انتخابات دوره دهم ریاست‌ جمهوری
رد صلاحیت ها، نخستین چالش نامزدهای انتخابات


احمد تقوائی


• بدون تردید این واقعه دلخراش تمام نامزدهائی را که به دلائل مختلف از سلاخ خانه شورای نگهبان جان سالم به در می برند در برابر یک ازمایش مهم قرار خواهد داد. زیرا چکونگی برخورد انان به این ردصلاحیت کاندیداهای دیگر، میزان وفاداری و تعهد ایشان را به حقوق شهروندی مردم و میزان مخالفت شان را با نظارت استصوابی محک خواهد زد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۲٣ ارديبهشت ۱٣٨٨ -  ۱٣ می ۲۰۰۹


ناگفته پیداست که بر روال همیشگی و سنت دوره های پیشین انتخابات، باید انتظار داشت که آقای جنتی و هم پیمان هایش در شورای نگهبان، در پایان اردیبهشت جمع کثیری از نامزدهای انتخاباتی را به سلاخ خانه ردصلاحیت روانه سازند.
در بیشتر کشورهایی که نمایندگان مجلس و یا رئیس جمهور خویش را با آرای مستقیم مردم انتخاب می کنند، برخی قوانین و مقررات در نظر گرفته شده تا از افزایش بی رویه شمار کاندیداها جلوگیری شود. در بسیاری از کشورها، از روش گردآوری تعدادی امضا از مثلا ده هزار نفر از شهروندان برای افزودن نام یک کاندیدا در انتخابات محلی و یا سراسری استفاده می شود. اما در جمهوری اسلامی، همه چیز به صلاحدید و استصواب چند روحانی و عملا شخص آقای جنتی است. ایشان و نزدیکان بیت رهبری هستند که تصمیم می گیرند چه کسانی را مردم حق گزینش دارند! هدف این کار هم روشن است: فراهم ساختن زمینه برای پیروزی هواداران خود . البته تا انجا که توانشان باشد.
این بار هم شاهد خواهیم بود که شورای نگهبان که هیج پیش شرط قانونی دیگری را جز ثبت نام و پرداخت حق شرکت در انتخابات ریاست جمهوری در پیش پای کاندیداها قرار نداده است، در «بررسی» های نهانی خویش از بیشتر کاندیداها رد صلاحیت خواهد کرد و از این راه ابتدایی ترین حقوق شهروندی مردم ایران را به سخره خواهد گرفت. اگر قرار است که یک نفر، رئیس شورای نگهبان، نامزدهای «غیر صالح» را از غربیل فقاهتی خویش رد کند و پس از آن هم هرکس که از میان خویشان دست چین شده، انتخاب شد باید دستورات ولی فقیه را بی چون و چرا اجرا کند، چه نیازی به انتخابات است!
دراین هم جای گفتگو نیست که در هر کشوری، از کسانی که پیشینه بزهکاری و محکومیت جنایی دارند، می توان و باید رفع صلاحیت کرد. اما تجربه سال های گذشته نشان داده است که دغدغه شورای نگهبان کنار نهادن کسانی با پیشینه جنایی و فساد نیست، چرا که بسیاری کسان با چنان سوابقی اینک مصدر اموراند! غربیل فقاهتی جنتی و یاران، افراد را به دلیل سیاسی، جنسی، دینی و غیره کنار می نهد و ردصلاحیت می کند. البته جای شکفتگی تباید باشد که انان خود مشوق برخی از بزهکاران برای تبت نام در انتخابات گردند تا سپس با ردصلاحیت انان در کنار دیگران موضوع را مخدوش و اب را گل الود سازند.
بدون تردید این واقعه دلخراش تمام نامزدهائی را که به دلائل مختلف از سلاخ خانه شورای نگهبان جان سالم به در می برند در برابر یک ازمایش مهم قرار خواهد داد. زیرا چکونگی برخورد انان به این ردصلاحیت کاندیداهای دیگر، میزان وفاداری و تعهد ایشان را به حقوق شهروندی مردم و میزان مخالفت شان را با نظارت استصوابی محک خواهد زد. آقای کروبی و حزب اعتماد ملی نیز که پایان دادن به نظارت استصوابی و احیای حقوق شهروندی را در برنامه خود گنجانده اند، در این نخستین آزمون پیش از انتخابات میزان وفادرای خود را به آن چه که درباره اش می گویند و می نویسند، در عمل میتوانند نشان دهند.
به عبارت دیگر رفتار اقای کروبی و حزب اعتماد ملی، چنان چه خود ایشان در میان قربانیان فقاهت استصوابی آقای جنتی قرار نگرفته باشند (امری که باصراحت نمیتوان به ان پاسخ داد)، گام مهمی برای جلب اعتماد روشنفکران و نیروهای دمکراتیک و هوادار حقوق شهروندی به سوی ایشان خواهد بود. رفتار ایشان در نخستین روزهای خرداد ماه در واکنش به سلاخی انتخاباتی شورای نگهبان، نشان خواهد داد که ایشان تا چه میزان برای دفاع از حقوق شهروندان ایران، آمادگی پرداخت هزینه دارند.
به نظر من، افزوده بر اعتراض کلی به این رفتار شورای نگهبان، دست زدن به دو اقدام مشخص دیگر، نه تنها به گسترش حقوق شهروندی در افکار عمومی یاری خواهد رساند بلکه هم چنین به گسترش کارزار انتخاباتی آقای کروبی و نیز هر آن کاندیدای دیگری که در این زمینه به ایشان بپیوندد، یاری خواهد رساند.
این دو اقدام چنین اند:
۱- برگزاری یک کنفرانس مطبوعاتی توسط حزب اعتماد ملی و آقای کروبی با دعوت از گروهی از ردصلاحیت شدگان و هم چنین شخصیت های دیگری که «نظارت استصوابی» را با حقوق شهروندی و مردم سالاری در تناقض می بینند.
۲- تشکیل کمیته ای از وکلای حقوق بشر برای طرح اعتراض به ردصلاحیت ها در مراجع قانونی و احقاق حق انان.
این دو اقدام کوچک ولی مهم به مردم نشان خواهد داد که آقای کروبی و هر کاندیدای دیکری که با ایشان هم آواز شود، کسانی نیستند که چون گلیم خود از اب بیرون می کشند دستی برای نجات غریقی دراز نمی کنند.
اگر آقای کروبی و ستاد ایشان به جنین اقدامی دست بزنند، گام مهمی در زمینه قانع کردن مردم به این که حرف و عمل ایشان یکی است و ایشان به راستی در سودای کنار نهادن انتخابات استصوابی و اصلاح قانون اساسی اند برخواهند داشت.

ataghvai@gmail.com