هفت قربانی و چشمان بسته!
خانواده‌های قربانیان ورزشگاه آزادی یک پس از گذشت فاجعه همچنان معترضند



اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۱۴ فروردين ۱٣٨۵ -  ٣ آوريل ۲۰۰۶


ايسنا: نیمه شب پنجم فروردین ماه سال ٨۴، هنوز غریو مغرورانه‌ تماشاگرانی كه شادمان از پیروزی تیم ملی ایران برابر ژاپن به خانه‌هایشان باز می‌گردند از خیابان به گوش می‌رسد، اما هفت خانواده ایرانی از عزیزانشان بی خبر هستند.
صدای زنگ تلفن و خبری كه نوروز ٨۴ و تمامی نوروزهای این خانواده‌ها را رنگ سیاهی می‌زند...
این كابوسی است كه پس از گذشت یك سال همچنان همراه خانواده‌های سید هاشمی، چوبدار، جعفری، شفاعتی، اصغرزاده، ربیعی قهرودی و صفائی است.
پس از وقوع فاجعه تلخ ورزشگاه آزادی (دیدار رفت تیم‌های ایران و ژاپن از سری رقابتهای انتخابی جام جهانی ۲۰۰۶) نهادهای مسئول كه سعی در به حداقل رساندن نقش‌شان در این حادثه داشتند، به عنوان همدردی وعده‌های بسیاری به خانواده‌های قربانیان دادند، گرامیداشت یاد جان باختگان در تمامی مسابقات ملی، شناسایی تمامی مقصران این حادثه و برخورد جدی با آنان، كمك‌های گوناگون به این خانواده‌ها و در نهایت زنده نگاه داشتن یاد كسانی كه در آن زمان علیپور مسئول فرهنگی فدراسیون فوتبال به آن‌ها لقب شهدای فوتبال را داد.
سه ماه و ۱۰ روز بعد از حادثه ورزشگاه آزادی در ۱۵ تیرماه ٨۴ هفت خانواده در حالی كه قاب عكس عزیزانشان را در دست داشتند، مقابل فدراسیون فوتبال به اعتراض نشستند تا اعلام كنند هیچ كدام از این وعده‌ها تحقق نیافته است. نتیجه‌ی نشستی كه میان این خانواده‌ها و حجت الاسلام علیپور مسئول فرهنگی فدراسیون فوتبال برگزار شد به توافقنامه‌ای منجر شد كه بر طبق آن مقرر شد وكیل مشتركی از طرف فدراسیون فوتبال و خانواده قربانیان در جریان دادرسی این پرونده وكالت آنان را بر عهده داشته باشد و به منظور تسریع در رسیدگی، پرونده جان باختگان حادثه پنجم فروردین از پرونده مصدومان جدا شود.
در نهایت دادگاه تشكیل شد، خانواده‌های جان باختگان بدون حضور وكیل در جلسات حضور یافتند، نیروی انتظامی و سازمان تربیت بدنی به میزان برابر مقصر شناخته شدند اما، این پرونده تنها دو متهم داشت كه هر كدام به سه سال انفصال از هرگونه سمت دولتی،‌ حبس و جزای نقدی محكوم شدند، البته آنها همین حكم را نیز قبول نداشته و به آن اعتراض كردند.
اكنون در بهار ٨۵ تعدادی از خانواده‌های جان باختگان ورزشگاه آزادی در حالی كه مشغول فراهم ساختن مراسم سالگرد از دست دادن عزیزانشان بودند، گوشه‌ای از درددل‌های خود را در گفت و گو با خبرنگار ایسنا چنین بیان كردند:
زهرا سید هاشمی، خواهر سرباز وظیفه سید هاشمی كه در جریان دیدار تیم‌های ایران و ژاپن جان خود را از دست داد، به رای دادگاه معترض است: «ما نیز مانند نیروی انتظامی و سازمان تربیت بدنی به حكم اعتراض داریم، البته ما بر خلاف آنها به دنبال شناخته شدن عاملان اصلی و افزایش محكومیت آنان هستیم.»
وی تاكید كرد: «‌رای صادر شده به هیچ عنوان درست نیست. هفت ایرانی به خاطر تیم ملی ایران و موفقیت كشورمان جان خود را از دست داده‌اند كه بی تردید ارگانها و افراد بسیاری مقصر هستند اما، این پرونده تنها دو نفر متهم دارد كه آنها نیز با كمترین حكم رو به رو شدند و جالب تر آنكه حتی به این حكم نیز اعتراض كرده و به احتمال زیاد دادگاه تجدیدنظر باز هم آن را كاهش می‌دهد.»
اما، پدر مرحوم محمد جعفری در گفت‌و‌گو با ایسنا مطالب دیگری را بیان كرد. وی مدعی شد: «ما نه تنها به حكم صادر شده اعتراض داریم، بلكه به نحوه برخورد قاضی دادگاه نیز معترض هستیم. در طول جریان رسیدگی به این پرونده قاضی به ما اجازه صحبت چندانی نداد و برای اظهارات، شواهد و مستندات ما ارزشی قائل نشد، برخورد با خانواده قربانیان به بدترین نحو بود و حتی یك بار قاضی دادگاه با عصبانیت بسیار خانواده مرحوم صفایی را مورد بازخواست قرار داد.»
جعفری در ادامه‌ی ادعای خود افزود: «متهمان پرونده در آرامش از خود دفاع می‌كردند اما، خانواده قربانیان به ندرت اجازه سخن گفتن می‌یافتند. شرایط به گونه‌ای بود كه جای متهم و شاكی پرونده عوض شده بود.»
خواهر مرحوم سید هاشمی نیز این ادعا را تایید و تاكید كرد: «‌برخورد با ما در دادگاه به گونه‌ای بود كه گویا این هفت خانواده، متهمان پرونده هستند.»
فرزند مرحوم شفاعتی - پیرمرد ۶۱ ساله‌ای كه در خارج از ورزشگاه جان باخت - نیز به ایسنا گفت: «پدرم نان آور خانواده بود و از دست دادن وی ضربه هولناكی به شرایط ما وارد ساخته است؛ حكمی كه صادر شد بسیار ناچیز بود و به هیچ عنوان قابل قبول نیست.»
به ادعای خانواده‌های قربانیان در حالی كه در تمامی گزارشات مربوط به وقوع این حادثه وجود داربست‌های ۶۴ متری و همچنین حضور یك بالگرد به عنوان عوامل اصلی ازدحام جمعیت، جلوگیری از خروج طبیعی تماشاگران و در نهایت بروز فاجعه پنجم فروردین مطرح شده، به نظر می‌آید این موضوع در جریان رسیدگی به پرونده مورد توجه قرار نگرفته است.
پدر مرحوم جعفری در این زمینه اظهار كرد: «نماینده نیروی انتظامی در صحبت‌های خود از مسئول محافظت از بالگرد نام برد اما، وی به هیچ عنوان به دادگاه احضار نشد و مورد سوال قرار نگرفت.»
خواهر مرحوم سید هاشمی نیز تاكید كرد: «‌نقش افرادی كه در جریان حضور بالگرد و وقایع پس از آن سبب بروز این حادثه شدند در رسیدگی دادگاه نامشخص ماند.»
پدر مرحوم ربیعی قهرودی كه اكنون به عنوان وكیل از سوی خانواده‌های قربانیان انتخاب شده است نیز به ایسنا گفت: «قصد داریم تا در اعتراض به این حكم با رئیس قوه قضاییه دیدار كنیم كه البته هنوز چنین وقتی به ما داده نشده است.»
وی ادعا كرد: « در این پرونده بسیاری از موارد از جمله درآوردن برخی از عضوهای بدن برخی از جان باختگان به هیچ عنوان مطرح نشد و مورد بررسی قرار نگرفت.»
اما، در كنار بخش حقوقی این پرونده باید دید ارگان‌های مقصر و همچنین فدراسیون فوتبال تا چه میزان در كاهش بار غم این خانواده‌ها كوشیده‌اند.
خواهر مرحوم سید هاشمی تصریح كرد: «متاسفانه از طرف نیروی انتظامی و سازمان تربیت بدنی كوچكترین اقدامی صورت نگرفت، مسئولان فدراسیون فوتبال نیز وعده دادند كه بازیكنان تیم ملی به خانه جان باختگان خواهند آمد و با آنها دیدار می‌كنند اما، آنها تنها یك‌بار با خانواده ما دیدار كردند. در مورد خانواده های دیگر حتی همین یك دیدار نیز صورت نگرفت.»
وی افزود: «قرار بود تا در مسابقات ملی یاد این عزیزان كه شهدای فوتبال نامیده شدند گرامی داشته شود اما، به غیر از دیدار دوستانه‌ ایران و آذربایجان دیگر چنین كاری صورت نگرفت.»
وی در ادامه تاكید كرد: «این هفت نفر به خاطر فوتبال و موفقیت تیم ملی ایران جان خود را از دست دادند و حداقل انتظار ما از فدراسیون فوتبال این بود كه در كنار خانواده‌های آنان باشند و با ما همدردی كند اما، این اتفاق رخ نداد.»
پدر مرحوم جعفری نیز تاكید كرد: «فدراسیون فوتبال و سایر سازمان‌های دخیل در این ماجرا از ما كوچكترین خبری نمی‌گیرند، نیروی انتظامی و سازمان تربیت بدنی تنها به دنبال تبرئه كردن خود هستند.»
وی افزود: «انتظار داشتیم با قطعی شدن صعود تیم ملی به جام جهانی توجه به ما افزایش یابد اما، گویا مسئولان بایگانی پرونده و فرامون شدن این هفت نفر را راه حل بهتری می‌دانند.»
یكی دیگر از نكات تاریك این پرونده عدم اجرای توافقنامه‌ای است كه در ۱۵ تیرماه ٨۴ میان فدراسیون فوتبال و خانواده قربانیان حاصل شد كه طی آن فدراسیون قول داد تا به منظور حمایت از خانواده‌های جان باختگان در زمان برگزاری دادگاه برای آنها وكیل اختیار كند.
ربیعی قهرودی كه اكنون وكیل خانواده‌ قربانیان است به ایسنا گفت:‌ «فدراسیون فوتبال بر خلاف این توافق، برای ما وكیل نگرفت و ما در دادگاه در حالی به عنوان شاكی حاضر شدیم كه متهمان با حضور وكلای حرفه‌ای به دنبال تبرئه خود بودند.»
زهرا سید هاشمی نیز تصریح كرد: «ناآشنایی ما با قوانین در طی دادگاه به ما ضربه زد، فدراسیون فوتبال تعهد كتبی داده بود تا برای ما وكیل بگیرد اما، این كار را انجام نداد، آنها به وعده‌ای كه در مقابل چشمان رسانه‌های گروهی به خانواده‌های قربانیان داده بودند عمل نكردند و همین موضوع سبب شد تا حداقل حكم برای متهمان پرونده صادر شود.
جعفری نیز تاكید كرد: ‌«فدراسیون فوتبال كه قرار بود برای ما وكیل بگیرد خلف وعده كرد، در نتیجه نتوانستیم در جریان دادگاه حق خود را بگیریم.»
سید هاشمی و جعفری معتقدند این اقدام فدراسیون سبب شد تا آنها نتوانند متهمان واقعی این پرونده را به دادگاه بیاورند. از نظر این خانواده‌ها مسئولان حفاظت از جان تماشاگران، فرمانده نیروهای حفاظت كننده از بالگرد متهمانی هستند كه هیچ وقت در دادگاه حاضر نشدند و از طرف دیگر متهمان فعلی پرونده نیز با استفاده از وكلای خبره توانستند حكم صادره را به حداقل كاهش دهند.
ربیعی قهرودی تاكید كرد: خانواده‌ ما به همراه خانواده‌های سید هاشمی، جعفری، چوبدار، صفائی، اصغرزاده و شفاعتی به روند پیگیری این پرونده و كوتاهی تمامی مسئولان و مقصران این فاجعه اعتراض داریم.
گفتنی است این خانواده‌ها بار دیگر از دادگاه درخواست تجدیدنظر كردند تا شاهد صدور حكمی متناسب با ابعاد این فاجعه و مجازات تمامی عاملان حادثه ۵ فروردین در ورزشگاه آزادی باشند.