• بازار بسیاری از کالاهای وارداتی با رشد قیمت ها و یا توقف داد و ستد همراه شده اند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۲۱ مهر ۱٣٨۹ -  ۱٣ اکتبر ۲۰۱۰

رادیو فردا - آرش حسن زاده:
بازار بسیاری از کالاهای وارداتی که به طور مستقیم با قیمت ارز و تحولات بازار چهار راه استانبول در ارتباط است با رشد قیمت ها و یا توقف داد و ستد همراه شده اند.
محمد قبله، معاون کالاهای مصرفی حمایت از مصرف کننده و تولید کننده وزارت بازرگانی ایران، برخی گرانی های اخیر در بازار خرده فروشی های تهران را تایید می کند.
البته او گرانی روغن و شکر را ناشی از افزایش قیمت جهانی این دو کالا اعلام کرده است.
این مقام مسئول در وزارت بازرگانی در عین حال از افزایش قیمت جهانی نهاده هایی همچون علوفه، ذرت ، جو و دیگر نهاده های کشاورزی خبر داده که در آینده می تواند قیمت محصولات کشاورزی مانند گوشت مرغ، تخم مرغ و انواع گوشت قرمز و فراورده های پروتئینی را در پی داشته باشد.
اما گزارش هفتگی بانک مرکزی از قیمت خرده فروشی برخی از اقلام خوراکی و آشامیدنی در سطح شهر تهران، بیانگر افزایش قیمت ها در بازار کالاهای بیشتری است.
مرکز آمار ایران نیز در شهریور ماه از رشد بیش از ۲۰ درصدی اجاره بها در تهران در بهار امسال خبر داده بود. علاوه بر ثبت این افزایش قیمت ها، نرخ برخی از کالاها که قیمت گذاری آنها در دست دولت است، نیز افزایش یافته است.
قیمت بلیط هواپیما برای پروازهای داخلی از نیمه مهرماه رشدی ۳۰ درصدی را تجربه کرده است. البته حمید بهبهانی – وزیر راه و ترابری دولت دهم - این افزایش قیمت ها را این گونه توجیه می کند:
«الان حدود چند سالی است که هیچگونه تغییری در قیمت بلیط های هواپیما پیش نیامده است و همه ی خطوط هوایی بدهکارند. مضافا اینکه هیچگونه نوسازی نتواسته اند انجام بدهند، بالطبع ما نیاز به هواپیمای جدید داریم. اگر همین جور با این هواپیماها برویم تا جایی که دیگر هواپیما قلبش سنگکوب کند و فرود بیاید، کار درستی نیست. و باز دوباره تلفات داریم و این است که حتما نیاز داریم که مقداری شرکت های خطوط هوایی بتوانند خودشان را بازسازی کنند.»
اما دلیل این افزایش، هر چه باشد رشد قیمت بلیط پروازهای داخلی می تواند انتظارات تورمی در جامعه را افزایش دهد.
در همین حال تحولات چند هفته اخیر در بازار ارز که با افزایش کم سابقه قیمت دلار آغاز و با بروز نابسامانی در این بازار ادامه یافته است، آثاری بر دیگر بازارها گذاشته است.
بازار بسیاری از کالاهای وارداتی که به طور مستقیم با قیمت ارز و تحولات بازار چهار راه استانبول در ارتباط است با رشد قیمت ها و یا توقف داد و ستد همراه شده اند.
فعالان بازار گوشی تلفن همراه و لوازم کامپیوتری و فروشندگان لوازم بهداشتی و آرایشی از جمله تاجرانی هستند که ترجیح داده اند قیمت کالاهای خود را با قیمت جدید بازار ارز قیمت گذاری کنند. یا از اساس با احتیاط بیشتر خرید و فروش کنند.
اینها همگی در حالی است که بانک مرکزی روند نرخ تورم در ماه های اخیر را رو به کاهش توصیف می کند. هر چند احمد علوی، استاد اقتصاد دانشگاه استکهلم سوئد با تردید به این آمارها و گزارشهای رسمی روبرو می شود.

احمد علوی: اگر ما واقعیت را قیمت بازار بدانیم، در این صورت می بینیم که مردم با تجربه روزمره شان چنین احساسی را ندارند. همچنین قیمت هایی که از خرده فروشی و کلی فروشی کالاها در بازار عرضه می شود، نشان نمی دهد که قیمت ها کاهش پیدا کرده است.
وقوع چندین پیش فرض لازمه کاهش تورم است. و آن هم این است که نرخ رشد اقتصادی باید افزایش پیدا کند. حال آنکه نرخ رشد اقتصادی امسال به گفته خود مسئولان بانک مرکزی کاهش پیدا کرده است.
دوم اینکه می بایست نقدینگی در اقتصاد کاهش پیدا کند. حال آنکه باز هم به گفته ی خود مسئولان بانک مرکزی نقدینگی امسال نسبت به سال گذشته بسیار افزایش یافته است.
البته عامل سوم و چهارمی نیز وجود دارد، باید کارایی استفاده از منابع اقتصادی نیز افزوده شود. یعنی ما بتوانیم از سرمایه نیروی کار، تکنولوژی بهتری در اقتصاد کشور ایجاد کنیم، که چنین چیزی هم نبوده است. بنابر این اساسا امکان کاهش تورم در ایران منتفی است.»

فریدون خاوند، اقتصاددان و تحلیل گر مسائل اقتصادی ایران مقیم پاریس اما کاهش نرخ تورم در ایران را مورد تایید نهادهایی همچون صندوق بین المللی پول می داند.
وی با این حال معتقد است که نرخ تورم در ایران همچنان بالاست.

فریدون خاوند: صندوق بین المللی پول تایید می کند که نرخ تورم ایران رو به کاهش است. ولی وقتی که به آمار ارائه شده از سوی این صندوق، دقیق تر نگاه می کنیم می بینیم که نرخ تورم ایران در سطحی است به مراتب بالاتر از میانگین نرخ تورم در جهان و همین طور نرخ تورم در منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی.
در میان ۲۰ کشور این منطقه، ایران در سال جاری میلادی، بعد از مصر و سودان بالاترین نرخ تورم را داراست. و در واقع از لحاظ این شاخص، هیجدهمین کشور در میان ۲۰ کشور است.
نکته جالب توجه این است که عراق با وضعیت استثنایی و دشوارش، بر اساس گزارش صندوق بین المللی پول توانسته است نرخ تورم خودش را از ۵۳ درصد در سال ۲۰۰۶ به پنج درصد در سال ۲۰۱۰ تبدیل کند که به مراتب از نرخ تورم ایران کمتر است.»
افزایش قیمت کالاها و خدمات در ایران در آستانه اجرای احتمالی طرح هدفمند کردن یارانه ها که خود برنامه ای مبتنی بر شوک قیمتی است، می تواند آینده نگران کننده ای را برای جامعه ایران رقم بزند.