نگاه هفته
(مروری بر مهمترین تحولات ایران در هفته گذشته)


وریا محمدی



اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۱۷ فروردين ۱٣٨۵ -  ۶ آوريل ۲۰۰۶


در هفته گذشته نيروهای نظامی جمهوری اسلامی مشغول انجام يک مانور دريايی به نام " پيامبر اعظم(ص)" در محدوده خليج فارس تا چابهار شدند. بر اساس گزارشها اين مانور که روز ۱۱ فروردين شروع شد تا ۱۷ فروردين ادامه داشت. مقامات جمهوری اسلامی گفتند که نيروهای نظامی اين کشور با موفقيت يک موشک جديد را که می تواند از زير آب شليک شود و دارای سرعت بسيار بالايی است، آزمايش کرده اند.بر اساس گزارشها اين موشک قابليت تخريب کشتيهای جنگی و همچنين زيردرياييها را دارد. به گفته يک مقام ارشد نظامی ايران سرعت اين موشک ۱۰۰ متر در ثانيه است و دارای يک کلاهک قوی است.خبر آزمايش اين موشک جديد در جريان مانورهای نظامی دريايی ايران در خليج فارس منتشر شد.پيشتر و در آغاز اين مانورها مقامات ايرانی گفتند که نيروهای نظامی ايران موشک "فجر ٣" را که "رادارگريز" است با موفقيت آزمايش کرده اند. رسانه های رسمی ايران در هفته گذشته و در جريان مانور از آزمايش "موفقيت آميز" هواپيمای "فوق مدرني" خبر دادند که قابليت فرود روی آب و صعود از آن را دارد.بنابر گزارش اين رسانه ها، آزمايش اين هواپيما در پنجمين روز رزمايش موسوم به "پيامبر اعظم" در خليج فارس و دريای عمان در جنوب ايران صورت گرفت و تلويزيون ايران تصاوير آن را نشان داد.در اين تصاوير، دو فروند قايق پرنده يکی به رنگ سبز و ديگری خاکستری ديده می شد که به نظر می رسد از دو نوع مختلف باشند، هرکدام يک سرنشين دارند و از ارتفاع حدود ده متری روی سطح آب پرواز می کنند.آن گونه که در گزارش تلويزيون ايران آمده بود، اين هواپيماها که موتورشان از نوع ملخی توربوجت است می توانند با سرعت تا ۱٨۵ کيلومتر در ساعت پرواز کنند و به گونه ای طراحی شده اند که هيچ رادار دريايی يا هوايی نمی تواند آنها را رديابی کند و در حال پرواز قادر به شليک موشکهايی اند که دقيقاً به هدف می خورند.بنابر اين گزارش، اين نوع هواپيما کاملاً در داخل ايران و در سازمان صنايع دفاع ساخته شده و به نيروی دريايی سپاه پاسداران تعلق دارد.با اين حال برخی گزارشها حاکی از اين است که اين هواپيما شباهت زيادی به هواپيماهايی روسی از همين نوع دارد که اکرانوپلان ناميده می شوند.آمريکا اعلام کرد که دستيابی ايران به جنگ افزارهايی که توانايی پنهان ماندن از چشم رادار را داشته باشند ممکن است اما "جمهوری اسلامی عادت به اغراق و مبالغه دارد".بنبال آنکه جمهوری اسلامی از آزمايش اژدر (موشک دريايي) ديگری موسوم به "حوت" خبر داد که نگرانی آمريکا را بر انگيخته بود،روزنامه روسی ايزوستيا (اخبار) نوشت که اين اژدر به اژدر روسی موسوم به شکوال (توفان) شباهت دارد که گفته می شود با سرعت يکصد متر بر ثانيه (٣۶۰ کيلومتر در ساعت) سريعترين اژدر جهان است.در پی انتشار خبر آزمايش اين اژدر، يکی از سخنگويان وزارت خارجه آمريکا با اشاره به اينکه اين آزمايش نظامی در حالی صورت می گيرد که فعاليت اتمی ايران تنش فراوانی پيرامون اين کشور ايجاد کرده است از نگرانی ايالات متحده خبر داد و گفت اين آزمايشهای نظامی در ايران نشان دهنده برنامه ای تسليحاتی است که "بر اطمينان همسايگان ايران و جامعه جهانی چيزی نمی افزايد".اين آزمايشهای نظامی در روسيه نيز که از فراهم آورندگان اصلی فناوری تسليحاتی برای ايران است واکنشهايی به همراه داشت.کنستانتين کوساچف، رئيس کميسيون امور بين المللی در مجلس دومای روسيه در گفتگو با خبرگزاری روسی ايتارتاس در انتقاد از ايران گفت که اين کشور "به جای آنکه از خود انعطاف نشان دهد با آزمايش جنگ افزارهای تازه قدرتنمايی می کند".او رزمايشهای اخير نظامی در ايران را با بحث و گفتگوهايی که در زمينه فعاليت اتمی اين کشور در سطح بين المللی در جريان است مرتبط دانست و گفت که هدف حکومت ايران از اين گونه رزمايشها اين است که از مطرح شدن هر نوع طرح و بحثی که حمله به اين کشور را در بر داشته باشد جلوگيری کند.همچنين در اواخر هفته گذشته به گزارش تلويزيون دولتی ايران نظاميان اين کشور با موفقيت يک موشک 'فوق سري' را آزمايش کردند. اين سومين آزمايش موشکی ايران در هفته گذشته بود.اين موشک يک سلاح "ماوراء افق" که می تواند از کليه انواع هلی کوپترهای نظامی و هواپيماهای جنگنده پرتاب شود توصيف شد. اين موشک ظاهرا "نور" نامگذاری شده است.بنابه اين گزارش اين سلاح در اوج يک رشته آزمايش ها و تمرين های نظامی از سوی نيروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آزمايش شد.گزارش تلويزيون ايران درباره تازه ترين سلاح آزمايش شده گفت که کارشناسان ايرانی برای نخستين بار در جهان موشکی را طراحی کرده اند که نيازی به سيستم "هدف گيری ورای افق " (OTHT) که برای يافتن هدف لازم است ندارد .
&&&
در هفته گذشته وزير خارجه جمهوری اسلامی ضمن تدافعی خواندن دکترين نظامی اين کشور، آمادگی مشروط جمهوری اسلامی را برای حل بحران هسته ای جاری از طريق مذاکره اعلام داشت و رييس مجلس بيانيه شورای امنيت را مردود دانست.منوچهر متکي، وزير خارجه ، در يک نشست مشترک خبری با وزير خارجه گينه که در تهران برگزار شد، گفت که جمهوری اسلامی ترجيح می دهد بحران ناشی از برنامه هسته ای خود را از طريق گفتگو و فعاليت در چارچوب آژانس بين المللی انرژی اتمی حل و فصل کند.متکی انتقال گزارش دهی پرونده هسته ای ايران به شورای امنيت سازمان ملل را اقدامی سياسی خواند و گفت که بيانيه ای که شورای امنيت صادر کرده است "نشان دهنده غلبه قدرت برتر بر منطق برتر است."در مورد واکنش ايران به فشارهای بين المللی بر سر ادامه برنامه هسته ای اين کشور،متکی گفت که "موضوع انرژی و نفت به عنوان يک ابزار در سياست خارجی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت ."
در حاليکه اقتصاد ايران به درآمدهای حاصله از صادرات نفت وابسته است و به خصوص در بودجه سال جاری دولت، سهم عمده ای برای درآمدهای نفتی منظور شده، متکی تاکيد کرد که "ايران به تمامی قراردادهای خود و تامين انرژی برای طرف های تجاری خود متعهد است."همزمان، خبرگزاری ايرنا از واکنش غلامعلی حداد عادل، رييس مجلس ايران، به بيانيه اخير شورای امنيت در مورد بحران هسته ای کنونی خبر داد.رييس مجلس در سخنانی که در جلسه مجلس در روز سه شنبه،ايراد کرد اين بيانيه را غيرعادلانه توصيف کرد و گفت "جای تاسف است که شورای امنيت در باره موضوعی بيانيه صادر کرده که وجاهت قانوی ندارد."وی گفت که شورای امنيت در اين بيانيه از ايران خواسته است از تحقيقات صلح آميز هسته ای که زير نظر آژانس بين المللی انرژی اتمی صورت می گيرد دست بردارد.همچنين علی اصغر سلطانيه، نماينده جمهوری اسلامي، در گفتگويی با شبکه تلويزيون آمريکايی سی ان ان گفت که تصويب بيانيه در مورد مساله هسته ای ايران که هفته پيش در شورای امنيت صورت گرفت اقدامی شتابزده بوده است و شورای امنيت نبايد در اين موضوع مداخله کند. سلطانيه گفت که بهترين راه برای شورای امنيت اين است که در اين زمينه به اقدامی دست نزند و ضمن ملاحظه اسنادی که به شورا ارسال شده است، به آژانس بين المللی اجازه دهد تا کار خود را دنبال کند.وی هشدار داد که مداخله بيشتر شورای امنيت باعث وخيم تر شدن اوضاع می شود و افزوده است که بايد از بروز رويارويی اجتناب ورزيد.نماينده ايران در آژانس بين المللی انرژی اتمی در عين حال گفت که اين کشور از پيمان منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای خارج نخواهد شد و به همکاری خود با آژانس بين المللی انرژی اتمی ادامه خواهد داد .
&&&
در هفته گذشته و در پی ايراد اين مواضع از سوی مقامات جمهوری اسلامی در مقابل، جان بولتون، نماينده آمريکا در سازمان ملل متحد، از اقدامات جدی تر شورای امنيت در قبال ايران حمايت کرد و گفت که چنين اقداماتی آژانس بين المللی انرژی اتمی را در موقعيت محکمتری قرار می دهد.بولتون خواستار فشار بين المللی بر جمهوری اسلامی شد و گفت که در چنين صورتي، ايران در سياست خود برای دستيابی به تسليحات اتمی تجديد نظر خواهد کرد و مشکل کنونی از راه مسالمت آميز حل خواهد شد. کاندوليزا رايس و جک استرا، وزيران امور خارجه آمريکا و بريتانيا، روز يکشنبه، ۲ آوريل، بار ديگر بر ضرورت به کارگيری همه روش های ديپلماتيک برای حل بحران هسته ای ايران تاکيد کردند.از طرف ديگر و برای بيشتر به انزوا راندن جمهوری اسلامی کاندوليزا رايس، وزير امور خارجه آمريکا، در توضيح قرارداد همکاری هسته ای با هند گفت که اين موافقتنامه به مسابقه تسليحاتی در آسيا دامن نخواهد زد.رايس که به طور جداگانه در جلسات مجلس نمايندگان و سنای آمريکا به سوالات درباره اين قرارداد پاسخ می داد،از نمايندگان خواست تا با تصويب کمک به فناوری هسته ای غير نظامی هند، از وابستگی اين کشور به منابع سوخت فسيلی ايران بکاهند .
&&&
در هفته گذشته روزنامه ترکی مليت گفتگويی اختصاصی با فيروز دولت آبادي، سفير جمهوری اسلامی در آنکارا را به چاپ رساند که وی در آن هشدار داد که آمريکا در انديشه تجزيه ايران و تشکيل دولتهای قومی کوچک و قابل مهار در اين کشور است.دولت آبادی در اين مصاحبه آمريکا را به تلاش برای ايجاد تنش قومی در ايران متهم کرد و تأسيس شبکه های تلويزيونی در خارج از ايران برای اقليتهای ترک و کرد را به آمريکا نسبت داد و در راستای همين سياست ارزيابی کرد.به گفته دولت آبادي، آمريکا به دنبال تشکيل دولت کردستان بزرگ است که خطری برای تماميت ارضی ايران و ترکيه به شمار می رود.وی خواهان آن شد که ايران، ترکيه و سوريه به عنوان سه همسايه عراق که موطن کردها هستند، سياست واحدی در قبال مسئله کردها اتخاذ کنند تا از تجزيه خاکشان و تشکيل آنچه وی طرح آمريکا برای تأسيس کردستان بزرگ خوانده است جلوگيری شود.روزنامه مليت که ارگان ملی گرايان ترک و روزنامه ای نسبتاً راستگرا به شمار می رود در شرايطی نظر سفير ايران را در قبال مسئله کردها جويا شد که کشور ترکيه در هفته های اخير با موج تازه ای از تنش در قبال کردهای ترکيه مواجه شده است.همزمان با انتشار مصاحبه روزنامه مليت با سفير ايران، رجب طيب اردوغان نخست وزير ترکيه طی سخنرانی در جمع اعضای حزب حاکم "عدالت و توسعه" اعلام کرد که دولتش در سياست هميشگی رسمی ترکيه که کردها را به عنوان اقليت به رسميت نمی شناسد تجديد نظر نخواهد کرد .
&&&
در هفته گذشته نمايندگان مجلس شورای اسلامی طرحی را تصويب کردند که بر اساس آن، نرخ سود تسهيلات بانكی در همه بخش های اقتصادی قبل از پايان برنامه چهارم توسعه، يک رقمی می شود.طبق مصوبه مجلس، که پس از تاييد شورای نگهبان به قانون بدل خواهد شد، نرخ سود تسهيلات بانکی متناسب با نرخ بازدهی در بخش های مختلف اقتصادی تعيين می شود.به موجب اين مصوبه که "طرح منطقی كردن نرخ سود تسهيلات بانكی متناسب با نرخ بازدهی در بخش‌های مختلف اقتصادی (با تاكيد بر نظام بانكداری بدون ربا)" نام دارد، دولت و بانک مركزی مكلفند ساز و كار تجهيز و تخصيص منابع بانكی را چنان سامان دهند كه سود مورد انتظار تسهيلات بانكی در عقود با بازدهی ثابت طی برنامه چهارم توسعه به طوری كاهش يابد كه قبل از پايان برنامه، نرخ سود اين گونه تسهيلات در تمامی بخش‌های اقتصادی يک رقمی گردد.بر اساس ماده واحده اين طرح، بايد نرخ سود تسهيلات بانكی هر شش ماه به ميزان حداقل يک درصد كاهش می ‌يافت، اما اين قسمت از ماده واحده، در جريان بررسی طرح حذف شد.احمد توكلی نماينده تهران، که خواستار حذف اين بخش از مصوبه مجلس بود، گفت:" با روی كار آمدن دولت جديد و تلاش بانک مركزي، همت جدی وجود دارد كه سود تسهيلات كاهش يابد و در شرايط فعلی ضرورتی ندارد که هر شش ماه يک بار سود تسهيلات حداقل يک درصد كم شود."ابراهيم شيباني، رييس كل بانک مركزی نيز با بيان اينكه در شرايط فعلی كل سود بانک ‌ها در ترازنامه‌هايشان ۲۷ هزار ميليارد ريال است، گفت:"اگر تكليفی شود كه طاقت آن را نداشته باشيم يا قانون عوض می ‌شود يا اجرا نمی ‌شود." وی گفت:"از سال گذشته تا كنون سود تسهيلات را ٣ درصد كاهش داده‌ايم و از ٣ سال پيش تاكنون سود ۲۴ درصد را به ۱۴ درصد رسانده‌ايم." شيبانی با اشاره به بحث سپرده‌ گذاران در مقابل كاهش نرخ تسهيلات گفت:"اين طرح بر قانون بانكداری بدون ربا تاكيد می ‌كند و اگر مجلس و دولت سعی كنند تورم پايين آيد اين معنی دارد، ولی اگر تورم ۱۷ درصد شد اين ظلم است."به گفته رييس کل بانک مرکزي، شروع كاهش نرخ سود تسهيلات، كاستن از تورم است و كاهش تورم كليد حل مشكل است و به همين بايد تورم را هدف گرفت. وی افزود:"اگر تورم را مهار نكنيم و تورم به ۲۰ درصد يا بيشتر برسد و نرخ سود بانكی به ٨ درصد برسد صف اعتبارگيران هجوم می ‌آورد و بايد به سپرده‌ گذاران سود ۶ درصد بدهيم كه اين عدل و عدالت اسلامی و منطقی كردن نيست. مجلس بايد ريشه‌های تورم در آينده را مشخص كند، در اين صورت خود به خود سود تسهيلات پايين می آيد."براساس مصوبه مجلس، بانک مركزی موظف است هر ۶ ماه يک بار گزارشی از چگونگی اجرای اين قانون را به كميسيون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ارايه کند .
&&&
و سرانجام اينکه در هفته گذشته شهلا لاهيجی نسبت به ادامه سياست های وزارت ارشاد در مميزی كتاب ها اعتراض كرد. او معتقد است ادامه اين سياست‌ها، زيان های بزرگ اقتصادی و فرهنگی برای بخش كتاب كشور به دنبال خواهد داشت.انتشارات روشنگران از مرداد سال ١٣٨٤ تا امروز ١٥ عنوان كتاب برای بررسی به وزارت ارشاد ارائه داده كه همه آن ها در مراجع ذيربط متوقف شده است. مدير اين انتشارات در اعتراض به اين اقدام نامه ای به مسئولان وزارت ارشاد ارسال كرده است.شهلا لاهيجی با اشاره به اينكه هنوز پاسخی از سوی وزارت ارشاد به نامه انتشارات روشنگران داده نشده است، گفت: «نامه ما خطاب به آقای حميد زاده، مدير مركز روابط فرهنگی وزارت ارشاد نوشته شده است.ما با روی كار آمدن ايشان گمان می كرديم با توجه به تعلق وی به حوزه نشر و آگاهی از مشكلات، شاهد همكاری های بيشتر و بهتر با ناشران باشيم اما متاسفانه اين اتفاق تا به امروز نيفتاده و به نامه ما نيز پاسخی داده نشده است .» لاهيجی افزود: «ما دچار بحران اقتصادی شده ايم. دوستان شايد نمی دانند كه با اين گونه اقدامات چه لطمه ای به يك موسسه فرهنگی وارد می شود. هركدام از اين كتاب ها كه اكنون در وزارت ارشاد بلوكه شده حدود دو تا سه ماه وقت و بسياری هزينه برده است و من تا تكليف اين كتاب ها مشخص نشود امكان تهيه و آماده سازی كتاب جديدی را به عنوان ناشرندارم .» در بخشی از نامه مدير انتشارات روشنگران به وزارت ارشاد آمده است: « چرخه‌ توليد با فرآيند خود كه‌ از آماده‌سازی برای ارايه به‌ اداره‌ كتاب‌ آغاز مي‌شود، در تمام‌ مراحل‌ هزينه‌ سنگينی شامل‌ ويرايش‌، حروفچيني‌، پيش‌پرداخت‌ به‌ مولف‌ يا مترجم‌، نمونه‌خوانی و ... را به‌ موسسه‌ تحميل‌ مي‌كند و متضمن‌ چندين‌ ماه‌ صرف‌ وقت‌ است‌ و در صورت‌ توقف‌ فرآيند توليد در اين‌ مرحله‌، ساير مراحل‌، زنجيره‌وار دچار توقف‌ و ركود خواهد شد. زيرا برنامه‌های توليدی يك‌ موسسه‌ انتشاراتی از چند ماه‌ قبل‌ و گاهی اوقات‌ از يك‌ سال‌ قبل‌ تنظيم‌ مي‌شود و امكان‌ جايگزينی با آثار ديگر به‌ سادگی ميسر نيست‌. با توجه‌ به‌ هزينه‌های وابسته‌ يك‌ موسسه‌ به‌ ويژه‌ در نيمه‌ دوم‌ سال‌ كه‌ نهايتا در پايان‌ سال‌ هزينه‌ سنگينی را نيز بر دوش‌ موسسه‌ انتشاراتی تحميل‌ مي‌كند، توقف‌ چرخه‌ به‌ معنای توقف‌ عرضه‌ محصول‌ به‌ بازار و توقف‌ دريافت‌ها و لاجرم‌ عدم‌ توانايی انتشارات‌ در انجام‌ تعهدات‌ مالی است‌، كه‌ معنای ديگر آن‌ ورشكستگی است‌ .»
 
منبع: بی بی سي
 
www.koorso.blogfa.com