بیانیه اعتراضی
نشریات دانشجویی سراسر کشور



اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۲٣ فروردين ۱٣٨٨ -  ۱۲ آوريل ۲۰۰۹


در پی برگزاری نشست نمایندگان مدیران مسئول نشریات دانشجویی سراسر کشور در روزهای ۱۹ و۲۰ فروردین، نمایندگان مدیران مسئول نشریات دانشجویی سراسر کشور در اعتراض به مشکلات نشریات دانشجویی بیانیه اعتراضی صادر نمودند.
متن این بیانیه به شرح زیر است:

بسمه تعالی
روزها، سال ¬ها، قرن ¬ها و زندگی پرشتاب آدمیان به آهنگی رمنده در گذر است و افزونی دل نگرانی او به جانب زیستنی آزادانه و انسانی، هر روز با دغدغه ¬ای جدید، اندیشه ¬ای نو و امیدهای چندباره در جریان است. آنچه در این میان بی گمان، حضورِ لاینقطعِ آن دمی کاستی نگرفته، دریافتن مجرایی به روح و ذهن و شادی و حزن و همراهی و دریافتن "دیگری" است. دیگری، انسان های دیگر، مردم، جامعه، و انسان؛ و در همین راه صعب است که آدمی بی وقفه در تلاش و پویشی بی امان، اندیشمندان و ادیبان و عالمان و متالهان و دانش پژوهان خویش را به کنکاش واداشته است.
جامعه ی ما با حضوری صدساله در جریان حرکت به جانب زندگی قانون مدار و نوین، همواره و بی وقفه نهاد دانشگاه را همچون پایگاه اندیشه و ملجاء و مأوای اندیشمندان و مأمن جان های شیفته ی آزادی و عدالت، درخاطر خویش تکرار کرده است و در دهه ی اخیر با بنیاد نهاده شدن مباحثی نظیر جامعه ی مدنی، نهادهای خودگردان مردمی، و آزادی اندیشه و بیان و...، این نهاد بیش از پیش نقش خویش را تثبیت کرده است، خاصه با توجه به حضور بی شائبه ی فعال ترین، نیرومندترین، و پایبندترین اقشار جامعه به معنا و مفهوم آزادی، عدالت، دانش، و ایمان به هدف؛ یعنی جوانان دانشجو.
بی تردید عنصر رسانه به عنوان ابزار انتقال آگاهی، تحلیل وقایع ، و رقم زننده ی حساسیت جامعه، در این نهاد نیز همچون دیگر نهادهای جامعه، نقشی خطیر و بی بدیل و حتی پررنگ تر را بر عهده گرفته است. قدر یقین پرداختن به این رسانه ی مکتوب، فارغ از غرض ورزی های رایج نهاد سیاست، با بالندگی و یا لااقل امید بدان قرین خواهد بود. در چند سال اخیر البته به تاسف ابراز باید کرد که این رسانه از محیط و بستر مطلوب برای پویایی دور نگه داشته شده و اینک از این بابت متاثر است.
ما نمایندگان مدیران مسئول دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ضمن تأکید بر مطالب فوق، اهم برخورد های صورت گرفته با نشریات دانشجویی را حول سه محور اصلی بیان می داریم :
۱- آئین نامه ی نشریات دانشجویی:
آئین نامه ی نشریات دانشجویی به عنوان معیار کار در عرصه ی نشریات دارای مشکلات بسیاری می باشند که برخی از آنها در موارد زیر ذکر شده اند:
۱-۱ ) ماده ی ۱ تبصره ۶: مشخص کردن مکان های خاص در سطح دانشگاه طبق تبصره ۶ ماده ی ۱، نمونه ای از محدود کردن نشریات است ، در حالی که نشریات دانشگاهی در حوزه ی دانشگاه نسبت به چگونگی توزیع کاملا آزاد است.
۱-۲ ) ماده ی ۵: رسمی شدن جلسات با حضور تنها یک سوم اعضا، در حالی که حداقل تعداد لازم برای رسمی شدن جلسات شورایی نصف به علاوه یک یا دو سوم اعضا است. امری که در مورد جلسات شورای مرکز اذعان شده است (رسمیت جلسات با حضور ۵ نفر از ۷ نفر طبق ماده ی ۱۱) لذا چنین بندی علاوه بر غیر منطقی کردن روال برگزاری جلسات ، در کنار تبصره ٣ همین ماده ، این شبه را در ذهن ایجاد می کند که طراحان به دنبال حذف عملی نمایندگان دانشجویی شورا بوده اند.
۱-٣ ) برقراری شرط گذراندن حداقل دو نیمسال تحصیلی ( ۲٨ واحد ) برای دریافت عنوان مدیر مسئولی با سردبیری نشریه(طبق ماده¬ی ۱۴ بند۴، تبصره¬ی ۵) که موجب کم شدن عمر فعالیت عمر تشریات دانشجویان می¬گردد.

۲- محدودیت های فرا قانونی و غیر قانونی:
در دانشگاه های مختلف کشور با توجه به ابهامات و مشکلات آئین نامه و عدم اجرای قوانین مصوب و سلیقه ای عمل کردن مسئولان موجب به وجود آمدن مشکلات عدیده ای برای نشریات دانشجویی گردیده است که به چند مورد از این نکات اشاره می شود:
۲-۱ ) عدم تشکیل جلسات به صورت منظم و طبق برنامه ی زمان بندی شده: طبق ماده ی ۵ آئین نامه نشریات ، دانشگاه موظف است جلسات کمیته ی ناظر را ماهانه یک بار با دعوت مکتوب از کلیه ی اعضا تشکیل دهد. در صورتیکه در دانشگاه هایی جلسات به صورت نا منظم و بدون هیچ برنامه ی از پیش تعیین شده ای برگزار می شود.
۲-۲ ) عدم صدور مجوز در موعد مقرر: طبق ماده ۲۱ آئین نامه ی نشریات کمیته ی ناظر موظف است حداکثر ظرف مدت ۲۰ روز نسبت به صدور مجوز اقدام کنند. در صورتیکه بعضاً صدور مجوز نشریه، گاه تا ماه ها به طول انجامیده است.
۲-٣ ) عدم رعایت آئین نامه در ابلاغ و تفهیم موارد اتهام ذکر شده در شکایت: ماده¬ی ۴۲ آئین نامه نشریات، کمیته ی ناظر بر نشریات را موظف می کند تا مدیر مسئول نشریه ای که تخلف کرده است یا از آن شکایت شده را به صورت کتبی و با ذکر دقیق موارد تخلف یا شکایت و با ارائه مهلت یک هفته ای از تاریخ ابلاغ جهت ادای توضیحات دعوت کنند. در صورتیکه در مواردی متن شکایت از نشریه در روز برگزاری جلسه ی کمیته به مدیر مسئول نشریه ابلاغ می شود.
۲-۴ ) مشروط کردن چاپ نشریه به بررسی آن توسط مسئولین امور فرهنگی قبل از چاپ نشریه: در بند ۲ از ماده ی ۲۷ آئین نامه ذکر شده است که هیچ مقام دولتی و غیر دولتی حق ندارد برای چاپ مطلب یا مقاله ای در صدد اعمال فشار بر نشریات بر آید یا به سانسور و کنترل محتویات نشریات مبادرت ورزد. در حالیکه در تعدادی از دانشگاه ها چاپ نشریه ، مشروط به خوانده شدن آن توسط مسئولین امور فرهنگی دانشگاه شده است.
۲-۵ ) عدم برگزاری جلسات آموزشی در موعد مقرر و استفاده از ماده ی ۱۵ آئین نامه ی نشریات در راستای محدود کردن چاپ نشریات: طبق ماده ی ۱۵ آئین نامه انتشار نخستین شماره ی نشریه منوط به طی دوره ی آموزشی و اخذ گواهی پایان دوره توسط صاحب امتیاز، مدیر مسئول و سردبیر است. در صورتیکه کمیته ی ناظر موظف است در هر نیمسال تحصیلی حداقل دو دوره ی آموزشی را برگزار نماید. اما متأسفانه این عمل صورت نمی گیرد و در بعضی از دانشگاه ها به دلیل گذرانده نشدن این دوره توسط مدیر مسئول، اجازه ی چاپ و انتشار نشریه از آنها گرفته شده است.
۲-۶ ) تصویب آئین نامه های داخلی توسط کمیته ناظر: طبق ماده ی ۴٨ و بند ۵ از ماده ۱۰ آئین نامه نشریات، تصویب آئین نامه داخلی توسط کمیته ی ناظر دانشگاه غیر قانونی است در حالی که در برخی از دانشگاه ها قوانینی با عنوان آئین نامه های داخلی به موارد آئین نامه اضافه شده است که در برخی از موارد با آئین نامه ی وزارت علوم نیز در تناقض است.
۲-۷ ) عدم حمایت مالی و مشخص نبودن مراتب بودجه نشریات دانشگاهی: بودجه اختصاص یافته جهت چاپ و نشر نشریات دانشگاهی در دانشگاه های مختلف سلیقه ای بوده و هیچ قانون و مقرراتی در این زمینه وجود ندارد.
۲-٨ ) حضور مشاوران و افرادی غیر از ترکیب اصلی ماده ی ۴، در کمیته خلاف قانون است: در برخی از دانشگاه ها افرادی با عناوین مشاوران حقوقی و یا فرهنگی در جلسات کمیته ناظر بر نشریات حضور به عمل می آورند در صورتیکه طبق ماده ی ۴ ترکیب شورای مرکزی واضح و مبرهن است (سمتی برای این افراد تعریف نشده است).
۲-۹ ) استعلام از حراست دانشگاه برای صدور مجوز: طبق آئین نامه نشریات دانشگاهی، دانشگاه برای بررسی وضعیت دانشجو برای صدور مجوز، تنها باید از کمیته ی انظباطی و آموزش دانشگاه استعلام کرده و استعلام سوابق دانشجو از حراست دانشگاه غیر قانونی می باشد.
۲-۱۰) عدم تناسب تعداد اعضای دانشجویی شورای مرکزی ناظر با طیف ها و حوزه های وسیع کاری نشریات دانشجویی: با توجه به وجود بیش از ۲۰۰ مدیر مسئول در انواع حوزه های کاری در سراسر ایران، بسیار بعید به نظر می رسد ۲ نفر دانشجوی حاضر در شورا امکان برقراری ارتباط کارآمد بین وزارت و مدیر مسئولان سراسرا کشور را تحقق بخشند.
٣- جشنواره ها و خانه ی نشریات وزارت علوم:
عدم برگزاری به موقع جشنواره و جابجایی های پی در پی و در برخی اوقات عدم وجود مسئول خانه ی نشریات وزارت علوم سبب بروز مشکلاتی گردیده است که در این زمینه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
٣-۱) عدم برگزاری جشنواره سراسری نشریات دانشجویی: طبق روال هر ساله، جشنواره ی سراسری نشریات دانشجویی سراسر کشور که شامل نشریات وزارت علوم، وزارت بهداشت، دانشگاه پیام نور و دانشگاه آزاد می باشد برگزار می گردد که متأسفانه از اسفند ٨٣ که آخرین دوره ی آن برگزار گردید به مدت بیش از ۴ سال برگزار نشده است.
٣-۲) خانه ی نشریات وزارت علوم: همزمان با روی کار آمدن دولت نهم، خانه ی نشریات دانشجویی که مسئول ساماندهی و متولی برگزاری جشنواره ها در این حوزه است، ابتدا پس از تجربه نمودن برکناری مسئول سابق، به مدت ۱۰ ماه بدون مسئول بوده و پس از آن دوباره با تغییر مسئول، خانه نشریات باز هم بیش از ۴ ماه بدون مسئول بوده است. جابجایی های پی در پی مسئولین خانه نشریات و نداشتن مسئول در پاره ای از زمان ها سبب به وجود آمدن مشکلات عدیده در این زمینه گردیده است.
٣-٣) عدم برگزاری به موقع نشست مدیران مسئول: نشست مدیران مسئول نشریات دانشجویی وزارت علوم که جهت انتخاب دو عضو دانشجویی کمیته ی مرکزی ناظر بر نشریات بایستی هر ساله برگزار شود با تأخیری ۶ ماهه برگزار می گردد، به گونه ای که نشست ششم در فروردین ٨۵، هفتم در مهر ٨۶ و نشست هشتم در فروردین ٨٨ برگزار شده است.

در پایان اعلام می داریم که نکات فوق تنها بخشی از مشکلات نشریات دانشجویی بوده و این نکته را متذکر می شویم که جامعه ای روی توسعه و پیشرفت را نخواهد دید مگر آنکه به نسل جوان و به خصوص دانشجویان آن توجه شده و فضای آزادانه برای بیان حرف ها و مشکلات، توسط مسئولین امر فراهم آید.

نمایندگان مدیران مسئول نشریات دانشجویی:
۱- دانشگاه کردستان
۲- دانشگاه فردوسی مشهد
٣- دانشگاه تربیت معلم سبزوار
۴- دانشگاه تهران
۵- دانشگاه کاشان
۶- دانشگاه شیراز
۷- دانشگاه بوعلی سینا همدان
٨- دانشگاه علوم پایه دامغان
۹- دانشگاه صنعتی سهند تبریز
۱۰- دانشگاه صنعتی همدان
۱۱- دانشگاه ارومیه
۱۲- دانشگاه باهنر کرمان
۱٣- دانشگاه علامه طباطبایی
۱۴- دانشگاه شهید رجایی
۱۵- دانشگاه اصفهان
۱۶- دانشگاه صنعتی شیراز
۱۷- دانشگاه الزهرا
۱٨- دانشگاه ولی عصر رفسنجان
۱۹- دانشگاه شهید چمران اهواز
۲۰- دانشگاه بیرجند
۲۱- دانشگاه گیلان
۲۲- دانشگاه پیام نور استان تهران
۲٣- دانشگاه پیام نور استان گیلان
۲۴- دانشگاه پیام نور استان قم
۲۵- دانشگاه پیام نور زرین شهر
۲۶- دانشگاه پیام نور گرگان
۲۷- دانشگاه پیام نور آران بیدگل
۲٨- دانشگاه پیام نور کاشان
۲۹- دانشگاه پیام نور استان مازندران
٣۰- دانشگاه پیام نور رامسر