اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۲۱ ارديبهشت ۱٣٨۵ -  ۱۱ می ۲۰۰۶

دکتر "حسن روحانی" رییس سابق هیات مذاکره‌کننده ایرانی درباره مساله هسته‌ای با غرب، در مقاله‌ای که برای چاپ در نشریه آمریکایی "تایم" ارسال کرده، چند راه حل برای برون رفت از بن‌بست جاری در خصوص برنامه هسته‌ای صلح آمیز ایران ارائه داده است.
مقاله دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی و رییس فعلی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام که خبر آن در پایگاه اینترنتی مجله تایم منتشر شده، مورد توجه تحلیلگران غربی، بویژه آمریکایی قرار گرفته است.
حسن روحانی در مقاله خود، از تمامی طرف‌های این معادله خواسته تا"جسارت کنارگذاشتن احساسات" را داشته و از "آلوده کردن فضا با مشکلات تاریخ روابط دور و نزدیک ایران و آمریکا"، پرهیز کنند.
مشروح این مقاله باعنوان "پرونده هسته‌ای ایران:راه خروج"، که چهارشنبه شب از سوی مرکز تحقیقات استراتژیک تشخیص مصلح نظام در اختیار ایرنا قرار گرفت، به شرح زیر است:
یک ایران با تسلیحات هسته‌ای ضمن بی‌ثبات کردن منطقه و آغاز مسابقه تسلیحاتی، نه تنها منابع کمیاب منطقه را به هدر می‌دهد، بلکه با توجه به قدرت نظامی آمریکا و سیاست آن نسبت به اسراییل سودی برای امنیت ایران نخواهد داشت. علاوه بر موارد فوق دلایل اسلامی و ایدئولوژیکی و توسعه‌ای هم وجود دارد که ایران به عنوان یک کشور اسلامی در حال توسعه، نباید در صدد تولید و یا استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی باشد.
سه سال بازرسی گسترده آژانس از تاسیسات هسته‌ای و غیرهسته‌ای ایران، دکتر البرادعی را به این نتیجه رساند که تاکنون نشانه‌ای از هیچ انحرافی در مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران به سوی ساخت سلاح هسته‌ای وجود ندارد.
در عین حال البرادعی خاطرنشان کرده است آژانس نمی‌تواند کاملا صلح آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تایید کند. اما واقعیت امر این است تعداد کمی از کشورهایی که برنامه هسته‌ای دارند چنین تاییدی را از آژانس دریافت کرده‌اند.
ارائه این گواهی از سوی آژانس بطور طبیعی زمان‌بر بوده و نیازمند کار فراوان است. ایران آمادگی و اراده سیاسی لازم برای صرف وقت و کوشش لازم جهت دریافت چنین تاییدی از آژانس را دارد. آژانس نیز آماده است بازرسی‌های خود را از فعالیت‌های هسته‌ای ایران ادامه دهد.
دولت‌های دیگر نیز باید آمادگی چنین انتظاری را در خود به وجود آورند.
بنا بر این علت عجله برای متشنج نمودن شرایط و به‌وجود آوردن بحران چیست؟ آیا این گونه نیست که افراطیون در همه جا تامین منافع هر چند گذرا و کوته‌بینانه خود را در شرایط متشنج و بحرانی می‌بینند؟
اگر این شرایط با آرامش و عقلانیت کنترل نشود و اشتباه محاسبات همچنان ادامه یابد این امر به سادگی به بحرانی تبدیل خواهد شد که آثار مخربی بر مقررات بین‌المللی (‪"( NPT ان.پی.تی"، و منافع اقتصادی و امنیتی طرف‌های درگیر در منطقه و سراسر جهان خواهد داشت.
وقت آن رسیده است که به جای تهدید و جنگ طلبی با تامل بیشتر در مورد آینده این مسیر بیندیشیم.
ایران به داشتن بمب متهم نیست. نشانه‌هایی هم مبنی بر پیگیری آن وجود ندارد. حتی افراطیون و جنگ طلبان آمریکایی و اسراییلی که مدعی‌اند ایران دارای برنامه‌ای برای ساخت سلاح هسته‌ای است، اذعان دارند که این کشور حداقل ‪ ۷ تا ‪ ۱۰ سال تا ساخت بمب فاصله دارد.
مقامات آمریکایی اغلب تکرار می‌کنند که ایران بیست سال برنامه هسته‌ای مخفی داشته است، اما طبق نظر آژانس ایران قصوری بجز عدم اعلام به موقع برخی آزمایشات و دریافت بعضی مواد و تجهیزات را نداشته است.
چنین قصوری بین اعضای ‪" N.P.T ان.پی.تی" چندان غیر معمول نیست و به همین دلیل در قراردادهای پادمانی اقدامات جبرانی برای این قبیل قصورها پیش بینی شده است که ایران نیز همه آنها را انجام داده است.
علاوه بر این برکسی پوشیده نیست که ما در اواخر دهه ‪ ۸۰ و در دهه ‪ ۹۰ میلادی به دنبال خرید تکنولوژی غنی‌سازی در بازارهای اروپا، روسیه و آسیا بوده‌ایم.
بنابراین "برنامه مخفی هسته‌ای ایران" صرفا یک جنجال است. القای حالت اضطرار در پرونده هسته‌ای ایران با اهداف سیاسی و مغرضانه صورت می‌گیرد.
جهان نباید اجازه دهد که این منطقه بر مبنای ادعاهای دروغ به یک درگیری دیگر کشانده شود.
ایران با توجه به پیشینه تاریخی و سیاست‌های بلند مدت اقتصادی خود مصمم است تا سوخت هسته‌ای را خود تولید نماید. آمریکا و بعضی از کشورهای اروپایی می‌گویند نمی‌توانند به نیت ایران اعتماد کنند و نمی‌توانند قول تهران را برای پایبندی به تعهداتش - زمانی که قابلیت غنی‌سازی را پیدا کرد - بپذیرند، ولی تهران باید به وعده ما برای تحویل سوخت به ایران، اعتماد نماید.
این منطق که: "من به تو اعتماد نمی‌کنم، هر چند کاری که تو می‌کنی قانونی است و حتی قانونی ماندن آن قابل تایید می‌باشد. ولی تو باید به من اعتماد کنی وقتی که به تو وعده‌ای می‌دهم، هر چند برای انجام آن کار تعهدی ندارم و ضمانت اجرایی هم وجود ندارد"، سخنی غیر منطقی و خودخواهانه است.
آنها علاوه بر بیان سخنان غیر منطقی خود، ایران را به تحریم‌های احتمالی و حتی کاربرد زور تهدید می‌کنند، در صورتی که همه باید به دنبال راه حلی صلح آمیز و منصفانه باشیم.
یافتن راه حل مناسب از طریق مذاکره، هنوز قابل دستیابی است. اگر ما می‌خواهیم رژیم عدم اشاعه را تقویت کرده و از بروز یک درگیری غیر عاقلانه و غیر ضروری اجتناب کنیم باید چنین راه حلی را بیابیم. برای نیل به این هدف ما باید جسارت کنار گذاشتن احساسات را داشته باشیم و از آلوده نمودن فضا با مشکلات تاریخ روابط دور و نزدیک ایران و آمریکا پرهیز نماییم روشن است که راه حل تحمیلی توسط شورای امنیت، متضمن اطمینانی که آمریکا به دنبال آن است نخواهد بود.
به نظر اینجانب راه حل از طریق مذاکره، در چارچوب اقدامات ذیل قابل حصول است به شرط آنکه مذاکرات با حسن نیت طرف‌های مذاکره و با خلاقیت و ابتکار عمل همراه باشد.
- ایران در کنار سایر کشورهایی که برنامه تولید سوخت دارند اعلام آمادگی کند تا مشارکت فعالی در جهت تقویت رژیم عدم اشاعه و ایجاد اعتماد بیشتر بنماید.
- ایران تصویب پروتکل الحاقی را مورد بررسی قرار دهد.
- ایران شبهه خروج احتمالی از معاهده عدم اشاعه را برطرف نماید.
- ایران آمادگی خود را برای مذاکره در زمینه توسعه و زمان‌بندی غنی‌سازی صنعتی اعلام نماید.
- ایران سقف غنی‌سازی در حد نیاز برای نیروگاه و قابل راستی آزمایی برای آژانس را بپذیرد.
- ایران در دوران مذاکره برای توسعه و زمان‌بندی غنی‌سازی در سطح صنعتی، سقفی برای تولید ‪" VF۶ یو.اف.‪ " ۶ بپذیرد.
- ایران و آژانس در مورد جزئیات مربوط به حضور مستمر بازرسان در ایران به منظور راستی آزمایی برای عدم انحراف برنامه هسته‌ای ایران به توافق برسند.
و ایران با اعلام آمادگی جهت مشارکت با دیگر کشورها در چارچوب یک کنسرسیوم اطمینان بیشتری نسبت به صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود به وجود آورد.
ایران در پی نقض تصمیمات شورای امنیت نیست. راه برون رفت، تصمیم شورای امنیت به واگذار نمودن موضوع هسته‌ای ایران به آژانس برای ارائه فرمولی مناسب در چارچوب پیشنهادات فوق می‌باشد.
ایران آماده است با آژانس و کشورهای علاقمند نسبت به اعتمادسازی به برنامه چرخه سوخت خود همکاری نماید ولی نباید از این کشور انتظار داشت که تسلیم زورگویی و استانداردهای دوگانه آمریکا در مورد عدم اشاعه گردد.