پس از روسیه، حالا چین و سوریه
جمهوری اسلامی ایران باز هم منزوی‌تر می‌شود


ب. بی نیاز (داریوش)


• آنگونه که از شواهد برمی‌آید ترس بزرگی پیکر بیمار و فرتوت جمهوری اسلامی را فرا گرفته است. زیرا تنها قدرت جهانی حامی ایران یعنی چین به جهان غرب چراغ سبز نشان داده که دیگر حمایت‌اش از ایران صد در صد نخواهد بود ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱۹ آبان ۱٣٨۹ -  ۱۰ نوامبر ۲۰۱۰


در تاریخ ۱۲ نوامبر ۲۰۰۹ مدودف در یک سخنرانی به مسایلی اشاره کرده که بسیار مهم بوده است. در رابطه با همین سخنرانی نوشته بودم: «سخنرانی مدودف، بیان تاکتیک‌ها و استراتژیک لیبرالی کشور روسیه است. این که در آینده مدودف تا چه اندازه موفق خواهد شد، روشن نیست، ولی یک چیز در سیاست نوین روسیه معلوم است، و آن این که سیاست‌های روسیه در آینده در مقابل ایران تغییر خواهد کرد. دولت اسلامی و ضددموکراتیک ایران احتمالاً یکی از پیگیرترین حامیان بین‌المللی خود را از دست خواهد داد. زیرا روسیه در این مسیر به سرمایه، تکنولوژی، دانش و همکاری غرب نیازمند است.» (۱) خوشبختانه مدودف توانست وظیفه‌ی اصلی رئیس جمهور روسیه که تعیین سیاست خارجی است پس از یک مبارزه‌ی سخت و دشوار از چنگ پوتین در آورد. البته این چالش علیه پوتین بدون همکاری و حمایت بی‌وقفه‌ی اروپا از مدودف قابل تصور نیست. به هر حال همان گونه که در نوشتار پیش (۲) اشاره شد، مدودف با پوتین هم در نوع تفکر و هم در عمل متفاوت است و نگرش او به جهان مدرن و اروپایی است و از رسوبات تزاریسم تاریخی روسی بسیار کمتر برخوردار است. مدودف پس از یک کشمکش سخت با پوتین توانست تمام قراردادهای نظامی روسیه را با ایران یک طرفه فسخ کند و به ویژه موشکهای زمین به هوای اس ٣۰۰ را که ایران می‌خواست آنها را برای حفاظت از نیروگاههای اتمی‌اش بکار گیرد، به ایران تحویل ندهد. احمدی‌نژاد اعلام کرد که «روس‌ها ما را فروخته‌اند» (٣) و قرار است از طریق دادگاه‌های بین‌المللی علیه روسیه شکایت کند.
آنگونه که از شواهد برمی‌آید ترس بزرگی پیکر بیمار و فرتوت جمهوری اسلامی را فرا گرفته است. زیرا تنها قدرت جهانی حامی ایران یعنی چین به جهان غرب چراغ سبز نشان داده که دیگر حمایت‌اش از ایران صد در صد نخواهد بود. از سوی دیگر شواهد نشان می‌دهد که علیرغم تأکید و خواهش دولت سوریه مبنی بر این که احمدی نژاد به لبنان سفر نکند، ولی او نه تنها سفر کرد، تازه با چه دنگ و فنگی. مسئله‌ای که شدیداً دولت سوریه را نگران کرده است.

چین: سرانجام چین پس از بیش از شش ماه رضایت داد که گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سازمان ملل متحد درباره‌ی فعالیت‌های هسته‌ای کره شمالی که به ایران، سوریه و میانمار (برمه سابق) مربوط می‌شود، منتشر شود. کشور چین تاکنون توانست از نفوذ و قدرت خود در سازمان ملل متحد بهره جوید و جلوی انتشار این گزارش را بگیرد. این گزارش احتمالاً پیامدهای مستقیم برای ایران نخواهد داشت ولی نشان می‌دهد که چین با وجود داشتن منافع سرشار در ایران به دوستان اروپایی خود به ویژه آلمان و فرانسه نیازمند است و حاضر نیست در هر شرایطی از ایران حمایت کند. این یک زنگ خطر گوشخراش برای ایران است. از سوی دیگر در این گزارش به مناسبات هسته‌ای کره‌ی شمالی و ایران اشاره شده است و این خود تأییدی است بر گزارش رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آقای یوکیا آمانو (Yukiya Amano) که از ناروشنی فعالیت‌های هسته‌ای ایران و عدم همکاری این کشور با آژانس سخن گفته است. و این تأییدیه یعنی افزایش فشار کشورهای اروپایی و آمریکا بر ایران. انتشار این گزارش که به معنی تأیید دولت چین نیز هست، راه چانه‌زنی را شدیداً بر ایران می‌بندد، زیرا ایران می‌داند که اگر کار یک بار دیگر به تصمیم‌گیری بیفتد، چین از آن حمایت نخواهد کرد. کوتاه سخن، این گزارش یعنی کشور چین تلویحاً عدم شفافیت برنامه‌ی هسته‌ای ایران (احتمال ساخت بمب اتمی) را گواهی کرده است. از این رو، گرایش اخیر چین در رابطه با انتشار این سند، می‌تواند برای ایران هزینه‌ی سنگینی داشته باشد.

سوریه: سوریه تا کنون سعی کرده بود که به لحاظ اقتصادی از ایران صدقه دریافت کند ولی به لحاظ سیاسی تا آن جا که ممکن است، استقلال خود را حفظ نماید و به اصطلاح این دو کشور مناطق نفوذ خود را تقسیم کنند و کسی در منطقه‌ی نفوذ دیگری دخالت نکند. لبنان به طور سنتی منطقه‌ی نفوذ سوریه بوده است و این کشور نیروهای طرفدار خود را با پول و اسلحه تأمین می‌کرد و تا کنون توانسته بود بر سیاست کلان دولت‌های لبنان تأثیرات خود را بگذارد.
کشف اسلحه و مهمات در یکی از کشتی‌های شرکت کشتیرانی مدیترانه که متعلق به سویس است، آغاز دلخوریهای سیاسی بین سوریه و ایران بوده است. این کشتی که در ۲۲ ستپامبر ۲۰۱۰ توقیف شد از ایران به سمت سوریه می‌رفت. دولت ایران (سپاه پاسداران) بدون اطلاع مقامات امنیتی دولت سوریه تا آن جا که توانستند اسلحه و مهمات برای حزب الله لبنان ارسال کردند. سوریه برای این محموله‌ی خطرناک به ایران اعتراض کرد که چرا بدون مشورت با مقامات امنیتی سوری چنین کردند. ایرانیان سوری‌ها را متهم کردند که آنها بودند که کشتی را لو دادند. سرانجام حیدر موسوی که یکی از مقامات امنیتی سپاه‌پاسداران برای عملیات برون مرزی است برای حل و فصل مسئله به سوریه رفت. ظاهراً سوری‌ها به ایرانیان تذکر دادند که آنها تاکنون در منطقه‌ی نفوذ ایرانیان در عراق دخالت نکرده‌اند و امیدوار بودند که ایران نیز متقابلاً چنین می‌کرد.
پیش از سفر احمدی‌نژاد به لبنان، رئیس جمهور ایران به سوریه مسافرت کرد. علت این مسافرت مشورت با سوری‌ها بوده تا مانند کشتی پر از اسلحه دلیلی بر بی‌اعتنایی به یاران نشود. اگرچه مقامات سوری نظر خود را به روشنی به احمدی‌نژاد گفتند و اظهار داشتند که آنها با سفر او به لبنان موافق نیستند، ولی احمدی‌نژاد نزد بشار اسد نرفت که از او اجازه بگیرد بلکه خواست عرض ادب کرده باشد و به برادر کوچکتر خود اطلاع‌رسانی کند. سازماندهی و بسیج شیعیان جنوب لبنان توسط سپاه پاسداران و استقبالی که از احمدی‌نژاد به عمل آمد، سوری‌ها را شدیداً ترسانده است.
ظاهراً اعتراض سپاه‌پاسداران به مقامات سوری که آنها بودند که کشتی را لو دادند بی پایه و اساس نبوده است. زیرا طبق نوشتار مفصل هودا الحسینی در روزنامه الشرق الاوسط گویا واقعاً لو رفتن محموله‌ی اسلحه کشتی که ایرانیان برای حزب‌الله فرستاده بودند، کار مقامات سوری بوده است. به هر رو، همانگونه که یک بار بشار اسد گفته بود سوریه و ایران در بعضی مسایل همکاری می‌کنند ولی لزوماً منافع کاملاً مشترکی ندارند. به همین دلیل سوری‌ها تلاش می‌کنند فعالیت‌های دیپلماتیک خود را از نو سازماندهی کنند و با کشورهای عربی همکاری‌های نزدیک‌تری داشته باشند.
پیامد این تنهایی و انزوای سیاسی جمهوری اسلامی ایران، تن دادن و تمکین به شرایط و مقررات خفت‌باور سیاسی و اقتصادی خواهد بود.

۱- سخنرانی مدودف زنگ خطری برای ایران
www.biniaz.net

۲- اصلاحات سیاسی در روسیه و اثرات جانبی آن بر ایران
www.biniaz.net

٣- روس‌ها ما را فروخته‌اند
www.akhbar-rooz.com

www.biniaz.net