بحران و تحکیم قدرت طبقاتی
دیوید هاروی
- مترجم: کیا مسعودی
•
مشکل اصلی این است که چگونه مازادهای سرمایه داران به گونه ای که مولد باشند جذب شوند. از نظر من جنبش های اجتماعی باید پیرامون این قضیه که خواستار کنترل بیشتری بر محصول این مازاد هستند به اتفاق نظر برسند
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
سهشنبه
٨ شهريور ۱٣۹۰ -
٣۰ اوت ۲۰۱۱
آیا این بحران پایان نولیبرالیزم است؟ از نظر من به این که منظور از نولیبرالیزم چیست بستگی دارد.برداشت من این است که این یک پروژه ی طبقاتی است که با شعارهای نولیبرالی درباره ی حقوق فردی، آزادی، مسئولیت شخصی، خصوصی سازی و بازار آزاد پوشیده شده است. این ها ابزارهایی برای تحکیم و ترمیم قدرت طبقاتی بودند که انصافا
نولیبرالیزم در آن موفق بوده است.
یکی از اصول ابتدایی که در سال ۱۹۷۰ طرح شد این بود که دولت می بایست به هر قیمتی از موسسات مالی حمایت کند. این قانونی است که در نیویورک در اواسط دهه ی هفتاد نتیجه بخش بود و اولین باری که به صورت بین المللی اجرا شد زمانی بود که مکزیک با ورشکستگی مواجه شد بود. این مسئله می توانست موجب نابودی بانک های سرمایه گذاری آمریکا شود،به همین دلیل خزانه داری آمریکا و صندوق بین الملی پول دست به دست هم دادند تا به مکزیک برای رهایی از بحران مالی کمک کنند. اما با این عمل ریاضت کشی اقتصادی و مشقت را به مردم مکزیک تحمیل کردند. به زبان دیگر از بانک ها حمایت و مردم را نابود کردند، این همان رویه ای است که صندوق بین الملی پول تا کنون به کار برده است. کمک مالی حال حاضر نیز همان داستان قدیمی است که بار دیگر تکرار شده است، اما در مقیاس بزرگ تر. اتفاقی که در آمریکا افتاد این بود که هشت نفر یک سند سه صفحه ای به ما دادند که مثل یک تفنگ به سمت همه نشانه رفته بود و گفتند:"هفتصد میلیون دلار به ما بدهید وگرنه ...". این مانند یک کودتای مالی علیه دولت و مردم آمریکا بود که مفهومش این است که وضعیت با بحران طبقه ی سرمایه دار عادی نخواهد شد، بلکه با تحکیم به مراتب بیشتر طبقه ی سرمایه دار نسبت به گذشته از این بحران خارج خواهید شد. آن ها می خواهند نهایتا با چهار یا پنچ موسسه ی بانکداری اصلی در آمریکا به این وضعیت خاتمه دهند. همین حالا بسیاری در وال استریت در حال پیشرفت هستند.در حال حاضر کمپانی لازارد به خاطر تخصص در ادغام و خریدن شرکت ها درآمدهای کلانی کسب می کند. با این که بعضی از مردم ضربه می خورند و نابود می شوند اما در مجموع این تحکیم گسترده ی قدرت مالی است. جمله ای بی نظیر از اندرو ملون هست که می گوید: در یک بحران دارایی ها به صاحبان حقیقی باز می گردد.
یک بحران مالی راهی است برای منطقی کردن هر آنچه غیر منطقی است. برای مثال بحران ۱۹۹۷ به پیدایش - عظیم آسیا در سال های ٨ مدل جدیدی از توسعه ی سرمایه داری انجامید. بی نظمی ها و اختلالات منجر به پیکربندی دوباره ی ساختار قدرت طبقاتی شد. این بحران ممکن است از لحاظ سیاسی مشکلاتی به وجود بیاورد. مثل کشمکش های زیادی که در سنای آمریکا و جاهای دیگر بر سر کمک مالی به بانک ها به وجود آمد. بنابراین سیاستمداران (با طبقه سرمایه دار) به راحتی توافق نخواهند کرد- آن ها می توانند موانعی به وجود بیاورند اما تا
این جای کار شکست خورده اند و (نتوانسته اند) بانک ها را ملی نکرده اند.
اما این می تواند منجر به درگیری سیاسی عمیق تری شود:حس کنجکاوی شدیدی وجود دارد که چرا به همه ی کسانی که این افتضاح را به بار آوردند قدرت و اختیار می دهیم. پرسش هایی درباره ی مشاوران اقتصادی که اوباما انتخاب کرده است وجود دارد - مثل لری سامرز که در اواخر دوران کلینتون، درست در زمان حساسی که همه چیز داشت دچار مشکل می شد وزیر خزانه داری بود.چرا (اوباما) بسیاری از شخصیت های طرفدار وال استریت و سرمایه ی مالی را - که دستورات سرمایه ی مالی را پیاده کردند - دوباره منصوب می کند؟ این افراد نمی گویند در ساختار اقتصادی تجدید نظر نمی کنیم چون خودشان هم میدانند که باید تجدید نظر کرد اما به نفع چه کسانی این کار را انجام خواهند داد؟ مردم باورشان را نسبت به گروه اقتصادی اوباما از دست داده اند.
به ساختار مالیِ دولتی جدیدی نیاز است
من اعتقاد به برچیدن همه ی موسسات مالی از جمله بانک پرداخت های بین المللی (Bank of International Settlements) و صندوق بین المللی پول ندارم. به نظر من ما به این بانک ها
نیاز داریم اما باید به صورت اساسی دگرگون شوند. سوال اصلی این است که چه کسی بر آن ها نظارت خواهد کرد و ساختار آن ها چگونه خواهد بود. ما به متخصصانی نیاز خواهیم داشت که به صورت نسبی از کار این موسسات آگاهی داشته باشند. این مسئله بسیار خطرناک است به گونه ای که اکنون شاهد آن هستیم زمانی که دولت می خواهد ببیند چه کسی می تواند از اتفاقات وال استریت سر در بیاورد، آن ها فکر می کنند فقط خودی هاشان می توانند (از عهده کار برآیند).
تضعیف نیروی کارگری;دیگر بس است
این که ما بتوانیم از راهی دیگر از این بحران خارج شویم تا حد زیادی به موازنه ی قدرت های طبقاتی بستگی دارد. به این بستگی دارد که همه ی مردم تا چه میزانی بگویند:"دیگر بس است! بیایید سیستم را تغییر دهیم".وقتی به اتفاقاتی که برای کارگران در پنجاه سال اخیر افتاده است نگاه می کنیم، آن ها تقریبا هیچ چیزی از این سیستم بدست نیاورده اند. اما شورش هم نکرده اند.طی هفت یا هشت سال اخیر وضعیت عمومی طبقه ی کارگر در آمریکا رو به وخامت گذاشته است و در مقابل هیچ جنبش جمعی رخ نداده است. سرمایه داری مالی قادر به پشت سر گذاشتن این بحران است ولی این تماما بستگی به آن دارد که جنبشی مردمی علیه این پیشامدها شکل گیرد
و فشاری جدی برای تغییر ساختار اقتصادی به وجود آید.
یکی از مشکلات عمده سر راه انباشت مداوم سرمایه در دهه های شصت و هفتاد، مسئله نیروی کار بود. هم در آمریکا و هم در اروپا کمبود نیروی کار وجود داشت که با نفوذ سیاسی سامان یافت. پس یکی از مشکلات بزرگ سرمایه در آن دوره این بود که سرمایه چگونه به نیروی کار ارزانتر و مطیعتر دسترسی پیدا کند. چند گزینه برای حل این مسئله وجود داشت.یکی تشویق به مهاجرت بود. در آمریکا اصلاحات بسیاری در قوانین مهاجرت در سال ۱۹۶۵ ایجاد شد که در نتیجه به آمریکا اجازهی دستیابی به مازاد جمعیت جهان را می داد. در اواخر دهه ی شصت دولت فرانسه به واردات نیروی کارگر مغربی سوبسید می داد، آلمانی ها ترک ها را وارد می کردند و سوئدی ها یوگسلاوها را، و انگلیس از امپراطوری هایش استفاده می کرد. بنابراین سیاستی در طرفداری از مهاجرت به وجود آمد که اولین تلاش برای حل مشکل نیروی کارگری بود.
دومین چیزی که به دنبال آن رفتند رشد فنی سریع است که مردم را از کار بیکار می کند و اگر مشکلی پیش می آمد افرادی مانند ریگان، تاچر و پینوشه برای سرکوب کردن نیروی کارگری وجود داشتند. و در آخر سرمایه به جایی می رود که مازاد نیروی کارگری در خارج از مرزهاست که با دو چیز امکانپذیر می شد. اول تجدید سازمان کردن سیستم حمل و نقل: حمل و نقل کانتینری یکی از بزرگ ترین انقلابهایی بود که که اجازه می داد،برای مثال قطعات خودرو در برزیل تولید شود و با هزینه ی اندک به دیترویت یا هر جای دیگری حمل شود. دوم سیستم جدید ارتباطی بود که یکپارچگی تشکیلات برای تولید زنجیری کالا را در سراسر دنیا فراهم می کرد.
همه ی این ها مسئله ی نیروی کارگری را برای سرمایه حل کرد، بنابراین سرمایه تا ۱۹٨۵ دیگر مشکل کارگری نداشت. ممکن بود مشکلاتی در بعضی مناطق خاص باشد در عوض نیروی کارگری بسیاری در سراسر جهان در دسترس داشت. فروپاشی ناگهانی اتحاد جماهیر شوروی و دگرگونی بخش زیادی از چین در عرض بیست سال دو میلیارد نفر به جمعیت طبقه ی کارگر افزود. بنابراین دیگر مشکلی برای دسترسی به نیروی کار وجود نداشت و نتیجه ی آن تضعیف شدن نیروی کارگری در سی سال گدشته بود. اما اگر کارگر ضعیف شود، دستمزد کمتری می گیرد و اگر سرکوب کردن دستمزدها ادامه پیدا کند موجب محدود شدن بازار می شود. بنابراین سرمایه داشت با مشکلاتی در بازار روبرومی شد. (در این جا) دو اتفاق رخ داد.
اول شکاف بین درآمد کارگر و مخارجش بود؛ که با ظهور صنعت کارت های اعتباری و افزایش بدهکاری خانواده ها پنهان شد. بنابراین به صورت میانگین هر خانواده در سال ۱۹٨۰ در آمریکا با به حساب آوردن وام های بانکی، ۴۰ هزار دلار بدهکار بود که در حال حاضر به ۱٣۰ هزار دلار رسیده است. افزایش سرسامآور بدهی خانوارها، مالی سازی را به ارمغان می آورد، یعنی این که از موسسات مالی بخواهیم از بدهی های خانوارهای طبقه ی کارگر که به درآمدشان افزوده نمی شود حمایت کنند. حالا با مشتریانی آبرومند رو به رو هستید، اما درمیابید که تا سال ۲۰۰۰ این وام های ساب پرایم رایج شده اند.
بحران ارزش دارایی ها
دومین اتفاق این بود که از دهه ی ٨۰ به بعد ثروتمندان به خاطر سرکوب کردن دستمزدها ثروتمندتر می شدند. در جواب انتقادها گفته می شد آن ها با ثروت شان در کار جدیدی سرمایه گذاری می کنند. در حالی که این طور نبود. اکثر آن ها در دارایی ها مثلا بازار بورس سرمایه گذاری می کنند، بنابراین بازار سهام بالا می رود پس خیال می کنند سرمایه گذاری خوبی است به همین خاطر پول بیشتری وارد بازار سهام می شود که موجب به وجود آمدن حباب های بازار بورس می شوند. این یک سیستم پونزی ponzi مانند است بدون آن که میداف madof در آن دخالتی داشته باشد. ثروتمندان ارزش دارایی ها، سهام و اموال بدون استفاده را تعیین می کنند، همان طور که در بازار فروش آثار هنری قیمت گذاری می کنند. این سرمایه گذاری ها مالی سازی را گرفتار می کنند. اما اگر ارزش دارایی هارا بالا ببرید به همه ی اقتصاد سرایت می کند، بنابراین زندگی در منهتن تقریبا غیر ممکن می شود مگر آن که به شدت مقروض بشوید و همه از جمله طبقه ی کارگر که درآمدشان افزایش نمی یابد گرفتار تورم ارزش اموال می شوند و اکنون ما با سقوط ارزش دارایی ها از جمله بازار مسکن و بورس مواجه هستیم.
همیشه مشکلِ رابطه ی بین واقعیت و آن چیزی که ارائه می شود وجود داشته است. بدهی، ارزش فرضی کالاها یا خدمات در آینده است و نشان می دهد که اقتصاد طی ۲۰ یا ٣۰ آینده رشد می کند. این همیشه شامل یک حدس و گمان است که بعدا با بهره تعیین می شود. از نظر من مشکل مهم دیگری که رشد حوزه ی مالی با آن روبه رو بوده است مسئله ی جذب مازاد سرمایه داری است. همان طور که نظریه ی مازاد می گوید، سرمایه داران مازادی تولید می کنند که باید بعدا بخشی از آن را مجددا سرمایه گذاری و صرف گسترش آن کنند. یعنی همیشه باید به دنبال جایی دیگر برای گسترش دادن آن باشند. در مقاله ای دیگر به نام "Right To The City” که برای Review New Left نوشته بودم به سی سال گذشته اشاره کردم که میزان عظیمی از مازاد سرمایه جذب شهری کردن: بازسازی، گسترش و سودجویی شهری شده بود. به هر شهری که پا می گذارم به کارگاه عظیم ساختمان سازی برای جذب مازاد سرمایه تبدیل شده است.
این روش برای جذب مازاد سرمایه به مرور زمان پیچیده تر شده است. در سال ۱۷۵۰ ارزش کل خدمات و کالاها حدود ۱٣۵ میلیارد دلار بوده است. در سال ۱۹۵۰ به چهار تریلیون و در سال ۲۰۰۰ به چهل تریلیون رسید و در حال حاضر
حدود پنجاه تریلیون است. اگر گوردون براون درست گفته باشد این میزان طی بیست سال آینده به دو برابر یعنی صد تریلیون دلار در سال ۲۰٣۰ خواهد رسید.
در طول تاریخ سرمایه داری نرخ عمومی رشد نزدیک به ۲.۵ درصد در سال بوده است. یعنی اینکه سود بازارهای فروش در سال ۲۰٣۰ ،باید ۲/۵ تریلیون دلار باشد که به نظر نمی رسد چنین شود. گمان می کنم مشکلی جدی خصوصا از سال ۱۹۷۰ وجود داشت که چگونه میزان بیشتری از این مازاد را جذب تولید واقعی کنیم. روز به روز میزان کمتری از این مازاد وارد تولید واقعی میشود و بیشتر و بیشتر صرف معاملات ریسکی بر سر ارزش داراییها شده که موجب افزایش و عمق این بحران مالی میشود، که از حدود سال ۱۹۷۵ تا کنون با آنها مواجه هستیم و همگی بحران های ارزش دارایی ها هستند.
اگر همین حالا از این بحران خارج شویم و نرخ رشد انباشت سرمایه به سه درصد برسد، با جهنمی از مشکلات رو به روخواهیم بود. سرمایه داری با محدودیتهای محیطی همچنین بازار و سوددهی مواجه خواهد شد. مالی سازی کردن اخیر، تغییراتی از سر ناچاری برای رفع مشکل پول مازاد بود که بدون کاهش دوره ای ارزش پول موثر نخواهد بود. این ها چیزهایی است که با کاهش تریلیون دلاری ارزش دارایی ها رخ می دهد.
پس عبارت "کمک مالیِ ملی" نادرست است چون کل سیستم مالی موجود را از بحران نجات نمی دهد بلکه به بانک ها و طبقه ی سرمایه دار کمک میکنند و بدهی ها و تخلفات شان را می بخشند. پول ها به جای این که به صاحب خانه هایی که خانه های شان توقیف شده است برسد نصیب بانکها می شود اما نه برای این که به دیگران وام داده شود، برای این که بانک های دیگر را بخرند. آن ها قدرت طبقاتی خودشان را تحکیم میکنند.
سقوط اعتبار
برای طبقه ی کارگر سقوط اعتبارها به مفهوم پایان مالی سازی و راه حلی برای بحران بازار خواهد بود. که پیامد آن بحران بزرگ بیکاری و سقوط بسیاری از صنایع خواهد بود، مگر آن که اقدامی موثر برای رفع آن صورت گیرد.بحث های
کنونی پیرامون بازگشت به مدل کینزی است و برنامه ی اوباما سرمایه گذاری در کارهای وسیع مردمی و فناوری های پاک است، به تعبیری راه حلی از نوع "نیو دیل" است که من تردید دارم اوباما توان چنین کاری را داشته باشد.
برای درک وضعیت کنونی باید به ماورای فرآیند کار و تولید، به رابطه ی پیچیده ی دولت و وضعیت مالی بپردازیم. باید دریابیم وام و بدهی چطور از ابتدا ابزاری برای انباشت اولیه بود که من این را "انباشت به وسیله ی مصادره" می نامم (همان طور که در صنعت ساختمان شاهد هستیم). در مقاله ام به نام ”right to the city" به بررسی چگونگی احیای سرمایه داری در دومین امپراتوری پاریس پرداختم . چون دولت به همراهی بانکداران برای بازسازی پاریس پیوند سرمایه داری مالی- دولتی تشکیل دادند که موجب اشتغال کامل و ساخته شدن بلوارها، سیستم آبرسانی،فاضلاب و سیستم حمل و نقل جدید شد و این ها به همان مکانیزمی که کانال سوئز ساخته شده بود انجام شدند .بخش زیادی از آن از طریق فروش سهام و وام ها و ... تامین مالی شده بود .اکنون آن ارتباط دولت -مالی دچار تغییرات عظیمی پس از دهه ی هفتاد شده است .بین الملی تر شده است و خود را در معرض همه ی انواع ابداعات مالی از جمله بازارهای اشتقاقی ،بازار معاملات قماری و ...قرار داده است. ساختار مالی جدیدی طراحی شده است.
از نظر من در حال حاضر آن ها به دنبال طرح مالی جدیدی برای حل مشکلات طبقه ی سرمایه داران هستند نه مشکلات طبقه ی کارگر. تنها نگرانی شان شورش ما بر ضد آن هاست و تا زمانی که ما دست به شورش نزده ایم برای منفعت خودشان به بازسازی سیستم می پردازند. نمی دانم ساختار مالی جدید چگونه خواهد بود. اگر اتفاقاتی که در بحران مالی نیویورک رخ داد را به دقت بررسی کنیم ،گمان نمی کنم که هیچ بانکداری می دانست که باید چه کند ،کاری که انجام دادند این بود که اندک اندک به یک ملغمه رسیدند .تکه های آن را به روشی جدید کنار هم
گذاشتند تا به یک ساختار جدید دست یافتند .اما همه ی راه حل های آن ها به نفع خودشان خواهد بود مگر آن که ما وارد ماجرا شویم و بگوییم ما چیزی مناسب حال خودمان می خواهیم. مردمی مانند ما نقش تعیین کننده خواهند داشت تا مشروعیت تصمیماتی که در حال حاضر اتخاذ می شوند را به چالش بکشند ،سوال کنند و به تحلیل واضح و درستی از ماهیت مشکلات و راه خروج از آن برسند.
راه حل ها
ما باید شروع به استفاده از حقوق مان کنیم. ما باید بپرسیم ارزش بانک ها بیشتر است یا ارزش انسانیت؟ سیستم بانکی باید به مردم خدمت کند نه این که مردم را تنها بگذارد. تنها راه برای احقاق حقوق مان تسلط برمشکل جذب مازاد سرمایه داری است. ما باید مازاد سرمایه را مردمی کنیم و برای همیشه از مشکل انباشت سرمایه خلاص شویم. این رشد سه درصدی، هزینه های محیطی سنگینی- مانند فشاری که در حال حاضر بر موقعیت های اجتماعی وارد می شود- به بار خواهد آورد که ما را وارد بحرانی دیگر خواهد کرد.
مشکل اصلی این است که چگونه مازادهای سرمایهداران به گونه ای که مولد باشند جذب شوند. از نظر من جنبش های اجتماعی باید پیرامون این قضیه که خواستار کنترل بیشتری بر محصول این مازاد هستند به اتفاق نظر برسند. و
با این که من بازگشت به مدل کینزی که در دهه ی شصت داشتیم را تایید نمی کنم، فکر میکنم در آن زمان کنترل اجتماعی و سیاسی بیشتری بر تولید، بهره برداری و توزیع مازاد وجود داشت. مازاد در حال گردش صرف ساخت مدارس، بیمارستان ها و زیرساختها می شد. همین مسئله موجب ناراحتی طبقه ی سرمایه دار بود و به همین دلیل یک ضد جنبش در اواخر دهه ی شصت بوجود آمد. اگر نسبت میزان مازادی که جذب دولت می شود را بررسی کنیم، در می یابیم که از سال ۱۹۷۰ به بعد تغییر چندانی نکرده است، بنابراین سرمایه داران فقط از مصارف مردمی مازاد جلوگیری کرده اند. همچنین ترتیبی داده اند که فعالیتهای شرکت های سهامی و دولتی نفوذ پذیر شده است که اوضاعی مانند عراق کنونی به وجود میآورد تا پیمانکاران به شکل بی رحمانه ای از موقعیت ها سوء استفاده کنند.
از نظر من ما با یک بحران مشروعیتی مواجه هستیم. در سی سال گذشته نقل قولی از مارگارت تاچر را برای ما بازگو می کردند که برای یک بازار نولیبرال و دنیای خصوصی شده "هیچ جایگزین دیگری وجود ندارد" و اگر نتوانید در این دنیا کامیاب شویم تقصیر خودمان است. به نظر من ابن کار سختی است که بگوییم: وقتی با یک بحران توقیفی روبه رو هستید از بانک ها حمایت کنید نه از مردمی که اموال شان توقیف شده است. شما می توانید کسانی که اموالشان توقیف شده است را به دلیل بی مسئولیت بودن متهم کنید و در آمریکا هم عامل نژاد پرستانه ی قوی برای توجیه آن وجود دارد. وقتی اولین موج توقیف ها در مناطقی مانند اوهایو و کلولند شروع شد، به تخریب سیاه ها پرداختند و واکنش بعضی از مردم این بود که "چه انتظاری دارید، سیاه ها بی مسئولیت هستند." ما چه درباره وال استریت و چه درباره افرادی که وام خرید مسکن گرفته اند شاهد تفسیرهای راست گرایانه ای از این نوع هستیم که علت آن را بر اساس طمع شخصی بیان می کنند. بنابراین سعی می کنند گناه را بر گردن قربانیان بیاندازند. یکی از وظایف ما این است که بگوییم "نه، شما نباید این کار را انجام دهید" و سعی کنیم تفسیری منسجم از این بحران به عنوان رخداد طبقاتی ارائه دهیم، چون این ساختار استعمارگرانه که از میان رفته است، در شرف جایگزین شدن با ساختار استعمارگرانه ی حادتری است. بسیار مهم است که این تفسیر علنا مطرح شود و مورد بحث قرار گیرد.
سیاست های رادیکال ماورای تقسیمات طبقاتی
نکته ی دیگری که باید در نظر داشته باشیم این است که نیروی کارگری، خصوصا نیروی کارگری سازمان یافته بخش کوچکی از مشکل است و نقش جزئی در اتفاقات دارد. و این دلیل ساده ای دارد که به کمبودهای مارکس در طرح مشکل برمی گردد. اگر فرض کنید ساختار مجموعه ی مالی- دولتی برای پویایی سرمایه داری حیاتی است (که واقعا هم هست) و از خودتان بپرسید کدام نیروهای اجتماعی در این ساختارهای اداری شرکت دارند و در آن دخالت میکنند؟ نیروی کارگری هیچ گاه نقش مهمی در این کشمکشها نداشته است. نیروی کارگری در بازار نیروی کارگری و فرآیند نیروی کارگری نقش اساسی داشته است و اینها موقعیتهایی حیاتی در فرآیند گردش پول هستند، اما اکثر این
کشمکشها که به خاطر رابطه ی مالی- دولتی پیش آمده است درگیریهای پوپولیستی هستند که نیروی کارگری در آن حضوری جزئی در آن داشته است.
برای مثال در دهه ی سی پوپولیست های زیادی از بانی و کلاید بانکْ زن حمایت کردند. کشمکش های کنونی در آمریکای لاتین بیش از آنکه جنبه ی کارگری داشته باشد پوپولیستی است. نیروی کارگری می تواند همیشه نقش مهمی ایفا کند اما از نظر من ما درحال حاضر در موقعیتی نیستیم که جلودار بودن دیدگاه های سنتی پرولتاریا در این کشمکش مفید باشد آن هم در زمانی که ساختار ارتباط مالی-دولتی(سیستم عصبی اصلی انباشت سرمایه) خود مسئله ی بنیادی است. ممکن است موقعیت ها و جایگاه هایی وجود داشته باشد که جنبشهای کارگری بسیار مهم و چشمگیر باشند، مثلا کارگران نقش مهم تری در چین بازی می کنند که در آمریکا این گونه نیست. بین چپ گراها نیز مشکل بزرگی وجود دارد که بسیاری معتقدند دستیابی به قدرت دولتی نقشی در تغییرات سیاسی ندارد و از نظر من آن ها احمقند. قدرتی چنان باور نکردنی در آن وجود دارد که نمی توان طوری از آن گذشت که گویی بی اهمیت است. من عمیقا بر این باورم که ان جی او ها و نهادهای مدنی دنیا را عوض نخواهند کرد. نه به این خاطر که ان جی او ها نمی توانند کاری را پیش ببرند چون به نوع دیگری از جنبش ها نیاز داریم. در آمریکا تمایلات سیاسی
بسیار آنارشیستی است، واگرچه با بسیاری از دیدگاه های آنارشیستی موافقم اما انتقادات همیشگی و امتناع آن ها از به اختیار گرفتن قدرت دولتی همیشه درد سرساز بوده است.
همیشه مشکلِ رابطه ی بین واقعیت و آن چیزی که ارائه می شود وجود داشته است. بدهی، ارزش فرضی کالاها یا خدمات در آینده است در آمریکا در حال حاضر نشانه هایی دیده می شود که عوامل طبقهی مدیران که از قِبَل درآمدهای سرمایه ی مالی امرار معاش میکردند، رنجیده شده اند و ممکن است رادیکال شوند. خدمات مالی بسیاری از مردم را به حال خود رها کرده و در بعضی موارد حتی وام های شان توقیف شده است. تولید کننده های فرهنگی کم کم از ماهیت مشکلاتی که با آن روبه رو هستیم آگاه می شوند و همانگونه که در دهه ی ۱۹۶۰ مکاتب هنری، کانونهای رادیکالیسم سیاسی بودند شاید دوباره شاهد چیزی شبیه آن باشیم. ممکن است شاهد ظهور تشکیلات بین مرزی برای کاهش "فرستادن پول" که موجب شیوع بحران به مناطقی مانند قسمت های روستایی مکزیک و کرالا خواهد شد باشیم.
جنبش های اجتماعی باید تعیین کننده ی استراتژی ها و سیاستهایی باشند که خواهان اتخاذ آن هستند. ما آکادمیک ها نباید خود را به گونه ای جلوه دهیم که انگار رسالتی در رابطه با جنبش های اجتماعی داریم. کاری که ما باید انجام دهیم، شرکت در بحث ها و گفت و گو ها و صحبت کردن راجع به ماهیت مشکل است. همان طور که گفتم من خواستار آن هستم نظرات مان را مطرح کنیم. یکی از طرح های جالب در حال حاضر در آمریکا، وادار کردن حکومت های محلی مربوط به شهرداری به تصویب احکام ضد تخلیه است. گمان می کنم در چند نقطه از فرانسه چنین
کاری انجام شده باشد. بعد از آن می توانیم یک موسسه ی مسکن شهری ایجاد کنیم که ارائه ی وام های مسکن را به عهده بگیرد و به دلار با بانک ها تسویه حساب کند. چون پول زیادی به بانکها برای رسیدگی به این مسئله داده شده است اما بانک ها این کار را نمی کنند.
مسئله ی اساسی دیگر مربوط به شهروندی و حقوق است. از نظر من حقوق شهری باید بدون توجه به محل اقامت و بدون در نظر گرفتن تابعیت تضمین شود. در حال حاضر مردم از حقوق سیاسی شان محروم هستند مگر آن که شهروندان آن منطقه باشند.
پیکربندی مجدد شهری شدن
در آمریکا قابلیت ها و توانایی هایی در سطح محلی وجود دارد، مثلا درمورد مسائل زیست محیطی، در طول پانزده تا بیست سال گذشته حکومت های محلی مترقی تر از دولت مرکزی عمل کرده اند. در حال حاضر حکومتهای محلی با بحران های مالی مواجه هستند و سراسیمگی و فشار زیادی روی اوباما برای تغییر ساختار مالی حکومت های محلی وجود دارد (که در بسته ی محرک مطرح شده است). او گفته است این یکی از چیزهایی بود که مد نظرش است به خصوص به دلیل این که بسیاری از مسائل در سطوح محلی رخ می دهند مثلا بحران وام های ساب پرایم.
همان طور که گفتم توقیف کردن باید به عنوان یک بحران شهری درک شود نه فقط به عنوان یک بحران مالی. این یک بحران مالی مربوط به شهری شدن است.
اگر می توانستم سیستمی دلخواه بسازم، به دولت آمریکا می گفتم ما باید یک بانک ملیِ توسعه تاسیس کنیم و ۵۰۰ میلیارد دلار از ۷۰۰ میلیارد دلاری که به آن رای داده بودند (پرداخت آن توسط کنگره تایید شده) را به شهرداری ها بدهند تا صرف مسایل کسانی شود که اموال شان توقیف شده است، چون این موج توقیف ها از بسیاری جهات مانند یک کاترینای مالی بود که همه محله ها، معمولا سیاه های فقیر و اسپانیایی ها را نابود کرد. باید به آن محله ها بروید و کسانی که قبلا در آن جا زندگی می کردند را بازگردانید و دوباره به آن ها خانه بدهید اما با یک سیستم اجاره، امور مالی و با حقوق متمایز، و موقعیت های شغلی محلی برای شان ایجاد کنید.
بنابراین من می توانم تجدید پیکربندیِ شهری شدن را تصور کنم. برای حل مشکل گرم شدن زمین، باید ساختار عملکرد شهرهای آمریکایی را تجدید کنیم. باید در فکر یک الگوی جدید شهری شدن و الگوی جدیدی برای زندگی و
کار باشیم. امکانات بسیاری وجود دارد که چپ ها باید به آن توجه کنند چون این یک موقعیت عالی است. این دقیقا همان جایی است که من با بعضی مارکسیست ها که می گویند: "بله،این یک بحران است، یه جوری تناقض های سرمایه داری حل میشه" به مشکل برمی خورم. اول از همه من معتقدم مارکس در طرح این مشکل کمبودهایی
دارد. مارکسیست ها به درستی مجموعهی دولتی- مالی و شهری شدن را درک نمی کنند. اما اکنون باید در وضعیت نظری و موقعیت های سیاسی مان تجدید نظر کنیم.
بنابراین به تجدید نظرهای تئوریک و همچنین اقدام های عملی زیادی نیاز است.
منبع: نشریه ی اقتصادی مهرگان
|