مساله ی اتمی ایران
گفت وگوی "الاهرام العربی" با مارتین دای، سخن گوی دولت بریتانیا



اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۲ آبان ۱٣٨٨ -  ۲۴ اکتبر ۲۰۰۹


ایران با انتقال غنی سازی اورانیوم به خارج موافقت کرده است. آیا احساس می کنید که مکر و حیله ای در کار است ؟

موضع بریتانیا در قبال مسأله اتمی ایران روشن و غیر قابل تغییر است. ما خواهان حل این مشکل از راه گفت وگو و تعامل هستیم و بر این روش قاطعانه و صد در صد تأکید می کنیم. اجلاس ژنو اولین گام در این راه بود و اجلاس های دیگری تا آخر این ماه برگذار خواهد شد. توپ اکنون در زمین ایران است. از سال ۲۰۰۶ و ۲۰۰٨ از طرف شش کشور بزرگ جهان پیشنهادات مثبت و مشوق های قابل توجهی به ایران داده شد و در آن ها برهمکاری در حوزه های مختلف مانند فعالیت صلح آمیز اتمی و فعالیت های اقتصادی و منطقه ای تأکید شد. ایران اما باید نخست اهداف صلح آمیز خود را به جامعه جهانی اثبات کند، زیرا هدف ما صرف جلسه گرفتن نیست و این جلسه ها را فقط بخاطر جلسه گرفتن برگذار نمی کنیم. ایران باید بطور کامل با سازمان انرژی اتمی که در ۲۵ اکتبر از تأسیسات مخفی قم بازدید می کند، همکاری نماید.


پیش از این اما ایران پیشنهاد روسیه را مبنی بر غنی سازی اورانیوم در خارج رد کرد. فکر می کنید چرا این بار با همان پیشنهاد موافقت شد؟

صادقانه باید اعتراف کنم که نمی دانم. اما در بین شش کشور بزرگ اتفاق نظر در مورد امکان همکاری مشترک [با ایران] هست. اگر این مذاکرات با شکست مواجه شود ما آماده اعمال تحریم های بیشتر بر علیه ایران هستیم. فکر می کنم که ایرانی ها این را فهمیده اند. زیرا گزینه مقابل همکاری افزایش فشار است.


این فشارها چگونه فشارهایی هستند؟

نمی خواهم در مورد اتفاقات آینده پیشاپیش صحبت کنم. امروز تمام تمرکز ما روی حل دیپلماتیک موضوع است و تمایلی به تحریم ایران نداریم. ما خواهان حل مسأله از راه گفت وگو هستیم و هیچ ضدیتی با ایران، مردم ایران و جمهوری اسلامی نداریم. ما تنها با سیاست های ایران که سالیان سال است برای فریب جامعه بین المللی اعمال می شود و با سیاست های دخالت جویانه ایران در امور منطقه و ناامن کردن منطقه مشکل داریم و صبر ما هم بی پایان نیست.


مشوق هایی که قرار است جامعه بین المللی برای قانع کردن ایران پیشنهاد کند، چیست؟

شمار زیادی از مشوق ها در زمینه انرژی هسته ای وجو دارد. ما آماده عرضه مواد سوخت هسته ای و استفاده صلح آمیز از تکنولوژی هسته ای هستیم. اما ایران تا کنون به این پیشنهاد غرب که سال هاست ارایه شده، پاسخ نداده است.


آیا احتمال آن دارد که در اثر این مشوق ها نقش و قدرت ایران در منطقه افزایش یابد؟

ایران کشور مهم و بزرگ خاورمیانه است. از این رو ما معتقدیم که ایران باید نقشی سازنده و مثبت در منطقه ایفا کند و این البته حق طبیعی ایران است. اما این نباید به قیمت و زیان کشور های دیگر منطقه و یا کشورهای عربی باشد. ایران باید نقشی مثبت در حل مشکلات و بحران های موجود منطقه بازی کند.


اما بعضی کشورهای منطقه، بویژه کشورهای مهم مانند مصر و ترکیه، از این واهمه دارند که تعامل و توافق با ایران به کاهش و تضعیف نقش آن ها در منطقه منجر شود؟

هرگونه تعامل و توافق و حل دیپلماتیک مناقشه با ایران نباید به قیمیت و زیان کشورهای عربی تمام شود. ما از نقش و تلاش دولت مصر در یافتن راه حل مناسب برای مشکلات موجود مانند برقراری مجدد وحدت فلسطینی ها و هم چنین از نقش ترکیه در منطقه ستایش و استقبال می کنیم.


بعضی ها می گویند که غرب به موضوع اتمی اسراییل توجه نشان نمی دهد و فقط بر مسأله اتمی ایران تأکید می کند. این منطقه دوگانه غرب باعث تردید در حسن نیت غرب در میان مردم منطقه می شود.

ما به صراحت می گوییم که اسراییل، هند و پاکستان باید قرارداد منع گسترش سلاح های هسته ای را امضاء کنند. علاوه بر آن، دولت بریتانیا با این نظر حسنی مبارک که خواهان خاورمیانه عاری از سلاح کشتار دستجمعی ست، کاملا موافق است؛ اما غیر ممکن است که در زمانی که محمود احمدی نژاد همواره اسراییل را به محو از صحنه روزگار تهدید می کند و امنیت منطقه را به خطر می اندازد، اسراییل این قرار داد را امضاء کند.


اما این منطق می تواند در مورد اسراییل هم صدق کند. بعضی از مقامات اسراییل همواره ایران را به حمله نظامی تهدید می کنند. دولت تل آویو به غزه و لبنان حمله نظامی کرده و می توان گفت که اسراییل یک کشور صلح برهم زن است.

ما خواهان خاورمیانه عاری از سلاح کشتار دستجمعی و بویژه سلاح اتمی هستیم. بریتانیا بعد از پایان جنگ سرد نزدیک به هفتاد و پنج درصدر کلاهک های هسته ای خود را کاهش داده است و از این طریق به ایجاد جهانی عاری از سلاح اتمی کمک می کند. دولت بریتانیا در وهله اول تلاش خود را روی مسأله اتمی ایران متمرکز کرده است.


از اینکه برمسأله اتمی ایران تمرکز دارید، مشکلی نیست، اما چرا هم زمان مسأله اتمی اسراییل را طرح نمی کنید و آن را بطور کامل نادیده می گیرید؟

بطورکامل نادیده گرفته نمی شود و ما این موضوع را با اسراییل درمیان می گذاریم و آشکارا اعلام می کنیم که این سه کشور (اسراییل، هند و پاکستان) باید به پیمان منع گسترش سلاح هسته ای ملق شوند.


برگردان: مجید روشن زاده