• موج جدیدی از "انقلابات رنگی"، امسال از تونس آغاز شد و مصر را هم فرا گرفت. گسترش دمکراسی از نوع غربی آن همچنان ادامه می یابد، ولی کشورهای مورد نظر، شباهتی به جوامع غربی ندارند و این انقلابات جدید هم به مراتب پدیده هایی بحث انگیزتر از آن چیزی است که پس از فروپاشی شوروی در شرق اروپا رخ داد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۱۴ بهمن ۱٣٨۹ -  ٣ فوريه ۲۰۱۱

تارنمای چینی "گلوبال تایمز" ، ٣۰ ژانویه ۲۰۱۱ ، مقاله ای منتشر کرده است با عنوان: "انقلابات رنگی، به دمکراسی واقعی منجر نمی شوند". این مطلب کوتاه، حاوی دو نکته مهم است که فکر کردم شاید ترجمه آن (از روسی)، برای برخی دوستان مفید باشد. نکته اول، ارزیابی ناآرامی های خاورمیانه، از دید تحلیل گرانی با مواضع نزدیک به حاکمیت چین است. هرچند می تواند هم با مواضع رسمی چین و هم با واقعیت نا آرامی ها، تفاوت داشته باشد. نکته دوم هم، طرح مبحث "دمکراسی" و جایگاهش در سیستم چینی رشد اقتصادی است:


"موج جدیدی از "انقلابت رنگی"، امسال از تونس آغاز شد و مصر را هم فرا گرفت. گسترش دمکراسی از نوع غربی آن همچنان ادامه می یابد، ولی کشورهای مورد نظر، شباهتی به جوامع غربی ندارند و این انقلابات جدید هم به مراتب پدیده هایی بحث انگیزتر از آن چیزی است که پس از فروپاشی شوروی در شرق اروپا رخ داد.
وقایع اخیر با عکس العمل های متفاوتی در غرب روبرو می شود. جامعه بین الملل حال دیگر کشورهای در حال توسعه را چون گذشته، موکدا به دمکراسی فرا نمی خواند. غربی ها از یک طرف، از گسترش دمکراسی در منطقه خوشحالند، از طرف دیگر در صورت پدید آمدن خلاء قدرت در خاورمیانه، خطر واقعی گسترش بنیادگرایی اسلامی وجود دارد.
دمکراسی به معنای آن است که علایق همه اقشار جامعه به سطوح حاکمیت منتقل شود. ولی همیشه چنین نیست. هرچه بیشتر افراط گرایی در جامعه ای وجود داشته باشد، به همان نسبت حفظ مسیری معقول برای دولت، مشکل تر است. خاورمیانه منطقه ای است که در آنجا نگرش و باورها، گاه تفاوت ریشه ای با دیدگاه های غربی از جهان دارد. این امر کشورهای غربی را به حمایت از حکام غیردمکراتیک و دست نشانده، مجبور می کند.
بیشتر دمکراسی های غربی، به مرور زمان تکامل یافتند. در ژاپن و کره جنوبی هم دمکراسی مستقر شد ولی این امر به بهای حضور ارتش بیگانه در خاک این کشورها صورت گرفت. برای برخی دیگر کشورها، گذار به دمکراسی از این هم سخت تر بود. به طور کلی دمکراسی بخاطر موفقیت در غرب است که چنین فراخوانی پر طنین دارد. ولی این که این سیستم چه اندازه در دیگر کشورها قابل اجراست، بحثی است بی پاسخ. و تعداد نمونه های ناموفق هم روبه افزایش است.
در غرب، دمکراسی نه فقط یک سیستم سیاسی بلکه همچنین شیوه زندگی ست. ولی در بعضی از دمکراسی های نوپای آسیا وآفریقا، مخالفت های خیابانی، خسارت های زیاد به بار می آورد.
درهرحال قابل فهم است که تونس و مصر با دمکراسی فاصله دارند. موفقیت مدل دمکراسی، بدون پایه های محکم اقتصادی، آموزشی و همچنین اجتماعی، غیرممکن است. دمکراسی، در مفهوم کلی آن، اینک تقریبا در همه جا به رسمیت شناخته شده است. ولی اگر بحث سیستم سیاسی باشد، مدل غربی دمکراسی، فقط یکی از شکل هاست. برای آن که کشورهای مختلف بدون لرزه های انقلابی بتوانند به دمکراسی برسند، به نیرو وزمان زیادی احتیاج است".

خسرو صدری
khosro-sadri.blogspot.com