جنبش سبز، جنبش چند صدایی


منصور کوشان


• وقتی ما فریاد می‌زنیم زنده باد آزادی، معنای آن روشن است: هیچ نوع استبداد، هیچ نوع دیکتاتوری، هیچ نوع ایدئولوژی، هیچ نوع اسلامیت، هیچ نوع حکومتی را بر نمی‌تابیم که بخواهد حقوق تک تک ما و حقوق عمومی ما را نادیده بگیرد. معنای این جنبش روشن است: زنده باد آزادی، پاینده باد ایران ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۱۹ مرداد ۱٣٨٨ -  ۱۰ اوت ۲۰۰۹


* متن موجود، روایت سخنرانی من است در اجتماع بزرگ ایرانیان، در میدان جلوی خانه‌ی فرهنگ استکهلم، در اعتراض به حکومت اسلامی در ایران و حضور سفیر سوئد در مراسم تحلیف رییس جمهوری محمود احمدی‌نژاد در ایران، در روز چهارشنبه ۵ اگوست ۲۰۰۹، برابر با چهاردهم امرداد ۱٣٨٨.


با درود بر شما.
من به سهم خود سپاسگزار همه‌ی آزادی‌خواهانی‌ام که جنبش امروز را به‌وجود آورده‌اند و آن را در ایران و در خارج از آن ادامه می‌دهند. از شما ایرانیان استکهلم هم سپاسگزارم که در این روزها با اجتماع‌ها و راه‌پیمایی‌های بزرگ خود، مردم سوئد و جهان را بیش‌تر متوجه‌ی استبداد حکومت اسلامی کردید.
می‌دانم خسته‌اید و از همین‌رو تا حد ممکن سخنم را کوتاه می‌کنم تا فرصت کافی برای دیگر سخنران‌ها هم بماند.
پیش از این که به‌این جا بیایم، دوستانی قدیمی را دیدم. کسانی را که با هم کار نمایشی می‌کردیم و از جمله داستان "فیل در تاریکی" اثر مولوی را اجرا کرده بودیم. در آن داستان، فیلی در تاریکی است و هر کس، با لمس آن و حس خود از آن برداشتی دارد. این داستان یا نمایشی که من در آن سال‌ها نوشتم و کارگردانی کردم، با جنبش امروز ایران، قرابت ویژه‌ای دارد. و آن قرابت این است که امروز دیگر این فیل، که حکومت اسلامی باشد، در تاریکی نیست. تعبیر و تفسیرهای گوناگون را دیگر برنمی‌تابد. هویت سیاه و پلید آن روشن است. جنبش امروز مردم ایران، صورت و سیرت این حکومت اسلامی را به‌تمامی به همه‌ی جهانیان نشان داد.
جنبش امروز ایران، یکی از بارزترین و استثنایی‌ترین جنبش‌ها، در تاریخ ایران و جهان است. چرا که برایند و تأثیر این جنبش، به‌رغم عمر کوتاهش در میان مردم ایران و جهان، نه تنها توانسته هم‌بستگی همه‌ی اندیشه‌ها و نهادهای دموکراتیک را سبب شود، که توانسته بسیاری از دولت‌های دموکراتیک را هم‌راستای هدف خود گرداند و انکار حکومت اسلامی ایران را برای همه‌گان ممکن سازد.
جنبش شکوهمند امروز ایران، به‌رغم این که دو ماه هم از آن نمی‌گذرد، کارکرد و برآیند مبارزه‌ی سال‌هایی را نشان می‌دهد که سی سال فعالیت‌های گوناگون به دلیل‌های مختلف نتوانست حاصل آن را به تمامی مردم ایران و جهانیان نشان بدهد و ایرانیان آزادی‌خواه را سربلند و غرورآفرین بنماید. این جنبش توانست پس از سی سال، هویت و چهره‌ی واقعی سران و دست‌اندرکاران حکومت اسلامی را به‌جهانیان نشان بدهد و چهره‌ی ضد انسانی و ضد آزادی حکومت دینی را آشکار گرداند.
آن‌چه که به این جنبش، در عرض دو ماه، حرکت‌های عمقی و ژرفای بسیار داده است، به زعم من سه اصل است:
این جنبش به ما نشان داد که با درد مشترک، بدون نیاز به اندیشه‌ی مشترک، می‌توان در برابر دشمن مشترک هم‌گام شد و صف‌آرایی کرد.
این جنبش به ما نشان داد ما همه با درد مشترک فریاد برمی‌آوریم که ما آزادی می‌خواهیم، که ما حکومت اسلامی نمی‌خواهیم. نشان داد ما همه با گام‌های مشترک به سوی آرمان‌هایمان حرکت می‌کنیم.
جنبش امروز، چه در داخل ایران چه در خارج از ایران، نشان داد که ما دارای اندیشه‌ی مشترک نیستیم، ما در تفکر وحدت کلمه نداریم، وحدت کلمه هم نمی‌خواهیم، اندیشه‌ی مشترک نمی‌خواهیم. ما دموکراسی، جامعه‌ی مردم‌آگاهانه می‌خواهیم. یعنی جامعه‌ای که در آن همه‌ی قوم‌های مختلف، همه‌ی اقلیت‌های گوناگون، همه‌ی اندیشه‌های متفاوت، همه‌ی حزب‌ها، سازمان‌ها، گروه‌ها و حتا همه‌ی کسان بتوانند آن گونه بیندیشند که می‌خواهند، آن گونه که می‌خواهند اندیشه‌اشان را بیان کنند و آن گونه که می‌خواهند به دنبال هدفشان باشند.
جنبش امروز ایران، که به نام جنبش زنجیره‌ی انسانی یا جنبش سبز شهرت یافته است، یکی از شکوهمند‌ترین جنبش‌هایی است که ساختار بیرونی و درونی آن برآمده‌ی اندیشه‌های گوناگون است. در این جنبش همه‌ی قوم‌ها، اقلیت‌ها با اندیشه‌ها و سلیقه‌های گوناگون در راه رسیدن به آزادی هم‌گام هستند. جنبش امروز ایرانیان، جنبشی چند صدایی است.
جنبش سبز یا زنجیره‌ی انسانی نشان داد که برای نخستین بار در تاریخ ایران، رنگ سبز تنها یک معنا ندارد. رنگ سبز این جنبش، چون رنگ جنبش‌ها و قیام‌های گذشته، سپیدجامگان، سیاه‌جامگان، سرخ‌جامگان و لارجوردجامگان نیست که متعلق به گروه‌های عقیدتی خاصی بود. سبز جنبش امروز متعلق به تمام اقلیت‌ها و گروه‌ها و اندیشه‌ها و همه‌ی مردم ایران است. جنبش امروز نشان داد سبز می‌تواند نماد همه‌ی اندیشه‌ها باشد. رنگ سبز این جنبش، که اکنون نماد شناخته شده‌ی راه رهایی و رسیدن به‌آزادی ایرانیان است و با همین رنگ خواست خود را به همه‌ی جهان نشان داده است، اکنون با همان کیفیتی در دست آزادی‌خواهان است که رنگ سبز طبیعت. رنگ سبز این جنبش، رنگ رهایی است، رنگ آزادی است، رنگ پرچم ایران است، رنگ همه‌ی انسان‌هایی است که از استبداد، دیکتاتوری و اسلامیت حکومت در ایران رنج می‌برند و با اندیشه‌های گوناگون و سلیقه‌های متفاوت، در برابر آن ایستاده‌اند و فریاد می‌زنند: آزادی.
رنگ سبز این جنبش قداست تاریخی ندارد. نماد سید و آیین و دین و فرد مشخصی نیست. رنگی است دور از ایدئولوژی‌ها و گفتارها و کردارها و اندیشه‌های بنیادگرا یا دینی. هویت و معنای رنگ سبز این جنبش به عنوان نمادی بیان‌گر آزادی، استقلال و ایرانی آباد، برگرفته از خواست میلیون‌ها انسان، به‌ ویژه جوانانی است که با اعتراض مسالمت‌آمیز خود، با دل‌هایی تهی از بغض و کینه، دست‌هایی خالی از هر گونه ابزار سرکوب، هر روز به‌خیابان‌ها می‌آیند و به‌رغم حضور نیروهای مسلح ضد جنبش، بسیجی‌ها، پاسداران، لباس‌شخصی‌ها و فرمان کشتار و سرکوب علی خامنه‌ای به عنوان رهبر حکومت اسلامی، اعتراض خود را نشان می‌دهند و فریاد برمی‌آورند: استقلال، آزادی، جمهوری ایرانی.
جنبش امروز ایران، نشان داد برای رسیدن به‌آزادی، رسیدن به استقلال، رسیدن به یک نظام دموکراتیک مردم‌آگاهانه، بایستی رو به‌ روشنایی، رو به زندگی ایستاد.
تاریخ چند صد ساله‌ی ایران نشان داده است که متأسفانه تاریخی مرگ‌پرست یا شهید پرور بوده است. از همین رو نیز جوانان برومند جنبش امروز فریاد برمی‌آورند: آزادی، آزادی، زنده باد آزادی. چرا که می‌دانند با این فریاد هر گونه استبداد و دیکتاتوری و به ویژه مرگ‌خواهی را محکوم می‌کنند. دریافته‌اند آن کس که دارای تأمل و مدارا است نه تنها مرگ طلب نیست، که مخالف سانسور است و هر گونه ترور، به ویژه ترور اندیشه را محکوم می‌کند.
آن کس که فریاد می‌زند و خواهان مرگ دیگری است، حتا اگر هم برای رسیدن به آزادی و محکوم کردن دیکتاتوری فریاد برمی‌آورد، ناخواسته در راه استبداد و جامعه‌ی تک صدایی گام برمی‌دارد. آن کس که سخن دیگری را برنمی‌تابد و اجازه‌ی بیان اندیشه‌ی دیگری را نمی‌دهد، حتا اگر در جنبش‌های آزادی‌خواهانه حضور می‌یابد، آزادی‌خواه نیست، سانسورگر است، کسی است که خواهان حذف اندیشه‌ی دیگری است و دانسته یا نادانسته تروریستی است خطرناک‌تر از آن مستبدان و متعصبانی که تن‌ها را هدف قرار می‌دهند و جان انسان‌ها را می‌گیرند.
وقتی ما فریاد می‌زنیم زنده باد آزادی، معنای آن روشن است: هیچ نوع استبداد، هیچ نوع دیکتاتوری، هیچ نوع ایدئولوژی، هیچ نوع اسلامیت، هیچ نوع حکومتی را برنمی‌تابیم که بخواهد حقوق تک تک ما و حقوق عمومی ما را نادیده بگیرد. معنای این جنبش روشن است:
زنده باد آزادی، پاینده باد ایران