رامین جهانبگلو، فیلسوف ایرانی در زندان اوین است


• برخی از نزدیکان فکری دکتر جهانبگلو می‌گویند که ممکن است مصاحبه انتقادآمیز او در خارج از کشور در باره افسانه خواندن کشتار یهودیان توسط رییس جمهور ایران دلیلی برای دستگیری او بوده باشد. اما برخی از ناظران سیاسی و فرهنگی بر این نظرند که دستگیری دکتر جهانبگلو در رابطه با تلاش محافظه‌کاران است برای سرکوب حاملان افکار مدرن و سکولار ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۱۴ ارديبهشت ۱٣٨۵ -  ۴ می ۲۰۰۶


صدای آلمان: روز چهارشنبه سوم ماه مه (۱۳ اردیبهشت) سرانجام خبر دستگیری فیلسوف و نویسنده سرشناس ایرانی دکتر رامین جهانبگلو از سوی مقامات رسمی جمهوری اسلامی ایران تایید شد. رامین جهانبگلو، که دارای درجه دکترا در رشته فلسفه از دانشگاه سوربون پاریس و درجه فوق دکترا در رشته خاورمیانه‌شناسی از دانشگاه هاروارد امریکاست، در زندان اوین به سر می‌برد.
روز دوشنبه اول ماه مه بود که این خبر منتشر شد که رامین جهانبگلو دستگیر شده است. روزنامه اینترنتی ”روز“ و سایت اینترنتی تلویزیون کانادا در این رابطه گزارشهای کوتاهی انتشار دادند. عیسی سحرخیز، روزنامه‌نگار در تهران در مصاحبه با آلمان این خبر را تایید کرد. اما خانواده دکتر جهانبگلو هنوز هم در این باره سخنی در پهنه همگانی نگفته و در مطبوعات ایران هم این خبر انتشار نیافته است. امروز نیز که روز جهانی آزادی مطبوعات است، روزنامه‌های ایران که به شدت زیر فشار دستگاههای امنیتی و قضایی به سر می‌برند، در این باره سکوت کردند. رضا خجسته رحیمی، روزنامه‌نگار در تهران در این باره به صدای آلمان گفت: ”بازتاب این خبر بسیار کم بوده است. آن هم بدین خاطر است که هنوز واقعیت این قضیه در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. مشخص نیست که علت دستگیری آقای جهانبگلو چیست و خانواده ایشان هم متاسفانه چندان این موضوع را به عرصه عمومی نکشانده‌اند.“
رامین جهانبگلو که سرپرستی گروه اندیشه معاصر در دفتر پژوهشهای فرهنگی را بر عهده داشت و کلاس‌هایی را نیز در باره زیبایی‌شناسی و فلسفه در خانه هنرمندان ایران اداره می‌کرد، در ماههای اخیر برای انجام پروژه‌ای تحقیقی در هند بود. در هند هم با شخصیت‌های فکری هند گفتگوهایی داشت و قرار بود این گفتگوها را به شکل یک کتاب منتشر کند. دوستان نزدیک او از علاقه او به هند می‌گویند و اینکه بسیار به خشونت‌پرهیزی و صلح و گاندی پرداخته است.
جهانبگلو را پس   از بازگشت از سفر هند در تهران دستگیر می‌کنند. رضا خجسته رحیمی در این باره می‌گوید: ”تا آنجا که من خبر دارم آقای جهانبگلو هفته گذشته در ادامه دورانی که در حقیقت باید به تدریس در کشور هند می‌پرداختند، قصد داشتند که پس از مسافرت به ایران دوباره به هند بازگردند تا در آنجا به تدریس مشغول بشوند. اما متاسفانه در فرودگاه تهران بازداشت شدند، بدون اینکه اعلام بشود که دلیل این بازداشت چه بوده است. گویا بازداشت ایشان توسط وزارت اطلاعات صورت گرفته است. ولی هیچ اطلاع دقیق و رسمی از علت بازداشت ایشان تا کنون اعلام نشده است.“
با توجه به اینکه رامین جهانبگلو به عنوان شخصیتی شناخته شده که در سیاست در معنای آنچه که به دولت در کارکردهای مشخصش مربوط می‌شود، دخالت نمی‌کند و بیشتر به بحثهای نظری از جمله در زمینه تئوری سیاسی می‌پردازد، دستگیری او موجب تعجب و نگرانی روشنفکران ایرانی شده است. برخی از نزدیکان فکری دکتر جهانبگلو می‌گویند که ممکن است مصاحبه انتقادآمیز او در خارج از کشور در باره افسانه خواندن کشتار یهودیان توسط رییس جمهور ایران دلیلی برای دستگیری او بوده باشد. اما برخی از ناظران سیاسی و فرهنگی بر این نظرند که دستگیری دکتر جهانبگلو در رابطه با تلاش محافظه‌کاران است برای سرکوب حاملان افکار مدرن و سکولار. امروز خبرگزاری فارس گفته‌ی مقامی آگاه را نقل کرد که نمی‌خواهد نامش فاش شود. این مقام آگاه گفته است که به دکتر جهانبگلو اتهام جاسوسی زده شده است. نگرانی روشنفکران ایران را رضا خجسته رحیمی با این جمله‌ها به بیان درمی‌آورد:
”به هر حال موجی از نگرانی در میان روشنفکران ایرانی و جامعه فرهنگی به علت بازداشت آقای جهانبگلو توسط وزارت اطلاعات بوجود آمده است. زیرا ما در ذهن داریم که وزارت اطلاعات در چند سال گذشته اقداماتی همچون ربودن آقای مختاری و پوینده در خیابان را در کارنامه خودش داشته که به اطاق مرگ انجامیده است. چه بسا پروژه‌ای برای برخورد با روشنفکران و برای برخورد با فعالان فرهنگی آزاد شده باشد.“
کیواندخت قهاری