انرژی هسته ای برتر است یا حفاظت از جان مردم؟


علی افشاری


• آنانی که ادعای مهرورزی و توجه به مطالبات محرومین را سرلوحه شعارهای خود قرار داده اند بهتر است به جای ارزشی کردن "دستیابی به غنی سازی اورانیوم" و مهمتر از نان شب جلوه دادن آن، به امنیت جانی مردم بیندیشند تا بیش از این زلزله خانه های میهنمان را ویران نکند و هم میهنانمان را سیاهپوش و عزادار ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲۲ فروردين ۱٣٨۵ -  ۱۱ آوريل ۲۰۰۶


شعار "انرژی هسته ای حق مسلم ماست" که این روزها از تمامی رسانه های حاکمیت به صورت گسترده در جامعه القاء می شود، تا چه اندازه نیاز مبرم جامعه است؟
منافع عموم مردم و بویژه نیازهای اولیه آنها اعم از حداقل های معیشتی و امنیت، محور اصلی منافع ملی است. منطق حکم می کند، منابع هر جامعه در وهله اول صرف تامین نیازهای حیاتی ساکنان آن شود. در نظام سلسله مراتب نیازها و برنامه های ملی، مسائلی در صدر قرار می گیرند که به نیازهای مبرم و کلیدی از جمله غذا، مسکن، امنیت، مسائل درمانی و آموزشی و... پاسخ دهند. درحالی که بخش عمده ای از قلمرو کشور هر آن در خطر سقوط نابهنگام آوار قرار دارد و جان هزاران نفر انسان در خطر می باشد، چگونه می توان میلیونها دلار از اموال عمومی و سرمایه کشور را در پروژه های مبهم اتمی هزینه کرد!!!
در نظامهای اقتدارگرا همواره مسائل نظامی و دفاعی بر مسائل رفاهی مردم برتری دارد. حاکمان بقای شان را بر هر چیز ترجیح می دهند و می پندارند با تقویت بنیه نظامی و دفاعی می توانند تهدیدها را خنثی سازند. جالب است کسانی که اشتهای زیاد شاه مخلوع ایران به خرید اسلحه و تجهیز ساختار نظامی را حمل بر بی توجهی به خواسته های مردم می کردند خود از اتخاذ تدابیر پیشگیرانه برای حفظ جان مردم غافل هستند! تخصیص منابع کشور به طرحهایی که از اولویت برخوردار نیستند و سودمندی آنها معلوم نمی باشد از عوامل اصلی عدم تحقق عدالت اجتماعی است.
بنا بر اعلام نظر مدير كل ستاد حوادث غيرمترقبه که تنها در سال گذشته ٣۹۶ زمين‌ لرزه در شهرها و روستاهاى مختلف كشور رخ داده است که در مجموع ۶۱۲ قربانی داشته است. براساس آمارهای مستند هر ۲ سال يك زلزله ۶ ريشتر به بالا و هر ۱۰ سال يك زلزله ۷ ريشتر به بالا در ايران رخ داده است و ۷۶ درصد كشته شدگان حوادث غيرمترقبه در ايران را قربانيان زلزله تشكيل مي‌دهند.در عین حال بر اساس گزارش دفتر برنامه عمران سازمان ملل در تهران، هر ساله بطور متوسط در ازای هر یک میلیون نفر ۱۰۷۴ در ایران بر اثر حوادث ناشی از زلزله در مناطق زلزله خیز جان خود را از دست می دهند. با توجه به اینکه فلات ایران بر روی منطقه ای از گسل های زلزله خیز قرار دارد، گرچه پیش بینی زمان وقوع آن فعلا امکان پذیر نیست، اما پیش بینی اینکه چه تعداد و با چه درصدی کشته در طول این زمین لرزه ها در کشور ما رخ می دهد، دشوار نیست. با توجه به دانش معاصر و ابزار موجود، پيش بينی دقيق محل، زمان و شدت زمين لرزه، نه تنها بسيار دشوار، بلکه تقريبا غير ممکن است. مطالعهً تاريخ و زمين شناسی يک منطقه، يکی از رويکردهای ممکن برای پيش بينی زمين لرزه است. تا زمان وقوع زمين لرزه بزرگ ۱۹۰۶ در سان فرانسيسکو، کشورهای آمريکا و ژاپن، مقادير هنگفتی را صرف مطالعه و بررسی امکان پيش بينی زمين لرزه می کردند. از اين مقطع زمانی به بعد است که هدف پيش بينی وقوع زمين لرزه، در اين دو کشور کنار گذاشته شده و جای آنرا يک استراتژی ملی برای پيش بينی و کاهش خسارات ناشی از زمين لرزه، ايجاد مراکز دائمی مطالعه و بررسی زمين لرزه، ايجاد مديريت بحران در مناطق زمين لرزه خيز، انجام تمرين ها و نمايش های آموزشی مرتب جهت آماده کردن مسئولان و شهروندان گرفت. امروزه، ژاپن دو برابر آمريکا بودجه ملی به موضوع مهندسی زمين لرزه اختصاص می دهد.
حال با این توضیح و رنج جانکاه و اندوه همیشگی مرگ نا بهنگام هزاران نفر از قربانیان بلایای طبیعی و نگرانی از قربانیان سوانح طبیعی احتمالی آینده به همراه خسارات مادی سنگین در دهه اخیر و هزینه های کمر شکن بازسازی و بویژه شکاف بین انتظارات مردم آسیب دیده و آهنگ بازسازی، ضرورت دارد مقاوم سازی منازل مسکونی در مناطق زلزله خیز و خصوصا روستاها به عنوان یک ضرورت ملی در ساختار برنامه ریزی کشور قرار گیرد و استراتژی ملی برای پیش بینی وقوق زلزله و تدوین راهکارهای تخفیف دهنده خسارات و عوارض آن تدوین شود.
پرداختن به فناوری هسته ای و سرمایه گذاری میلیاردها دلار دور از چشم مردم و افکار عمومی قابل اطلاق به صفت ملی نیست. مشروعیت و واجد حق بودن دستیابی به فناوری هسته ای مستلزم شفافیت و اطلاع همگانی از مفاد برنامه های آن می باشد. تاکنون جامعه ایران اطلاعی از ماهیت برنامه ها و اقدامات انجام شده و منافع و ضرورت آنها ندارد. مردم ایران پس از طرح پرونده ایران در آژانس انرژی اتمی تازه متوجه شده اند که سرمایه های کشور صرف طرحهای اتمی شده است!
سرمایه گذاری در طرحهای ملی نیازمند بررسیهای دقیق کارشناسی، ارزیابیهای اقتصادی – فنی گسترده و تجزیه و تحلیل اولویت در پیکره نیازمندیها و ضرورت های ملی است.
اگرچه برخورداری ایران از ذخایر گسترده سوخت فسیلی و محدودیت ذخایر اورانیوم کشور، کارامدی و درستی سیاستهای اتخاذ شده در تولید برق با سوخت هسته ای را به طور جدی خدشه دار می کند، اما حتی اگر فرض کنیم که این سرمایه گذاریها توجیه داشته است ولی فایده مندی آنها در مقابل ضرورت حداقل کردن خسارات ناشی از حوادث غیرمترقبه رنگ می بازد.
توسعه پایدار و سازندگی نیازمند نیروی انسانی مولد است. نیروی مولد نیز تنها در جامعه پر نشاط بر می خیزد. جامعه ای که مرتب بیم جان باختن ناگهانی در زلزله، سیل و دیگر بلایای طبیعی بر چهره آن چنگ می زند، نمی تواند چنین نشاطی را در خود بپرورد.
آنانی که ادعای مهرورزی و توجه به مطالبات محرومین را سرلوحه شعارهای خود قرار داده اند بهتر است به جای ارزشی کردن "دستیابی به غنی سازی اورانیوم" و مهمتر از نان شب جلوه دادن آن، به امنیت جانی مردم بیندیشند تا بیش از این زلزله خانه های میهنمان را ویران نکند و هم میهنانمان را سیاهپوش و عزادار.
 
منبع: سايت رها