از رنگ سبز مخملی تا انقلاب مردمی
از خدمت تا خیانت
بیژن کرامتی
•
این حرکت از همان لحظه ای که آغاز شد به پیروزی رسید. این اعتراض مردمی در همان لحظه ای که شکل گرفت به هدف واقعی خود رسید. تمام ابهت این دیکتاتوری خونین سی ساله فرو ریخت. آخرین "خوش بینیها"، "خط قرمزها"، "راه های انحرافی" و... از بین رفت. درجا زدن ها و تکرار دوباره ی تکرار شده های شکست خورده پایان یافت. نقاب این حکومت قرون وسطایی پاره پاره شد و همه ی مردم عینا دیکتاتوری لخت و عریان درونی این نظام را دیدند و لمس کردند
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
شنبه
۶ تير ۱٣٨٨ -
۲۷ ژوئن ۲۰۰۹
بنده ماه ها قبل از انتخابات ریاست جمهوری با زنجیر کردن دلایل متعدد چه در جمعهای سیاسی، کارگری و دانشجویی و چه در مقالات خود که در فضای اینترنت منتشر شد مدعی شدم رهبر جمهوری اسلامی و به عبارت بهتر نظام جمهوری اسلامی انتخاب خود را کرده است و کلیت این نظام با تمام قدرت پشت سر محمود احمدی نژاد خواهد ایستاد. این یک غیبگویی نبود. مسئله اصلا چیز پیچیده و عجیبی نبود. همه چیز به واضح ترین شکل ممکن در مقابل چشمها بود و دیده نشد. موج موسوی و موسوی چی ها خیلیها را گرفته بود و سخت ترین کار دنیا در آن مقطع قبولاندن بدیهی ترین مسائل به این موج گرفتگان سیاسی بود. دیدن و بیان درگیری پنهان بین دو قطب بورژوازی ایران و اعلام بالا گرفتن این جنگ و علنی شدن آن در آینده ای نزدیک تنها نیاز به کمی آرامش در فضای حسینی وار قبل از انتخابات ایران داشت که متاسفانه یافت نمی شد.
قلمها بر کاغذ خشکید، کیبورد ها زیر تایپ های هر روزه فرسوده شد، حنجره ها پاره شد که انتخاب محمود احمدی نژاد در دور اول ریاست جمهوریش یک حادثه نبود بلکه یک انتخاب آگاهانه از سوی نظام برای پیشبرد برنامه ی از پیش تعیین شده ی خود بود اما به گوش کسانی که باید می رفت نرفت که نرفت. گفته شد که آنچه محمود احمدی نژاد در چهار سال ریاست جمهوری انجام داده است تنها یک مقدمه چینی و آماده سازی برای اجرای اصل طرحی است که نظام انجامش را به او محول کرده است و در انتخاباتی که وزارت کشور محمود احمدی نژاد برگزار کننده ی آن است و شورای نگهبان دست نشانده ی رهبر ناظر صحت و سلامت آن چیزی جز خواست حکومت که همانا همین رئیس جمهور در قدرت است از صندوق بیرون نخواهد آمد اما اصلاح طلبان درون حکومتی و موسوی چیها هر صدای مخالف خود را خفه می کردند و نتایج عمل و کلام سیاسی ما را خدمت به رهبری و نظام اعلام کردند. کودکان نوپای سیاست که برای گرم شدن تنور انتخابات و اجاق موسوی چی ها توسط اصلاح طلبان تحریک شده و به آنان جولان داده بودند و در فضای اینترنت و دو-سه روزنامه ی نیمبند دارای مجوز پرو بالی داده شده بودند ما را بسیجی، خدمتکاران پنهان محمود احمدی نژاد، سربازان نظام، خادمان ارتجاع و ... نامیدند. حق حساب کشی در این زمینه برای ما محفوظ بود اما اتفاقی افتاد که این حق خود به خود از بین رفت و آن اتفاق این بود که:
«اصلاحات در ایران مرد».
جمهوری اسلامی از حول حلیم در دیگ افتاد. مشارکت بالای مردم در انتخابات چنان رهبری و مقامات نظام جمهوری اسلامی را کیفور و سر مست کرد که برای نقد کردن چک سفید امضای یک مشارکت ٨۵ درصدی _ در حالی که به هیچ وجه امکان پیروزی هیچ یک از چهار نامزد در دور اول انتخابات ممکن نبود _ در همان دور اول کاندیدای منتخب رهبر و نظام را با اختلاف بالای ده میلیون رای رئیس جمهور حکومت اسلامی ایران معرفی کردند.
حرص و طمع نظام، تقلب علنی و کودکانه در انتخابات، طرح های مخملی گونه ی اصلاح طلبان در قبل از انتخابات و یک نارضایتی سی ساله ی سرکوب شده مردمی دست به دست هم داد و اتفاق بی نظیری را رقم زد.
طرفداران موسوی چنان از پیروزی او در انتخابات مطمئن بودند که حتی بعضی اصلاح طلبان در خارج ایران که خود خالق این موج «سبز»!؟! بودند هم تحت تاثیر قرار گرفته و معجزه ی امام زاده ای که خود ساخته بودند را باور کردند. خبر رسید از فرانسه و کانادا و آمریکا که عده ای از اصلاح طلبان به سفر رفته چمدانها ی خود را بسته اند و پاسپورتها را در جیب گذاشته اند و بلیط هواپیما تهیه کرده اند و آماده ی پرواز به سمت ایران «سبز» هستند. موضوع این نوشته هیچگاه غش و ضعفهای این دسته از «خود تبعیدی ها» نیست. موضوع این نوشته مردم و اعتراض آنان است.
مردم طرفدار موسوی در داخل ایران بعد از اعلام نتایج انتخابات چنان بهت زده و در عین حال از توهینی چنین واضح به شعور خود از طرف حکومت عصبانی بودند که احساس می کردند باید کاری کنند. طرفداران موسوی به سمت وزارت کشور حرکت کردند تا اعتراض خود را به مجریان انتخابات اعلام کنند اما این بار از رقص و تجمعات شبانه و ... قبل از انتخابات خبری نبود. آزادی را بیست و چهار ساعت قبل از انتخابات تعطیل و ممنوع اعلام کرده بودند و این بار حکومت و پلیس به جای پایکوبی و رقص و شادی مردم را به ضیافت چکمه، باتوم، گاز اشک آور، اسپری فلفل، تیر هوایی و ... دعوت کرد. یک کشته و سه زخمی بدحال در میدان فاطمی و یک کشته در میدان ونک در همان ساعات اول به مردم فهماند که با یک دیکتاتوری طرف هستند و این دعوا بر سر موسوی و احمدی نژاد نیست. تمام زخمهای حکومت شوندگان سر باز کرد و تخم کینه ای که از سی سال ستم حکومت کنندگان در بین مردم پاشیده شده بود جوانه زد. مشتهای ملتی که سی سال از ترس سرنیزه و دژخیم توسری خورده بود و دم بر نیاورده بود گره کرده شد و فصل جدیدی در تاریخ این سرزمین گشوده شد.
***
صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، سپاه، کیهان، قوه قضائیه، پلیس، وزارت اطلاعات، بسیج و در یک کلام تمام جزء به جزء شاکله ی نظام حاکمه ی ایران سالهاست هر «اعتراض مردمی» را «قائله» و «مردم معترض» را «فریب خورده»، «فرصت طلب»، «عناصر مشکوک»، «عوامل سیا و موساد»، «اوباش»، «اغتشاش گر» و ... می نامند. سالهاست هر آنچه مطابق با خواست جمهوری اسلامی نباشد به «دشمن» نسبت داده می شود. سالهاست هر گونه حرکت اعتراضی کارگران، دانشجویان، معلمان، پرستاران، زنان و ... به وحشیانه ترین شیوه ی ممکن سرکوب می شود.
اکنون مسائلی در میان مردم درحال تغییر است. می توان ادعا کرد مسائلی در جامعه و میان مردم عادی کاملا تغییر کرده است. سالها بود معترضین در ایران تنها بودند. سالها بود جمهوری اسلامی چنان ترسی به مردم و جامعه القا کرده بود که احدی حتی خیال آن را هم نمی کرد که بتوان حتی برای لحظه ای در مقابل این حکومت ایستاد. جمهوری اسلامی در اذهان بسیاری از مردم کوچه بازار حکومتی «قدرتمند»، «تغییر ناپذیر»، «با دوام»، «تثبیت شده» و «شکست ناپذیر» بود که با هیچ «تغییری از داخل» نمی توان حریف آن شد و تنها راه شکستن آن «پس گردنی خوردن از خارج» است اما اکنون با تحولاتی در کمتر از ده روز بسیاری از این انگاره ها فرو ریخته است.
جمهوری اسلامی دیگر آن هیولای شکست ناپذیری نیست که در کمتر از دقیقه ای یک یک مخالفانش را ببلعد و سرکوب کند. جمهوری اسلامی برای مردم دیگر آن سیستم آهنین تغییر ناپذیر نیست. مردم ده روز در بیرون از خانه های خود بودند. خیابانها را مسدود می کرده و در آنها آتش روشن می کردند. شعار می دادند و اعتراض و نفرت از یک استبداد سی ساله را فریاد می کشیدند. جمهوری اسلامی در مقابل این شورش مردمی همه کاری برای سرکوب مردم انجام داده است. تمام آنچه که فرماندهان پلیس و کارشناسان امنیتی رژیم در کشورهای آلمان، فرانسه و ... آموزش دیده اند به کار گرفته شده است. جمهوری اسلامی از تمام ابزار و ادوات سرکوب مردم که از کشورهای کانادا، اتریش و ... خریداری کرده است استفاده می کند. از وزارت اطلاعات گرفته تا شبه نظامیان بسیج، از پلیس گرفته تا نیروهای سپاه، از پلیسهای ضد شورش با باتومهای برقی و اسپریهای اشک آور گرفته تا نیروهای لباس شخصی مسلح به اسلحه کمری، از نیروهای با لباس رسمی پلیس گرفته تا افراد چماق و چاقو بدست با لباس معمولی، جمهوری اسلامی با تمام نیرو و امکانات خود در مقابل مردم معترض صف آرایی کرده است و حتی از نیروهای عرب حزب الله لبنان و حماس که در پادگانهای وابسته به سپاه قدس در حال آموزش هستند و قادر به صحبت کردن به زبان فارسی نیستند با لباس و تجهیزات پلیس ضدشورش علیه مردم ایران استفاده شده است. تنها راهکاری که از آن استفاده نشد و به عنوان تنها تیر در ترکش نظام باقی ماند این بود که در صورت گسترده شدن بیشتر اعتراضات و کشیده شدن آن به همه ی استانها و شهرهای کوچک و بزرگ، از نیروهای نظامی و استقرار آنها در خیابان استفاده شود. (که این حربه آخر هم اگر روزی توسط حکومت علیه مردم به کار گرفته شود به دلیل مسائل پیچیده ی خود و داشتن کارکرد دوگانه نشانه ای تغییرات عمیق است و به دلیل داشتن ریسک بالا می تواند به صورت پاشنه ی آشیل حکومت در آید.)
همه ی داشته ی جمهوری اسلامی ضد مردم معترض در خیابانها به کار گرفته شد و جمهوری اسلامی حداقل به مدت ده روز موفق به سرکوب اعتراضات مردمی نشد. عصر روز ۲٣ خرداد ۱٣٨٨ در میدان ونک یک مرد میانسال در اثر اصابت مستقیم گلوله جان می دهد و در همان روز در میدان فاطمی سه زخمی بد حال به بیمارستان منتقل می شوند. ساعت ۲:٣۰ بامداد دو شنبه ۲۵ خرداد ۱٣٨٨ کوی دانشگاه تهران با هزاران نیروی لباس شخصی و پلیس ضد شورش شدیدتر از تیرماه ۷٨ مورد هجوم قرار گرفته است و طبق آمار رسانه های خارجی محافظه کار سه کشته ( و طبق آمار دانشجویان و شاهدان عینی ۱۵ کشته) بر جای مانده است. در ساعات اولیه شب ۲۵ خرداد در چند نقطه در حوالی میدان آزادی به سوی مردم در حال راهپیمایی آرام تیر اندازی شده است و حداقل هفت کشته و پانزده زخمی به بیمارستانها انتقال داده شده است.
در روز شنبه ٣۰ خرداد و یک روز پس از سخنرانی خامنه ای در نماز جمعه تهران و اعلام جنگ به مردم، جمهوری اسلامی برای پاشیدن گرد مرگ و ترس در جامعه و در بین مردم معترض، دست به کشتار می زند. توسط نیروهای لباس شخصی (سپاه و بسیج) چنان کشتاری از مردم معترض صورت می گیرد که تلویزیون رسمی جمهوری اسلامی _ که منکر هر اعتراضی است و جمعیت میلیونی مردم تهران را اغتشاش چند آشوب طلب، چند اراذل و اوباش، عده ای عناصر مشکوک، گروه های تروریستی، فریب خوردگان، عوامل بیگانه و ... می نامد _ به پانزده کشته و ۱۵۰ مجروح اعتراف می کند و این در حالی است که گروههای حقوق بشری، رسانه های مستقل و بعضی رسانه های خارجی تعداد کشته شدگان را در این روز تا ۱۵۰ نفر هم ذکر می کنند.
به گفته ی منابع بیمارستانی بر عکس کشتار کوی دانشگاه که از اسلحه های ساچمه زن استفاده شده است در کشتار روز بیست و ششم خرداد از گلوله های جنگی استفاده شده است و اغلب کشته شدگان و مجروحین در دو ناحیه نزدیک به هم بدن گلوله خورده اند که این نشان دهنده ی شلیک رگبار و غیر تصادفی بوده است.
مردم از آغاز اعتراضات در سطح شهر هر ساعت شاهد زخمی شدن یک ایرانی به دلیل ضربات شدید باتوم به سر و صورت توسط پلیس، مورد حمله قرار گرفتن با چاقو و اشیاء تیز توسط لباس شخصی های بسیج و اصابت گلوله های کلت توسط نیروهای اطلاعات سپاه بودند. در کوی دانشگاه تهران گلوله های پلاستیکی که برای شلیک از فاصله ی بالای ٣۰۰ متر طراحی شده اند از فاصله ی ۲ یا ٣ متری به سر، گردن، صورت، کلیه و اندام تحتانی دانشجویان شلیک شده است. بارها دیده شد که پلیس ضد شورش و لباس شخصی های سپاه با موتورهای سنگین از روی مردمی که هراسان فرار می کرده اند و روی زمین افتاده اند رد می شوند و دختران جوان به شکل بیمارگونه ای توسط نیروهای پلیس و لباس شخصی اذیت و آزار شده و در بسیاری از صحنه ها به شکل وحشیانه ای با ضربات باتوم و مشت و لگد مورد ضرب و شتم قرار می گیرند.
تمام مردمی که در اعتراضات خیابانی شرکت داشته اند یا از نزدیک شاهد این اعتراضات بوده اند بارها شهروندانی با سرهای ترکیده و له شده در اثر ضربات سنگین باتوم را دیده اند. درب بسیاری از خانه ها برای فرار مردم از دست پلیس و لباس شخصی ها باز بوده و پلیس ضد شورش و نیروهای امنیتی برای ضرب و شتم مردم و دستگیری آنها به زور داخل منازل شده اند و اگر فرصت این کار را نداشته اند با نشانه گذاری خانه هایی که پناه دهنده ی مردم بوده اند در فرصت مناسب به آنها حمله کرده اند.
نیروهای امنیتی در بیمارستانها و درمانگاه ها مستقر بوده و تمام زخمیها و کشته شده های انتقال یافته به بیمارستانها عکس گرفته اند. از زخمیها و مجروحان بد حال هم بازجویی کرده و در موارد بسیاری زخمی ها را بازداشت کرده و با خود به مکانهای نامعلومی برده اند. جسد دانشجویان کشته شده در کوی دانشگاه و مردم عادی کشته شده در خیابانها توسط نیروهای امنیتی به زور از بیمارستانها تحویل گرفته شده و با وانت و تلنبار شده روی یکدیگر به مکانهای نامعلومی برده شده است. خبرها حاکی از این است که جسدها در گورهای مخفی و بدون اطلاع خانواده بی سر و صدا دفن شده اند تا مدرکی از کشتار مردم توسط حاکمیت جمهوری اسلامی باقی نماند.
آنچه که ما شاهد آن بودیم یک سرکوب سازماندهی شده و وحشیانه از طرف نظامی بود که بقای خود را در خطر می دیدید و کم کم برای یک کشتار بزرگ تاریخی آماده می شد. ایجاد نیرنگی دیگر از سوی «ته مانده ی اصلاح طلبان» به جمهوری اسلامی عمر دوباره ای داد و اعتراضات مردمی فروکش کرد و من مطمئن هستم اکنون جمهوری اسلامی همانند بعد از ۱٨ تیر ۷٨ با سرعت و دقتی باور نکردنی _ با بررسی عملکرد دستگاه سرکوب خود به مدد این تجربه ی کاملا جدی اخیر _ در حال بازسازی دستگاه سرکوب خود است. بدون تعارف باید گفت این نظام با پشت سر گذاشتن مرحله ی اول چالش اخیر داخلی خود به مراتب برای برای سرکوب بعدی آبدیده تر خواهد شد اما بر عکس ۱٨ تیر ۷٨ تمام امتیازات این بازی یکطرفه تقسیم نشد.
در روزهای اولیه این اعتراض مردمی تمامی فعالان سیاسی در داخل و خارج کشور و نیز رسانه های خبری با تردید به آن می نگرستیند و وقتی این اعتراض وارد روزهای بعدی خود شد و همزمان تعداد معترضان در خیابان و خشونت پلیس بالا گرفت به یکباره از درون و بیرون گود مبارزه کسانی شروع به رویا پردازی کردند و بار سنگین «انقلاب» و «پیروزی» را بر روی دوش این اولین اعتراض گسترده ی مردمی در عمر جمهوری اسلامی گذاشتند.
واقعا پیش بینی زمان و نتیجه ی دقیق این شورش مردمی کار ساده ای نبود. حتی کسانی که در نوشته ها و مصاحبه های خود نسبت به پایان این حرکت اظهار نظر می کردند و حکم می دادند با تردید و دلواپسی از کانال های گوناگون از دیگران نظر خواهی کرده و همه به دنبال کسی بودند که نظر قطعی و محکمی در این باره داشته باشد. تعجبی هم ندارد این مساله ی حساس و پیچیده ی بی بدیل به راحتی قابل پیش بینی باشد. هر کس نظری داشت و در تایید نظر خود دلایلی ارائه می کرد. خود بنده پیش بینی می کردم این اعتراضات با وسعت و شدت اولیه حداقل سه هفته ادامه پیدا کند و اندک اندک از شدت آن کاسته شود تا ظرف یک ماه خاموش شود که این پیش بینی هم اشتباه بود و به دلایلی که در ادامه خواهد آمد اعتراضات کمتر از این زمان به طول کشید.
***
شکست کلمه ی مناسبی نیست. چرا این اعتراض گسترده ی مردمی کوتاه مدت بود؟
این شورش مردمی در طول عمر سی ساله ی جمهوری سالامی بی بدیل بود. حتی اعتراض پس از به خاک و خون کشیدن کوی دانشگاه تهران در تیر ماه سال ۱٣۷٨ هم با این حرکت قابل مقایسه نیست. به خیابان آمدن زن و مرد، کوچک و بزرگ، دانشجو و دبیرستانی، آنهم به مدت ۱۰ روز در خیابانهای مرکزی پایتخت و نیز شیراز، تبریز، مشهد، کرمانشاه و ... مقابله و صف آرایی مستقیم با پلیس ضد شورش، اصلاعات، سپاه، بسیج و ... و خواستار تغییر این حکومت شدن و سر دادن شعارهایی که حتی در دانشگاه ها هم تا به حال به زبان نیامده بود همه را غافلگیر کرد. هر کس که اندک هوش سیاسی داشت و از نزدیک این اعتراضات را می دید، لمس می کرد و در آن شرکت داشت به جز راهکار هایی برای مقابله با پلیس و لباس شخصی ها و توصیه هایی برای امنیت بیشتر مردم در خیابان اظهار نظر دیگری نمی کرد و از فرسنگها دورتر از مرزهای ایران نسخه نمی داد و مثل هپروتی ها برای یک اعتراض وسیع مردمی که از ابطال انتخابات تا تغییر رژیم در نوسان بود به فکر «تشکیل دادگاه محاکمه ی سران رژیم» نمی افتاد.
این اعتراض مردمی فریاد محکم و خشمگینانه ی «نه» در گوش حاکمان جمهوری اسلامی و افکار عمومی جهان بود اما حتی این «نه» هم از یک جنس نبود. نه به تقلب در انتخابات، نه به خشونت پلیس، نه به سرکوب آزادی های اجتماعی، نه به ساختارهای سیاسی غیر مردمی، نه به ولایت فقیه، نه به کشتار مردم و ده ها و صدها «نه» دیگر در خیابانها بود که با یکدیگر دقیقا مطابقت نداشتند. سایه سنگین موسوی و موسی چی ها از تبدیل شدن بسیاری از «نه» های سطحی به «نه» های ریشه ای جلوگیری می کرد و از سرعت تحولات به شدت می کاست.
بعد از دستگیریهای گسترده ی سیاسی بعد از کودتای ۲۲ خرداد ۱٣٨٨ بسیاری از فعالان سیاسی باقی مانده فرار را بر قرار ترجیح دادند و وارد صف مردم نشدند. بسیاری از فعالان دانشجویی بعد از روز دوم اعتراضات از صف مردم بیرون رفتند، بسیاری از نویسندگان و اصلاح طلبانی که دو دوره ی اخیر انتخابات ریاست جمهوری در روزهای قبل از انتخابات برای گرم کردن تنور انتخابات مچبند بر دست در میدانهای مرکزی پایتخت حاضر می شدند هرگز در میان مردم معترض دیده نشدند. وقتی خشونت پلیس و لباس شخصیها شدت گرفت به جرات ادعا می کنم که تنها و تنها مردم در خیابان ها بودند و هیچ اثری از روشنفکران، عقب ماندگان و جلو ماندگان از جامعه، فعالان سیاسی اصلاح طلب و غیر اصلاح طلب در خیابانها نبود.
این شورش بدون برنامه، بدون امکانات، بدون هدایت، فقط بر پایه نفرت مردم از رفتار و منش سی ساله ی حاکمان به پیش می رفت. اصلاح طلبان و موسوی چی ها همچون موانعی در سر راه مردم دم به دم از سرعت این اعتراضات می کاستند و جان آن را می گرفتند. من نمی توانم منکر این باشم که این اعتراضات با حرکت طرفداران موسوی شروع شد. هیچ کس نیز نمی تواند منکر این شود که _ موسوی جدای از ماهیت واقعی خود به دلایلی زیادی که قبلا نیز مطرح شده است _ نماد نیروهای زیادی از مخالفان احمدی نژاد و تمامیت خواهی حاکمیت بود و نه یک گزینه ی صرف برای انتخابات ریاست جمهوری. به عبارت بهتر هر «آری» به موسوی یک «نه» به احمدی نژاد بود و این مساله ای بود که حتی حامیان موسوی به شدت روی آن برای پیروزی موسوی در انتخابات حساب باز کرده بودند. بنده به عنوان کسی که در چند مقطع مدتی از عمر خود را در زندانهای امنیتی گذرانده ام قصد برچسب زدن به فرد یا گروهی را ندارم و به هیچ وجه نمی خواهم تایید کننده ی مدعیات حکومت دیکتاتوری ایران باشم اما به واقع رگه های پر رنگی از فرآیندی که به عنوان «انقلاب مخملی» شناخته می شود را به خصوص در قبل از انتخابات مشاهده کردم. در دنیای سیاست این حق هر گروه یا جمعی است که دست به طراحی و اجرای حرکات سیاسی یا اجتماعی دست بزنند. این به هیچ وجه یک جرم نیست. این یک تحلیل از طرف بنده است که مشاهدات رفتار سیاسی "موج سازان" ایرانی و بررسی دقیق آن و مقایسه آن با رفتار سیاسی مجریان "انقلاب مخملی" در کشورهای دیگر جای تردیدی باقی نمی گذارد که ...
این انقلاب مخملی به هر حال نتوانست بعد از انتخابات وارد فاز اجرایی شود. اصلاح طلبان درون حکومتی ایران بسیار بزدل تر از این هستند که بتوانند در این نظام وحشی در صف اول تحصن ها و راهپیمایی ها قرار بگیرند. اصلاح طلبان درون حکومتی ایران از خادمان این نظام در سالهای اول روی کار آمدن جمهوری اسلامی بوده اند و به دلیل قرار داشتن در حاشیه امنیت و به دلیل اینکه همگی اکنون نیز از نظم موجود دارای «منافع» هستند با هر گونه «هزینه دادن» از پایه و اساس مخالف هستند. موسوی و کروبی هر دو نفر در صورت ایستادن در کنار مردم می توانستند مسیر وقایع را عوض کنند. کروبی به رغم آنکه تصور میشد نقش پر رنگ تری در این اعتراضات داشته باشد به نسبت رفتارش در روزهای قبل از انتخابات تغریبا «گم و گور» بود و موسوی هم برای اولین و آخرین بار روز دوشنبه برای لحظاتی در بین جمعیت _ آنهم به قصد آرام کردن مردم!!! _ حاضر شد و هرگز نقشی در این اعتراضات ایفا نکرد. خبرها حاکی است که موسوی در حبس خانگی به سر می برد و تمامی بیانیه هایی هم که در این مدت به اسم او صادر شد از طرف مسئولان ستاد و نزدیکان سیاسی وی صادر شده است. حنای خاتمی هم که مدتها بود رنگی نداشت و اگر حتی به عنوان یک سیاهی لشگر نقشی ایفا می کرد جای تعجب و شگفتی بود.
باز هم تاکید می کنم این شورش بدون برنامه، بدون امکانات، بدون هدایت، فقط بر پایه نفرت مردم از رفتار و منش سی ساله ی حاکمان به پیش می رفت و موسوی چی ها و اصلاح طلبان به نام موسوی تنها مانع تراشان در سر راه وسعت گیری این اعتراض مردمی بودند. در حالی که سیل جمعیت معترض و فریاد و اعتراض آنان هر لحظه مردم بیشتری را به درون خود می کشید به یکباره موسوی چی ها با تز "سکوت" این اعتراض مردمی را خلع سلاح کرده و خیلی سریع در سراشیبی سقوط قرار دادند. به یکباره به نام موسوی نوشته هایی بالا رفت که: "سکوت بر گلوله پیروز است"، "سکوت سرشار از ناگفته هاست"؛ "سکوتم از رضایت نیست" و موسوی چی ها که خود را "صاحب" این اعتراض مردمی می دانستند همه را دعوت به «خفه خون» گرفتن کردند. هر احمقی می دانست جمهوری اسلامی به محض آرام شدن اوضاع به شدت با معترضین برخورد می کند و تنها چیزی که می تواند این اعتراض را به پیروزی برساند اجازه ندادن به جمهوری اسلامی برای تصمیم گیری، بازسازی و به خود آمدن است. جمهوری اسلامی نباید فرصت فکر کردن پیدا می کرد. جمهوری اسلامی نباید در موقعیت حمله قرار می گرفت. باید جمهوری اسلامی را در موقعیت دفاع از خود نگه می داشتیم اما موسوی چی ها این فرصت را به جمهوری اسلامی دادند تا بتواند فکر کند، تصمیم بگیرد و حمله کند و این تیر خلاص موسوی و موسوی چیها به اعتراض خیابانی مردم بود.
«یک یا حسین تا میر حسین» کجا و «مرگ بر دیکتاتور»، «نصر من الله و فتح قریب، مرگ بر این رهبر مردم فریب»، «تا رهبر کفن نشود، این وطن وطن نشود» کجا؟ صف آرایی مردم در مقابل حکومت، فریاد بی امان خشم یک ملت تحت ستم، مشتهای گره کرده، جنگ خیابانی با نیروهای رژیم و ... کجا و "سکوت" و "چسب زدن بر روی دهان" کجا؟
بدون دو به شک بودن و لرزیدن صدا باید گفت اصلاح طلبان و موسوی چی ها به مردم و این اعتراض مردمی خیانت کردند. در کنار این خیانت بی برنامگی، نبود هیچ حزب، سازمان، گروه و یا حتی چهره ی سیاسی برای مدیریت و به پیش بردن اعتراض از ضعف های بزرگ این حرکت بود. در کل پزیسیون و اپوزوسیون ایران که هیچ "حزب" سیاسی ای وجود ندارد. گروه های سیاسی و چهره های سیاسی نیز چنان از مردم و جامعه فاصله گرفته و چنان تاثیر محدودی بر جامعه دارند که توانایی به دست گیری رهبری این اعتراضات را ندارند. یاس و سرخوردگی عمیق مردم پس از دولت اصلاحات (به ریاست جمهوری خاتمی) و سیاست گریزی و سیاست ستیزی مردم به دلیل شکستها و خیانتهای فاحش اصلاح طلبان امکان توده ای شدن فعالیت سیاسی را عملا از همه ی گروه ها و خط های فکری گرفته بود و یک جامعه بی آرمان، بی هدف، بی برنامه و بی سازماندهی وارد یک نبرد سنگین با حاکمیتی تا بن دندان مسلح و دارای یکی از ارتجاعی ترین و عقب افتاده ترین و خشن ترین نظام های فکری تاریخ شد و سرکوب این اعتراض با این شکل قابل پیش بینی بود.
حکومت غافلگیرانه یکی از فاکتورهای مهم اعتراضات وسیع که ارتباط مردم با یکدیگر بود قطع شد. یک روز قبل از انتخابات سیستم پیام کوتاه تلفنهای همراه که یکی از مهمترین ابزار ارتباطی مردم بود توسط دولت قطع شد. از همان روز اول تمام سایتها و و بلاگهای خبری و سیاسی و دانشجویی فیلتر شد. چند روز پس از شروع اعتراضات دسترسی به آدرس های الکترونیکی از بین رفت و تمام سایتهای ارائه دهنده ی سرویس پست الکترونیک فیلتر شدند. مسنجرها و مسنجرهای تحت وب همگی بسته شدند و به لطف تکنولوژی کشورهای عضو اتحادیه اروپا سنگین ترین و پیچیده ترین فیلترینگ اینترنتی تاریخ این شبکه ی ارتباطی در ایران به اجرا در آمد. موبایلها نیز از کار افتاد و تماس از تلفنهای ثابت در تهران با شهرستان و خارج کشور به سختی ممکن بود. اینترنت پر سرعت قطع شد و سرعت اینترنت به زیر ۵۶ کیلو بایت در ثانیه سقوط کرد.
مردم برای جنگهای خیابانی آماده نبودند و از لمس مستقیم خشونت وحشیانه ی حکومت دچار ترس و وحشت شده بودند. سرهای له شده و ترکیده با باتوم، زخمیها، گلوله خورده ها، کشته شده ها، هجوم لباس شخصیها و پلیس به اموال مردم و خانه های مردم، دستگیری های وحشیانه، استفاده از باتوم برقی، چاقو، کابل، اسلحه گرم و... برای سرکوب مردم. حمله های عمدی وحشیانه به زنان، دختران و سالمندان، استفاده از بالگرد در ارتفاع پائین، اعلام تلویحی حکومت مبنی بر قصد خود برای به راه انداختن یک کشتار تاریخی از طریق نمایشهایی همچون آتش گشودن از فراز یکی از پایگاه های بسیج به سوی مردم، کشتار ۲۵ خرداد ۱٣٨٨ پلیس و لباس شخصی در کوی دانشگاه تهران، کشتار شنبه ٣۰ خرداد ۱٣٨٨ بعد از اعلام جنگ خامنه ای به مردم در نماز جمعه، لشگر کشی حکومت به پایتخت و اجرای یک حکومت نظامی اعلام نشده در ٣۱ خرداد ۱٣٨٨ و ... همه تجربه های بکری بود که برای اولین بار توسط خود مردم کسب می شد. کاملا دیده شد که روز به روز مردم معترض در خیابان برای مقابله با پلیس و لباس شخصی ها آماده تر می شوند.
معتقدم با تمام کمی ها و کاستیی ها، با تمام خیانتها و مانع تراشی، با تمام تلخی ها و هزینه ها و ... این حرکت از همان لحظه ای که آغاز شد به پیروزی رسید. این اعتراض مردمی در همان لحظه ای که شکل گرفت به هدف واقعی خود رسید. تمام ابهت این دیکتاتوری خونین سی ساله فرو ریخت. آخرین "خوش بینیها"، "خط قرمزها"، "راه های انحرافی" و... از بین رفت. درجا زدن ها و تکرار دوباره ی تکرار شده های شکست خورده پایان یافت. نقاب این حکومت قرون وسطایی پاره پاره شد و همه ی مردم عینا دیکتاتوری لخت و عریان درونی این نظام را دیدند و لمس کردند. پوچی و فریب "آزادیهای انتخاباتی" بر مردم روشن شد و حنای خیمه شب بازیهای قبل از انتخابات تا مدت ها دیگر کسی را رنگ نخواهد کرد. مردم فهمیدند این خود هستند که باید سرنوشت خود را تعیین کنند. مردم به صورت عملی قدرت خود را تجربه کردند. درک اینکه آنها در مقابل نیروی عظیم دستگاه سرکوب رژیم یک نیروی مادی قوی هستند چیز کمی نیست. تهوع مردم از پلیس، سپاه، بسیج و رهبر و ... پیروزی بی چون و چرای این اعتراض است. یکسره شدن تکلیف نظام برای مردم و قضاوت نهایی مردم درباره ی این حکومت یک پیروزی است.
حداقل دو میلیون نفر در تهران و دو میلیون نفر در شهرهای بزرگ استانهای دیگر خود جزئی از این اعتراض بودند و میلیونها نفر از مردم ایران به چشم خود یا از طریق رسانه ها شاهد این اعتراضات و صف آرایی مردم در خیابانها علیه حاکمیتی بودند که تصور خیلیها بر آن بود که "شکست ناپذیر" است. بعد از ۱٨ تیر حکومت هراسان تقویم های دانشگاهی را تغییر داد و با کوتاه کردن طول ترم دوم سال تحصیلی کاری کرد که همه ی دانشگاه ها قبل از ۱٨ تیر تعطیل شود. حکومت از برگزاری سالگرد این واقعه می ترسد. من سوال می کنم از این به بعد حکومت با ۲۲ خرداد (سالگرد کودتا)، ۲۹ خرداد (اعلام رسمی کودتا از زبان رهبر جمهوری اسلامی در نماز جمعه)، ۲۵ خرداد (کشتار جدید حکومت در کوی دانشگاه، آتش گشودن بسیج بر روی مردم، حمله به مردم تبریز و ...)، ٣۰ خرداد (کشتار و سرکوب مردم تهران با دستور صریح خامنه ای) و ... چه میکند؟
این اعتراض مردمی همچون رودخانه ای در مناطق گرم و خشک در نقطه ای از نظرها پنهان می شود و زیر زمین جریان می یابد و باز اندکی جلوتر و یا حتی کیلومترها جلوتر دوباره در روی زمین ظاهر می شود. اعتراضات و شورشهای مردمی از این به بعد هر لحظه و در هر جا محتمل خواهد بود. سالگردها یکی پس از دیگری از راه می رسد و بر تعداد کابوسهای رهبر این حکومت هر روز افزوده می شود. تردید های ویران کننده ای به جان لایه هایی از طرفداران دیروز جمهوری اسلامی افتاده است و درگیری نیروهای درون ساختار جمهوری اسلامی با هم جدی تر شده است. احمدی نژاد و سرمایه داران سپاه در یک طرف و هاشمی و سرمایه داران سنتی ایران یکطرف. اصلاح طلبان درون حکومتی هم ریزه خوار خان نفت و جمهوری اسلامی. جنگی برای تصاحب منابع اقتصادی طرف مقابل و حذف او از ساختار و قدرت سیاسی درگرفته است. جنگی که حتی دامان خامنه ای را هم گرفته و جنگ بین قطب جدید بورژوازی تجاری با بورژوازی تولیدی-تجاری سنتی ایران حتی زمزمه های برکناری او را هم که تا کنون محور وجودی نظام دینی ایران محسوب می شد را بر سر زبانها انداخته است.
دو نکته ی ویژه:
۱: کلیدی ترین روزهای یک اعتراض گسترده و یک شورش اجتماعی روزهای آغازین آن است. خوشمان بیاید یا نه بخشی از بدنه ی اجتماع در روزهای اول این اعتراضات مردمی غایب بود. مردم طبقه ی پائین و جنوب شهری ها. محمود احمدی نژاد یک فریبکار قهار است. محمود احمدی نژاد راست ترین رئیس جمهور ایران است. طرح هایی اقتصادی ای که محمود احمدی نژاد در طول این چهار سال اجرا کرده است طرح های بوده است که حتی هاشمی رفسنجانی و وابستگان بورژوازی سنتی ایران حتی در خواب هم تحقق آنها را نمی دیدند. طرح هایی مثل تعدیل جدی یارانه ی سوخت و حرکت به سوی حذف کامل آن، واگذاری شرکتهای بزرگ دولتی بورژوازی گرسنه ی زاده شده از سپاه و ... اما محبوب فقرا، روستائیان و جنوب شهری هاست!
محمود احمدی نژاد در کنار این سیاستهای افسار گسیخته راست به مدد نفت ۱۶۰ دلاری و حذف سازمان برنامه و بودجه و باز بودن دست رئیس جمهور در خرج کردن بی حساب و کتاب منابع مالی حاصل از نفت با یک عوام فریبی سازماندهی شده برای خود رای چینی کرده است. پرت کردن خرده ریز درآمد هنگفت نفت تحت عنوان سهام عدالت جلوی روستائیان و در پوستین حمایت از تهیدستان پنهان شدن بسیاری از روستائیان و مردم جنوب شهرها را با محمود احمدی نژاد همراه کرده است. باید این دروغ بزرگ بر همه آشکار شود. بیرق دروغین حمایت از طبقات محروم جامعه باید در دستان محمود احمدی نژاد شکسته شود. باید همه بفهمند که مقصر اصلی تشدید روند فقیرتر شدن فقیران و ثروتمندتر شدن ثروتمندان در چهار سال اخیر سیاستهای محمود احمدی نژاد بوده است. باید همه بفهمند در قالب برنامه ریزیهای هیئتی و حسینی وار تمام بنیانهای اقتصادی این مملکت بر باد داده شده است و به زودی شاهد ورشکسته گی کامل اقتصاد ایران و گرسنگی بیش از پیش مردم عادی خواهیم بود. باید به روستائیان فهمانده شود ٨۰ هزار تومان سهام عدالت هدیه ای از محمود احمدی نژاد نیست بلکه چندین برابر این مبلغ "حق" آنان از ثروت و منابع عمومی این کشور است. در این انتخابات و به تبع آن در روزهای اول این اعتراض مردمی جنوب شهری حامی محمود احمدی نژاد بودند. از روزهای میانی بود که سر و کله ی این قشر از اجتماع در خیابانها پیدا شد و کم کم حضور "کفش پاره ها" محسوس شد.
خشم این طبقه ی پائین جامعه متفاوت از خشم طبقه ی متوسط و بالای متوسط جامعه است. بروز خشم و اعتراض طبقه ی پائین جامعه آگاهانه یا ناآگاهانه یک «مبارزه ی طبقاتی» است. کسانی که چیزی برای از دست دادن ندارند و کوچکترین منفعتی در نظم موجود ندارند خیلی بهتر و جدی تر از کسانی که منافع گوناگونی در نظم موجود دارند مبارزه می کنند. شورش گرسنگان و "پاپتی ها" چیزی نیست که بتوان آنرا با نیروهای لباس شخصی سرکوب کرد. در سال پایانی دولت خاتمی و سال اول آمدن محمود احمدی نژاد هنگامی که اعتراضات دانشجویی بالا می گرفت و خیابان امیرآباد و کوی دانشگاه به محاصره ی پلیس و لباس شخصی ها در می آمد جوانان جنوب شهر دسته دسته از روی کنجکاوی به منطقه ی امیر آباد می آمدند. این دسته ها با اینکه کم تعداد بودند به ندرت مورد حمله ی لباس شخصی ها قرار می گرفتند. اینها از مقابله ی مستقیم با پلیس فرار می کردند اما به راحتی نیروهای لباس شخصی را زیر مشت و لگد می گرفتند و با ضربات کارد و چاقو زخمی میکردند. لباس شخصی ها می دانستند نزدیک شدن به این دسته ها خطرناک است و فقط از دور آنها را زیر نظر می گرفتند. اینها هستند که به صورت غریزی جنگجوهای خیابانی هستند و در صورت حل شدن در صفهای اعتراض مردمی ورق ها را یک به یک بر می گردانند و ما جای خالی این قشر در بین معترضان عمیقا حس می کردیم.
اصلاح طلبان از همان اوایل پیروزی دولت خاتمی اعلام کردند که مخاطبانشان طبقه ی متوسط هستند و به اصطلاح قصد "چاق کردن" طبقه ی متوسط را دارند و در راستای همین سیاستها بود که بعدها کار به چاپ روزنامه های ۱۵۰ تومانی رسید. اصلاح طلبان در زمان قدرت خود چنان سرگرم شعار توسعه ی سیاسی _ که در آن هم موفقیتی نداشتند _ شدند که مشکلات اقتصادی مردم طبقه ی پائین جامعه را از یاد بردند. در سالهای پایانی دولت خاتمی این روند تشدید شد طیفی که احمدی نژاد نماد سیاسی آن است به خوبی این مسئله را تشخیص داد و به سرعت خودش را بالای موج دغدغه های اقتصادی مردم رساند و شروع به موج سواری کرد. اصلاح طلبان نه خواستند و نه اگر می خواستند می توانستند طبقه پائین جامعه را با خود همراه کنند. آنان اعتقادی به این طبقه نداشتند و روشنفکران جریان اصلاح طلبی با کینه و نفرت به طبقه ی پائین جامعه نگاه میکردند. شبیه این مساله را در مناطق روستایی نیز شاهد هستیم. اصلاح طلبان در انتخابات ها به نیمی از جمعیت ایران (روستائیان) به عنوان رای های از دست رفته نگاه می کنند که تاثیری روی آنها نمی توانند داشته باشند. صدا و سیمای انحصاری حکومت تاثیر زیادی روی روستائیان دارند و از طریق امکانات دولتی و بسیج همیشه حکومت آنها را زیر بمباران تبلیغاتی خود دارد. رای روستائیان چنان در انحصار حکومت نگه داشته شده است که حتی اگر تقلبی در انتخابات صورت نمی گرفت و موسوی و محمود احمدی نژاد به دور دوم انتخابات می رفتند پیروزی محمود احمدی نژاد چندان دور از ذهن نبود.
۲: حکومت جمهوری اسلامی با انقلاب مخملی از بین رفتنی نیست. این حکومت به قدری وحشی و بدوی است که حتی اعتراضات میلیونی مردم هر لحظه در خطر به خون کشیده شدن است. جمهوری اسلامی برای یک کشتار بزرگ تاریخی آماده شده بود اما دست به این اقدام نزد و کار بدانجا نکشید که برای بقای ولایت فقیه در خیابانها جوی خون به راه بیاندازند. تنها راه سرنگونی از داخل این حکومت به میدان آمدن طبقه ی کارگر و زحمتکشان است. این حکومت باید فلج شود. شریانهای حیانی این حکومت باید در طول اعتراضات مردمی قطع شود. کارخانه ها سنگرهایی هستند که امکان تخریب آنها برای حکومت وجود ندارد. از کار انداختن چرخهای اقتصادی این حکومت تنها و تنها از عهده ی طبقه ی کارگر بر می آید؛ قطع صادرات نفت، تعطیلی پالایشگاه ها و کارخانه های پتروشیمی، اعتصاب صنایع فولاد و خودروسازی، درگیر کردن سربازها در پادگانها از طریق درگیر کردن خانواده ی آنها در یک اعتصاب عمومی و سراسری، قطع خدمات شهری، اعتصاب معلمان، پرستاران، رانندگان، بستن راهها ی ارتباطی، زمین گیر کردن خورده بورژواها (کاسب کارها و فرشندگان و ... که همواره مدافع نظم موجود هستند) از طریق به راه اندازی اعتصابات سراسری، تشکیل گاردها و گروه های مردمی و تقسیم کار برای آنها و به دست آوردن زمان برای راه اندازی خودبه خودی بسیاری از سازو کارهای اعتراضی (در غیاب نبود نهادهای مستقل مردمی).
سیاسیون ایران، حقوق بشریها، رسانه ها، فعالان اینترنتی و... خیلی دیر به فکر کشاندن طبقه ی کارگر به اعتراضات افتادند. تمام ایدئولوژی جریانات راست با چالش مواجه شده و پس از انکار هزار باره ی تفکر سوسیالیستی و انکار قدرت طبقه ی کارگر برای آنان بسیار دشوار و آزار دهنده است که به فکر کشیدن طبقه ی کارگر به متن اعتراضات مردمی باشند. اینجاست که روزی که آخرین شعله های این اعتراض مردمی در حال خاموش شدن است با سرافکندگی از طبقه ی کارگر نام می برند و خواهان تاثیر گذاری بر پرولتاریای ایران می شوند. نیروی انقلابی ای که مخاطب آنان نیست و زبان مشترکی با آن ندارند و حتی از قدرت گیری آن می ترسند. طبقه ای که با قطع موبایل و اینترنت از کار نمی افتد و وسیله ی ارتباطی او شیرهای نفت، سوت کارخانه ها و اعتصاب عمومی است.
*** پی نوشت: این مقاله در طی چند روز و در هنگام بازگشت از خیابان به خانه در نیمه شبها نگاشته شده است. سرعت کم و فیلترینگ گسترده و قطع اینترنت سبب شد انتشار این مقاله به تاخیر بیفتد. در صورتی که از نظر زمانی بین فعل جملات اختلالی مشاهده می کنید به دلیل تکمیل این نوشته در چند مرحله و عدم تسلط کامل بر نوشته به دلیل تحت تعقیب بودن است.
بیژن کرامتی
تهران _ یکم تیر ۱٣٨٨
|