• اکثریت مردم فکر می‌کردند می‌توانند فضای باز سیاسی را در دوره‌ خاتمی شاهد باشند. اما هشت سال گذشته نشان داد ساختار در مقابل اصلاحات ایستادگی می‌کند و از طرفی افرادی که متعلق به اردوی اصلاح‌طلبان هستند کارنامه خوبی نداشتند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲ خرداد ۱٣٨۵ -  ۲٣ می ۲۰۰۶

«تفاوت‌های زیادی در دولت خاتمی و احمدی‌نژاد در نگاه به دانشجو وجود دارد و این نگاه از وزیر تا معاونان متفاوت بود. علیرغم اینکه مشکلات زیادی در این هشت سال برای دانشجویان وجود داشت، اما در کمتر از یک سالی که از دوره‌ احمدی‌نژاد گذشته محدودیت دانشجویان شاید با کل هشت سال خاتمی برابر باشد. اکنون وضعیت به گونه‌ای‌ است که با اصل تشکل انجمن‌های اسلامی مخالفت و مقابله می‌شود و مصادیق متعددی از عدم همکاری دانشگاه تا تعطیلی انجمن‌ها‌ی اسلامی وجود دارد و به نظر می‌رسد الان در موقعیتی هستیم که وضع مطلوبی نداریم و امیدهای ایجاد شده در اصلاحات به یاس تبدیل شده است.»
عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت (طیف علامه)، در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خـبـرگـزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اظهار داشت: «در دوم خـرداد ۷۶ به عنوان یک فعال دانشجویی شاهد شور و شوق مردم به اصلاح وضع موجود بودم، بخصوص نوع عملکرد و نگرش قشر دانشگاهی به حضور خاتمی بسیار امیدوارانه و با انگیزه بود. گر چه این امید با یأسی هم همراه بود و تصور می‌کردیم شعارهای خاتمی تنها در محدوده دانشگاهیان برد دارد.»
سعید حبیبی با بیان اینکه حتی تا مدتی قبل از انتخابات تصور پیروزی خاتمی را نمی‌کردیم، گفت: «در اولین برنامه خاتمی در دانشگاه شریف به عنوان مجری مراسم از خاتمی پرسیدم که شما که می‌دانید پیروز نمی‌شوید چرا در انتخابات شرکت می‌کنید؟ او هم پاسخ داد که معلوم هم نیست که رای نیاوریم. ما هم امیدی به رای آوردن او نداشتیم اما بعدها آرایش سیاسی تغییر کرد و با شنیدن خبر پیروزی خاتمی در انتخابات بسیار امیدوار شدیم.»
این فعال دانشجویی ادامه داد: «با وجود اینکه خاتمی ادعا می‌کرد روش علمی و خوبی برای تعیین وزرا دارد، در اولین قدم و پس از انتخاب کابینه ما را دچار سرخوردگی کرد، اما گفتیم که شاید این نوع انتخاب بنا به فشارها بوده است. نمونه آن در آموزش و پرورش بود و این سوال مطرح بود که چرا نجفی نباید در این وزارتخانه بماند و مظفر برای این وزارتخانه انتخاب شده است؟ یا چرا دری نجف‌آبادی برای وزارت اطلاعات انتخاب شده است؟ این‌گونه مسائل این نوید را می‌داد که تغییر چندانی رخ نمی‌دهد. در هر حال نوع نگاه خاتمی به قدرت باعث شد نتواند خیلی به سمت شعارهای خود از قبیل آزادی، عدالت و کرامت انسانی برود.»
این عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت (طیف علامه) ابراز عقیده کرد: «برای ما عقب‌نشینی دولت بسیار ملموس بود. خاتمی در واکنش به زندان افتادن گنجی و کدیور تنها اظهار ناراحتی کرد و امید داشت آنها با رافت اسلامی آزاد شوند. در قتل‌های زنجیره‌ای هم گفت چشم‌ فتنه را در می‌آورم در حالی که بعد از هشت سال مسببان اصلی این ماجرا هنوز مجازات نشده‌اند. در حادثه کوی دانشگاه هم که فاجعه‌ای برای جنبش دانشجویی بود برای ما قابل قبول نبود که برخورد خاتمی اینقدر توام با مسامحه باشد. در تعطیلی مطبوعات هم با وجود اینکه یکی از شعارهای خاتمی آزادی مطبوعات بود، اقدام چندانی در این باره نکرد.»
حبیبی اضافه کرد: «مسائلی مانند استیضاح نوری، ترور حجاریان، حکم اعدام آقاجری، کارشکنی برابر مجلس ششم، نوع انتخابات مجلس هفتم، لوایح دوگانه، سیاست خارجی و رابطه با آمریکا، عقب‌نشینی‌های بسیار باعث شد امید مردم به یاس تبدیل شود و تصور شود که امکان ادامه اصلاحات وجود ندارد.»
این عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت (طیف علامه) ادامه داد: «مشکل اساسی که خاتمی باید روی آن کار می‌کرد، مسائل اقتصادی، آموزش عالی و وضعیت سیاسی بود. او همچنین نتوانست آنطور که پشتوانه ۲۲ میلیونی‌اش اقتضا می‌کرد ظاهر شود. این شاید بدین دلیل بود که تیم اصلاح‌طلب خاتمی پشتوانه‌ مردمی نداشت و آنها مردم را برای رای‌گیری می‌خواستند نه مشارکت در ساختار نظام. به نظر می‌رسد خاتمی باید در بزن‌گاه‌هایی از پشتوانه مردم استفاده می‌کرد اما نکرد؛ چراکه تیم ایشان این اعتقاد را نداشت و از این ظرفیت استفاده نشد، مثل بحث رابطه با آمریکا.»
حبیبی خاطرنشان کرد: «یکی از نکات دیگر تاثیرگذار در اصلاحات، این بود که جدیت و ایستادگی از مبارزات سلب شد و به نوعی از ارزش افتاد. اصلاح‌طلبان هم در این دوران از فرصت استفاده نکردند، گرچه شاید ترور حجاریان یکی از نمونه‌های متوقف شدن حرکت آنها بود.»
عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت (طیف علامه) در ادامه گفت: «اگر بخواهیم عملکرد خاتمی را ارزیابی کنیم، همین بس که پس از هشت سال ریاست جمهوری او احمدی‌نژاد بر سر کار آمد.»
حبیبی در ادامه نقش تحکیم وحدت در دوم خرداد را اینطور ارزیابی کرد: «دانشجویان تحکیمی از مهمترین پشتوانه‌ها و حامیان خاتمی بودند و در انتخاب خاتمی تاثیرگذار بودند. آنها در دو حیطه مزیت‌هایی داشتند، یکی اینکه به دلیل فعالیت درون ساختار، امکانات داشتند و دیگر اینکه انگیزه‌هایی داشتند. البته دانشجویان آن دوره، دوران جنگ را دیده بودند و به لحاظ شخصیتی استحکام داشتند که با بسیاری ناسازگاری‌ها می‌ساختند، ایستادگی و مقابله می‌کردند.»
وی افزود: «پارادایم دانشجویان تحکیم بعد از مدتی تغییر کرد و پارادایم اصلاح و تغییر ساختار مد نظر آنها قرار گرفت که طبیعتا باعث تقلیل امکانات شد. اما مشکل اصلی ما این بود که به موازات تقلیل امکانات، انگیزه‌هایمان رشد نکرد. در حالی ‌که اگر در طول دوران تقلیل امکانات تحکیمی‌ها خود ایدئولوژی و پشتوانه‌ تئوریک‌شان را تقویت می‌کردند، شاید انگیزه‌هایی یافت می‌شد. البته جریان‌های دانشجویی مستقل خارج از تحکیم مساله‌شان متفاوت با تحکیم است. از این جهت به نظر می‌رسد مشکلات در تحکیم بوده و مهمترینش این بوده که انگیزه‌ها متناسب با کاهش امکانات افزایش پیدا نکرده و همین تاثیرگذاری ما را در جامعه تحت‌الشعاع قرار داده است.»
عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت (طیف علامه) درباره تغییر مطالبات مردم در ۲خرداد۷۶ و ٣تیر٨۴ گفت: «به نظر می‌رسد مطالبات اقتصادی تفاوت چندانی نکرده است. در دوره‌ خاتمی و هاشمی هم مردم رفاه و اقتصاد مطلوب می‌خواستند چراکه از مطالبات اساسی و زیربنایی است اما در مطالبات سیاسی و اجتماعی یاس حاصل از عملکرد اصلاح‌طلبان غالب شده است.»
حبیبی افزود: «اکثریت مردم فکر می‌کردند می‌توانند فضای باز سیاسی را در دوره‌ خاتمی شاهد باشند. اما هشت سال گذشته نشان داد ساختار در مقابل اصلاحات ایستادگی می‌کند و از طرفی افرادی که متعلق به اردوی اصلاح‌طلبان هستند کارنامه خوبی نداشتند. در هر حال مطالبات اقتصادی در دوم خرداد ۷۶ و سوم تیر ٨۴ تفاوتی نکرده اما مطالبات سیاسی و اجتماعی به دلیل یاس کنار رفتند.»