• اعضای دائم شورای امنیت پس از سه هفته مذاکرات فشرده بر سر بیانیه مربوط به ایران به توافق رسیدند. شورای امنیت سازمان ملل متحد در این بیانیه از ایران خواسته است غنی سازی اورانیوم را معلق کند. متن بیانیه بلافاصله پس از توافق پنج عضو دائمی شورای امنیت بر سر آن، از سوی ۱۵ عضو شورا به تصویب رسید ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۱۰ فروردين ۱٣٨۵ -  ٣۰ مارس ۲۰۰۶

 
بی بی سی: اعضای دائم شورای امنيت بالاخره پس از سه هفته مذاکرات فشرده بر سر بيانيه مربوط به ايران به توافق رسيدند .
شورای امنيت سازمان ملل متحد در تلاشی برای مهار بلندپروازی های اتمی ايران، بيانيه ای را تصويب کرده است که اين کشور را ترغيب می کند غنی سازی اورانيوم را معلق سازد. متن بيانيه بلافاصله پس از توافق پنج عضو دائمی شورای امنيت بر سر آن، از سوی ۱۵ عضو شورا به تصويب رسيد.
شورای امنيت در اين بيانيه همچنين از آژانس بين المللی انرژی اتمی خواسته است ظرف ٣۰ روز گزارش دهد آيا ايران با درخواست های شورا همکاری کرده است يا خير.
اما بيانيه تشريح نمی کند در صورت عدم همکاری ايران چه اقدامی صورت خواهد داد.
با اين حال به گفته سوزانا پرايس، خبرنگار بی بی سی در مقر سازمان ملل، انتظار می رود اين موضوع در نشست روز پنجشنبه وزرای خارجه روسيه، چين، آمريکا، بريتانيا، فرانسه و نيز آلمان در برلين مورد بحث قرار گيرد.
محمد جواد ظريف، نماينده ايران در سازمان ملل، در نخستين واکنش به اين بيانيه گفت که دولت جمهوری اسلامی قبلا در عالی ترين سطح روشن ساخته است که خواهان سلاح هسته ای نيست.
وی گفت واکنش رسمی ايران بعدا در تهران صادر خواهد شد ولی افزود که ايران نسبت به هرگونه "تهديد، ارعاب و تعيين ضرالاجل آلرژی دارد".
آمريکا، بريتانيا، روسيه، فرانسه و چين بعد از ظهر چهارشنبه بالاخره پس از تقريبا سه هفته مذاکرات فشرده و کشمکش بر سر جزئيات بيانيه - که واکنش اين شورا را به پرونده اتمی ايران تشريح می کند - بر سر آن توافق کردند.
اين توافق پس از آن ممکن شد که فرانسه و بريتانيا نسخه سومی از پيش نويس بيانيه را که با برخی خواسته های چين و روسيه کنار می آيد، تهيه کردند.
اِمير جونز-پری، سفير بريتانيا در شورای امنيت، گفت که هرچند برخی نکات در اين بيانيه از قلم انداخته شد، اما شورا پيامی واحد فرستاده است داير بر اينکه نمی خواهد شاهد توسعه تسليحات اتمی توسط ايران باشد. نمايندگان ساير اعضای دائمی نيز موضع مشابهی را منعکس کردند.
نماينده بريتانيا همچنين از مردم ايران خواست اين بيانيه را به دقت مطالعه کنند تا ببينند دولتشان آنها را به کدام سو سوق می دهد.
جان بولتون، نماينده آمريکا، در پاسخ به اين سوال که واکنش احتمالی ايران به بيانيه شورای امنيت را چگونه پيش بينی می کند گفت نمی تواند واکنش دولتی را که رئيس آن هولوکاست (کشتار يهوديان به دست نازی ها) را انکار می کند حدس بزند.
 
متن اصلاح شده
مسکو و پکن که هر دو از شرکای عمده تجاری تهران هستند نگران بودند که دخالت شورای امنيت به تحريم هايی عليه ايران منجر شود و تقاضا داشتند تا آژانس بين المللی انرژی اتمی در رسيدگی به پرونده اتمی ايران نقش اصلی را به عهده گيرد.
اين بيانيه بار ديگر اين درخواست را تکرار می کند که ايران فعاليت های غنی سازی و بازپردازی اورانيوم را متوقف کند، اما برخی تقاضاهای مشخص را از قلم می اندازد و به جای آن خواستار رجوع به قطعنامه آژانس بين المللی انرژی اتمی در مورد مساله می شود.
رهبران جمهوری اسلامی در روزهای اخير بار ديگر تکرار کرده اند که در مقابل اينگونه تقاضاها کوتاه نمی آيند چرا که غنی سازی اورانيوم را براساس معاهده های بين المللی حق مسلم خود می دانند.
اين بيانيه بار ديگر از محمد برادعی، مدير کل آژانس نظارت اتمی سازمان ملل، می خواهد همکاری ايران را به شورا گزارش دهد، اما اين مهلت را از ۱۴ روز به ٣۰ روز افزايش می دهد.
و هر چند اين بيانيه ديگر حاوی اين نکته نيست که تکثير سلاح های اتمی تهديدی برای صلح و امنيت به حساب می آيد، اما مسئوليت شورای امنيت برای حفظ صلح در جهان را يادآور می شود.
 
بحران هسته ای ايران در برلين بررسی می شود
وزيران خارجه پنج کشور عضو دايم شورای امنيت سازمان ملل و آلمان برای مشورت در باره برنامه هسته ای ايران در برلين تشکيل جلسه می دهند در حاليکه ايران اين بيانيه را محکوم کرده است.
جلسه وزيران خارجه شش کشور روز چهارشنبه، ٣۰ مارس، و پس از صدور بيانيه شورای امنيت در شامگاه روز سه شنبه برگزار می شود و قرار است وزيران خارجه شرکت کننده گام های بعدی خود در مورد واکنش جمهوری اسلامی به بيانيه شورا را مورد بررسی قرار دهند.
کاندوليزا رايس، وزير خارجه آمريکا، و وزيران خارجه بريتانيا، چين، روسيه و فرانسه - اعضای دايم شورای امنيت - برای شرکت در اين جلسه که ميزبانی آن را وزير خارجه آلمان، يکی از سه کشور اروپايی مذاکره کننده با ايران، برعهده دارد.
در بيانيه ای که با تصويب پانزده عضو و از سوی رييس دوره ای شورا صادر شد از ايران خواسته شده است برنامه غنی سازی اورانيوم را کنار بگذارد و برای عمل به محتوای بيانيه يک ماه مهلت قايل شده است.
 
اظهارات اعضای شورا
بيانيه های شورای امنيت، برخلاف برخی از قطعنامه های شورا، از نظر حقوق بين الملل الزام آور نيست اما معمولا ديدگاه شورا را در زمينه موضوع مورد نظر مشخص می سازد و می تواند چارچوب اقدامات بعدی را تعيين کند.
تصويب بيانيه های شورا، که از سوی رييس شورا صادر می شود، مستلزم توافق تمام پانزده کشور عضو است در حاليکه تصويب قطعنامه های شورای امنيت به رای موافق دست کم نه عضو و عدم مخالفت اعضای دايم با آن نياز دارد.
پس از صدور بيانيه شورای امنيت، نماينده بريتانيا در سازمان ملل گفت که اعضای شورای امنيت پيامی واحد را برای ايران فرستاده اند در اين مورد که دنيا نمی خواهد شاهد دستيابی ايران به تسليحات هسته ای باشد.
وی به مردم ايران توصيه کرد اين بيانيه را به دقت مطالعه کنند تا ببينند دولتشان آنان را به کدام سو سوق می دهد.
نمايندگان ساير کشورهای عضو شورای امنيت نيز از ايران خواستند به بيانيه عمل کند اما سفير روسيه گفته است که نحوه برخورد با برنامه هسته ای جمهوری اسلامی نوعی نردبان است که به جای پريدن به بالا، بايد پله به پله از آن بالا رفت.
جان بولتون، سفير آمريکا، صدور بيانيه روز سه شنبه را گام اول در مقابله با "برنامه مخفيانه ايران در زمينه تسليحات هسته ای" توصيف کرده است.
 
جمهوری اسلامی: غيرالزام آور است
ايرنا: شورای امنيت سازمان ملل شامگاه چهارشنبه به وقت نيويورك، يك بيانيه غيرالزام‌آور را درباره ايران در ميان اعتراض شديد آمريكا تاييد كرد.
آمريكا مي‌گويد كه، خواسته اين كشور در قالب اين بيانيه محقق نشده است.
واشنگتن مي‌كوشيد تا اين بيانيه به گونه‌ای تصويب شود كه راه برای دخالت های بعدی آن كشور هموار شود اما مقاومت ديگر اعضای شورا اين آرزوی مقام های آمريكايی را محقق نكرد.
با تاييد اين بيانيه، بار ديگر پرونده ايران از شورای امنيت به آژانس بين‌المللی انرژی هسته‌ای بازگردانده مي‌شود.
پنج عضو دائمی شورای امنيت سازمان ملل از پانزدهم اسفندماه، جلساتی را برای بررسی پيش نويس اين بيانيه آغاز و دست كم ۲۰ نشست بدون نتيجه برگزار كردند.
انگليس و فرانسه به عنوان بانيان اين پيش نويس بيانيه ناچار شدند چهار بار بيانيه مذكور را اصلاح تا از سطح مخالفت‌ها با اصل آن بكاهند.
جان بولتون سفير و نماينده دائم آمريكا پس از تاييد اين بيانيه در حالی كه بشدت عصبانی بود، گفت كه تصميم امروز شورای امنيت اقدامی حاشيه‌ای بود.
او پيش از اين تقريبا روزانه در مقابل دوربين‌های شبكه‌های تلويزيونی حضور مي‌يافت و عليه برنامه صلح‌آميز هسته‌ای ايران صحبت مي‌كرد و اين نكته را مورد تاكيد قرار مي‌داد كه ايرانيان حق ندارد به انرژی هسته‌ای دست يابند.
بولتون گفت كه، اكنون توپ در زمين ايران است و بايد تصميم بگيرد پرونده‌اش در شورا بماند يا آژانس بين‌المللی انرژی هسته‌اي.
سفير آمريكا پيش از تاييد اين بيانيه، بارها در حالتی كاملا عصبی از كنار خبرنگاران عبور كرد، اما به سوالات آنها پاسخ نداد.
يكی از اعضای دفتر نمايندگی آمريكا برای كاستن از اثرات اين نوع برخورد عصبی بولتون در جمع خبرنگاران حضور يافته و وعده داده بود كه بولتون سرانجام صحبت خواهد كرد.
خبرنگار شبكه "سی ان ان" از اين ديپلمات آمريكايی سوال كرد كه باتوجه به ادامه نشست‌های بي‌نتيجه اعضای شورا درباره اين بيانيه غيرالزام‌آور در خصوص ايران، پيش بينی مي‌كنيد كه چه زمانی اعضا به توافق برسند؟ ديپلمات آمريكايی كه از اين پرسش شديدا ناراحت شده بود پاسخ داد: اگر من قادر به پيش بينی بودم، بليت بخت آزمايی مي‌خريدم!
همكاری گسترده و حتی فرای چارچوب‌های قانونی ايران با آژانس بين‌المللی انرژی هسته‌اي، عملا اقدامات واشنگتن را نقش بر آب كرده و به كشوری منزوی در سازمان ملل تبديل شده است.
سفير روسيه در سازمان ملل نيز در پاسخ به اين پرسش خبرنگاری كه چرا پاراگراف دوم حذف شده، گفت كه هنوز چيزی درباره ايران ثابت نشده است كه بخواهيم به اين بند اشاره كنيم.
اشاره پاراگراف دوم، به‌نقش بعدی شورای امنيت مرتبط بود كه آمريكا تمام تلاش خود را بر تصويب آن بنا نهاده بود.
"اميرجونز پري" سفير انگليس در سازمان ملل نيز به خبرنگاران گفت كه، پيام روشن بيانيه شورای امنيت، حمايت كامل شورا از اقدامات آژانس بين المللی انرژی هسته‌ای است.
"وانگ گوانگيا" سفير چين در سازمان ملل نيز در همين ارتباط به خبرنگاران گفت كه، تاكيد پكن بر تقويت نقش آژانس بين‌المللی انرژی هسته‌ای است.
خبرنگاری از سفير چين پرسيد كه چه چيزی موجب شد تا شما سرانجام پس از حدود سه هفته بحث، در خصوص اين بيانيه به توافق برسيد؟
سفير چين پاسخ داد: واژه‌های مختلف و نحوه بيان تغيير كرد.
وی افزود: من اميدوارم كه ايران با آژانس همكاری مناسب داشته باشد.
وانگ در پاسخ به اين پرسش كه "آيا اگر ايران پس از يكماه به تعهداتش عمل نكرد، تحريمهايی را عليه آن كشور در نظر خواهيد گرفت؟" گفت: هنوز به اين مرحله نرسيده‌ايم و زود است كه قضاوت كنيم.
سفير چين مجددا تاكيد كرد كه به نظر من آژانس بين‌المللی انرژی اتمی بايد به اين مساله رسيدگی كند و شورا نيز بايد از آژانس حمايت كند.
خبرنگاری از وانگ پرسيد كه به نظر شما پيام روشن اين بيانيه چه بود؟ وانگ پاسخ داد: اولين پيام مهم اين است كه موضع و فعاليتهای آژانس بين المللی انرژی اتمی بايد مورد حمايت قرار بگيرد و دوم اينكه حمايت از مذاكرات ديپلماتيك به عنوان مهمترين راه حل بايد در نظر گرفته شود.
"جان مارك د لا سابيله" سفير فرانسه در سازمان ملل نيز كه كشورش با دنباله روی از آمريكا به يكی از بانيان اين بيانيه تبديل شده بود، گفت:
ايران بايد با آژانس بين‌المللی انرژی هسته‌ای همكاری كند.
وی در پاسخ به اين سوال كه "آيا ايران بايد اين بيانيه را جدی بگيرد تا به حال كه تهران ظاهرا به آنچه شورای امنيت گفته، اهميتی نداده‌است؟"، گفت: "ما به وظيفه خود عمل خواهيم كرد. ما به آنچه كه بايد انجام دهيم عمل خواهيم كرد."
دكتر "محمد جواد ظريف" سفير و نماينده دائم ايران در سازمان ملل نيز پس از تاييد اين بيانيه قصد داشت در شورای امنيت، مواضع ايران را تشريح كند كه با مخالفت عملی آمريكا مواجه شد.
نماينده دائم ايران در سازمان ملل سپس با حضور در اتاق كنفرانس‌های مطبوعاتي، مواضع قاطع ايران، روند همكاريهای كشورمان با آژانس و مانع تراشي‌های آمريكا عليه برنامه صلح آميز هسته‌ای ايران را تشريح و به پرسش های خبرنگاران پاسخ داد.
استدلال‌های محكم نماينده ايران در اين نشست موجب شد تا خبرنگاران حاضر در نشست به اهداف سياسی آمريكا در كشاندن پرونده ايران به شورای امنيت، بيش از پيش پی ببرند.
او در ابتدای اين نشست گفت كه، قرار بود در شورای امنيت صحبت كنم ولی متاسفانه به دليل اينكه گفته‌اند كارهای اداری آن شورا مختل مي‌شود با آن مخالفت كردند.
ظريف گفت: داستان امروز در حقيقت تكرار داستان برخورد ۵۰ سال قبل شورای امنيت با ايران بر سر ملی شدن صنعت نفت ايران است.
وی افزود: ۵۰ سال قبل وقتی كه ايران در ميان كشورهای در حال توسعه حركتی را شروع كرد و خواست نفت خود را ملی كند، يكی از اعضای دائم شورای امنيت گفته بود كه، ملی شدن نفت ايران، خطری برای صلح بين‌المللی و مشكلی برای جامعه بين‌الملل است.
سفير ايران در سازمان ملل گفت كه، اكنون همان داستان تكرار شده است، يك كشور در حال توسعه كه عضو معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای است و می خواهد در چارچوب اين معاهده از حق خود بهره بگيرد و فناوری هسته‌ای داشته باشد، با مخالفت همان كشورها مواجه مي‌شود.
ظريف افزود: حق استفاده صلح آميز از انرژی هسته‌اي، حقی است كه در "ان پی تي" مورد تاكيد قرار گرفته و حقی است كه باعث مي‌شود "ان پی تي" وجود داشته باشد و ضايع كردن چنين حقی برای اعضا، اساس كار "ان پی تي" را زير سوال مي‌برد.
وی افزود: سازمانهای بين‌المللی با ارعاب و تهديد نمي‌توانند پابرجا باشند، بلكه اين سازمان‌ها فقط با قبول و اجرای اصول خودشان مي‌توانند پا برجا باشند.
سفير ايران در سازمان ملل تصريح كرد: وقتی كشوری عضو اين سازمانها است يك سری تعهدات و يك سری امتيازات دارد و بايد فوايد و امتيازات بر تعهدات چيرگی داشته باشد.
ظريف گفت: نبايد برعكس باشد كه كشوری كه عضو نيست امتياز بگيرد و آن وقت به اعضا اجازه نمي‌دهند حتی از حق خود استفاده كنند.
وی افزود: ولی اينها (برخی اعضای شورای امنيت) متاسفانه در اين جهت پيش مي‌روند و چنين كاری شديدا خطرناك است.