نگاه هفته
مرور مهمترین تحولات ایران در هفدهمین هفته سال ۸۵
وریا محمدی
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
آدينه
۲٣ تير ۱٣٨۵ -
۱۴ ژوئيه ۲۰۰۶
در هفته گذشته نهمین نشست وزیران امورخارجه کشورهای همسایه عراق در تهران به کار خود پایان داد.در بیانیه پایانی این کنفرانس بر ضرورت کمک به دولت و ملت عراق برای برقراری ثبات وامنیت در این کشور تاکید شد.در بیانیه پایانی این نشست شرکت کنندگان همچنین از طرح آشتی ملی اعلام شده از سوی نوری مالکی، نخست وزیر عراق، حمایت کردند.نخست وزیر عراق در اواخر ماه ژوئن، یک طرح آشتی ملی را در پارلمان این کشور مطرح کرد. هدف از ارائه این طرح، پایان دادن به خشونت هایی است که از زمان سقوط صدام حسین در عراق در جریان بوده است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) در بیانیه پایانی نشست تهران با اشاره به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای پایان دادن به حضور نیروهای چند ملیتی در عراق براساس درخواست دولت آن کشور از انتقال کلیه امور عراق به نمایندگان منتخب مردم این کشور حمایت شد. منوچهر متکی، وزیر امورخارجه ایران، در سخنان اختتامیه نشست تهران گفت که "این اجلاس با هدف بررسی تحولات جاری عراق، اعلام حمایت همه جانبه از دولت دائمی و منتخب این کشور، کمک به استقرار امنیت و ثبات عراق و همچنین دستیابی به درک مشترک و متقابل منطقهای برگزار شد." نشست دوروزه تهران در محل دفتر سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه ایران در شمال تهران برگزار شد و آغاز آن با سخنرانی محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران بوده است.در این نشست علاوه بر وزیران خارجه کشورهای همسایه عراق، وزیران امورخارجه مصر و بحرین، دبیران کل سازمان کنفرانس اسلامی و اتحادیه عرب و فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور عراق نیز شرکت کردند.نشست پیشین وزیران خارجه کشورهای همسایه عراق در شهر استانبول ترکیه برگزار شده بود.
&&&
در هفته گذشته و در آستانه برگزاری جلسه وزیران خارجه کشورهای عضو گروه ۱+۵ در مورد برنامه هسته ای ایران، وزیر خارجه آمریکا موضعگیری هسته ای را به شدت مورد انتقاد قرار داد.روز چهارشنبه، ۱۲ ژوئیه، کاندولیزا رایس، وزیر خارجه آمریکا که برای شرکت در اجلاس وزیران خارجه ۱+۵ عازم پاریس بود با اشاره به بسته پیشنهادی برای حل بحران هسته ای ایران، آنچه را که واکنش این کشور به این پیشنهاد ها می خواند "ناقص و نا امیدکننده" توصیف کرد.همچنین دیدار علی لاریجانی و خاویر سولانا که در بروکسل، مقر اتحادیه اروپا انجام گرفت بر سر مجموعه امتیازاتی بود که این اتحادیه به ایران پیشنهاد داده است تا در قبال دریافت آنها، غنی سازی اورانیوم را تا زمانی که نگرانی دولتهای پیشنهاد دهنده از فعالیت اتمی ایران برطرف شود متوقف کند. سخنگوی خاویر سولانا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفتگوی اخیر این مقام اروپایی با دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران را نا امیدکننده اعلام کرد. اتحادیه اروپا، همگام با آمریکا و دیگر متحدانش، از اینکه ایران با دستیابی به فناوری غنی سازی اورانیوم امکان ساخت سلاح هسته ای بیابد نگران است، هرچند ایران بارها تأکید کرده که تنها هدفش از غنی سازی اورانیوم، کاربرد صلح آمیز از انرژی اتمی و تأمین سوخت نیروگاههای هسته ای است.اتحادیه اروپا و دیگر دولتهای درگیر با مسئله هسته ای ایران خواهان آن بودند که در پی گفتگوی خاویر سولانا و علی لاریجانی، پاسخ ایران به امتیازهای پیشنهادی اروپاییها اعلام شود اما آنچه آقای لاریجانی با پایان این گفتگو به خبرنگاران اعلام کرد، پاسخ منفی دیگری به این خواسته و تأکیدی دیگر بر موضع قبلی دولت جمهوری اسلامی بود که پاسخ به پیشنهاد اروپاییها را به اواخر مرداد (نیمه دوم اوت) موکول کرده است.لاریجانی گفت که مذاکره برای حل مسئله اتمی ایران روندی طولانی خواهد داشت و از جامعه جهانی خواست تا بردار باشد و صبر کند.علی لاریجانی و خاویر سولانا پس از گفتگو در مورد مجموعه امتیازات پیشنهادی اروپاییها که بسته پیشنهادی نام گرفت، در نشست خبری مشترکی که در محل سفارت ایران در بروکسل برگزار شد شرکت کردند.علی لاریجانی در این نشست اعلام کرد که بخش گسترده ای از بسته پیشنهادی برای ایران قابل قبول است اما مشکلی که در این بسته وجود دارد، درخواست تعلیق غنی سازی اورانیوم است.مقامات ایرانی پیشتر نیز از بسته پیشنهادی که به تأیید آمریکا، روسیه و چین نیز رسیده استقبال کرده اما آن را دارای ابهاماتی خوانده بودند که هدف از مذاکرات علی لاریجانی و خاویر سولانا، رفع این "ابهامات" اعلام شده بود. اما لاریجانی پس از چهار ساعت گفتگو با خاویر سولانا درباره بسته پیشنهادی گفت که این بسته هنوز ابهامات مختلفی دارد، هرچند هسته اصلی آن قابل قبول است.وی در مورد هسته اصلی بسته پیشنهادی و اینکه چه بخشهایی از آن برای ایران قابل قبول است هیچ توضیحی نداد.لاریجانی قبل از دیدار با خاویر سولانا گفته بود که ایران مذاکره در مورد پیشنهاد دولتهای اروپایی را جدی می گیرد اما در پایان دیدار، هیچیک از طرفین نشانه ای حاکی از اینکه ایران به سمت پذیرش پیشنهاد اروپاییها پیش می رود یا نه بروز ندادند.لاریجانی گفت که در زمینه این پیشنهادها با آقای سولانا در تماس خواهد ماند و خاویر سولانا نیز تنها اعلام کرد که طی دیدار وزیران خارجه بریتانیا، آلمان، فرانسه، روسیه، آمریکا و چین که برای روز چهارشنبه دوازدهم ژوئیه (۲۱ تیر) در پاریس برنامه ریزی شده است آنان را در جریان گفتگوی خود با علی لاریجانی خواهد گذاشت.او گفت: "بررسی خواهیم کرد تا ببینیم چطور پیش می رود".سخنگوی خاویر سولانا در حالی دیدار او با علی لاریجانی را نا امیدکننده توصیف کرده که هفته پیش پس از آنکه این دو مقام ایرانی اروپایی در مهمانی شام خصوصی در بروکسل با یکدیگر دیدار کردند اعلام کرده بود که این گفتگو مقدمه مثبتی برای دیدار رسمی آن دو بوده و نسبت به نتیجه این دیدار رسمی ابراز خوشبینی کرده بود.همزمان با گفتگوی علی لاریجانی و خاویر سولانا، گروهی از مخالفان جمهوری اسلامی نیز در مقابل مقر اتحادیه اروپا در بروکسل دست به تظاهرات زدند.
&&&
در هفته گذشته پس از آنکه پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد به اتفاق آلمان تصمیم گرفتند با به تصویب رساندن قطعنامه ای در این شورا، ایران را ملزم به تعلیق غنی سازی اورانیوم کنند، وزیر خارجه روسیه اعلام کرد که ایران تا زمانی که این قطعنامه تدوین شود و به تصویب برسد وقت دارد پیشنهاد اروپاییها را برای حل مسئه اتمی خود بررسی کند و به آن پاسخ دهد.سرگئی لاوروف، وزیرخارجه روسیه این اظهارات را پس از آن شرکت در جلسه ای در پاریس ایراد کرد که وی همراه با همتایان بریتانیایی، فرانسوی، آلمانی و آمریکایی خود و با شرکت معاون وزیر خارجه چین تصمیم گرفتند رسیدگی به فعالیت اتمی ایران را به شورای امنیت بازگردانند.فیلیپ دوست بلازی، وزیرخارجه فرانسه پس از این نشست به خبرنگاران گفت دولتهای شرکت کننده در نشست پاریس بر سر تدوین قطعنامه ای برای شورای امنیت سازمان ملل متحد توافق کرده اند که ایران را ملزم به تعلیق غنی سازی اورانیوم کند.به گفته وی، اگر ایران به قطعنامه شورای امنیت عمل نکند، گام بعدی دولتهای ششگانه این خواهد بود که تدابیری اتخاذ کند که با اتکا به اصل ۴۲ فصل هفتم منشور ملل متحد، اعمال تحریم اقتصادی علیه این کشور امکانپذیر شود.شورای امنیت سازمان ملل متحد می تواند همان گونه که در مورد عراق و افغانستان عمل کرد ایران را تهدید به حمله نظامی کند اما وزیرخارجه روسیه می گوید که توسل به زور علیه ایران کاملاً منتفی است.او می گوید در تماسهای او با همتایان اروپایی و آمریکایی اش، این موضوع به تأیید رسیده است که در روشهایی که برای حل مسئله هسته ای ایران طرح می شود، موضوع توسل به زور مطرح نباشد، چراکه به گفته وی، توسل به زور راه به جایی نمی برد و تنها راه حل مسئله، توافق و تعامل است.روسیه که فراهم آورنده اصلی فناوری اتمی برای ایران است تاکنون علاوه بر مخالفت با توسل به زور علیه ایران با تهدید این کشور به تحریم اقتصادی نیز مخالفت می ورزید اما اکنون به جمع کشورهایی پیوسته است که قصد دارند ایران را از طریق تهدید به تحریم وادار سازند فعالیت اتمی اش را محدود سازد.
&&&
در هفته گذشته محمود احمدی نژاد،خواستار شکیبایی و پرهیز کشورهای عضو گروه ۱+۵ از ایجاد تنش در مورد پرونده هسته ای ایران شد.اظهارات احمدی نژاد پس از آن انتشار می یابد که وزیران خارجه پنج کشور عضو دائم شورای امنیت و آلمان در اجلاس خود در پاریس در روز چهارشنبه، ۱۲ ژوئیه، تصمیم گرفتند پرونده هسته ای ایران را مجدداً در شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح کنند.احمدی نژاد در سخنان خود در روز پنجشنبه، ۱٣ ژوئیه، علیه ایجاد تنش در مساله هسته ای ایران هشدار داد.وی در مورد تصمیم اجلاس وزیران خارجه ۱+۵ گفت "ما در مسیر حق و قانون حرکت کردیم اما متاسفانه آنها می خواهند این پیشنهاد را به بهانه ای افزایش فشار بر ما تبدیل کنند اما به آنها توصیه می کنیم صبور باشد و اگر تنش ایجاد کنید، تبعات آن متوجه خودتان است."احمدی نژاد در مورد سیاست هسته ای جمهوری اسلامی گفت که ایران تا کنون در چارچوب مقررات پیمان منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای حرکت کرده و هشدار داد "اما آنها بدانند که اگر ملت ایران به این نتیجه برسد که آنها در رفتار و پیشنهادشان حسن نیت و صداقت ندارند، در سیاست خود تجدید نظر خواهند کرد."وی گفت که اگر مشکلی پیش بیاید، زیان آن متوجه کشورهای اروپایی می شود و اضافه کرد که "آنها بدانند نمی توانند به ملت ایران آسیب برسانند."
&&&
در هفته گذشته یکی از مقامات امنیتی ایران از آزادی دو نفر از افرادی خبر داد که حدود چهار ماه پیش به دست یکی از گروههای مسلح بلوچ در جنوب شرق ایران به گروگان گرفته شدند.مجید رضوی، مدیرکل امنیتی وزارت کشور ایران به خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت این دو گروگان، مجید نجار و خداداد باغبانی نام دارند و با همکاری ریش سفیدان و طوایف منطقه آزاد شده اند.به گفته وی این افراد جزو گروهی اند که شانزدهم مارس (۲۵ اسفند) گذشته در حمله افراد مسلح به خودروهای حامل مسئولان محلی در جاده زاهدان به زابل در منطقه تاسوکی در استان سیستان و بلوچستان به گروگان گرفته شده اند و گفته می شوند هنوز پنج نفر دیگر دربند گروگانگیرانند.طی حادثه تاسوکی که حدود ساعت نه شب آخرین جمعه سال روی داد، افرادی که لباس مأموران انتظامی و نظامی به تن داشتند و در جاده ایستگاه ایست و بازرسی برپا کرده بودند، با متوقف ساختن خودروهای حامل مسئولان محلی و شماری از افراد دیگر، سرنشینان آنها را پیاده کرده، تعدادی را به گلوله بستند و شماری را به گروگان گرفتند.در این حادثه، بیست و دو نفر کشته و شش نفر زخمی شدند و دست کم هشت نفربه گروگان گرفته شدند که حدود دو ماه پیش یکی از گروگانها به نام امیر هراتی که افسر نیروی انتظامی بود، آزاد شد.شماری از مسئولان استان سیستان و بلوچستان از جمله، محمود سرگزی مسئول حراست فرمانداری و محب یوسفی مسئول حراست امور آب زاهدان، یکی از روحانیون دفتر نماینده ولی فقیه در استان سیستان و بلوچستان جزو کشته شدگان بودند و حسنعلی نوری فرماندار زاهدان و معاونش علی نشاطی همراه با غلامرضا کوهستانی مسئول عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی استان سیستان و بلوچستان طی حادثه تاسوکی زخمی شدند.
مقامات ایرانی حمله کنندگان را "اشراری" خواندند که انگیزه سیاسی هم داشته اند اما گروهی با نام جندالله مسئولیت حمله را به عهده گرفت و اعلام کرد که برای دفاع از مردم سنی مذهب بلوچ مبارزه می کند و خواستار آزادی زندانیان خود است.مقامات ایرانی می گویند که جندالله مورد حمایت برخی دولتهای خارجی، از جمله آمریکا و بریتانیا هستند که به گفته آنان، برای ایجاد تفرقه قومی و مذهبی در ایران تلاش می کنند.دولت بریتانیا این اتهام را رد کرده است.استان سیستان و بلوچستان یکی از گذرگاه های عمده قاچاقچیان مواد مخدر است و از محرومترین و دورافتاده ترین مناطق ایران به شمار می رود. اگرچه در این استان موارد زیادی از نا امنی رخ داده اما گروگانگیری شماری از مرزبانان ایرانی در این استان که سال گذشته رخ داد، دور تازه ای از مشکلات امنیتی را در این استان رقم زد.
&&&
در هفته گذشته جورج بوش، رئیس جمهور آمریکا به ایران هشدار داد که اگر با وقت کشی قصد خسته کردن دولتهایی را دارند که درگیر مسئله اتمی این کشورند و می خواهند در صفوف این کشورها شکاف ایجاد کنند، بدانند که به شکل دردناکی در اشتباهند.اظهارات بوش یک روز پس از آن ایراد شد که دولت او با همراهی بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین تصمیم گرفت رسیدگی به فعالیت اتمی ایران را به شورای امنیت بازگرداند اما در واکنش به این تصمیم، دولت ایران اعلام کرده که موعدی را که برای پاسخگویی به پیشنهاد این کشورها برای حل مسئله اتمی خود تعیین کرده است تغییر نخواهد داد.رئیس جمهور آمریکا که طی سفر رسمی به آلمان سخن می گفت، به ایران هشدار داد که اعضای شورای امنیت در اقدام علیه ایران با یکدیگر اتحاد کامل دارند.به نظر می رسد این بخش از سخنان بوش اشاره به این باشد که ایرانیها نباید روی حمایت روسیه و چین و اینکه این دولتها در شورای امنیت مانع از تصمیم گیریهای جدی علیه ایران شوند حساب کنند.
&&&
در هفته گذشته عملیات اسرائیل علیه لبنان واکنش تند مقامات جمهوری اسلامی را در پی داشت که همچنین علیه گسترش دامنه این عملیات به سوریه هشدار دادند. بر اساس گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی - ایرنا - روز جمعه، ۱۴ ژوئیه، محمود احمدی نژاد،که به تبریز سفر کرده بود، در گفتگوی تلفنی با رییس جمهوری سوریه، ضمن محکوم کردن حملات اسرائیل به لبنان، گفت که اگر اسرائیل به سوریه تعرض کند، این اقدام به منزله تعرض به کل جهان اسلام است و اسرائیل، به گفته وی، با پاسخی کوبنده مواجه خواهد شد.احمدی نژاد اقدامات اسرائیل را ناشی از آنچه که عمق ضعف حکومت اسرائیل دانست که، به گفته وی، "در سراشیبی سقوط و اضمحلال قرار گرفته است."رییس جمهوری ایران خواستار انسجام کشورهای منطقه و جهان اسلام به خصوص در مورد مسایل لبنان و فلسطین شد و گفت که "جمهوری اسلامی با تمام توان دیپلماسی از این موضوع حمایت و پشتیبانی می کند."وی عملیات اسرائیل در غزه را آغازگر بحران کنونی لبنان توصیف کرد و گفت "اقدامات شجاعانه و پاسخ های به موقع جنبش حزب الله برای رژیم صهیونیستی بسیار سخت و کوبنده بوده و سبب غافلگیر شدن و عصبانیت این رژیم شده است."رییس جمهوری ایران همچنین در یک نشست خبری حملات اسرائیل به لبنان را به منزله تعدی به همه ملت های منطقه دانست و گفت که تنها نتیجه اقدامات اسرائیل علیه لبنان، به گفته وی، برانگیختن خشم ملت های منطقه و مسلمانان است. احمدی نژاد افزود "قدرت هایی که رژیم صهیونیستی را در منطقه به وجود آوردند باید آن را بردارند و در این رابطه، ملت های منطقه هم گذشته را در معادلات آینده دخیل نخواهند کرد."پیشتر، سخنگوی وزارت خارجه ایران گزارش های حاکی از احتمال انتقال دو نظامی ربوده شده اسرائیلی به ایران را رد و ادعای منابع اسرائیلی در این زمینه را "مهمل گویی" توصیف کرده بود.روز پنجشنبه، ۱٣ ژوئیه، منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران هم در گفتگو با فوزی صلوخ، وزیر خارجه لبنان، ضمن اعلام حمایت از این کشور گفته بود که دنیا نباید نسبت به حملات اسرائیل به لبنان بی تفاوت باشد.به گزارش خبرگزاری ایرنا، آ متکی همچنین در گفتگویی تلفنی با عمرو موسی، دبیرکل اتحادیه عرب، گفت که جهان اسلام و عرب نباید تنها به ابراز محکومیت حملات اسرائیل اکتفا کند بلکه باید با تمامی امکانات خود از جامعه بین المللی بخواهند به آن پایان دهد.مقامات ایران آمادگی این کشور برای ارسال کمک های بشردوستانه به آسیب دیدگان لبنانی حملات اسرائیل را اعلام داشته اند.در تهران، آیت الله محمد کاشانی، امام جمعه موقت، گفت که جنبش حزب الله برای آزادی زندانیان لبنانی در اسرائیل دو سرباز اسرائیلی را به گروگان گرفته و این اقدام حزب الله را "صد در صد قانونی، شرعی، وجدانی و عرفی" اعلام داشت.
&&&
و سرانجام اینکه اکبر گنجی،روز جمعه، ۲٣ تیرماه، در آغاز یک اعتصاب غذای سه روزه همراه با چند تن از هواداران خود در مقابل ساختمان سرویس جهانی بی بی سی در مرکز لندن حاضر شد. گنجی گفت هدف او از این اقدام "آزادی زندانیان سیاسی که بدون اعلام اتهام در ایران در زندان بسر می برند، و نیز جلب توجه جهانی به مسئله نقض حقوق بشر در ایران" است.وی گفت: "این اعتصاب غذا برای آزادی افرادی از سه جنبش مختلف یعنی منصور اسانلو، از رهبران جنبش کارگری، رامین جهانبگلو، از جنبش روشنفکری، و علی اکبر موسوی خوئینی، از جنبش دانشجویی، برگزار می شود که بدون برخورداری از وکیل در زندان انفرادی بازداشت هستند." اکبر گنجی که پس از انگلستان به آمریکا سفر می کند، قرار است روزهای شنبه و یکشنبه نیز در مقابل دفتر سازمان ملل متحد در شهر نیویورک به اعتصاب غذای خود که آب و مایعات را شامل نمی شود، ادامه بدهد. وی گفت ایرانیان ساکن دوازده شهر جهان از جمله پاریس، کلن، برلین، استکهلم، نیویورک و واشنگتن او را در این اعتراض سه روزه همراهی می کنند. در تهران نیز تعدادی دانشجو با همین هدف دست به اعتصاب غذا زده اند. اکبر گنجی گفت این اقدام به پیشنهاد او و با حمایت ۱۲۰۰ نفر در داخل و خارج ایران صورت گرفته و طیف های مختلف از جمله جبهه ملی ایران، حزب ملت ایران، دفتر تحکیم وحدت، طیف علامه و ادوار تحکیم، جنبش زنان و اتحاد جمهوریخواهان در اعتصاب غذا با او همراهند. گنجی که در سال های اخیر یکی از عمده ترین منتقدین جمهوری اسلامی در داخل ایران بوده است در هفته پایانی سال ۱٣٨۴، پس از سپری کردن تمام محکومیت شش ساله خود، از زندان آزاد شد.وی در سال ۱٣۷۹، پس از بازگشت از کنفرانس برلین، به دلیل اظهارات و ابراز برخی دیدگاه هایش بازداشت و زندانی شد. اکبر گنجی در آخرین ماه های حبس خود، دست به اعتصاب غذایی طولانی زد و به صراحت، آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی را مورد انتقاد قرار داد و خواستار کناره گیری وی از قدرت شد.در تهران نیز گروه کوچکی از دانشجویان در تقاضا برای آزادی منصور اسانلو، رامین جهانبگلو و علی اکبر موسوی خوئینی دست به اعتصاب غذا زده اند. این اولین بار است که گروهی در داخل به طور هماهنگ و همزمان با معترضین خارج از ایران دست به اعتراض زده اند. یکی از سخنرانان تجمع تهران گفت: دولت می خواهد از روشنفکران، افراد تحصیل کرده و کسانی که افکاری متفاوت دارند، انتقام بگیرد. وی شکایت داشت که اخبار مربوط به فعالان سیاسی بایکوت خبری می شود. دانشجویان گفتند عملیات اسرائیل علیه لبنان را محکوم می کنند اما تاکید کردند دولت ایران تا زمانی که حقوق بشر را در داخل خود ایران، اولویت قرار نداده است، نباید از حقوق مردم کشورهای دیگر حمایت کنند.
منابع : بی بی سی و خبرگزاریها
http://www.koorso.blogfa.com /
|