اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ٨ اسفند ۱٣۹۰ -  ۲۷ فوريه ۲۰۱۲

خلاصه ای از گزارش مارگارت سکاگیا گزارشگر ویژه مدافعان حقوق بشر
به شورای حقوق بشر
در مواردی که به ایران مرتبط است

21 دسامبر 2011
A/HRC/19/55
1- این گزارش، چهارمین گزارشی است که از طرف این گزارشگر ویژه به شورای حقوق بشر ارسال گردیده است. این گزارش بر اساس قطعنامه های 8/7 و 5/16 شورای حقوق بشر می باشد.
2- در ماه مارس 2011، شورای حقوق بشر برای سه سال دیگر یعنی تا سال 2014 پی گیری روی شرایط مدافعان حقوق بشر را تمدید کرد. گزارشگر ویژه مفتخر است که کار خود را می تواند ادامه دهد و فعالیت مدافعان حقوق بشر را عیان نموده و به امنیت و حمایت از آنان یاری رساند.
3- گزارشگر ویژه بطور مستمر شرایط ویژه مدافعان حقوق بشری را که در معرض خطر می باشند و با چالشهای مختلفی مواجه می باشند، مورد توجه قرار داده و بدین وسیله از آنان حمایت کرده است. این گزارش بر اساس چنین نگرشی تهیه شده است و توجه خاصی به شرایط روزنامه نگاران و کسانی که در رسانه ها کار می کنند و همچنین مدافعان حقوق بشری که بر روی مسئله زمین و محیط زیست، جوانان و دانشجویان کار می کنند دارد و از حقوق انسانی آنان و آزادی های اولیه آنان دفاع می کند.
4- در ابتدا گزارش، روش تهیه این گزارش را مورد بررسی قرار داده است که بر مبنای مکاتبات بین سالهای 2007 تا 2011 می باشد. سپس گزارش به طور مختصر چهارچوب های حقوقی را مطرح ساخته و خطراتی را که این مدافعان حقوق بشر با آن مواجه هستند، مورد تحلیل قرار می دهد. در پایان گزارش ملاحظات و رهنمودهای خود را در مورد این گروه ها ارائه می دهد.
محتویات مندرج در این گزارش شامل
1- مقدمه
2- فعالیت ها در طول گزارش
* مکاتبات انجام شده با دولت ها
* کشورهایی که بازدید شده اند
* همکاری با سازمان ملل و سازمان های بین دولتی
* همکاری با سازمان های غیر دولتی
3- گروه انتخاب شده برگزیده ای از مدافعان در خطر، روزنامه نگاران و افراد رسانه ها، مدافعانی که بر روی مسئله زمین و محیط زیست کار می کنند، جوانان و دانشجویان
* روش کاری که توسط گزارشگر اتخاذ شده
* خطرات و چالش هایی که گروه های برگزیده از مدافعان در خطر با آن مواجه گردیدند
4- نتیجه گیری و رهنمودها
* روزنامه نگاران و افراد رسانه ها
* مدافعان که بر روی زمین و مسائل مربوط به محیط زیست کار می کنند
* مدافعان دانشجویان و جوانان

ژورنالیست ها و افرادی که در رسانه ها هستند
38- بر اساس گزارشات دریافت شده توسط گزارشگر ویژه، زمینه ها و مواردی وجود دارد که ژورنالیست ها و افراد رسانه ها بیشتر در معرض خشونت های گوناگون از جمله مناقشات نظامی (کلمبیا، سومالی)، ناآرامی های منتج از کودتا (هندوراس)، در حین یا متعاقب انتخابات (بلاروس، اتیوپی، جمهوری اسلامی ایران، تانزانیا). روزنامه نگاران و افراد رسانه ها (کارگران رسانه) که مورد نقض حقوق خود و اذیت و آزار قرار گرفتند به دلیل آن بود که سعی بر آن داشتند که مدافع حقوق بشر در شرایط استقرار آرامش در جوامع متعاقب تصادمات جنگی باشند (جمهوری دموکراتیک کنگو و عراق)
42- روزنامه نگاران دیگر و افراد رسانه ها همچنین مورد اذیت و آزار، دستگیری و زندان و بازجویی قرار گرفتند. در خلال این دوران (مورد بررسی این گزارش)، 68 مورد گزارش داده شده که دستگیری غیرقانونی مورد کاربرد قرار گرفته به مثابه ابزاری برای خاموش کردن صدای روزنامه نگاران و افراد رسانه ها (29 مورد در خاورمیانه و شمال آفریقا، 19 مورد در آفریقا، 12 مورد در آسیا و دریای پاسیفیک، 7 مورد در آسیای مرکزی و اروپا و یک مورد در آمریکا)
از این موارد ذکر شده در بالا، 16 مورد آن به جمهوری اسلامی ایران اعتراض شده است.

از آن فراتر، در طی این دوران مکاتبات متعددی در زمینه اتهاماتی که به پلیس، مقامات پلیس مخفی و اعضاء نیروهای امنیتی وارد شده است و در اثر آن روزنامه نگاران و افراد رسانه ها به ادارات فوق احضار و بازجویی گردیده اند، ارائه شده است (آفریقا 5، آسیا و دریای پاسیفیک 3، اروپا و آسیای مرکزی 1، خاورمیانه و آفریقای شمالی 1)

عامل اصلی نقض حقوق بشر، عوامل دولتی

51- از 206 مکاتبه ای که در خلال این دوره صورت گرفته، در 138 مورد این مکاتبات (67%) دولت عامل اصلی نقص حقوق بشر بوده است که در برگیرنده مقامات محلی، منطقه ای و ملی، مقامات پلیس، ارتش، مقامات اداره مهاجرت و افراد سازمان های مخفی جاسوسی می باشد. در بررسی منطقه ای، اتهامات وارده به افراد ساکن منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی بیشترین موارد نقض حقوق بشر بوده است (53 مورد از 56 مورد یعنی 94.6%) از همه برجسته تر در جمهوری اسلامی ایران که 22 مورد از 56 مورد را داشته و پس از آن آفریقا (32 مورد از 39 مورد 82%)، (آسیا و دریای پاسیفیک 25 از 43 یعنی 58.1%)، اروپا و آسیای مرکزی (17 از 32 مورد، 53.1%) و آمریکای شمالی و آمریکای لاتین (11 از 36 مورد 30.5%)

57- در منطقه آسیا و پاسیفیک، مدافعان حقوق بشر در زمینه رسانه ها، به دلیل دفاع از آزادی بیان و عقیده (از جمله در فضای مجازی، اینترنت) ترویج دموکراسی و همچنین افشاء فساد و موارد غیرقانونی که دولت بدان مبادرت ورزیده است، به ویژه مورد اذیت و آزار قرار گرفته اند.

یا به عنوان شاهد موارد نقض حقوق بشر، دفاع از حقوق زنان و ارائه گزارش موارد نقض حقوق بشر:
در این زمینه بیشترین میزان مکاتبات با جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته (22 مورد)، چین (8 مورد) و سری لانکا (7 مورد)

و یا روزنامه نگارانی که روی مسئله زمین و محیط زیست کار می کنند

89- در خلال دوران این گزارش حاضر، 9 مورد اخطار در موارد زیر به کشورهای جهان ابلاغ گردیده است که شامل ارائه و تهیه برنامه های خبری تلویزیونی در زمینه مسائل مربوط به زمین و رابطه آن با پلیس و نیروهای امنیتی (هندوراس)، اخبار و گزارشات تخلیه های اجباری و به زور (اوگاندا)، تهیه گزاش در مورد مسائل محیط زیست (چین، ال سالوادور، جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه)، گزارش در مورد کمپانی های استخراج معادن (مکزیک) مستندهای ویدئویی در زمینه تظاهرات و اعتراضات مربوط به زمین و محیط زیست (نیجریه)، گزارشات مربوط به نبش قبر (گواتمالا) می باشد.

90- در بعضی از کشورها، روزنامه نگاران کشته شده اند (هندوراس، مکزیک)، یا مورد حملات فیزیکی قرار گرفته اند (فدراسیون روسیه، اوگاندا)، یا تهدید به مرگ شده اند(هندوراس، ال سالوادور) یا مورد تهدیدات گوناگون قرار گرفته اند (گواتمالا) یا دوربین آنها مورد توقیف شده است (اوگاندا) ویا مورد حمله و یورش قرار گرفته اند و وسائل منزلشان جستجو شده است و وسائل و ابزارهای کارشان ربوده شده است (گواتمالا) . به تعدادی از روزنامه نگارانی که روی زمین و موضوعات مربوط به محیط زیست کار کرده اند، اتهام جاسوسی زده شده است (جمهوری اسلامی ایران). در مواردی این دسته از روزنامه نگاران دستگیر شده اند (چین)، یا به طور غیرقانونی دستگیر شده اند و امکان تماس با وکیل را نداشته اند (نیجریه)
91- عوامل دولتی مسئول و عامل نقض حقوق بشر مورد خطاب بسیاری از مکاتبات گزارشگر ویژه قرار گرفته اند (اوگاندا، چین، جمهوری اسلامی ایران، نیجریه)، و در مواردی عوامل ناشناس (هندوراس، گواتمالا، فدراسیون روسیه) یا عوامل غیر دولتی (ال سالوادور، مکزیک) مورد خطاب قرار گرفته اند.

مروری بر منطقه

بیشتر از نیمی از مکاتبات (31) خطاب به دولت های آسیایی بوده است که از این تعداد 14 مورد آن به جمهوری اسلامی ایران فرستاده شده، 5 مورد به چین و 3 مورد به فیلیپین، در 19 مورد موضوع مکاتبه، فرد اذیت و آزارشده مرد می باشد، 5 مورد زن و 5 مربوط به زن و مرد. جنسیت فرد مورد اذیت و آزار واقع شده در 2 مورد گزارش داده نشده است. موارد نقض حقوق جوان و دانشجویان در آسیا به تمامیت فیزیکی آن ها مربوط بود که در 26 مورد از 31 مورد قید گردیده است. این موارد شامل کشتن، سربه نیست کردن، حبس غیرقانونی، حملات فیزیکی و کار اجباری بوده است. در 8 مورد مدافع حقوق بشر پرونده قضائی داشته است. از جمله، جنایی قلمداد کردن فعالیت های مدافعان حقوق بشر، دستگیری، حبس و نگرانی مراجع به رعایت قوانین بین المللی در زمینه مدافعان حقوق بشر، دستگیری، حبس و نگرانی مراجع به رعایت قوانین بین المللی در زمینه حقوق زندانیان، از جمله مصوبات ضد تروریستی.

www2.ohchr.org
ترجمه و گزینش از الهه امانی 


چکیده ای کوتاه از گزارش گروه کاری بازداشت های خودسرانه
سازمان ملل متحد به نوزدهمین جلسه شورای حقوق بشر

26 دسامبر 2011
A/HRC/19/57
گروه کاری بازداشت های خودسرانه از سوی کمیسیون سابق حقوق بشر بر اساس قطعنامه 42/1991 تاسیس شده است. حکم این گروه بررسی موارد اتهام محرومیت خودسرانه و لغو آزادی براساس استانداردهای مندرج در اعلامیه جهانی حقوق بشر و دیگر اسناد مربوط به آن است که توسط قطعنامه 50/1991 تمدید و پوشش مساله حضانت اداری از پناهندگان و مهاجران به کار آن اضافه شد. محدوده اختیارات این گروه بر طبق قطعنامه 614 مورد تائیید قرار گرفت. در 30 سپتامبر 2010 کار این گروه بر طبق قطعنامه 18/15 به مدت سه سال تمدید شد. در طول سال گروه کاری متشکل از خانم شاهین سردار علی (پاکستان) اقای ماداس آنداس (نروژ)، آقای روبرتو گرتون (شیلی)، آقای ال حاجی مادیک سو (سنگال) و آقای ولادیمیر توچیلوسکی (اکراین) بود.
آقای مادیک سو ریاست و خانم سردار علی معاونت این گروه را بعهده داشتند.
بر طبق نظر اتخاذ شده در جلسات 60، 61 و 62 این گروه، بازداشت خودسرانه آقای کیارش کامرانی، خانم نسرین ستوده و آقای حشمت الله طبرزدی، مواد 13،14،18،19، 10 و 21 اعلامیه جهانی حقوق بشر و مواد 12، 18، 19، 21، 22، 25، 26 و 17 میثاق بین المللی حقوق مدنی وسیاسی را نقض کرده است. به علاوه حق یک دادگاه و محاکمه عادلانه نیز در مورد این افراد مراعات نشده است.
در طول دوره 18 نوامبر 2010 تا 17 نوامبر 2011 این گروه کاری 108 درخواست فوری به 45 دولت فرستاده است که از این ها 8 مورد برای دولت جمهوری اسلامی ایران بوده است. این 8 مورد شامل 95 مرد و 28 زن بوده است.
توصیه ها:
1- برای اینکه این گروه بتواند بطور سیستماتیک تر و جامع تر گزارش تهیه کند، به شورای حقوق بشر پیشنهاد می کند که دستور کار این گروه را گسترش داده که شامل بررسی شرایط بازداشت در سراسر جهان وتعهدات کشورها در مورد اقدام به حقوق کسانی که بازداشت می شوند و یا زندانی هستند بشود. حکم گزارشگر ویژه کمیسیون آفریقا در مورد زندان ها و شرایط بازداشت در آفریقا و گزارشگر کمیسیون حقوق بشر بین دول آمریکایی در مورد حقوق کسانی که آزادیشان سلب شده است، می تواند به عنوان نمونه مورد نظر قرار گیرد.
2- با توجه به ماهیت استثنایی بازداشت قبل از محاکمه، این گروه از کشورها می خواهد که اقدامات دیگری با محدودیت های کمتر را جایگرین بازداشت کنند. در عین حال تاکید می کند که این قبیل اقدامات اجباری نیست بلکه باید به عنوان آخرین علاج برای محدود کردن آزادی یک فرد که در انتظار محاکمه هست، مورد استفاده قرار گیرد.
3- این گروه به کشورها توصیه می کند که حق داشتن یک دادگاه را برای همه در قوانین خود تضمین کنند. این گروه همچنین توصیه می کند که سازمان های غیر دولتی، نهادهای ملی و سازمان ملل اطلاعات مربوط به داشتن دادگاه را در اطلاعات خود برای بررسی دوره ای شامل کنند.
4- گروه توصیه می کند که کشورها افرادی را که بطور خودسرانه بازداشت کرده اند فورا آزاد کنند و برطبق قوانین بین المللی به آنها خسارت پرداخته و این گروه را در بررسی و پیگیری این افراد کمک کنند.

ترجمه و تخلیص علی