گزارش کانون ره آورد از مراسم روز جهانی زن در آخن و دیدار با باربارا لخ‌بیلر و سابینه مایر
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
سه‌شنبه
۱۱ اسفند ۱٣٨٨ -
۲ مارس ۲۰۱۰
کانون ره آورد: مراسم روز جهانی زن در آخن و دیدار با باربارا لخ‌بیلر و سابینه مایرعصر روز شنبه ۲۷ فوریه، مراسم روز جهانی زن در شهر آخن آلمان برگزار شد.
این برنامه با عنوان «جنبش زنان و جنبش سبز مردم» از سوی کانون ره‌آورد تدارک دیده شده بود و در آن خانم رویا کاشفی و آقای مهدی محسنی سخنرانی کردند و خانم شقایق کمالی با هم‌نوازی پیانو، کلارینت و فلوت، قطعاتی از سیاوش بیضایی را اجرا کرد. خانم هیلده شایدت، شهردار آخن نیز با حضور خود در این برنامه و سخنان کوتاهی در رابطه با روز زن، بار دیگر همبستگی خود با زنان ایران و جنبش مردم ایران را اعلام کرد.
مراسم روز جهانی زن در سالن زیبای Super C دانشگاه آخن برگزار گردید.
بیانیه کانون ره‌آورد
در آغاز برنامه تصاویری از زنان در عرصه‌های مختلف زندگی در ایران، به نمایش درآمد. سپس ضمن خوش‌آمدگویی به شرکت‌کنندگان، بیانیه‌ی کانون ره‌آورد به‌مناسبت روز جهانی زن به زبان آلمانی خوانده شد. در بخشی از بیانیه‌ی کانون آمده‌است:
«گسترش و تعمیق روزافزون جنبش سبز به عنوان جنبشی همگانی و در برگیرند‌ه‌ی همه‌ی خرده‌جنبش‌های سیاسی، اجتماعی و مدنی، جنبش زنان را با چالش‌ها و سوالات جدیدی مواجه کرده‌است که جست‌وجو برای یافتن پاسخی در خور و مناسب برای آن‌ها، موضوع فکر و بحث فعالین این جنبش و همچنین موضوع بحث برنامه‌ی امروز ماست.»
جدا نمودن راه از جنبش سبز درست نیست
پس از بیانیه‌ی کانون، آقای مهدی محسنی پشت میکروفون قرار گرفت. مهدی محسنی از روزنامه‌نگاران و وبلاگ‌نویسان جوانی است که در آغاز وقایع پس از انتخابات از کشور خارج شده‌است. وی در ایران با روزنامه‌هایی چون «کارگزاران»، «هم‌میهن» و «اعتماد» کار می‌کرد و از همکاران وب‌سایت‌های «کلمه»، «رویداد نیوز» و «راه سبز» به شمار می‌رفت. او از فعالین کمپین یک میلیون امضا و ستاد تبلیغاتی میرحسین موسوی بود و هم اکنون در دویچه‌وله (صدای آلمان) فعالیت می‌کند.
مهدی محسنی، در ابتدا حضور گسترده‌ی زنان در کارزار تبلیغاتی انتخابات دوره‌ی دهم ریاست جمهوری را مهم ارزیابی کرد. وی نقش زنان در طرح مطالبات خود، بدون حمایت از یک کاندیدا را بسیار با اهمیت خواند. از سوی دیگر شرکت پُررنگ همسران نامزدهای اصلاح‌طلب، به ویژه زهرا رهنورد، همسر میرحسین موسوی، در این عرصه را پدیده‌ی تازه‌ای دانست.
وی گفت: «به واقع می‌توان مدعی شد که حرکت اجتماعی پیش از انتخابات و همچنین جنبش اعتراضی پس از انتخابات ایران تحت تاثیر نفوذ و حضور زنان بوده است.»
مهدی محسنی به شرکت فعال زنان در حرکت‌های خیابانی پس از انتخابات اشاره کرد و گفت: «نقش زنان تنها در جنبش خیابانی خلاصه نمی‌شود. امروز زنان ایران نه تنها در صف اول مبارزات خیابانی قرار دارند بلکه در امر سازماندهی، تبلیغ و آگاهی‌رسانی این جنبش حضور چشمگیری دارند. و البته می‌توان مدعی بود این اتفاق به مدد یک جنبش فمینسیتی ده ساله میسر شده‌است. جنبشی که مطالبات مشخص خود را دارد و برای این مطالبات هزینه‌های بسیاری را پرداخته‌است. »
وی بخش بزرگی از جنبش سبز را شکل یافته از خرده‌جنبش‌هایی دانست که پیش از آن در جامعه نضج گرفته بودند. از جمله جنبش زنان که به اعتقاد وی «از قدرت و نفوذ و سازماندهی مناسبی نیز بهره می‌برد.»
مهدی محسنی سپس به بررسی جنبش سبز مردم ایران پرداخت. او گفت: «باید مراقب بود که در تعریف جنبش زنان و اهداف آن به طور خاص و جنبش سبز به طور عام دچار اشتباه نشد. هیچ کس حق ندارد در این جنبش پُردامنه خواست خود را به جای خواست اکثریت قالب کند... [این جنبش] جز در سایه‌ی حضور همه‌ی گروه‌ها بر اساس حداقل‌های قابل قبول اکثریت این جنبش در مقابل جریان پُرقدرت مستقر سیاسی، توان پیروزی و موفقیت ندارد.»
این روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب برداشتی را که بدترین حقارت‌های جنسی و جنسیتی سی سال گذشته از سوی حاکمان را عامل حضور گسترده‌ی زنان در جنبش می‌داند، درست خواند و در ادامه گفت: «راه حل این مشکل جدا نمودن راه از جنبش سبز و بالا بردن پلاکاردها و تابلوهای خاص زنان نیست. گرچه می‌توان در همه‌ی لحظات این جنبش بر این خواسته‌ها و نقش زنان تاکید کرد.»
در ادامه‌ی همین بحث مهدی محسنی، مقایسه‌ی جنبش کنونی با انقلاب بهمن را درست ندانست و گفت: «مقایسه‌ی جنبش کنونی با انقلاب سی سال پیش اشتباه است. برخی از مبتلا شدن این حرکت به سرنوشت انقلاب می ترسند و واهمه دارند این حرکت همچون انقلاب "دزدیده" و یا به "انحراف" کشیده شود. انقلاب ۱۳۵۷ دزدیده و یا منحرف نشد بلکه به دست صاحبان‌اش به آن جا رفت که می‌خواستند... آن‌چه که انقلاب ۵۷ به بار آورد به واقع خواست اکثریت بود. اکثریتی که دنیا و آخرت خود را در دکان مذهب و روحانیت جست‌وجو می‌کرد. این جنبش اما تا زمانی در مسیر خود گام برمی‌دارد که خواست‌های‌اش و تابلوهای‌اش با خواست اکثریت همراه باشد. اما باید دید آیا این بار نیز این اکثریت تعریف درست و روشنی از شعارهایی که مطرح می کند دارد؟»
وی در بخش پایانی سخنان خود به طرح یک پرسش پرداخت و گفت: «اگر در شرایط فعلی مدعی هستیم که نباید تابلوهای خواسته‌های خرده جنبش‌ها را بالا برد، پس چگونه می‌توان خواسته‌های خود را نمایندگی کرد طوری که به یک‌رنگی این حرکت آسیبی نرسد؟... پاسخ به این سوال این است: "آگاهی"! در پرتو آگاهی است که شناخت ایجاد می‌شود و انسان بر حق و حقوق خود واقف می‌گردد. پس باید آن کرد که چند دهه است جنبش فمینیستی زنان ایران با قوت و ضعف انجام می‌دهد.»
مهدی محسنی به مقوله‌ی «زنان علیه زنان» اشاره کرد و گفت برخی از قوانین ضد زن را زنان «اصول‌گرا» به مجلس برده‌اند و معتقد بود عدم آگاهی زنان جامعه از حقوق خود نیز عامل بازدارنده‌ای در راه دستیابی به این خواسته‌هاست.
پس از سخنان مهدی محسنی نوبت به رویا کاشفی رسید.
خواسته‌های زنان در طول صد سال گذشته تغییر محسوسی نکرده‌است
خانم رویا کاشفی، فارغ‌التحصیل روان‌شناسی طراحی و تبلیغات، از سال ۱۹۹۱ به تحصیل در حوزه‌ی حقوق بشر بین‌المللی و بررسی تطبیقی آن با قوانین اسلامی ایران مشغول است. ایشان دو کتاب به زبان انگلیسی نگاشته‌اند؛ یکی با عنوان «خشونت فقط جسمی نیست» قرار است ۲۵ نوامبر در روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان منتشر شود و دیگری مقایسه‌ای است تطبیقی میان حقوق بشر بین‌المللی و حقوق بشر اسلامی و قوانین آن در ایران. از وی تا کنون مقالات و تحقیقات متعددی در زمینه حقوق بشر منتشر شده‌است. رویا کاشفی مسئول کمیته حقوق بشر انجمن پژوهشگران ایران، از سال ۲۰۰۰ میلادی به عنوان متخصص حقوق جزایی اسلامی و حقوق بشر در مراحل مهاجرت در اروپا، استرالیا و کانادا مشغول به کار است.
خانم کاشفی در رابطه با جنبش زنان و جنبش سبز، ابتدا به برداشت خود از «جنبش اجتماعی» پرداخت. وی گفت: «آغاز یک جنبش اجتماعی می‌تواند عکس‌العملی ناگهانی نسبت به یک پدیده‌ی اجتماعی باشد اما برای ادامه‌ی آن و ایجاد تغییرات موثر، چنین جنبشی نیازمند سازماندهی است. هر تعریفی از جنبش اجتماعی داشته‌باشیم، جنبش اجتماعی سه مشخصه‌ی اساسی برای تاثیرگذاری دارد: نخست انگیزه و عامل جمعی یا نیاز و مناسبت جنبش؛ دوم سازماندهی گروه عظیم انسانی و سوم هدف مشترک.
رویا کاشفی آنگاه به تعریف جنبش سبز پرداخت. وی گفت: «اگر به جنبش سبز نگاه کنیم می‌بینیم این جنبش در روند خود تغییر کرده‌است. این جنبش از مراحل اولیه‌ی خود یعنی دفاع از این یا آن کاندیدا یا ابطال انتخابات گذر کرده و وارد مرحله‌ی تازه‌ای شده‌است. حتی نامزدهای معترض نیز معترف‌اند که این جنبش را رهبری نمی‌کنند و خود جزئی از آن هستند... اکنون دیگر سی سال فشار مداوم از سوی حکومت بر مردم در عرصه‌های مختلف، زیر سئوال رفته‌است... نارضایتی اکثریت مردم از حکومتی غیردمکراتیک است، حکومتی که هیچ مسئولیتی در قبال رای مردم ندارد. به همین خاطر من آن را جنبش اعتراضی‌ای می‌بینم که برای دمکراسی مبارزه می‌کند.»
این فعال حقوق بشر جنبش مردم ایران را مجموعه‌ای از جنبش‌ها با خواسته‌های مشخص دانست که جنبش زنان یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین آن‌ها به شمار می‌رود.
رویا کاشفی در این قسمت از سخنان خود تاریخچه‌ی کوتاهی از جنبش زنان ایران به دست داد و این جنبش را در نبرد صد ساله‌ی ایران برای دمکراسی پیشقراول دانست.
وی با مقایسه‌ی جنبه‌های مختلف زندگی زن ایرانی در صد سال گذشته و امروز، نشان داد که تا چه حد طرح مسائل زنان در ایران به رشد و توسعه‌ی اجتماعی وابسته است. او همچنین معتقد بود که این مقایسه نشان می‌دهد اهدافی را که زنان صد سال پیش برای دستیابی به‌آن‌ها مبارزه کرده‌اند اساسا تغییر محسوسی نکرده‌اند.
او از چهره‌هایی چون روشنک نوع‌دوست، منصوره افشار، صدیقه دولت‌آبادی، فرخ‌رو پارسا و سناتور مهرانگیز منوچهریان، نخستین زن ایرانی که جایزه‌ی حقوق بشر سازمان ملل را در سال ۱۹۶۸ میلادی دریافت کرد و اولین قانون خانواده را تدوین نمود؛ به عنوان فعالان حقوق زنان پیش از انقلاب یاد کرد. او فعالیت چنین زنانی را در تقابل با اندیشه‌های سنتی دانست.
رویا کاشفی سپس به انقلاب ایران و تغییر کیفی‌ای که بر موقعیت زن ایرانی گذاشت، پرداخت. به اعتقاد وی انقلاب با دخالت‌دادن قوانین اسلامی، ضربه‌ای بر روند تحول وضعیت زنان در جامعه‌ی ایران وارد نمود و آن را به عقب بازگرداند. جنبش زنان خود را با قوانین جدیدی که تدوین می‌شدند روبرو دید و بر این اساس می‌بایست موقعیت جدید خود را تعریف کند.
وی سپس چگونگی شکل‌گیری جنبش گسترده‌ی زنان پس از انقلاب را تشریح کرد و نقطه‌ی عطف آن را تجمع زنان در ۲۲ خرداد ۱۳۸۵ دانست که در میدان هفت تیر تهران برگزار شد و بیش از ۶۰ نفر بازداشت شدند. حضور مردان برابری‌طلب در این تجمع و بازداشت برخی از آن‌ها، نشان از آن داشت که تحولات جدیدی در برداشت مردان جامعه نسبت به حقوق زنان در حال شکل‌گیری است.
با پاگرفتن «کمپین یک میلیون امضا» از سوی زنان این جنبش وارد مرحله‌ی نوینی شد و از آن پس دستگیری زنان توسط نیروهای حکومتی به پدیده‌ای مکرر و همه روزه تبدیل شد.
رویا کاشفی حضور زنان در کارزار انتخاباتی دهمین دوره‌ی ریاست جمهوری در ایران را نیز یکی از مهم‌ترین تلاش‌های زنان ایرانی برای دستیابی به حقوق خود خواند. وی گفت: «تشکلی به‌وجود آمد با عنوان "هم‌گرایی زنان"، بدون آن که بحث در باره‌ی شرکت یا عدم شرکت در انتخابات باشد. زنان به دنبال آن بودند تا از فضای به‌وجود آمده استفاده کرده و مطالبات خود را مطرح کنند. این مطالبات یکی پیوستن به کنوانسیون بین‌المللی رفع تبعیض از زنان بود که تمام این خواسته‌ها در آن هست و دیگری تغییر چهار ماده از قانون اساسی بود که مشخصا به وضعیت زنان برمی‌گشت. این هم‌گرایی بسیار موفق عمل کرد و سریعا گسترش یافت.»
این فعال حقوق بشر در ادامه‌ی صحبت خود به سوءاستفاده‌های جمهوری اسلامی از حضور مردم در انتخابات و یا فعالیت‌های اجتماعی گسترده‌ی زنان ایران اشاره کرد. وی با توجه‌دادن حاضرین به نشست حقوق بشر سازمان ملل در ژنو و سوءاستفاده‌ی نماینده‌ی حکومت در ارائه‌ی آماری چون بیش‌تر شدن تعداد زنان تحصیل‌کرده در ایران و به حساب خود گذاشتن تلاش‌های مستقل و مدنی زنان ایران را نمونه‌ای از این دست خواند و گفت: «ما که در خارج از کشور هستیم، ما که در این جلسات شرکت می‌کنیم، به نوعی موفق بودیم در طول این چند ماهه در برابر این نوع تحلیل‌ها بایستیم. باید سعی کنیم به این کار ادامه دهیم و اجازه ندهیم اگر دختران ما به دانشگاه می‌روند، اگر در صد بالای دختران ما در دانشگاه موفق هستند، جمهوری اسلامی از این موارد در صحنه بین‌المللی برای گمراهی افکار عمومی استفاده کند و در کشور زنان را سرکوب کند؛ یا مثلا تفکیک جنسی کتاب‌های درسی را از ۹ سالگی تصویب کند. ما باید بتوانیم با استفاده از تکنولوژی، که اکنون در دسترس همه هست، فاصله‌ی بین داخل و خارج از کشور را کم کنیم؛ باید بتوانیم صدای آن‌هایی باشیم که نمی‌توانند ندای خود را به گوش جهان برسانند... جنبش زنان رهبر مشخص ندارد که بگوییم این رهبر در چهارچوب حنبش سبز مطالبات زنان را مطرح می‌کند. در نبود چنین چیزی، ساختار رهبری و سازماندهی‌شده‌ی جنبش زنان موظف است مطالبات خود را مطرح کند و صدای خود را زنده نگاه دارد و این وظیفه‌ی ما هم هست که این‌جا نیز در برابر قوانین تبعیض‌آمیز در ایران با تمام توان بایستیم و مبارزه کنیم.»
با پایان یافتن سخنان رویا کاشفی، در نوبت استراحت، از مهمانان حاضر در سالن با چای و شیرینی پذیرایی شد.
« به مبارزه‌ی خود ادامه دهید، ما از شما حمایت می‌کنیم!»
پس از استراحت، خانم هیلده شایدت، شهردار آخن که همواره از پشتیبانان زنان ایران و جنبش مردم ایران بوده‌اند؛ در سخنان کوتاهی حمایت خود از زنان ایران و تلاش‌های بی‌وقفه‌ی آنان در راه دستیابی به حقوق‌شان را اعلام کرد .
هیلده شایدت، برای چندمین بار در جمع ایرانیان حاضر شد و از زنان و مردم ایران پشتیبانی کرد
او در آغاز سخنان خود با اشاره به وضعیت زنان در آلمان گفت در کشور ما نیز هنوز زنان از حقوق کامل با مردان برخوردار نیستند. وی برای نمونه گفت آن‌ها در عرصه‌ی کاری از دستمزد کم‌تری نسبت به مردان برخوردارند و تنها ده درصد مدیریت در دست زنان است. خانم شایدت زنان ایران را خطاب قرار داد و گفت: «ما باید از شما بیاموزیم، ما تنبل شده‌ایم و باید از حقوق زنان در همه‌ی نقاط جهان دفاع کنیم. من زنان ایرانی را تحسین می‌کنم. من از این که زنان دوشادوش مردان به خیابان‌ها می‌آیند تا مبارزه کنند تحت تاثیر قرارمی‌گیرم. در راه احقاق حقوق زنان، ما به مردانی نیز نیازمندیم که در این راه گام بردارند. به مبارزه‌ی خود ادامه دهید ما نیز از این مبارزه‌ی شما حمایت می‌کنیم!»
دیدار با باربارا لخ‌بیلر و سابینه مایر
پس از سخنان خانم هیلده شایدت گزارشی از سفر هیئتی متشکل از خانم رویا کاشفی و سه نفر از زنان عضو کانون ره‌آورد به بروکسل و ملاقات با خانم‌ها باربارا لُخ‌بیلر، مسئول بخش ایران در پارلمان اروپا، و سابینه مایر، از کمیسیون زنان پارلمان اروپا، خوانده شد. ارائه‌ی این گزارش با پخش تصاویری از این دیدار همراه بود.
ملاقات فوق که روز جمعه ۲۶ فوریه، روز قبل از مراسم روز زن صورت گرفت، به منظور بررسی وضعیت زنان در ایران انجام یافت.
در آغاز خانم رویا کاشفی با یاد زنان در بند و با تاکید بر بیانیه‌ی اعتراضی بیش از ۲۲۰۰ نفر به لایحه‌ی خانواده در ایران، از خانم لخ‌بیلر خواست که دفتر او نیز از این اعتراض حمایت کند.
خانم کاشفی با طرح حضور خود در ژنو و مسائل مطروحه در کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد و همچنین ابراز ناراحتی از برخورد هیئت نمایندگی ایران با این مسائل؛ به طرح بی‌عدالتی و برخورد نابرابر با زنان در ایران پرداخت. در ادامه او از «لایحه‌ی حمایت از خانواده» در ایران و از ناهنجاری‌های این لایحه سخن گفت.
خانم لخ‌بیلر به منظور روشن‌تر شدن مفاد این لایحه برای اعضای بخش ایران در پارلمان اروپا، پیشنهاد کرد که در ماه‌های آینده خانم کاشفی نتایج تحقیقات خود را طی یک سخنرانی به اطلاع این هیئت برساند.
خانم سابینه مایر، نیز که با مسائل زنان در خاورمیانه از نزدیک آشناست، در سخنان کوتاه خود زنان ایران را یکی از پیشرفته‌ترین زنان در عرصه‌ی جهانی خواند و معتقد بود تلاش آگاهانه‌ی زنان ایران در خاورمیانه بی‌بدیل است.
در پایان این دیدار، تحریم‌های سیاسی یا اقتصادی ایران مورد گفت‌وگو قرار گرفت. خانم لخ‌بیلر بر این نظر بود که تحریم‌های اقتصادی یا سیاسی نتیجه‌ای جز منزوی‌کردن ایران و مسدود نمودن راه مذاکره و گفت‌وگو با ایران دربر ندارد.
رادیو زمانه از این دیدار گزارشی منتشر کرد و با یکی از اعضای کانون که در این ملاقات شرکت داشت، به گفت‌وگو نشست. این گزارش و گفت‌وگو را در لینک زیر می‌بینید:
zamaaneh.com
پس از این گزارش، بخش هنری برنامه آغاز شد.
اجرای ترانه‌های محلی ایران توسط شقایق کمالی
در این قسمت خانم شقایق کمالی، خواننده‌ی سوپرانو، ابتدا از فرهنگ‌های گوناگون در ایران صحبت کرد و سپس ترانه‌هایی از ملیت‌های مختلف ساکن ایران را با توضیحاتی در مورد هر ترانه، اجرا نمود. هم‌نوازان وی خانم آنوشا گلستانه؛ پیانو و آقای اولریش پترمن، نوازنده‌ی کلارینت و فلوت بودند.
ترانه‌های انتخاب‌شده، همه از ساخته‌ها و یا تنظیم‌های سیاوش بیضایی بودند. ترانه‌های محلی گیلانی، آذری، کُردی و فارسی به همراه آهنگ‌های خاطره‌انگیزی چون «مهتاب» (از ترانه‌های زنده‌یاد ویگن) و «سر اومد زمستون»، با هم‌صدایی شرکت‌کنندگان مراسم اجرا شد.
در پایان خانم شقایق کمالی دو سرود «وطنم وطنم» و «آزادی» را در رابطه با شرایط کنونی ایران خواند.
پایان‌بخش مراسم روز جهانی زن، پرسش و پاسخ کوتاهی با سخنرانان برنامه بود.
|