افزایش بی رویه اجاره مسکن در تهران


الناز انصاری


• خردادماه به آخر که می رسد، خانه به دوشی ایرانی ها در بنگاه گردی های دائم و داغ شروع می شود. طبقه متوسط و فرودست اجاره نشین اما، امسال بی امیدتر از همیشه به دنبال سرپناه می گردند. هیچ بنگاه و هیچ آگهی دلگرم کننده ای وجود ندارد. باور کردنی نیست، اما سال ۸۵ سالی است با ۶۰ تا ۷۰ درصد افزایش در قیمت اجاره خانه ها ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۱۹ خرداد ۱٣٨۵ -  ۹ ژوئن ۲۰۰۶


آفتاب- الناز انصاری: خردادماه به آخر که می رسد، خانه به دوشی ایرانی ها در بنگاه گردی های دائم و داغ شروع می شود. طبقه متوسط و فرودست اجاره نشین اما، امسال بی امیدتر از همیشه به دنبال سرپناه می گردند. هیچ بنگاه و هیچ آگهی دلگرم کننده ای وجود ندارد. باور کردنی نیست، اما سال ٨۵ سالی است با ۶۰ تا ۷۰ درصد افزایش در قیمت اجاره خانه ها .
    
اقتصاد روانی
نقدینگی سرگردان، هنوز در هزار توهای سرمایه می گردد تا مأمنی برای خود پیدا کند. بازی از بورس شروع شد تا طلا و فلزات، اما نقدینگی هنوز خانه ای برای خود نمی یافت. همه پیش بینی های کارشناسی از این حکایت می کرد که   هدف بعدی "مسکن"است .
  پایین آمدن نرخ سود بانکی نیز به حجم نقدینگی ها افزود؛ مردم سرمایه های خفته را از بانک ها بیرون کشیدند، خرده مالکان و صاحبان مسکن نیز دریافت رهن و پول نقد را به صرفه ندیده و بر بهاء اجاره مسکن افزودند .
وعده پرداخت وام به اجاره نشینان   نیز در این بازی بی تاثیر نبود .
  وام ٣ میلیون تومانی کمک هزینه اجاره منزل بیشتر شامل شهرستانها می شد، اما در کنار شهرستانها این چهار دیواری های پایتخت بود که لحظه به لحظه گران تر می شد .
آشفته بازار مسکن هر چند کمتر یا بیشتر از بازارهای تحت تاثیر تورم بالای سال های جاری نیست، اما این بار موج بلند آن مردم عادی و شهروندان متوسط و ‌آسیب پذیر را زیر سلطه خواهد گرفت .
سعید لیلاز از جمله اقتصاددانانی بود که سال گذشته در سالنامه روزنامه شرق پیش بینی کرد سال ٨۵ ،سال اوج گیری قیمت مسکن خواهد بود .
لیلاز وضعیت بازار مسکن را در حال حاضر وضعیت خوبی توصیف می کند. او می گوید: «ما قرار نیست همیشه منتقد دولت باشیم. عامل این رونق رکود ۴ ساله مسکن است که از قبل هم پیش بینی می شد که سال ٨۵ از رکود خارج شود. به هر حال ما در هر سال حدود ۷۰۰ هزار ازدواج داریم، یعنی ۷۰۰ هزار نیاز به خانه جدید که چون در این سال ها ساخت و ساز و عرضه مسکن بیش از حد بود، تقاضا ها نیز کافی بود. اما این نیاز از امسال بالا می رود .»
لیلاز با اینکه تاکید دارد که این رونق دوباره بازار مسکن، مثبت است اما از سویی دیگر به بی ثباتی های سیاسی ایران اشاره کرده و می گوید چون ساخت و ساز انبوه قدرت ریسک زیادی را طالب است، تولید کاهش یافته و فشار بر روی اجاره نشینان افزایش خواهد یافت .
دکتر بهروزی هادی زنوز، پیش بینی های مایوس کننده تری ارائه میکند. این اقتصاددان برجسته با اشاره به سیاست های اقتصادی دولت می گوید: «شرایط فعلی کاملا قابل پیش بینی و محاسبه است. عمده سیاست های مالی و پولی دولت به شدت انبساطی بود و اولین و طبیعی ترین نتیجه آن افزایش نقدینگی و تورم است .
  با پایین رفتن   سود سپرده و بالا رفتن تورم صاحبان سرمایه به بازار دارایی مراجعه می کنند، این پول به هرکجا رجوع کند بی ثباتی و افزایش قیمت را در پی دارد. از طرفی برای بانک ها نیز موجودی پولی بی ارزش است. بنابراین به پرداخت وام می پردازند .این در حالی است که متقاضیان وام هایی تا سقف ۱۰۰ میلیون   عملا اقشار مرفه هستند و نه متوسط، بنابراین افزایش تورم و آثار آن تنها به زیان مزدبگیران و صاحبان دارایی است .»
این استاد دانشگاه پیش بینی می کند: «با توجه به بودجه ٨۴ و ٨۵ دولت و تزریق منابع عظیم مالی از فروش نفت، تورم با شتاب بیشتری در حوزه خدمات و کالا صورت افزایش خواهد یافت .»
زنوز چاره کار را اتخاذ سیاست مالی -   پولی انقباضی و انظباطی با هدف مهارتورم می داند که به رغم وی هر دو این مکانیزم ها در حال حاضر از کار افتاده است .
 
انبوه سازی صنعتی؛ تنها راه نجات
کمال اطهاری، عضو هیات علمی مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری سرمایه های فعال فعلی در بخش مسکن سرمایه های سوداگری نام می نهد و می گوید:‌ «۴۰ درصد سرمایه ای که در ساخت و ساز تهران وارد شد، سرمایه های سوداگرانه ای بود که برای پولشویی وارد این بازار شد .
شرایط دولتی نیز برای این بازار، با اعطای یارانه ها مهیا بود و طی چند سال ٣ برابر تقاضای نهایی عرضه و تولید مسکن داشتیم که نتیجه آن این رکود چند ساله در بازار مسکن است .»
وی صنعتی شدن انبوه سازی را تنها راه نجات از این بحران می داند و می گوید: «تعریف انبوه سازی با سیاست های فعلی عوض شده است. اینکه هر فردی ۱۰۰ متر زمین خود را تبدیل به آپارتمان می کند و بابت آن یارانه هم می گیرد و در عوض به فضای شهری نیز آسیب می زند، تعریف درستی از انبوه سازی و شهرسازی نیست .
زنوز می افزاید:باید به سیاست های گذشته رجوع کرد و یارانه هایی را تنها در جهت انبوه سازی صنعتی اختصاص داد. به این ترتیب هم نقدینگی های سرگردان به یک سمت می روند و هم با تولید علمی و صحیح مسکن قیمت ها نیز در این بخش مهار می شود .»
کمال اطهاری نیز کم و بیش با نظر زنوز موافق است .او   وضعیت فعلی را نشانه رونق اقتصادی ندانسته و می گوید: «این یک رکود تورمی است و نمی توانیم آن را رونق اقتصادی حتی در حوزه مسکن قلمداد کنیم. این رونق مثبتی نیست مگر اینکه عوامل سوق دادن سرمایه به سمت تولید پیش رود، که آن نیز با سیاست هایی که امروز به نام انبوه سازی و حراج زمین توسط شهرداری صورت می گیرد عملی و نتیجه بخش نیست .»
 
خواهیم سوخت
تابستان امسال سال خوبی برای اجاره نشینان نیست. اجاره نشینان امسال، همگی در حرم داغ خورشید و تورم خواهیم سوخت .