رویاهای آبی آذربایجان و جنبش راه سبز امید
بیانیه ی کانون دموکراسی آذربایجان



اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ٣ مهر ۱٣٨٨ -  ۲۵ سپتامبر ۲۰۰۹


در آستانه اول مهر و بازگشایی مدارس که در آذربایجان به سمبل فرهنگی کشی تبدیل گردیده و با یادآوری و محکومیت پروژه فرهنگ کشانهء ترکی ستیزی در سیستم آموزش رسمی ایران ، سعی داریم با نگاهی جدید به سیر حوادث و تحولات به ویژه بیانیه شماره یازدهم مهندس میر حسین موسوی تحلیل خود را تقدیم فعالان حرکت ملی – دمکراتیک آذربایجان نماییم :

اعتراضات گسترده مردمی به دستکاری نتایج دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و موضع گیری افراد و گروههای سیاسی آرایش جدیدی را در فضای ایران ایجاد نموده و جمهوری اسلامی را با جدی ترین بحران در طول حیات سی ساله اش مواجه کرده است.

گرچه گفته میشود ، زیربنای مواضع اخیر بخشی از افراد و جریانهای خودی حاکمیت ، تضاد منافع آنها در بهره گیری از منابع کشور می باشد ، با اینحال اهمیت موضوع در این نکته نهفته است که این شکاف و رویارویی خودیها فرصتی برای ظهور اجتماعی سیل گسترده نیروهای منتقد و مخالف جمهوری اسلامی فراهم آورد و چشم انداز جدیدی از آرایش نیروهای موثر سیاسی و اجتماعی را به تصویر کشید که غلبه گفتمان دمکراتیسم سیاسی از پیامدهای آن می باشد و بیانیه یازدهم میرحسین موسوی هم در همین راستا قابل ارزیابی است.

ویژگیهای بیانیه را می توان در محورهای زیر خلاصه نمود :

۱-      اذعان به ماهیت استبدادی نظام و تاکید بر این نکته که ناکارایی ، فساد و مظالم گسترده حاضر ناشی از استیلای تفکر استبدادی است

۲-      پذیرش وجود تنوع و تعدد شیوه های زندگی و اجتماع و اشاره به لزوم رسمیت یابی این تعدد و تنوع

٣-      تاکید بر حقوق سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی شهروندان

لیکن وجه تمایز عمده این بیانیه اشاره هوشمندانه میرحسین موسوی به مساله ملی و تاکید بر آزادی تدریس زبانهای قومی و محلی ذیل احصای حقوق ملت می باشد بطوریکه می توان ادعا نمود این نحوه مواجهه با مساله آزادی فرهنگی و زبانی ، حتی در ادبیات گروههای پیشرو اصلاح طلب نیز کم سابقه بوده است.

با توجه به باور روشن خود به این اصل که " هرگونه تحولی در پروفایل سیاسی حکومت و تضمین حقوق ملت در حوزه های گوناگون و به تبع آن ، حق تعیین سرنوشت مردم آذربایجان فقط در سایه دمکراتیزاسیون ممکن است " ، از هرگونه جنبش و حرکت راه گشا در این مسیر حمایت می کنیم ، بر این اساس پلاتفرم پیشنهادی موسوی برای برون رفت از بحران موجود را نقشه راهی برای برون رفت از استبداد و انسداد سیاسی ارزیابی نموده و پشتیبانی خود را از این پلاتفرم اعلام میداریم.

نیروهای سیاسی آذربایجان امروز در وضعیت دشواری به لحاظ اتخاذ استراتزی صحیح سیاسی قرار گرفته اند ، به این معنا که از یک سو در رویکردی کاملا منطقی بر هویت مستقل فکری ، سیاسی خود تاکید می کنند و از سوی دیگر ایفای نقش اساسی در روند متغیر کنونی و لزوم حمایت از هر گونه گشایش دمکراتیک را پیش رو دارند.

کاداذ ( کانون دمکراسی آذربایجان ) بر این باور است که توجه به دو اصل ذیل باید در کانون اتخاذ استراتژی جدید از سوی نیروهای ملی آذربایجان قرار گیرد :

۱-      هرچند عدم مشارکت عملی جدی در اعتراضات سه ماهه اخیر و اکتفا به حمایت معنوی در اعتراض به سرکوب و وحشت آفرینی و نقض حقوق افراد ، تلنگری به نیروهای سیاسی مرکز وارد کرد و موجب اصلاح رویکرد برخی گروههای مرکزگرا و تجدید نظر اندک آنها در مواجهه با مسئله ملی و حقوق فرهنگی- زبانی اقوام و ملل در ایران شد ( بیانیه یازدهم موسوی ) لیکن باید توجه داشت که تنها در صورت مشارکت فعال در روند تحولات است که ضمن حفظ و تقویت پایگاه اجتماعی خویش می توانیم فرصت تاثیرگذاری مستقیم بر تحولات را کسب کنیم، که در غیر این صورت مختصات و سمت و سوی تحولات توسط نیروهایی که بعضا دارای هیستری ضد ترک هم هستند رقم خورده و تعیین خواهد شد.

۲-      اگرچه شرایط خاص ناشی از روند ترکی ستیزی و آسیمیلاسیون دولتی در دو دهه اخیر ، تاکید بر مساله ملی ، هویت زبانی و حق تحصیل به زبان مادری را به عناصر هویت بخش برای نیروهای سیاسی آذربایجان تبدیل کرده است ، لیکن جایگاه مطمئن گرایش ملی در مناطق ترک نشین و لزوم توجه به رویدادهای جدید ایجاب می کند که با حفظ گفتمان سیاسی ملی از مطلق شدن این عناصر هویت بخش اجتناب کنیم چرا که مطلق گرایی در آن ، نیروهای سیاسی آذربایجان را از پرداختن به سایر مسایل از جمله آزادیهای سیاسی - اجتماعی ، تحزب ، حقوق زنان ، اقتصاد ، محیط زیست و ..... باز خواهد داشت.

لذا شایسته و ضروری است که با مسئولیت شناسی و درک گفتمان غالب جهانی و تحولات داخلی از استحاله حرکت ملی – دمکراتیک آذربایجان به حرکتی صرفا مبتنی بر تمایزات ملی ، زبانی جلوگیری کنیم که آفت اساسی و عمده آن در کنار صدمات دیگر ، محروم شدن حرکت ملی – دمکراتیک از حمایت بخشی از جمعیت ملیونی ترکان خواهد بود .

٣۱ شهریور ۱٣٨٨

کانون دمکراسی آذربایجان