سوریه: یک استثنا
کان هالینان – برگردان: مهرگان


• تنها راه حل بن بست مذاکره است. روسیه برای میزبانی چنین گفتگویی اعلام آمادگی کرده است، اما شورای ملی بسیار بد خلق سوریه می گوید تا زمان خلع ید از اسد گفتگو نخواهد کرد. امریکا و شورای همکاری خلیج (فارس) موضع همانندی دارند. هر چند گفتگو تنها زمانی موثر خواهد بود که هر دو طرف انگیزه ای برای گفتگو داشته باشند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۲۰ اسفند ۱٣۹۰ -  ۱۰ مارس ۲۰۱۲


دو روایت در باره بحران سوریه وجود دارد.

در یک روایت ، بیشترین اکثریت سوری ها علیه ددمنشی یک دیکتاتوری جنایت کار قیام کرده اند. دولت بشار اسد به نخی بند است که به صورت منطقه ای وجهانی منزوی شده است ، وتنها به خاطروتوی دخالت سازمان ملل از سوی چین وروسیه سر پا مانده است .هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه امریکا اسد را" جنایتکار جنگی" می نامد وباراک اوباما اورا "مرده متحرک" نامید.

درروایت دیگر، اتحاد فاسدی ازپادشاهی های فئودال عرب، امریکا و متحدان اروپایی ، و مجاهدین القاعده به صورت مشکوکی از موضوع دموکراسی برای سرنگون کردن دولت شدیدا مورد حمایت سوری ها، تبدیل سوریه سکولار به یک قدرت اسلام گرا ، وتبدیل دمشق به یار وفادار واشنگتن وعربستان سعودی علیه ایران وحزب الله لبنان استفاده می کنند.

مثل بسیاری از روایت ها ، در هر دو روایت حقیقت وتوهم وجود دارد ، اما جدا سازی افسانه از واقعیت بسیار مهم است ، چون سوریه در قلب استراتژیک خاورمیانه جای دارد . دست کم گرفتن آن می تواند دمینوی ازقاهره تا انکارا، از بیروت تا تهران را وازگون نماید .

مسئله ای وجود ندارد اما راهپیمایی اعتراضی مارس یک واکنش خود جوش علیه دستگیری وشکنجه برخی محصل ها در درعا توسط دولت سوریه بود.علاوه بر آن ، فساد خانواده اسد – که بر ارتش ، نیروهای امنیتی و بسیاری ازوسیله های ارتباطی ، بانک ها وصنعت ساختمان تسلط دارند -، همراه با نیروهای امنیتی خفه کننده وددمنش ، خشمی را که آتش قیام را تهیه می کند توجیه می کند.

البته این هم حقیقت دارد که بازیگران خارجی – به ویژه پادشاهی های شورای خلیج (فارس)، امریکا ونیزسازمان های تند رو سنی – همه دستی در آتش دارند. بنا براین ،طنزعمیقی در این جا نهفته است ، در حالی که شورای همکاری خلیج (فارس) سوریه را برای سرکوب شهروندان خود محکوم می کند ، عربستان سعودی وبحرین به جنبش های دموکراتیک بومی در کشورهای خود حمله می کنند. یا واشنگتن می تواند در همان صفحه ای قرار بگیرد که ایمن الظواهری رهبری کنونی القاعده قرار دارد .

و در عین حالی که هیچ انکاری نسبت به ددمنشی رزیم اسد ، یا آن که تعداد ۷۵۰۰تا ٨۰۰۰ سوری در طی سال گذشته کشته شده اند وجود ندارد، اما این که تجاوز ۲۰۰٨-۲۰۰۹ اسرائیل به نوار غزه درصد بیشتری از نسبت سرانه فلسطینی ها را کشت انکار می شود . یا فراموش می شود ، وقتی که کشورهای منطقه برای متوقف کردن جنگ غزه تلاش می کردند ، این امریکا بود که از صدورهر قطعنامه ای در سازمان ملل در این رابطه جلو گیری می کرد .در خاورمیانه ، استاندارد های دو گانه وریا کاری تعجب آور نیستند.

بحران سوریه یک بحران ساده "مردان خوب ، مردان بد " دموکرات ها ودیکتاتور، با اکثریت بزرگی از مقابله کننده ها با یک نخبه آدم کش تغییر نا پذیر نیست .

نخست ، در حالی که قیام جاری نشانگر حضور تعداد قابل توجهی از سوری ها است ، اما رزیم اسد نیز از حمایت داخلی بر خوردار است .همان طور که جوناتان استیل در گاردین (بریتانیا) خاطر نشان می سازد، نظر سنجی اخیر یو گوسیراج در سوریه که توسط مرکز گفتگوی دوحه با حمایت مالی قطرسازمان دهی شده بود ، نشان داد ، در حالی که اکثریتی از عرب های غیر سوری خواهان استعفای اسد هستند ، ۵۵ درصد از سوری ها خواهان بقای او هستند.

نظر سنجی به دشواری حول حمایت از اسد بود – نیمی از ۵۵ درصد خواهان انتخابات آزاد بودند- اما حقیقتی را بازتاب می داد که اکثر سوری ها از جنگ داخلی وحشت دارند . این به شدت غافلگیر کننده است . دخالت امریکا وپی آمد های جنگ داخلی در عراق سوریه را با میلیون ها آواره وداستان های وحشتناک کشتار ، شکنجه وخون ریزی فرقه ای بر آشفت . وسوری ها در ۱۵ سال جنگ داخلی لبنان هم در جایگاه مقدم جبهه قرار داشتند.

سلیم خیربک ، یک مخالف سوری به نیویورکر گفت " کمتر از سی درصد مردم در گیر مقاومت هستند.۷۰ درصد دیگر،اگر نه عملا با رژیم ، اماساکت هستند ، چون مقاومت آنها را قانع نکرده است ، وبه ویژه پس از آنچه در عراق ولیبی رخ داد. این مردم خواستار اصلاحات هستند، اما نه به هر قیمتی."

در حالی که همه پرسی اخیر در باره اصلاح قانون اساسی وسیعا از سوی امریکا ، اروپا وشورای همکاری خلیج (فارس) نادیده گرفته شد ، اما به نظر می رسد که نزدیک به ۶۰ درصد رای دهندگان برای تایید شدید پیشنهاد ها اجتماع کردند.

بخشی از حمایت ها از اسد به اجتماع های اقلیت ، به ویژه مسیحی ها وعلوی ها بر می گردد، که به ترتیب ۱۰ و۱۲ درصد از مردم ۲۴ میلیونی سوریه را تشکیل می دهند. علوی ها گونه ای از شیعه ، و بخش مسلط دولت هستند. سنی ها اکثریت مردم سوریه را تشکیل می دهند. سوریه جامعه های کرد ، دروز،ارمنی ،بدوین وترکمن نیز دارد .بر آورد می شود که این کشور ۴۷مذهب وگروه های قومی مختلف دارد .

نگرانی علوی ها ومسیحی ها موجه است. همان طور که مقاله اخیر نیویورک تایمز گزارش کرد،اعتراض کننده ها در هم (Hom) ، یکی از مرکز های قیام ، شعار"مسیحی ها به بیروت وعلوی ها به قبر" سر دادند. القاعده به صورت عادی شیعه ها را "استخوانی در گلوی اسلام" می خواند واجتماع های شیعه را در عراق وپاکستان هدف می گیرد.

سوریه از نظر منطقه ای وجهانی منزوی نیست . در حالی که اتحادیه عرب دولت اسد را محکوم می کند، اما هیچ کس در سازمان اصلی درگیر نیست. دمشق در لبنان وعراق ، وبه طور طبیعی در اردن (امان نیزهرج ومرج جنگ عراق را به یاد دارد) حمایت کننده دارد.الجزیره، بزرگترین عضو بلوک در شمال افریقا به شدت اتحادیه عرب را مورد انتقاد قرار داده است .

عبدالعزیز بلخدام وزیر خارجه الجزیره به خبر گزاری فرانس پرس می گوید "اتحادیه عرب دیگر یک اتحادیه نیست و از عربی بودن هم بسیاردور است ، چون خواستاردخالت شورای امنیت علیه یکی از عضو های (بنیان گذار) اتحادیه است واز ناتو برای نابودی منابع کشورهای عربی دعوت می کند"

در ۱۵فوریه،مجمع عمومی سازمان ملل با اکثریت به متوقف کردن اسد رای داد ، اما کشورهایی مثل برزیل وهند، در عین اظهار تاسف از خشونت ، روشن کردند که با هردخالت نظامی یا مسلح کردن "ارتش آزاد سوریه" نیروهای اصلی اپوزیسیون ، مخالف هستند. حتی ترکیه ، در عین دعوت اسد به ترک قدرت ،تامین شرط های خود را آغاز ، وهر گفتگویی در باره ایجاد "منطقه امن" در طول مرزهای خود با سوریه را از قلم انداخت .

بسیاری از کشورها وحشت دارند که جنگ داخلی سوریه به لبنان ، ترکیه، عراق ، اردن، وبسیاری از کشورهای خلیج ( فارس) کشیده شود.

در حالی که اوضاع درعرصه سوریه به دشواری روشن است ، اما به نظر می رسد ارتش وسرویس های امنیتی سوریه تاکنون به اسد وفادار بوده اند .اگر این امر ادامه یابد، شورش گران ممکن است آتش جوشان را حفظ کنند، اما بدون دخالت خارجی از سوی ناتو ، غیر ممکن است که آنها قادر به سرنگونی رژیم گردند. از سوی دیگر پس از یک سال مبارزه ، دمشق در پایان دادن به شورش موفق نبوده است .

به طور مختصر ، بن بستی به نظر می رسد ، که در آن کارزار کنونی برای کمک به شورشی ها ووادار کردن رئیس جمهور سوریه به استعفا راهبردی کاملا غلط است وهیچ کس طول خون ریزی را تضمین نمی کند.

عربستان سعودی ، قطر ، وچندین سناتور امریکایی خواهان مسلح کردن ارتش آزاد سوریه شده اند ، ایده ای به ویژه بد ، چون اصلا روشن نیست که آن ها (ارتش ازاد سوریه) چه کسانی هستند. گزارش های معتبری وجود دارند که نشان می دهند سازمان (ارتش آزاد سوریه)در بر گیرنده تعداد معروفی از جهادی های عراقی ، لیبیایی وعربستان سعودی است . درهر حال ، واگذار کردن سلاح به افرادی که نمی شناسید، برای جنگ با افرادی که شما دوست ندارید فرمولی برای تکرار فاجعه افغانستان است .

دوم، در خواست تغییر رژیم- وتهدید به تغییر اسد وتهدید کسانی که در اطراف او هستند با (اتهام) جنایت جنگی – مسئله را به جنگ تا پای مرگ تبدیل می سازد. چرا رژیم دمشق باید در حالی که به محض پایان بازی تبعید وزندانی می شود، مصالحه نماید ؟

تنها راه حل بن بست مذاکره است . روسیه برای میزبانی چنین گفتگویی اعلام آمادگی کرده است ، اما شورای ملی بسیار بد خلق سوریه می گوید تا زمان خلع ید از اسد گفتگو نخواهد کرد .امریکا وشورای همکاری خلیج (فارس) موضع همانندی دارند .هر چند گفتگو تنها زمانی موثر خواهد بود که هر دو طرف انگیزه ای برای گفتگو داشته باشند، که معنی آن صرف نظر کردن از درخواست تغییر رژیم، پایان دادن به تحریم ها ، وبایگانی کردن هر صحبتی در باره کمک رسانی به ارتش آزاد سوریه است .

ممکن است رخ داد ها بسیار فراتر روند ، اما در این نقطه به نظر نمی رسد مسئله ای باشد . به جای محکوم کردن آنها ، روسیه وچین باید برای مذاکره در باره آتش بس واپوزیسیون برای پذیرش پیشنهاد روسیه برای میزبانی گفتگوها تشویق گردند. همه پرسی اخیر می تواند بعنوان سکوی پرش باز نویسی قانون اساسی به خدمت گرفته شود.

هر چند، برای آن که این اتفاق عملی شود ، بازیگران منطقه ای ، امریکا واتحادیه اروپا به پایان دادن به استفاده از سوریه بعنوان میدان جنگ وکالتی مجبور خواهند شد . اما همان گونه که دان مریدور، وزیر اطلاعات اسرائیل به نیویورک تایمز گفت ، حمایت از قیام سوریه مهم بود چون ،" اگر متحدین نا مقدس ایران ، سوریه وحزب الله درهم شکسته شوند ، بسیار مثبت است "

برای چه کسی مثبت است ؟ آیا این (سخن) درباره آزادی ودموکراسی است ، یا حرکت حساب شده ای در یک شطرنج منطقه ای؟

منبع: جهان مردم هفتگی- ارگان حزب کمونیست امریکا