لبنان گوشت دم توپ


اردشیر زارعی قنواتی


• به دلیل وضعیت پیچیده و بسیار حساس لبنان و تاثیر متقابل آن بر وضعیت ملتهب منطقه یی، شورای امنیت سازمان ملل متحد و کشورهای منطقه جهت حفظ ثبات در این کشور و هم چنین آرامش در منطقه پیرامونی، می بایست با درک وضعیت موجود و جستن راهکارهای عادلانه برای جلوگیری از تجاوزات و درگیری های آتی در مرزهای لبنان، مسئولانه تر از پیش عمل کنند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۲۱ مرداد ۱٣٨۹ -  ۱۲ اوت ۲۰۱۰


 درگیری مرزی بین ارتش لبنان و نظامیان اسرائیلی در روز سه شنبه ٣ اوت ۲۰۱۰ که به کشته شدن ٣ نظامی و یک خبرنگار لبنانی و هم چنین یک افسر اسرائیلی منجر شد بار دیگر آرامش شکننده در این منطقه را بر هم زد. بنا به اخبار منابع مستقل به دلیل ورود غیرقانونی نظامیان اسرائیلی به خاک لبنان جهت نصب دوربین های تجسسی در ورای مرزهای بین دو کشور و نادیده گرفتن شلیک های هشداردهنده توسط سربازان لبنانی و شلیک متقابل گلوله تانک از طرف مقابل به شهرک "مسکافعام" این درگیری پرتلفات رخ داده است. از مدت ها قبل ناظرین مستقل و تحلیلگران سیاسی نسبت به وضعیت حساس و شرایط بغرنج سرزمین زیتون هشدار داده و از این کشور به عنوان عرصه منازعات جدید منطقه یی اظهار نگرانی کرده بودند. این درگیری مرزی هر چند که فعلا به ظاهر مهار شده است ولی زنگ خطری می باشد که نشان می دهد لبنان می تواند به واسطه ی گسست های ملی و نفوذ قدرت های پیرامونی در کنار سیاست های میلیتاریستی تل آویو، به کانون مناقشات آتی در منطقه تبدیل شود. در وضعیتی که این کشور هم اکنون به جهت گمانه زنی در خصوص اعلام نتیجه تحقیقات دادگاه بین المللی مربوط به ترور "رفیق حریری" در سال ۲۰۰۵ قادر است که آبستن حوادث پیش بینی نشده یی باشد، این ماجراجویی از سوی دولت "بنیامین نتانیاهو" بر وخامت اوضاع به شدت خواهد افزود. با توجه به برخورد مستقیم ارتش اسرائیل با نیروهای ارتش لبنان که همواره به عنوان تنها نقطه وحدت ملی در این کشور و بین جناح های رقیب درونی به حساب آمده است، این بار طرف مخاصمه تل آویو نه جنبش حزبه الله که نقطه اتکای موجودیت و هویت ملی لبنان خواهد بود. به همین دلیل بلافاصله بعد از این درگیری نشست مشترک بین "میشل سلیمان" رئیس جمهوری، "سعد حریری" نخست وزیر از جناح ۱۴ مارس و "نبیه بری" رئیس پارلمان از جناح ٨ مارس انجام شد و از شورای امنیت سازمان ملل متحد برای رسیدگی به موضوع دعوت گردید. رهبران تل آویو نیز به جهت حساسیت موضوع و اینکه تبعات منفی این درگیری در مقطع کنونی که اسرائیل به واسطه حمله کماندوهای این رژیم به کاروان کمک های امدادی به غزه به شدت تحت فشار افکارعمومی و مجامع بین المللی قرار دارد، در دنباله توجیهات وزارت دفاع در مورد مشروع بودن اقدام نظامیان خود، در شرایط حاضر شکایت به شورای امنیت را بهترین چاره جهت رفع مسئولیت حادثه از خویش تلقی کرده اند. درگیری اخیر در نقطه صفر مرزی بین ارتش لبنان و اسرائیل به لحاظ وضعیت کنونی منطقه می تواند حاصل اهداف پنهان و تاثیر درونی – بیرونی این رخداد بر حوزه ملی و منطقه یی نیروهای رقیب برای هماوردی های آتی به حساب آید.                                                                                             
۱ – موقعیت منطقه یی : مرزهای مشترک لبنان با اسرائیل به جهت سابقه تاریخی بحران و برخوردهای نظامی بین دو کشور همواره در حالت جنگی و پر تنش قرار داشته است. بعد از جنگ ۱۹۶۷ میلادی بین کشور اسرائیل و کشورهای متحد عربی که به اشغال سرزمین های فلسطینی، صحرای سینا در مصر، مناطقی از اردن در جوار کرانه باختری، بلندی های جولان در سوریه و بیروت پایتخت و مناطقی از جنوب لبنان منجر گردید، فشارهای بین المللی و جنبش مقاومت در لبنان موفق به تحمیل عقب نشینی بر ارتش اسرائیل شد. صحرای سینا و مناطق اشغالی اردن به واسطه صلح بین این دو کشور با رژیم اسرائیل بعد از سال ها به موطن اصلی ملحق شدند و بلندی های جولان هنوز کانون اختلافات بین دمشق – تل آویو می باشد در حالی که لبنان به عنوان بزرگترین قربانی منطقه یی این منازعات همواره در کشاکش جنگ های داخلی و جنگ با دشمن خارجی بوده است. وضعیت سیاسی – امنیتی شکننده لبنان و نفوذ قدرت های منطقه یی در معادلات سیاسی این کشور در کنار تنش تاریخی با اسرائیل و هم چنین موقعیت وکالتی نیروهای درونی در چینش مبتنی بر جنگ سرد منطقه یی قدرت های رقیب، تا به امروز این کشور را به جبهه مقدم منازعات تبدیل کرده است.                                                
۲ – موقعیت اسرائیل : موجودیت اسرائیل از همان ابتدای شکل گیری، نظمی مبتنی بر جنگ و تنش با کشورهای همسایه بوده و لبنان پس از کرانه باختری و نوار غزه در درون سرزمین های فلسطینی، بزرگترین چالش سیاست خارجی دولت های حاکم در تل آویو محسوب شده است. با توجه به جایگاه و موقعیت لبنان در استراتژی منطقه یی اسرائیل و رابطه ی تنگاتنگ قدرت های متنوع بیرونی رقیب با جناح های درونی این کشور، رهبران تل آویو همواره نگاه ویژه و دال بر "منطقه دشمن" را نسبت به سرزمین زیتون داشته اند. این استراتژی و تفکر در طی چند دهه اخیر موجب هجوم های نظامی به خاک لبنان توسط اسرائیل گردیده و حتی با حضور نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد در منطقه نیز مرتب درگیری های گسترده و محدود بین دو کشور به وقوع پیوسته است. بسیاری از تحلیلگران سیاسی اعتقاد دارند که به لحاظ تنش فزاینده ی بین ایران و اسرائیل و نفوذ گسترده ی تهران در جنوب لبنان، در صورت رویارویی احتمالی بین این دو کشور، اولین خاکریزی که تل آویو به آن هجوم می آورد لبنان و حداقل جنوب این کشور خواهد بود.                                                                              
٣ – موقعیت لبنان : این کشور در شرایط ثبات، سرزمین تسامع و تساهل قومی – مذهبی است و در شرایط گسست و شکاف ملی، سرزمین تناقض و تنش های پایان ناپذیر، که به همین دلیل حفظ ثبات لبنان به نفع تمام نیروهای صلح طلب داخلی و خارجی است و در مقابل بی ثباتی در گسست ملی این کشور همواره مدنظر جنگ طلبان و ماجراجویان سیاسی بوده است. هر تحرک درونی و بیرونی که در جهت تعمیق بی ثباتی در لبنان به کار گرفته شود هم اینکه در راستای متلاشی کردن وحدت ملی این کشور عمل کرده و هم اینکه در خدمت اهداف جنگ طلبانه دشمنان لبنان خواهد بود. به دلیل وضعیت پیچیده و بسیار حساس لبنان و تاثیر متقابل آن بر وضعیت ملتهب منطقه یی، شورای امنیت سازمان ملل متحد و کشورهای منطقه جهت حفظ ثبات در این کشور و هم چنین آرامش در منطقه پیرامونی، می بایست با درک وضعیت موجود و جستن راهکارهای عادلانه برای جلوگیری از تجاوزات و درگیری های آتی در مرزهای لبنان، مسئولانه تر از پیش عمل کنند.