فدرالیسم واقعیت یا رویا - ۲


الف. میثاق


• گذار ایران به دموکراسی فقط از مسیر تحقق کامل حقوق ملل ساکن این سرزمین میگذرد. ایده فدرالیسم، بی آنکه حلال همه مشکلات سیاسی و اقتصادی و همه بیماریهای اجتماعی باشد، تلاشی است برای حل صلح آمیز نابرابریهای ملی در درون کشور و نزدیک کردن آنان بهمدیگر بی آنکه شیرازه امور کشور از هم گسسته و یا از هم بپاشد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ٣۰ تير ۱٣٨۵ -  ۲۱ ژوئيه ۲۰۰۶


در قسمت اول این مقاله به تعریف فدرالیسم از دیدگاه کارشناسان اشاره کرده؛ با نام بردن برخی از کشورهایی که با این سیستم اداره میشوند؛ نشان دادم که ملیتها، اقوام و وابستگان ادیان مختلف در کشورهای فدرال بطور مسالمت آمیز و با احترام متقابل در کنار هم زندگی میکنند. در ادامه همچنین؛ به کسانی که از فدرالیسم ترس؛ وحشت و نگرانی ابراز میدارند و بر استمرار   تمرکز گرائی دولتی بجای آن؛ در شکل فعلی "یک دولت یک ملت" اما ظاهراً دمکرات و پارلمانی اصرار می ورزند اشاره کرده؛ دفاع آنها را از تمرکزگرایی حکومتی با این ادعا که گویا فدرالیسم راهی است که حتماً به تجزیه کشور میرسد؛ با آوردن مثالهای زنده افشاء نمودم .
اگر بدین منوال این آقایان مدافع تمرکزگرایی و سازندگان تاریخ کذائی بتوانند سیاست های خود را همچنان پیش برند؛ به سدی در مقابل همزیستی مسالمت آمیز مردم ایران تبدیل شده؛ باعث تحریک دغدغه ها، و افزایش نابسامانیها و خطرات خواهند شد. نتیجه هرچه باشد قطعاً نسلهای آینده از مسببان آن به نیکی یاد نخواهند برد .
جمعیت ۲۵۰ میلیونی آمریکا؛ که از ۵۰ ملیت، قوم و ادیان مختلف تشکیل میشود، با سیستم فدرالی اداره میشود؛ این کشور با تکیه بر این سیستم به پیشرفته ترین کشورهای جهان تبدیل شده؛ دمکراسی آن زبانزد خاص و عام است. ملتها در آمریکا از حقوق مساوی برخوردارند. نمایندگان مجلس سنا بطور مساوی از ایالاتهای مختلف انتخاب می شوند؛ این مجلس دارای ۱۰۰ عضو است. کار مجلس سنا؛ نظارت بر تصویب قوانین در گنگره آمریکاست؛ که معمولاً   به رد یا تایید آنها منجر میشود .
جمعیت ایالات مختلف تشکیل دهنده کشور آمریکا بین صدهزار تاچند میلیون شهروند در نوسان است. بزرگی و یا کوچکی هر ایالت از حیث نفوس؛ تفاوتی در میزان حقوق آنها بوجود نمی آورد؛ هر ایالتی؛ سه قوهء مقننه مجریه و قضائیه مربوط به خودرا داراست.   بعضاً قوانین در دو ایالت مجاور با همدیگر تفاوت دارند، بگونه ای که در یک ایالت حمل اسلحه مجاز امّا در ایالت مجاور؛ حمل آن جرم محسوب شود .
سیتم درسی؛ تعطیلات مدارس و مراکز آموزشی؛ همچنین معاملات و اجازه نامه های تجاری و اقتصادی در ایالتها باهم تفاوت دارد و هرکدام از آنها می تواند با استفاده از بیمه فدرال با بازرگانان خارجی و کشورهای دیگر وارد معامله شده؛ جداگانه قراردادهای اقتصادی ببندند. واردات و صادرات مشمول قوانین فدرال است و در چهارچوب این قوانین دولتهای ایالات میتوانند بدون مجوز دولت فدرال به صادرات و واردات کالا اقدام نمایند .
دولت مرکزی؛ لیست کشورها و افراد دشمن و یا متهمین به اقدام علیه امنیت امریکا را تنظیم نموده آنرا جهت عدم معامله و مراوده، در اختیار ایالات قرار میدهد. بنابراین می توان گفت که سیستم فدرال است که در آمریکا که توانسته این همه تنوع ملی، قومی، فرهنگی، زبانی و دینی را در کنار هم و باهم متحد کند، و دمکراسی و آسایش و پیشرفت آن مردمان را ارمغان آورد .
با در نظر گرفتن تاریخ تشکیل آمریکا و مقیاس میزان پیشرفت آن؛ به سادگی میتوان ثابت نمود که دمکراسی و پیشرفت درهر کشوری نیاز به تاریخ سازی و ملت سازی هزاران ساله ندارد .
همچنین؛ تکیه بر چند سنگ نبشتهء باقی مانده از دورانهای به اصطلاح عظمت تاریخ قدیم!!! نه تنها حاصلی جز عقب گرد ببار نمی آورد؛ بلکه سد عظیمی در برابر عبور از توهمات گذشته و رسیدن به حقیقت حال و همچنین سازندگی آینده؛ ایجاد میکند .
سیاست داخلی آمریکا و پیشرفت آن مرهون این است که؛ نگاه نخبگان و سیاستمداران آمریکائی به تاریخ نبود. آنها امروز و فردا را مدنظرخود قرار داده؛ سرمایه های کشور را نه در پژوهش مردگان بلکه در خدمت آسایش و پیشرفت زندگان و نسلهای آینده قرار داده اند .
 
مردم امارات متحده عربی علی رغم اینکه دارای یک زبان و یک دین هستند اما حکومت فدرال را برای اداره غیرمتمرکز کشور خویش برگزیده اند. در امارت ابوظبی ریاست این حکومت همیشه در دست خانواده آل نهیان؛ در امارت دبی ریاست وزرا و وزارت دفاع در اختیار خانواده آل مکتوم؛ و بقیه وزرا را از افراد امارتهای دیگر و همچنین از تحصیل کردگان و تکنوکراتهای غیروابسته به خانواده های حاکم انتخاب می کنند .
در امارات متحده عربی دو مجلس فدرال موجود است، نخست مجلس اعلای امارات که اعضای آن؛ روسای امارتها هستند وظیفه این مجلس؛ ترسیم سیاستهای مربوط به روابط مابین امارتها و همچنین ترسیم سیاست روابط خارجی امارات عربی متحده با سایر کشورهای جهان است. مجلس دیگری که اعضای آن بطور انتصابی تعیین شده که وظیفه قانونگذاری و نظارت بر اجرای آنها را بعهده دارد .
هر یک از امارت دارای مجلس محلی است و حکومت شبه مستقل مربوط به خود را دارد .
در امارات عربی متحد؛ رقابتهای سالم و آزادی حکومتهای محلی در اجرای قوانین مربوط به خود با تکیه بر فدرالیسم میسّر گردیده؛ موجب شکوفائی اقتصادی در این سرزمین صحرانشین شده، رفاه و آسایش مردمان آن سامان را با خود بهمراه آورده است .
پیشرفت اقتصادی مبتنی براقتصاد غیرنفتی و تجارت آزاد در امارات عربی متحد باعث تشویق بسیاری از ثروتمندان جهان بویژه سرمایه داران ایرانی مقیم آمریکا و اروپا برای سرمایه گذاری در آنجا شده است. سرمایه گذاری سرمایه داران ایرانی الاصل که امارات را برای سرمایه گذاری به کشور خود ترجیح داده اند به بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار تخمین زده میشود؛ که قسمت اعظم آن در دبی بکار گرفته شده است .
در امارت دبی اولین و بزرگترین منطقه آزاد تجاری در جهان ساخته؛ در آنجا سرمایه گذاران از پرداخت مالیات و عوارض گمرکی و غیره معاف شده امکانات و تسهیلات بسیاری دیگر؛ در اختیار دارند .
دبی بدون اتحاد با دیگر امارات عربی و استفاده صحیح از ذخایر و امکانات آنها؛ هرگز نمیتوانست این گونه پیشرفت کند .
صحرا در امارات عربی متحده؛ با تکیه بر فدرالیسم به مکانی تبدیل شده است که زندگی؛ کار و سرمایه گذاری در آن به آرزوئ بسیاری از جهانیان از جمله ایرانیان تبدیل شده است .
همانطور که مشاهده می کنیم سیستم فدرال چه در کشورهای مبتنی بر دمکراسی و حقوق بشر وچه در کشورهای سنتی، باعث پیشرفت اقتصادی و رفاه مردمان آن کشورها میشود .
 
سوالی که مخالفین فدرالیسم؛ خصوصاً کسانی که تمامیت ارضی را در مقابل مستقیم آن قرار میدهند و شعارهای زیبای آزادی و استقلال را همیشه در نوشته ها و سخنرانیهای خود تکرار میکنند؛ که گوئی در فدرالیسم نه خبری از آزادی و نه از استقلال است و فقط نشخوار کنندگان گفته های خود را بعنوان مدرن و فعال سیاسی پیشرفته برسمیت میشناسند؛ باید به آن پاسخ دهند این است؛ چگونه و با چه ابزاری می خواهند از شعارهای خود دفاع نمایند؟ اگر تصور می کنند؛ شعارهای مردم در انقلاب مشروطه و همچنین در انقلاب ۲۲ بهمن سال ۱٣۵۷ (۱۹۷۹) که به انقلاب ملل معروف شده به تاریخ پیوسته و به فراموشی سپرده شده است؛ برآمدهای ملل در سالها و حتی ماههای اخیر در اهواز؛ کردستان؛ بلوچستان وآذرباییجان را ندیده و یا نشنیده اند؟
با در نظر گرفتن شرایط جدید اقلیمی و جهانی عقل و منطق این حقیقت را کاملاً عیان کرده است؛ که گذار ایران به دموکراسی فقط از مسیر تحقق کامل حقوق ملل ساکن این سرزمین میگذرد .
بنابراین میتوان گفت که ایده فدرالیسم، بی آنکه حلال مشکلی برای همه مشکلات سیاسی و اقتصادی و همه بیماریهای اجتماعی باشد، تلاشی است برای حل صلح آمیز نابرابریهای ملی در درون کشور و نزدیک کردن آنان بهمدیگر در یافتن راه حل هائی مناسب در تغییر ساختار های سیاسی حکومتی، تعدیل نابرابریهای اقتصادی در بین ملیتها و ارائه پاسخی دموکراتیک برای آنها، بی آنکه شیرازه امور کشور از هم گسسته و یا از هم بپاشد .
و اما در آن سوی معادله و در مخالفین فدرالیسم از میان فعالان سیاسی ملیتهای تحت ستم در توجیه مخالفت خود با آن می گویند که فدرالیسم، هرگز حقوق کاملشان را برسمیت نشناخته؛ آنرا به مثابه سدی میشمارند که در مقابل جنبش ملی جهت رسیدن بحقوق مشروع قرار گرفته است. استدلال این مخالفین روی کدام عوامل و شرایط عینی و زمانی قرار دارد؟
 
ادامه دارد