ناگزیری همزیستی گفتمان های مختلف در حرکت ملی آذربایجان


علی حامدایمان


• کسانی که، چه در داخل و چه در خارج از کشور، فرمان مرگ و حکم حذف می دهند دیر یا زود حرکت ملی آنان را به بیرون از خود خواهد راند و این اندیشه و عمل آنان در نهایت به حذف خود آنان خواهد انجامید. در طول زمان پر فراز و نشیب حرکت ملی آذربایجان، افراد و جریانات زیادی آمده اند که اساس خود را بر تخریب نهاده اند و در نهایت خود تخریب شده و از میان رفته اند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۷ آبان ۱٣۹۰ -  ۲۹ اکتبر ۲۰۱۱


این یک روند طبیعی است که در حرکت ملی آذربایجان گفتمانهای مختلفی وجود دارند که هر یک در بستر متفاوتی شکل گرفته و به رشد و فعالیت خود ادامه می دهند، ولی امروزه وضعیت در حرکت ملی آذربایجان طوری است که هیچ گفتمانی نمی تواند ادعای این را داشته باشد که نمایندگی طیف وسیعی از مردم را بر عهده دارد. بنابر این گفتمانهای مختلف در حرکت ملی آذربایجان ناگزیرند به جای حذف همدیگر به همزیستی با یکدیگر بیندیشند و در واقع ناگزیر از همزیستی با یکدیگر هستند. نیروهای موجود در داخل این حرکت راهی طولانی آمده اند و هزینه های زیادی را متحمل شده اند و هر یک بنا به فراخور خود در این حرکت نقشی آفریده اند و اگر امروزه با هزاران مصیبت و مشقت مانده اند، نباید به خود اجازه حذف آنان را بدهیم. سیاست حذفی در حرکت ملی آذربایجان توسط نیروهای خودی و آن هم به صورت غیر شفاف ریشه از آبشخور دیگری دارد چرا که با این سیاست حذفی و سلبی خود کار دیگران را راحت می کنیم و جاده صاف کن آنان می شویم. نیروهای موجود در حرکت باید به جای طرد یکدیگر به یک همکاری عقلانی دست یابند تا موازنه قدرت در حرکت ملی آذربایجان شکل بگیرد. هر بار که حوادثی این موازنه را بر هم می زند و آشوب و تنشی در داخل حرکت روی می دهد، این حرکت بیشتر مستعد سیر قهقرایی می گردد. در داخل حرکت ملی آذربایجان نه جریانی حق دارد و نه فردی می تواند به حذف فرد و یا جریان دیگری بیندیشد که متفاوت از دیگری فکر و یا عمل می کند، مگر اینکه آن فرد و یا گروه در طول مسیر سیاسی و فرهنگی خود، کارکردش را از دست بدهد و خود از گردونه کار کنار بکشد و یا اینکه کارکرد نامطلوبی داشته باشد که در این صورت هم سیستم موجود در داخل حرکت ملی آذربایجان خود به تسویه آن اقدام خواهد کرد، منتهی این مکانیزم حرکت ملی آذربایجان زمانی فعالانه عمل خواهد نمود که افراد و جریاناتی با فشار کاذب سعی نکنند که در روند این سیستم اخلال ایجاد نمایند.

درست است که امروزه ممکن است افراد مختلفی نقش بسزایی در حرکت ملی داشته باشند ولی آنان نباید فراموش نمایند که خود این افراد ماحصل تفکری هستند که پیش از آنان شکل گرفته است و رهرو راهی هستند که پیش از آنان ایجاد گردیده است. به همین خاطر آنان نمی توانند بدنبال سهم خواهی بیشتری در جریانات مذکور باشند چه برسد به اینکه خواهان سهم حداکثری و یا حتی سهم مطلق در حرکت باشند. امروزه و در این شرایط پیچیده بین المللی و داخلی، حرکت ملی آذربایجان بیشتر از احساس به تعقل و تجربه نسلی نیاز دارد که راه زیادی را آمده اند و حرکت را به نقطه امروزی خود رسانده اند. برای عبور حرکت از مقاطع بحران های امروزی، باید به عقلانیت تکیه زد نه بر احساس. احساس لحظه ای باد می کند و پس از آنان می ترکد، و این احساس است که در اختیار جریان لمپنیسم قرار می گیرد و لمپنیسم آن را چون مومی به بازی می گیرد. امروزه دیگر دیوارها ریخته شده و اندیشه ها حاشا گردیده اند و دیگر نمی توان با دشنام و ناسزا به این و آن، پشت سر مردم سنگر گرفت و مردم را وجه المعامله قرداد داد.
امروزه بیش از هر زمان دیگری نیاز داریم که شفاف باشیم و شفاف عمل نماییم. شفاف بودن به این معنی نیست که هر آنچه را داریم بر روی میز قراردهیم بلکه به این معنی است که سیاستهای روشنی را مدنظر قرار دهیم و بر اساس آنها رفتار خود را تنظیم نماییم. امروزه هیچ جریانی قدرت این را ندارد که خود را تنها مدافع حقوق آذربایجان قلمداد نماید و بر اساس آن نظریات خود را تئوریزه نماید.

بهتر است کمی عاقلانه تر بیندیشیم و به دستهای پشت پرده بنگریم. امروزه نیروهایی در درون حاکمیت وجود دارند که می خواهند حرکت را به فاز خشونت کشیده و به راحتی آنرا سرکوب نمایند و فاتحه حرکت ملی را بخوانند همانگونه که فاتحه غائله اهواز و کردستان را خواندند. کسانی که امروزه دم از تغییر فاز حرکت ملی آذربایجان می زنند و می گویند که حرکت خود را از محافظه کاری رهانیده است نقطه عزیمت خود را بر اساس کدام فاکتها قرار می دهند؟ برنامه مشخص آنان برای تغییر فاز حرکت چیست و چه اهدافی را در این راستا دنبال می نمایند؟ امروزه با غوغا سالاری و شانتاژ آفرینی نمی توانیم جهت حرکت را عوض کنیم و دم از تغییر فاز بزنیم. اگر قرار است که حرکت تغییر فاز دهد و به خشونت گرایش پیدا کند باید این امر بر اساس تحلیل های جامعه شناسی، سیاسی و با لحاظ کردن روانشناسی اجتماعی جامعه صورت پذیرد و بایستی این همه به صورت شفاف تحلیل گردد و تئوریزه شود و الا نمی توان با فحش و ناسزا دم از تغییر فاز حرکت زد.

■ گفتمان شمس تبریز در حرکت ملی آذربایجان
نویسندگان شمس تبریز در طول مسیر خود توانسته اند جریانی را خلق کنند که این جریان توانسته تاثیر متفاوتی را در روند حرکت ملی آذربایجان ایجاد نماید. این تاثیر متفاوت شاید بیشتر ناشی از برهه متفاوت زمان تاریخی، و همچنین ناشی از گرد آمدن نویسندگان و فعالان متفاوتی در گرد نشریه ای بود که همگی متفاوت از همدیگر به مسایل می نگریستند. این طبیعی است که هر کسی می تواند منتقد عملکرد این جریان باشد و عملکردهای آن را زیر سوال ببرد، ولی این افراد نمی توانند به حذف این اندیشه بیندیشند چرا که حق آن را ندارند. کسانی که، چه در داخل و چه در خارج از کشور، فرمان مرگ و حکم حذف می دهند دیر یا زود حرکت ملی آنان را به بیرون از خود خواهد راند و این اندیشه و عمل آنان در نهایت به حذف خود آنان خواهد انجامید. در طول زمان پر فراز و نشیب حرکت ملی آذربایجان، افراد و جریانات زیادی آمده اند که اساس خود را بر تخریب نهاده اند و در نهایت خود تخریب شده و از میان رفته اند. امروزه جریان فکری شمس تبریز به آن حد از رشد خود رسیده است که می تواند بدون دغدغه از اینگونه غوغا سالاری و شانتاژ سازی و بی اعتنا به آنان، به روند کاری خود ادامه دهد. جریان فکری شمس تبریز به آن حد توانسته است برای خود در حرکت جایگاهی تعریف کند که دیگر نیازی به مظلوم نمایی نداشته باشد. امروزه هیچ حرکتی در داخل حرکت ملی آذربایجان نمی تواند به حذف این جریان فکری بیندیشد. ما اجازه نمی دهیم که افرادی بخواهند با حذف کسی و یا اندیشه ای خلائی در حرکت ملی آذربایجان ایجاد کنند و با ایجاد این خلا بتوانند جریانهای غیر اصیل در داخل حرکت براه بیندازند و آن را به سوی راه های نامشروع فکری و سیاسی هدایت نمایند.
اگر امروزه این همه هجمه بر علیه خود را می بینیم و دم برنمی آوریم نه نشانه ضعف ما که نشان قدرت ماست ولی اگر احساس کنیم جریاناتی دارند حرکت را از مسیر اصلی خود منحرف می سازند با تمام توان خود در مقابل این چرخشها می ایستیم و هزینه آن را نیز می پردازیم همانگونه که تابحال پرداخت کرده ایم.
ما در کنار این همه، هم مدافع اندیشه خود و هم مدافع اندیشه سازانی هستیم که در یک بستر سالم متفاوت از ما می اندیشند و متفاوت تر از ما عمل می نمایند چراکه در نهایت تمامی این اندیشه ها روزی و روزگاری بر گرد اندیشه بزرگتری گرد هم خواهند آمد و این اندیشه چیزی نیست جز منافع ملت و سرزمین آذربایجان.

Hamed.iman@hotmail.com