به بیش از ۹۰ درصد برسد. همچنین از اصفهان خبر می رسد بهرام سبحانی مدیرعامل ذوب آهن اصفهان نیز روز گذشته از کار برکنار و حکم الله بابایی مدیرعامل فولاد آلیاژی یزد به جای او منصوب شد تا به این ترتیب در حرکتی معنادار مدیریت دو بنگاه بزرگ اقتصادی کشور با تغییرات گسترده یی همراه شود. تغییر روسای کلیه سازمان های صنایع و معادن کشور، تغییر کلیه معاونان وزیر صنایع و معادن و برکناری مدیران شرکت های بزرگ صنعتی و معدنی کشور در کنار تغییر مدیران میانی سازمان های وابسته به وزارت صنایع و معادن در کمتر از ۲۰ ماه باعث شده وزارت صنایع و معادن در صدر ناپایدارترین وزارتخانه های دولت نهم قرار گیرد.

همزمان با برکناری منطقی برخی از اعضای هیات مدیره سایپا و ایران خودرو نیز تغییر کردند که این تغییرات بیشتر جنبه جابه جایی و نه برکناری را داشته است.

چرا منطقی برکنار شد

درست روزی که منوچهر منطقی در آخرین نشست خود با خبرنگاران (اواخر اسفند ٨۷) سیاست های اقتصادی دولت را تلخ ترین خاطره سال خود خواند، حکم عزل خود را امضا کرد. او در این نشست اعلام کرد؛ سیاست های اقتصادی دولت ۲۵ درصد وقت ما را هدر داد. منطقی همچنین برخلاف سایر مدیران دولت نهم، خیز صنعت خودرو و اوج شکل گیری این صنعت را به دولت های هاشمی و خاتمی نسبت داد. در کنار این موارد انتقاد به سیاست های پولی، طرح تحول اقتصادی، طرح دوگانه سوز کردن خودروها و برخی دستورات غیراصولی دولتمردان باعث شد منطقی فرزند ناخلف دولت نهم خوانده شده و از جمع مردان این دولت اخراج شود. او در حالی برکنار شد که در بهمن ماه گذشته احمد قلعه بانی رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران اعلام کرده بود عمر مدیریت در صنعت خودرو ایران از شش سال بیشتر نیست. منطقی نیز که شش سال از مدیریتش در ایران خودرو می گذشت، در پاسخ به قلعه بانی گفته بود نمی دانم آقای قلعه بانی این عدد شش را از کجا آورده است.
مدیرعامل سابق ایران خودرو در نخستین روزهای کاری دولت نهم کاندیدای اصلی پست وزارت صنایع و معادن بود. احتمال وزیر شدن او به قدری بالا بود که حتی برنامه هایش را به محمود احمدی نژاد ارائه کرد و برای اینکه در فضای آرام تری خود را برای تصدی وزارت صنایع و معادن آماده کند، به مشهد رفت و موبایل خود را خاموش کرد اما ناگهان به او خبر رسید که علیرضا طهماسبی به عنوان وزیر صنایع و معادن به مجلس معرفی شده است. منطقی کارش را در ایران خودرو ادامه داد تا یک سال را در کنار علیرضا طهماسبی که مدیری مخالف تغییرات بود به آرامی سپری کند. اما پس از استعفای طهماسبی از روزی که علی اکبر محرابیان پا به وزارت صنایع و معادن گذاشت، نه تنها مدیرعامل ایران خودرو بلکه کلیه مدیران به جا مانده از دولت خاتمی بخت خود را برای بقا در سیستم دولتی کمتر از گذشته ارزیابی می کردند. در این فضا پیش بینی می شد برکناری مدیرعامل ایران خودرو از برنامه های اساسی محرابیان است اما تداوم مدیریت وی در ایران خودرو و گماشته شدن مهرداد بذرپاش که از او به عنوان جانشین منطقی یاد می شد در سایپا، این پیش بینی را برهم زد. اما کاسه صبر وزیر صنایع و معادن لبریز شد تا اینکه سرانجام روز گذشته وی را برکنار کرد و به این مدیر باسابقه پیشنهاد داد مدیرعامل یکی از شرکت های نه چندان مهم وزارت صنایع و معادن شود که او فعلاً در این رابطه اظهارنظری نکرده و قصد دارد در دانشگاه علامه و مالک اشتر به تدریس بپردازد. منطقی پیش از برکناری خود در چند ماه اخیر بارها اعلام کرد هر ۱۵ روز یک بار خبر برکناری خود را از رسانه ها می شنود اما این بار در پانزدهم فروردین خبر برکناری خود را از زبان وزیر صنایع و معادن شنید تا متوجه شد در عدد ۱۵ چه رازی نهفته است. پیش از این احمد خادم المله یار نزدیک رئیس جمهور و دبیرکل حوزه وزارتی وزیر صنایع و معادن نیز در واکنش به خبر برکناری منطقی در این دوره به خبرنگار «اعتماد» گفته بود آقای منطقی را فقط خدا می تواند عوض کند. اختلاف اساسی تفکرات حاکم بر ایران خودرو با شرکت سایپا، از دیگر دلایل برکناری منطقی به شمار می آید. مدیرعامل سابق ایران خودرو هیچ گاه ایده ادغام خودروسازها را که از سوی بذرپاش مطرح شده بود جدی نمی گرفت. اوج اختلاف ایران خودرو و سایپا روزی شکل گرفت که وزیر صنایع و معادن و مهرداد بذرپاش در اقدامی از پیش طراحی شده پروژه ساخت خودرو اسلامی که ایران خودرو بانی آن بود را با امضای تفاهمنامه پروتون- سایپا به سایپا رسید تا زالی مدیر مرکز تحقیقات ایران خودرو اعلام کند پروتون سر وزیر صنایع و معادن و مدیرعامل سایپا را کلاه گذاشته و ایران را دور زده است. منطقی در این فضا ترجیح داد سکوت کند. این در حالی بود که سازمان گسترش در بیانیه یی رسمی زالی را مورد شماتت قرار داد. او در بهمن ماه گذشته استراتژی هشت ساله ایران خودرو را تشریح کرد اما وزیر صنایع و معادن در مصاحبه یی گفت نیازی به این استراتژی نیست چرا که خود وزارت صنایع و معادن قصد دارد استراتژی جداگانه یی بنویسد. جدی نگرفتن خودرو مینیاتور سایپا نیز یکی دیگر از عواملی است که گفته می شود نقش زیادی در برکناری منطقی دارد. او هیچ گاه مینیاتور را در حد و اندازه رقابت با محصولات ایران خودرو نمی دید و بارها اعلام کرد محصولاتی که در ایران خودرو به تولید می رسد، به لحاظ تکنولوژی و کلاس خودرو قابل مقایسه با محصولات سایپا (پراید) نیست. از سویی در شش ماه گذشته در حالی که ایران خودرو پروژه های مهمی را در صنعت خودرو کشور به بهره برداری می رساند، وزیر صنایع و معادن پا به این شرکت نگذاشت تا مدیران ایران خودرو مجبور شوند برای مراسم افتتاحیه خودرو سمند سورن ELX از وزیر کشور دعوت به عمل آورند. اما دعوت از صادق محصولی نیز برای منطقی دردسرساز بود چرا که مدیران ایران خودرو در مراسم رونمایی از این خودرو گروهی نوازنده را به روی سن فراخواندند تا با حرکات موزون پرده از محصول جدید ایران خودرو بردارد و وزیر کشور از روی صندلی نظاره گر مراسم باشد. ظاهراً محصولی نیز به این اقدام ایران خودرو واکنش نشان داده و گفته «حال که قرار بود اینها بیایند پس چرا ما را دعوت کردید؟»

چند روز پیش از این دیدار ایران خودرو از محمد جهرمی وزیر کار برای بازدید از این شرکت دعوت کرده بود اما صبح روز بازدید که فرا می رسد، علی اکبر محرابیان وزیر صنایع و معادن پس از آنکه از بازدید وزیر کار در ایران خودرو مطلع می شود به منطقی دستور می دهد این بازدید را لغو کند. محمد جهرمی نیز در حالی که آماده حرکت به سمت کیلومتر ۱۴ جاده مخصوص کرج بود نیز متوجه می شود ایران خودرو این بازدید را لغو کرده است. اما در کنار همه این موارد مصاحبه آخر سال منطقی نقش بسزایی در برکناری او داشت. مدیرعامل بزرگ ترین خودروساز خاورمیانه در این نشست چندین بار از سیاست های کلان اقتصادی دولت انتقاد کرد. «برخی سیاست های کلان اقتصادی که ناتمام هم بودند ۲۵ درصد وقت ما را تلف کرد.» او با این جمله آب پاکی را روی دست خود و دولت ریخت تا به قول مهدی کلهر، منطقی ترین مدیرعامل کشور برکنار شود. نکته جالب در نوع برکناری های صورت گرفته وزارت صنایع و معادن در دو سال اخیر اینکه قبل از برکناری مدیری در ابتدا جانشین وی مشخص می شود و از آن مدیر می خواهند استعفا دهد. اگر او زیر بار استعفا نرفت در یک حرکت ضربتی وی را برکنار کرده و به حال خود رها می کنند. حتی شنیده می شود همزمان با برکناری مدیران، روسای دفتر آنها را نیز برکنار می کنند.

منطقی چه کرد

مدیریت شرکت ایران خودرو پس از توقف تولید پیکان نقطه عطف مدیریت منوچهر منطقی بر ایران خودرو به شمار می آید. وی در نخستین سال های فعالیت خود در ایران خودرو با تصمیم دولت مبنی بر توقف تولید پیکان مواجه شد و توانست این شرکت را از یک پیکان ساز صرف به تولیدکننده چند محصول جدید تبدیل کند. به گفته منطقی ایران خودرو اکنون به شرکتی تبدیل شده که می تواند محصولاتش را با استاندارد یورو ۵ روانه بازارهای امریکایی و اروپایی کند و نام ایران را در فهرست بزرگ ترین تولیدکنندگان خودرو دنیا قرار دهد.
طراحی و ساخت سمند LX، سریر، سورن، کامیون ملی، اتوبوس، پژو ۲۰۶ صندوقدار، خودرو روآ، نخستین موتور پایه گازسوز جهان، موتور ملی و خودرو X۱۲ به عنوان دومین خودرو ملی این شرکت از مهم ترین کارهایی است که منطقی در طول شش سال مدیریت خود در ایران خودرو انجام داد. همچنین در زمان او برای نخستین بار سایت های تولید خودرو ایرانی در خارج از کشور به وجود آمد. وی تمامی این اقدامات را در روزهایی به انجام رساند که ایران خودرو با کمبود نقدینگی ناشی از توقف تولید پیکان مواجه شده بود. این در حالی است که سایپا به برکت فروش سالانه حداقل ۴۰۰ هزار دستگاه پراید از حجم نقدینگی بالایی برخوردار شد اما پا به پای ایران خودرو نتوانست در انجام پروژه های جدید و توسعه محصولات موفق باشد.

برکناری مدیرعامل ذوب آهن اصفهان

اما اخبار تغییر و تحولات تنها مربوط به کیلومتر ۱۴ جاده مخصوص کرج نیست. بهرام سبحانی مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان نیز دیروز با حکم احمدعلی هراتی نیک معاون وزیر صنایع و معادن برکنار شد تا یکی دیگر از مدیران موفق صنعت کشور به آرشیو نیروهای موفق اضافه شود. شایعه برکناری سبحانی دو سالی است که در بدنه وزارت صنایع و معادن شنیده می شود که روز گذشته با انتصاب حکم الله بابایی به جای سبحانی این شایعه سرانجام به واقعیت پیوست. سبحانی در طول فعالیت خود در دومین کارخانه تولید فولاد کشور، استفاده از نیروهای متخصص را جزء برنامه های خود قرار داد. تغییر مدیرعامل ذوب آهن اصفهان در حالی صورت می گیرد که سال گذشته نیز مدیرعامل شرکت ملی فولاد ایران نیز از کار برکنار شد تا به این صورت صنعت فولاد کشور نیز دستخوش بزرگ ترین تغییر و تحولات سال اخیر خود شود. شنیده می شود برکناری هراتی نیک رئیس سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران نیز که پیشتر در دستور کار دولت قرار گرفته بود به سبب نزدیکی هراتی نیک به سن بازنشستگی در چند ماه آینده منتفی شده است.

مدیران عامل ایران خودرو و ذوب آهن در وزارت صنایع و معادن دولت نهم تغییر یافتند تا بزرگ ترین تغییر و تحولات مدیران کشور در ۲۰ماهه اخیر صورت گیرد.