• او معتقد است جهان راهی جز رویکردی سوسیالیستی ندارد تا بتواند بر بحران های متناوب و تشدید شونده، فقر روبه رشد اکثریت قریب به اتفاق جمعیت جهان و کوچکتر شدن هرچه بیشتر جمعیتی که ثروت عمده ی جهان را در دست دارند غلبه کند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۲۷ مهر ۱٣۹۰ -  ۱۹ اکتبر ۲۰۱۱

دیوید هاروی (David Harvey)، جامعه شناس مارکسیست و پرفسور انسان شناسی (anthropologist) در دانشگاه نیویورک (City University of New York Graduate School) است.
از کارهای برجسته ی وی مطالعه ی دقیق سرمایه داری جهانی و نئولیبرالیسم در دهه های اخیر و ارائه ی تحلیلی مارکسیستی از اوضاع کنونی جهان، روند رشد، عملکرد و نقش سرمایه در دنیای امروز است. او معتقد است جهان راهی جز رویکردی سوسیالیستی ندارد تا بتواند بر بحران های متناوب و تشدید شونده، فقر روبه رشد اکثریت قریب به اتفاق جمعیت جهان و کوچکتر شدن هرچه بیشتر جمعیتی که ثروت عمده ی جهان را در دست دارند غلبه کند. وی دلایل بحران های اجتناب ناپذیر، ادواری، تشدید شونده و ساختاری سرمایه داری را با ارائه ی آمار و ارقامی دقیق و به روز شده می شکافد و بن بست جهان معاصر را ثابت می کند.
وی معتقد است در دنیای پرشتاب کنونی شناخت دقیق سرمایه داری، دینامیسم و انعطاف پذیری خودبخودی اش، رازهای قدرتش، یکه تازی اش و توانایی اش درمسحور کردن مردم جهان، بخصوص درکشورهای سوسیالیستی سابق، از الفبای مقابله با آن و آثار مخربش است. دیگر صرفا با تکیه بر شعارها، روش های سنتی، شناختی کهنه و سطحی و بدون روش های دمکراتیک نمی توان راهی گشود. وی می گوید آنانی که داعیه‍ی مبارزه با سرمایه داری دارند می بایست بتوانند به همان اندازه سریع و خلاق، دینامیک و همه جانبه، دارای قدرت مانور و تغییر و تحول سریع باشند، و در استفاده ازهمه‍ی نیروها و امکانات به نحو موثر توانا باشند.
از میان این آثار، دو کتاب کلیدی و راهگشاست. کتاب اول «معضل سرمایه و بحران سرمایه داری» است که در سال 2010 چاپ شد و در سال 2011 با عنوان انگلیسی زیر تجدید چاپ شده است
The Enigma of Capital and the Crisis of Capitalism
کتاب دوم «تاریخ مختصر نئو لیبرالیسم» است که در سال 2005 چاپ شد و در سالهای 2007، 2009، 2010 و 2011 با عنوان انگلیسی زیر تجدید چاپ و به فارسی هم ترجمه شده است
A Brief History of Neoliberalism
تاریخ مختصر نئولیبرالیسم، ترجمه‌ی دکتر محمود عبدالله‌زاده، نشراختران، 1386
این کتاب به شکل گیری نئو لیبرالیسم در سال های 70 میلادی و تکامل آن تا دوران معاصر می پردازد. او نشان می دهد که سرمایه داری چگونه با توسل به آزادی های فردی بی حد و حصر و صدور سرمایه و استفاده از نیروی کار ارزان موفق می شود در طی این سال ها تشکل نیروی کار، اتحادیه ها و سازمان های سیاسی را متلاشی و منزوی کند و حقوق کار را ملغی کند و به پایین ترین سطح ممکن نزول دهد.
وی سراب چین سوسیالیستی را افشا می کند و با آمار و ارقام موجود، تا قبل از انتشار کتاب در 2005 ، چهره ی چینی نئولیبرالیسم را، که با اصلاحات دنگ شیائوپینگ و ارتباطات دوستانه با امریکا در اواخر دهه ی 70 میلادی آغاز شد، تصویر می کند. او واقعیت چین امروز را توسعه ی حداکثر و تصاعدی سرمایه داری با استفاده از قدرت متمرکز دولتی را نشان می دهد. چین بهشت سرمایه داری جهانی است و هیچ کنسرن بین المللی را نمی توان یافت که در آن فعالیت گسترده نداشته باشد. در چین مالکیت خصوصی به شدت افزایش یافته، توسعه ی ناهماهنگ شهر و روستا و فقر و ثروت با شتاب نگران کننده ای افزایش یافته و موسسات دولتی و کمون های روستایی با شتاب افزایش یابنده ای تبدیل به شرکتهای با مسئولیت محدود یا سهامی شده اند. سرمایه داران چینی پدیده ی جدیدی در عرصه ی سرمایه گذاری خارجی هستند. جنبش های طبقه کارگر، اعتصابات و اعتراضات رو به افزایش است و سیستم دیکتاتوری حاکم عملا در جهت سرکوب و مهار این جنبش ها به کار گرفته می شود. به دلیل گسترش شتابنده ی سرمایه داری، محددیت شدید مطبوعات و سازمان های غیر دولتی فساد در دستگاه دولتی بیداد می کند، از کنترل خارج و نهادینه شده است.
وی کتابهای متعدد دیگری هم دارد که از جمله آخرین آن ها یکی «کتاب راهنمای کاپیتال مارکس» است که در سال 2010 منتشر شده و دیگری «عدالت اجتماعی و جغرافیای شهر» در سال 2009 :
A Companion to Marx's Capital
Social Justice and the City (عدالت اجتماعی و شهر، ترجمه‌ی محمدرضا حائری)
مجموعه ی کتاب های وی در کتابفروشی اینترنتی آمازون در دسترس است:
www.amazon.co.uk
دراینجا پیوند سخنرانی های وی درفضای مجازی، برای اطلاع خوانندگان آورده می شود:
مصاحبه ای با بی بی سی در سه قسمت:
www.youtube.com
سخنرانی درباره‍ی تاریخ مختصر نئو لیبرالیسم در پنج قسمت:
www.youtube.com
سخنرانی در دانشگاه ام آی تی درباره‍ی معضل سرمایه درهشت قسمت:
www.youtube.com
او بیش از سی سال است که کاپیتال مارکس را تدریس می کند. 12 جلسه‍ی دوساعته از کلاسهای او را اینجا می توان یافت:
www.youtube.com
سخنرانی در زاگرب در پنج قسمت:
www.youtube.com
سخنرانی در دانشگاه کُرنل در ده قسمت:
www.youtube.com
امید است این نوشته عرصه ای مهم و موثر برای کوشش مترجمین میهنمان بگشاید تا فارسی زبانان را به زوایای ناشناخته ی جهان امروز، در این شرایط تاریخی وحساس میهنمان آشنا کنند. علاقمندان با جستجو در فضای مجازی می توانند ترجمه هایی کوتاه از کارهای این محقق برجسته بخوانند.

امیر اطیابی
19 اکتبر 2011