تلاش برای عدم فراموشی ـ گزارش مراسم روز حقوق بشر در آخن



اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۱۱ آذر ۱٣٨۹ -  ۲ دسامبر ۲۰۱۰



ره آور: کانون ره‌آورد در شهر آخن، هر سال به‌مناسبت روز جهانی حقوق بشر مراسمی برگزار می‌کند که طی آن علاوه بر طرح موارد مختلف نقض حقوق بشر در ایران، به بررسی دقیق‌تر یکی از این موضوعات پرداخته می‌شود. برنامه امسال به دوازدهمین سالگرد قتل روشنفکران و نویسندگان ایران، اختصاص داده شده بود. این مراسم در روز یک‌شنبه ۲۸ نوامبر برگزار شد.
در این برنامه خانم پرستو فروهر، فرزند داریوش و پروانه فروهر (رهبران سیاسی‌ای که در پاییز ۱۳۷۷ و در جریان قتل‌های موسوم به «قتل‌های زنجیره‌ای» به‌دست مأموران وزارت اطلاعات حکومت ایران کشته شدند)؛ نسیم خاکسار، نویسنده و شاعر، عضو قدیمی کانون نویسندگان ایران و از یاران نزدیک محمد مختاری (شاعر، نویسنده، مترجم و عضو کانون نویسندگان ایران که او نیز در پاییز ۱۳۷۷ در جریان «قتل‌های زنجیره‌ای» کشته شد)؛ و حمید نوذری، فعال سیاسی، از مسئولان کانون پناهندگان سیاسی ایرانی در برلین و یکی از پیگیران و آگاهان سیر حقوقی پرونده‌ی ترور در رستوران میکونوس، شرکت داشتند.
قسمت اول برنامه با سخنان آقای نسیم خاکسار آغاز شد. نسیم خاکسار شاعر و نویسنده مطرح ایران می‌باشد که در سال ۱۳۶۲ ناچار به ترک ایران شد و در حال حاضر ساکن هلند است.
آقای خاکسار در ابتدا به این مسأله اشاره کرد که مهم حضور ما در اینجاست که از یک سو معرف زنده نگاه‌داشتن یاد قربانیان می‌باشد و از سوی دیگر، بیانگر خواست ما مبنی بر دادخواهی است. وی در ادامه به سیستم حکومتی جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و عنوان نمود که در سیستم حکومتی فقه حق آزادی فردی، اجتماعی و تقاضای عدالت و امنیت معناپذیر نیست.

بخشی از سخنان نسیم خاکسار
www.youtube.com

وی در ادامه پس از برشماری نمونه‌هایی از جنایات و ترورهای دولتی، به مقاله‌ای از خود تحت عنوان «عروسی مردگان» اشاره کرد. این نوشته بر اساس داستانی واقعی نوشته شده که در آن دو خانواده برای فرزندان اعدام شده خویش مراسم عروسی برگزار می‌کنند. او با مطرح کردن این‌که جمهوری اسلامی قصد دارد از مردم تنها «شبحی» بسازد، از همگان خواست که با حضور خود به شکستن این دیوار سکوت و شبح‌ساز کمک رسانند.

سخنران دوم برنامه آقای حمید نوذری بود. وی از آگاهان مسائل تروریسم دولتی جمهوری اسلامی ایران است و تاکنون در این زمینه و به‌ویژه در مورد ترور رستوران «میکونوس» در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۲ (که در آن چهار تن از رهبران اپوزیسیون به قتل رسیدند)، است. او تاکنون چند کتاب در مورد تروریسم دولتی با چند تن از همکاران خود منتشر کرده است.
آقای نوذری در ابتدای سخنان خود به شرح جزئیات چگونگی قتل پروانه و داریوش فروهر و ادعاهای متناقض روزنامه‌های دولتی وقت و همچنین اظهارات دوستان و آشنایان آنان پرداخت. وی در ادامه در جواب این سوال که چرا این ترورها انجام شد، با استناد به سخنان برخی مقامات و از جمله محسن رضایی، عنوان نمود که رشد جنبش آزادی‌خواهی و تأثیر بسزای روشنفکران در این برهه، حاکمیت را با معضل چگونه بر جا ماندن مواجه کرده بود. وی یکی از ویژگی‌های سخنان آقای رضایی را در این می‌دید که این بار به‌رغم همیشه، این ترورها به «اختلافات درونی و تصفیه‌های گروهی» نسبت داده نمی‌شود، بلکه از «گروه‌های فشاری» نام برده می‌شود که «اجازه نمی‌دهند مسیر انتخاب‌شده را به پایان رسانند.»

بخشی از سخنان حمید نوذری
www.youtube.com

وی در پایان سخنان خود به این امر اشاره کرد که نتیجه سیاست حذف روشنفکران را می‌توان در جای خالی آنان در جنبش اخیر مردم ایران دید و این‌که در صورت حضور آن‌ها این جنبش مسیر دیگری را طی می‌نمود.

پس از استراحت کوتاهی، خانم پرستو فروهر به سخنرانی پرداخت.

پرستو فروهر که در سال ۱۹۹۱ برای ادامه‌ تحصیل به آلمان آمد، هر سال در سالروز مرگ جان‌خراش والدین خود برای برگزاری مراسم یادبود آن‌ها به ایران سفر می‌کند و با این‌که مسئولان جمهوری اسلامی چندین سال است که از برگزاری چنین مراسمی جلوگیری می‌کنند اما سفرهای وی به ایران دیگر جنبه‌ نمادین پیدا کرده و بستگان، دوستان و یاران داریوش و پروانه فروهر هر سال به دیدار او می‌روند.

بخش اول سخنان پرستو فروهر را ببینید
www.youtube.com

بخش دوم سخنان پرستو فروهر را ببینید
www.youtube.com

بخش سوم سخنان پرستو فروهررا ببینید
www.youtube.com

بخش چهارم و پایانی سخنان پرستو فروهر
www.youtube.com

امسال نیز پرستو فروهر به همین مناسبت به ایران سفر کرد و این بار نیز مقامات ایران او را از برپایی مراسم سالگرد منع کردند.

خانم فروهر با نثری شیوا، پُرصلابت و پُراحساس به تشریح افکار و عواطف خود در زمانی که در خانه خالی از والدین‌اش به‌سر می‌برده، پرداخت. خانه‌ای که در اتاق پدر، صندلی کار او به قتلگاهش تبدیل می‌شود و بر اساس دست‌نوشته‌های قاتلان، یکی بازوی چپ، دیگری بازوی راست و سومی دهان‌اش را می‌گیرند وبا ضربه‌های پیاپی کارد او را از پای در می‌آورند. گوشه دیگر خانه قتلگاه مادر است. خانم فروهر این خانه را همزمان «مأمن و مسلخ» می‌نامد، «آیینه کوچکی از سرزمین‌مان که استبداد حافظه‌اش را منع می‌کند.»
وی در ادامه به عکس‌العمل اجباری مقامات قضایی در نتیجه پی‌گیری خانواده‌ها و فریادهای اعتراضی در داخل و خارج کشور اشاره کرد و این‌که در پرونده متهمین دو نکته کلیدی به چشم می‌خورد. اول این‌که متهمان (که کارکنان رسمی وزارت اطلاعات بودند) حذف فیزیکی را از جمله وظایف خود عنوان کرده بودند و دوم این‌که دستور این قتل‌ها را از وزیر اطلاعات وقت گرفته بودند. او سپس با شرح این‌که هیچ‌یک از شکایت‌ها به مراکز مختلف داخلی و بین‌المللی راه به جایی نبردند، عنوان نمود که خانواده‌ها در دادگاه نمایشی شرکت نکرده و نیز حاضر به پذیرش حکم قصاص در مورد قاتلین نشدند.

خانم فروهر در ادامه اظهار نمود که علی‌رغم آن‌که تلاش‌های خود برای دادخواهی را در «دام تکرار» گرفتار می‌بیند، اما تجربه تلخ این سال‌ها به او آموخته که چرایی و حقانیت را در همین پایداری و تکرار و در صیقل حافظه جمعی بجوید.
وی با بیان تجربه امسال سفر خود به ایران و کاسته شدن تعداد مردمی که علی‌رغم تهدیدات مأموران امنیتی، همه‌ساله در سالگرد قتل فروهرها در اطراف خانه آن‌ها حضور به هم می‌رسانند، به جو تهدید و ارعاب گسترده حاکم اشاره کرد و در پایان خواهان حضور حتی اگر کوچک مردم در تلاش برای عدم فراموشی، دادخواهی و برای میهنی رها از شلاق و دشنه و خشک‌اندیشی و استبداد شد.

در پایان سخنان پرستو فروهر، جمعیت حاضر که به‌شدت تحت تأثیر سخنان وی قرار گرفته بودند به‌پا خاستند و دقایقی متوالی با کف‌زدن‌های خود، مراتب احترام، هم‌دردی و هم‌یاری خود را ابراز نمودند.

سپس حاضرین در محیطی دوستانه با سخنرانان به بحث و گفتگو نشستند.