اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲۷ مرداد ۱٣٨٨ -  ۱٨ اوت ۲۰۰۹

مهندس میرحسین موسوی، در ادامه ی گفته های قبلی خود، خبر از تشکیل نهضت یا جبهه ای به نام «راه سبز امید» داده است. علیرغم آن که بیش از دو ماه از کودتای انتخاباتی و شروع جنبش آزادی خواهانه ی مردم ایران می گذرد، و وعده ی تشکیل چنین جبهه ای چندین بار داده شده است، هنوز از چند و چون این جبهه، از جمله برنامه و هدف اساسی آن و همچنین نیروهای تشکیل دهنده اش، اطلاعات چندانی منتشر نشده است.
نخستین پرسش در این زمینه این است که آیا این جبهه می خواهد یک جبهه ی فراگیر و رهبری کننده ی مجموعه ی نیروهای شرکت کننده در جنبش باشد یا به طیف خاصی از این نیروها محدود خواهد شد؟
جنبش آزادی خواهانه ی مردم ایران، جنبش گسترده ای است که نیروهای مختلفی در آن شرکت دارند. این نیروها دارای چشم اندازها و گاه خواسته های متفاوتی هستند، اما هدف مشترکی که در حال حاضر آن ها را به هم پیوند داده است، مخالفت با حکومت کودتا و مبارزه برای دستیابی به حدی از آزادی های سیاسی است. نیروهای شرکت کننده در این جبهه را می توان به دو گروه اساسی تقسیم کرد.
اصلاح طلبان و نیروهایی که خواهان حفظ نظام موجود و انجام اصلاحات در آن می باشند. این نیرو که منشاء آن در نظام سیاسی فعلی و حواشی آن است، خواهان تعویض قدرت سیاسی به مفهوم کلاسیک آن نیست، برای اصلاحات در ساختار سیاسی مبارزه می کند. هدفش به طور عمده اجرای قانون اساسی موجود و در برخی موارد اصلاح پاره ای از مواد آن می باشد، از طرح خواسته ی جدایی دین از حکومت خودداری می کند و نظر صریحی را در مورد ولایت فقیه اعلام نکرده است. مهندس میرحسین موسوی خواسته ی این نیرو را «جمهوری اسلامی، نه یک کلمه کمتر و نه یک کلمه بیشتر» و اجرای بخش های «مغفول مانده ی قانون اساسی» موجود اعلام کرده است.
پایه ی دوم جنبش آزادی خواهانه ی فعلی نیروهایی هستند که خواهان تغییرات ساختاری دموکراتیک در کشور می باشند. جدایی دین از حکومت نقطه ی مشترک همه ی این نیروهاست که بیان سیاسی خود را در مخالفت با حکومت ولایت فقیه می یابد. این نیرو نیز هر چند در درون خود از تنوع و رنگارنگی چشمگیری برخوردار است، اما در حال حاضر صریح ترین بیان خواسته های خود را در مطالبه ی «جمهوری ایرانی» یافته است. جمهوری ایرانی، یعنی حکومتی انتخابی که دین در آن دخالتی نداشته باشد، قانون اساسی آن از نو و بر پایه ی اصول جهانشمول حقوق بشر نوشته شود و در کلیت خود آلترناتیو ناراضیان در برابر نظام جمهوری اسلامی را بیان می کند.
با توجه به این دو چشم انداز متفاوت و تنوعی که در پایه ی اجتماعی جنبش آزادی خواهانه ی مردم ایران و همچنین نیروهای سیاسی آن وجود دارد، طبیعی است تنها مطالبات و شعارهایی می تواند مورد پذیرش این پایه ی متنوع اجتماعی قرار گیرد که محدود به خواست های یک گروه معین نبوده و فراگیر و عام باشد.
راه سبز امید، فقط وقتی می تواند نهضتی فراگیر باشد و نمایندگی جنبش فعلی را در دست بگیرد که هم در ترکیب خود و هم در مطالباتی که مطرح می کند، این تنوع و خواست های متفاوت را در نظر بگیرد.
تشکیل جبهه ای از اصلاح طلبان حکومتی با هدف «جمهوری اسلامی، نه یک کلمه کمتر و نه یک کلمه بیشتر» نمی تواند یک جبهه ی فراگیر با ادعای نمایندگی جنبش مردم باشد، زیرا چنین جبهه و هدفی بخش مهمی از نیروهای اجتماعی دموکرات و خواهان تحول در کشور ما را نادیده می گیرد. تجربه ی تلخ انقلاب بهمن از شعار «همه با من» آیت الله خمینی، مطلقا به نیروهای لائیک کشور اجازه نخواهد داد، آزموده را دوباره بیازمایند و در نهایت نقش سیاه لشکر را در مرحله ی کنونی مبارزه در کشور ما ایفا کنند.
در عین حال نیروهای لائیک نمی توانند انتظار داشته باشند که اصلاح طلبان و معتقدان به نظام سیاسی فعلی نیز خواست ها و هدف های خود را کنار گذارده و به طور مثال به شعار «جمهوری ایرانی» بپیوندند. «جمهوری ایرانی» یا «جمهوری اسلامی»، جنبه ی رقابتی دو نیروی عمده ی سیاسی فعلی در جبهه ی مردم را تشکیل می دهد و نه جنبه ی اتحاد و همکاری آن ها را.
راه سبز امید و یا هر جبهه و نیرویی که می خواهد ادعای نمایندگی مجموعه ی نیروهای مخالف با وضع موجود را داشته باشد، باید هدف خود را بر فصل مشترکی که می تواند مورد توافق جناح های مختلف جنبش مردمی باشد، قرار دهد. به اعتقاد ما برگزاری انتخابات آزاد با نظارت نهادهای حقوق بشری داخلی و بین المللی برای تعیین نظام سیاسی کشور، هدفی است که می توان بر روی آن به توافق رسید. چنین هدفی ضمن آن که مانع انحصار و تسلط هر گروهی بر جنبش دموکراتیک مردم ایران می شود و نتیجه ی کار را به اعمال نظر مردم می سپارد، در عین حال در درون خود راه رقابت دموکراتیک و مسالمت آمیز را باز می گذارد تا هر گروه و جناح سیاسی کشور بتواند به فعالیت در چارچوب اهداف مورد نظر خود بپردازد بدون اینکه وحدت لازم برای مبارزه با استبداد حاکم لطمه بخورد.