بازیِ ایران در بحرانِ لیبی و سوریه


لوموند - مترجم: سیامند


• منابعِ غربی می گویند استراتژی علی خامنه ای مبتنی بر «زمین گیر شدن» هرچه طولانی تر غربی ها در صحنه ی لیبی، با هدفِ کاهشِ توانایی شان به واکنش نسبت به سرکوب در سوریه، متحد عمده ی ایران در خاورمیانه، است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۱٨ تير ۱٣۹۰ -  ۹ ژوئيه ۲۰۱۱


آیا دخالت نظامی در لیبی، موجبِ پدید آمدنِ اتحادی پنهانی میان ایران و قدرتِ حاکمه‏ ی کلنل معمر قذافی شده است ؟ اخیراً محافلِ اطلاعاتیِ غرب در این باب اطلاعاتی ارائه می کنند. جمهوری اسلامی، نگران از پیامدهای عملیاتِ اروپایی و امریکایی در شمالِ افریقا، طرحی فراهم آورده تا طرابلس و برقه را به باتلاقی برای هم ‏پیمانان در ناتو تبدیل بکند. لااقل برای هر چه طولانی تر کردنِ مقاومتِ نیروهای قذافی.
بر پایه ‏ی این تحلیل، در جریان دستورالعملی صادر شده در اوایلِ ماه مِی امسال، رهبر معظم ایران، علی خامنه ‏ای، به نیروهای واحدِ قدسِ سپاه پاسدارانِ انقلاب، ارتش ایدئولوژیک رژیم، ماموریت داده که در جنگ علیه «محور شرارتِ امریکا، فرانسه، انگلیس» کمک ‏های نظامی خود را در اختیار کلنل معمر قذافی قرار دهند.
این طرح مشتمل بر انتقال سلاح، از جمله موشک ‏های زمین به زمین و زمین به هوا، و همینطور نارنجک ‏اندازهایی است که می ‏بایست علیه نیروهای اپوزیسیون لیبیایی مورد استفاده قرار گیرند. این عملیاتِ انتقال سلاح به اعضای واحدِ قدس مستقر در الجزایر و سودان سپرده شده است، منابع غربی تاکید می کنند، که شماری حدود صدنفر از این افراد وارد لیبی شده و تا مناطقی حدودِ برقه، نزدیک به مصر رفته اند.
همچنان بر پایهِ ی اطلاعات منابع مذکور، فرمانده ی واحد اطلاعات سپاه پاسداران، حسین طائب، گروه کوچکی از فرماندهان رده بالای سپاه پاسداران را، که تحت مسئولیت او هستند، به طرابلس پایتخت لیبی فرستاده. ماموریت این افراد دادن مشاوره به رژیم لیبی در زمینه ی حراست، ارتباطات و اطلاعات است.
ایرانی‏ ها تاکنون به قدرتِ حاکمه ی معمر قذافی در به کار گرفتنِ تاکتیک های پنهان نمودنِ ابزار و ادوات نظامی و جنگجویان در پایگاه ها و مناطقِ غیرنظامی مشاوره داده اند. دستورالعمل رهبر معظم تاکید دارد که ضرباتِ ناتو به این مکان ها، طرابلس را در موقعیتِ آفند از طریق «حملاتِ تبلیغاتی، [به هدفِ] تضعیف مهاجمین» قرار می دهد.
این منابعِ غربی می افزایند که، استراتژی علی خامنه ای مبتنی بر «زمین گیر شدن» هرچه طولانی تر غربی ها در صحنه ی لیبی، با هدفِ کاهشِ توانایی شان به واکنش نسبت به سرکوب در سوریه، متحد عمده ی ایران در خاورمیانه، است.
دخالت نظامی ناتو در لیبی انتقاداتِ فعالِ روسیه، که در واکنش هر نوع قطعنامه ی سازمان ملل در رابطه با سوریه را بلوکه کرده، را در پی داشته است. وزیر امور خارجه ی فرانسه، آلن ژوپه، در دیداری از مسکو در اول ژوئیه، نگرانی ها و تعرضاتِ همتای روسی خود، سرگئی لاوروف را در رابطه با این پرونده دریافت و تحمل کرد. سرلوحه ی برنامه های فرانسه این است که تحرکاتِ قدرتِ حاکم در سوریه خطر بزرگی برای ایجاد بی ثباتی و ناامنی در سراسر منطقه است.
ایالات متحده در آوریل رژیم سوریه را متهم کرد که در سیاستِ سرکوب و نابودسازیِ اعتراضاتِ خیابانی، در تلاشِ جلب کمک های ایران است. ابزار و ادوات سرکوب پلیسی و تکنیک های سانسور اینترنت توسط ایران در اختیار آنان قرار گرفته. در ۲۴ ژوئن اتحادیه ی اروپا با افزودن نامِ سه مسئول رده بالای پاسداران انقلاب به لیست تحریمات در ابراز این اتهامات همراهی کرد.
اتحادیه ی اروپا فرمانده ی پاسداران، محمد جعفری، فرمانده ی واحد قدس قاسم سلیمانی و حسین طائب را متهم به «مشاورت و همکاری با رژیم سوریه در سرکوبِ اعتراضات» کرد.
مانورهای منطقه ای تهران، بر پایه ی شورش های عربی، آنتاگونیسم میان ایرانِ شیعه و عربستان سعودی، قدرتِ سنی منطقه را افزایش داده است. نگرانی از جاه طلبی های ایران، امیرنشین های منطقه ی خلیج را به دخالت نظامی در بحرین طی ماه مارس واداشت، تا حکومتی درگیر با برپاخاستگانی عمدتاً شیعه را یاری داده و تثبیت کنند.
در سوریه، حمایت ایران در پیِ حفظِ متحد و پشتیبانی استراتژیک است، رژیمی علوی، با اعتقاداتِ شیعی، نقشِ سرپل برای انتقال های پرشمارِ سلاح و مهمات ایرانی به خارج را به عهده دارد.
کمک ایران به لیبیِ کلنل قذافی، به نحوی که این منابع غربی تصویر می کنند، می تواند پارادوکسال به نظر آید. مسئولینِ سیاسی و مذهبی ایرانی طی ماه های اخیر پشت سرهم پیام های حمایت از اپوزیسیون لیبی، در عینِ زیرِ ضرب گرفتنِ دخالتِ نظامی غربی ها زیر عنوان استعمار نو، صادر کرده اند. از نظر تاریخی روابط میان معمر قذافی و رژیم ملاها همیشه مشمئزکننده بوده. ایران کلنل را مسئولِ ربایش و سپس ناپدید شدن رهبر کاریسماتیکِ شیعیان لبنان موسی صدر در لیبیِ، طی سال های پایانیِ دهه ی ۷۰ می داند.
به گفته ی منابعِ غربی، این شرایط روشن می کند چرا انتخابِ کمک رسانی به معمر قذافی موجب بروز اختلاف و تفرقه در متنِ قدرتِ حاکمه ی ایران شده، طوری که رهبر معظم را در مقابلِ پرزیدنت محمود احمدی نژاد، که طرفدارِ حمایت از شورشیان ضدقذافی بود، قرار داده. مجادله توسط علی خامنه ای و اطرافیانش، که بر امر پنهان ماندنِ این کمک ها به طرابلس تاکید نمود، فیصله داده شد.
ایران با کمک رسانی به هیئت حاکمه‏ ی لیبی، یعنی هیئت حاکمه ای که چندان علاقه ای هم به او ندارد، نمایی از توانایی ایذایی خود در مقابل غربی ها را به نمایش می گذارد، همانطوری که در افغانستان چنین کرد، یعنی جایی که توسط امریکا متهم شد که سلاح و مواد انفجاری در اختیار طالبان می گذارد.

لوموند، ۶ ژوئیه ۲۰۱۱
ناتالی نوگِرِد
برگردان : سیامند