• "خشونت ناموسی و مدارس در سوئد" نام کنفرانسی بود که روز سی‌ام ماه مه ۲۰۱۲ در مجلس سوئد در استکهلم برگزار شد. این کنفرانس به دعوت شبکه فراحزبی پارلمان علیه تبعیض و ستم تحت نام ناموس در پارلمان سوئد برگزار شد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۱۲ خرداد ۱٣۹۱ -  ۱ ژوئن ۲۰۱۲

"خشونت ناموسی و مدارس در سوئد" نام کنفرانسی بود که روز سی‌ام ماه مه ۲۰۱۲ در مجلس سوئد در استکهلم برگزار شد. در این کنفرانس که به دعوت شبکه فراحزبی پارلمان علیه تبعیض و ستم تحت نام ناموس در پارلمان سوئد برگزار شد، امینه کاکاباوه، نماینده پارلمانی حزب چپ ، آنا استله از حزب لیبرال مردم و اورلیکا کارلسون نماینده حزب مرکز در مجلس سوئد، دکتر مهرداد درویش‌پور و پروفسور پیریو لاهدن پرا از مدرسه عالی ملاردالن، مارگارات اولفسون رئیس نهاد "نجات کودک" از استکهلم، نادین فاخور و فرمان صدیق از نهاد "قهرمانان شرف" در استکهلم و گوتنبرگ، شرکت داشتند. نخست مهرداد درویش‌پور و پیریو لاهدن پرا به ارائه نتایج تحقیقی پرداختند که در سال ۲۰۱۰ تحت عنوان "بررسی مطالعات در باره مسئله ناموسی در مدارس سوئد" انجام شده و در ژانویه ۲۰۱۱ به صورت کتاب منتشر شده است. دراین کنفرانس بعد از سخن رانی ها، سخنرانان به پرسش های شرکت کنندگان پاسخ گفتند. این کنفرانس در رسانه های فارسی و سوئدی بازتاب در خوری یافت که در زیر گوشه های از آن آمده است.

اهمیت بررسی خشونت ناموسی در مدارس

همایون مروت خبرنگار پژواک - بخش فارسی رادیو سراسری سوئد- در گزارش خود از محل کنفرانس می گوید. تحقیقات مهرداد درویش پور و و پیریو لادنپره (Pirjo Lahdenperä) که نقطه ی آغاز این سمینار را تشکیل می داد مسائل ناموسی و تمام عوامل و پیامد های این پدیده را در مدارس، جایی که ریشه ی اصلی رشد و پرورش شخصیت های جامعه است در بر می گیرد. در گزارشی که درلینک زیر می شنوید با چندتن از شرکت کنندگان و همچنین با تهیه کنندگان این تحقیق گفتگو شده است.
sverigesradio.se

اقدامات مدارس علیه ستم ناموسی مورد انتقاد قرار گرفت

در گزارش تلویزیون سوئد- سورملند در تاریخ 30 ماه مه آمده است: از نظر پژوهشگران مدرسه عالی ملاردالن که امروز نتایج تحقیقات خود در باره نقش مدارس در پیش گیری از خشونت های ناموسی در پارلمان را معرفی کردند، هنوز اقدامات کافی صورت نمی گیرد. برای آن که بتوان ستم ناموسی در مدارس را کاهش داد. سازمان ها و مراجع گوناگون باید با یکدیگر همکاری موثر تری داشته باشند. این یکی از نتایج کتابی است که نویسندگان آن مهرداد درویش پور و پیریو لاهدن پرا از مدرسه عالی ملاردالن (و هانس لورن از دانشگاه لوند) می باشند. مهرداد درویش پور بر کمبود دانش در مدارس در این زمینه تاکید می کند و بر آن است که مدارس و جامعه مسئولیت و اتوریته والدین را دستکم میگیرند.

رویارویی ارزش ها

درویش پور میگوید این حقیقت شناخته شده ای است که حاشیه نشینی موجب می گردد. برخی خانواده های مهاجر نسبت به گذشته سنتی تر ومذهبی تر شوند. ما در بررسی های خود مشاهده کرده ایم که چگونه گاه ارزشها ی گوناگون رویاروی یکدیگر قرار می گیرند. برای مثال امکان رویارویی حق والدین در تربیت فرزندان خود و حق کودکان و نوجوانان در تحصیل. بهررو در همه حال می بایست حقوق کودکان مبنا قرار گیرد و نباید اجازه داد حقوق آنها نقض شود. او اشاره کرد گرچه در زمینه ستم ناموسی سرمایه گذاری گسترده ای در مدارس صورت گرفته است. اما دستاورد کار ناچیز بوده است. منظور ما آن است که باید نقش کل جامعه را ببینیم و از همکاری فعال ارگان های مختلف همچون پلیس، خانه های امن زنان، مراجع و سازمان هایی که با این مشکلات سر و کار دارند، بهره مند شویم تا بتوانیم اقدامات موثر پیشگیرانه انجام دهیم.
svt.se




مدارس باید به خشونت ناموسی توجه بیشتری کنند

فردریک بیورک هولم خبرنگار تلویزیون سوئد در گزارش دیگری در برنامه اخبار منطقه ای(SVT Tvärsnytt) می گوید: به گفته دو تن از پژوهش گران مدرسه عالی ملاردالن که گزارش تحقیق شان امروز در پارلمان سوئد معرفی شد مدارس باید به گونه موثرتر با مسئله خشونت ناموسی برخورد کنند. مهرداد درویش پور متخصص مسائل ستم ناموسی می گوید مهم است که مدارس از انگ راسیسم نهراسند، منفعل نشوند و نسبت به این خشونت ها بی توجه نباشند و جرات کنند به رویارویی با والدینی روند که به عنوان مثال مانع از حضور دخترانشان در کلاس های آموزشی شنا، ورزش و یا آموزش جنسی می شوند. پیریو لاهدنپره پرفسور رشته پداگوژی می گوید مهم است که شاگردان جرات کنند تا در مورد مشکلات خود در این زمینه سخن بگویند. آنجا که دختران در گروه های مخصوص خود گرد می آیند، آسان تر در باره مشکلات خود حرف میزنند.
svt.se

مدارس نیازمند دانش در زمینه خشونت ناموسی هستند

سارا چغریش خبرنگار رادیوی سوئد (SR-sörmland) نیز در گزارش خود در تاریخ 30 ماه مه می گوید: نتایج کتابی که امروز در پارلمان سوئد درباره ستم ناموسی در مدارس معرفی میشود تمرکز خاصی در باره اقدامات مدارس برای حمایت از جوانان و نوجوانانی که تحت ستم ناموسی بسر می برند، دارد. به گفته مهرداد درویش پور استاد دانشگاه در مدرسه عالی ملار دالن آنجا که بین احترام به فرهنگ های دیگر و اندیشه چند فرهنگی و احترام به حقوق زنان و کودکان رویارویی ایجاد می شود، نباید تردیدی به خود راه داد. حقوق بشر براحترام به فرهنگ های دیگر تقدم دارد. مهرداد درویش پور که یکی از نویسندگان کتاب است بر این باور است که مدراس به دانش بیشتری در زمینه فرهنگ ناموسی احتیاج دارند و می باست تمرکز بیشتری در باره خقوق بشر به عنوان مبنا صورت گیرد. او میگوید که مخاطبان این کتاب دولت، سیاستمداران و مقامات و مراجع رسمی است که درباره مدارس و اهمیت ملاقات و گفتگو با والدین باید به آنها آگاهی داد. او در جواب به این سئوال که اما والدین در مدارس نیستند، می گوید جلسات خانه و مدرسه محل مناسبی برای گفتگو در باره حقوق بشر با کسانی است که از فرهنگ ناموسی برخاسته اند.
sverigesradio.se



نیاز به راهکارهای عملی برای مبارزه با خشونتهای ناموسی

سایت فارسی زبان "پارس نیت" در سوئد در تاریخ 31 مه ضمن درج گزارشی از کنفرانس ا زجمله می نویسد: مهرداد درویش پور با نقد دو دیدگاه موجود نسبت به خشونت های ناموسی که یا آن را مسئله ای محدود به دین و فرهنگ و جغرافیای خاصی می داند و یا نگاهی که اصولا معتقد به چنین خشونتی نیست و مسئله را بخشی از خشونت عمومی علیه زنان می خواند معتفد است که باید به راه حل سومی اندیشید که نگاه فمینیسم ضد نژادپرستانه است. در این نوع نگاه زنی که مورد خشونت قرار می گیرد، تنها یک قربانی منفعل و سرخورده نیست، بلکه به عنوان انسانی پرسشگر و صاحب اراده می تواند مناسبات رفتارهای پدرسالارانه را به چالش بکشد و اینجاست که پژوهش باید به دنبال راهکارهایی عملی برای توانبخشی به زنان و دخترانی باشد که خود بهترین رهایی بخش خواهند بود. یکی از عملی ترین راهکارها، تقویت سیستم آموزشی و آگاهی رسانی به دختران جوان در مدارس است. درویش پور معتقد است به جای هزینه های هنگفت برای کنفرانس ها و گردهمایی هایی در این زمینه با حضور جامعه شناسان و یا صاحب نظران، باید از این دختران جوان دعوت کرد تا خود به طور فعالانه در این بحث ها شرکت کنند و از تجربیات خود بگویند.
او اضافه کرد خشونت ناموسی پدیده ای تازه و محدود به جغرافیای خاصی نیست، تاریخچه ی این نوع خشونت ها قدمتی بس طولانی دارد و حتی در جوامع اروپایی هم به اشکال مختلف وجود داشته است. به عنوان مثال زمانی که دو مرد بر سر یک زن دوئل می کنند، شکل بارزی از خشونت را به نمایش می گذارند. اینکه خشونت های ناموسی با عامل دین و جغرافیا ارتباط تنگاتنگی دارد مسئله ی پوشیده ای نیست، ولی کاهش دادن این معضل اجتماعی به دین اسلام و منطقه خاورمیانه تنها کار پژوهش را پیچیده تر می کند. این نوع خشونت ها بیش از هرچیز با طبقه اجتماعی، شرایط اقتصادی و فرهنگی افراد سروکار دارند. یکی دیگر از نکاتی که در این جلسه مطرح شد، زمینه سازی برای مشارکت گروه های مختلف در جامعه برای حل این مشکل است. خشونت ناموسی هم اکنون چنان با دین و اقلیت های جامعه سوئد پیوند خورده است که می تواند بر پیشانی هر منتقدی مهر نژادپرستی بزند، به همین دلیل بسیاری از کارشناسان سوئدی از مطرح کردن این مسائل به صورت آزاد واهمه دارند. اگر نگاه قومیتی به این معضل کمرنگ تر شود، امکان مشارکت گروه های مختلف در نتیجه امیدها برای راهکارهای عملی تر افزایش خواهد یافت.

قربانی یا کنشگر اجتماعی؟

زهرا باقری شاد، روزنامه نگار نیز در سایت زمانه 31 مه گزارش مفصلی از این کنفرانس منتشر ساخته است که در آن از جمله آمده است: این دو پژوهشگر و استاد دانشگاه، در این همایش ضمن انتقاد از سیاست‌های دولت سوئد در زمینه مبارزه با خشونت ناموسی، تاکید کردند که با وجود سرمایه‌گذاری‌های گسترده در این عرصه، هیچ نشانه‌ای از کاهش خشونت‌های ناموسی علیه دختران و زنان مهاجر مشاهده نمی‌شود. این در شرایطی است که آخرین قتل ناموسی، تنها یک‌ماه پیش در سوئد رخ داده است. مهرداد درویش‌پور در ادامه جلسه با اشاره به نوع نگاه به خشونت ناموسی در سوئد گفت: "نوع نگاه به خشونت‌های ناموسی نگاه فرهنگ‌گرایانه و تاکید بر جدایی ما و آنهاست که شکاف بین مهاجران و جامعه اکثریت را افزایش می‌دهد. با انگشت‌نما کردن مهاجران، نه تنها گفت‌وگو با والدین و فرزندان مهاجرتبارشان افزایش پیدا نمی‌کند، بلکه سوء ظن بین جامعه اکثریت و مهاجران هم بر اثر این نگاه بیشتر می‌شود."مهرداد درویش‌پور در بخشی از سخنان خود، به یکی دیگر از نتایح این تحقیق مشترک اشاره کرد و گفت: "مسئله ما که در طول تحقیق آن را دریافتیم این بود که خشونت ناموسی در سوئد همواره با نگاه از بالا به پایین بررسی می‌شود؛ به این صورت که دختران و زنان مهاجر قربانی هستند و دولت سوئد به عنوان یک نجات دهنده بزرگ به آنها کمک می‌کند. این نگاه باید تغییر کند. ابتدا لازم است تجربه دختران و زنان مهاجر را نه تنها در زمینه خشونت ناموسی بلکه در بقیه موارد هم مورد توجه قرار بدهیم. ما نباید آنها را به عنوان قربانی و یک فرد ضعیف در نظر بگیریم، بلکه باید اجازه بدهیم آنها خودشان مسائل‌شان را تعریف کنند. بسیاری از دختران و زنان مهاجر نه تنها قربانی نیستند، بلکه می توانند به عنوان کنشگران فعال و الگوهای برجسته موفقیت مورد توجه قرار بگیرند.".
این پژوهشگر با اشاره به اینکه نظریه آنها یک نظریه فمینیستی ضدنژادپرستانه است، بر نقش منابع قدرت به جای تفاوت‌های فرهنگی تاکید کردند. مهرداد درویش‌پور در این زمینه گفت: "کاهش فاصله طبقاتی، مبارزه فعال ضد تبعیض قومی، تشدید مجازات‌های موجود علیه خشونت جنسی و افزایش منابع قدرت زنان در مقابل مردان، محدود کردن نفوذ والدین و افزایش حقوق کودکان در برابر والدین از موارد کلیدی و مهم برای افزایش منابع قدرت هستند . برابری زن و مرد با نصیحت به دست نمی‌آید، بلکه در افزایش قدرت زنان ریشه دارد. به این ترتیب، برابری در خانواده‌های مهاجر زمانی حاصل می‌شود که منابع قدرت کودکان و زنان افزایش پیدا کند."
پیریو لاهدن پرا نیز تاکید کرد برای کاهش خشونت ناموسی در مدارس، باید نوعی تفاهم فرهنگی به دست بیاید. او گفت:" باید توجه داشته باشیم که والدین هم حقی در برابر فرزندانشان دارند . به همین دلیل من بر مفهومی به نام نگرش میان فرهنگی تاکید دارم تا از طریق فهم فرهنگ‌های دیگران به زدودن سوء تفاهم ها و تردیدها یاری رسانیم و با فهم فرهنگ‌های یکدیگر به حل مسائلی چون خشونت ناموسی کمک کنیم." این پژوهشگر با بیان اینکه چیزی به نام "مترجم فرهنگی" باید وجود داشته باشد افزود: "مترجم فرهنگی یعنی کسی که فرهنگ گروه‌های مهاجر را می‌شناسد و می‌تواند در زدودن پیشداوری‌ها و گفت‌وگوهای موفقیت‌آمیز با والدین کمک کند."
مارگارات اولفسون از نهاد نجات کودکان یکی دیگر از سخنرانان این همایش بود که اساس هرنوع سیاستگذاری در این زمینه را منافع کودکان دانست و گفت: "هر حرکتی در راستای مقابله با خشونت‌های ناموسی باید از کنوانسیون‌های بین‌المللی در زمینه حقوق کودکان و یادآوری آنها به خانواده‌ها آغاز شود."
اورلیکا کارلسون نماینده حزب مرکز هم از دیگر افرادی بود که در این کنفرانس شرکت داشت و ضمن اشاره به پربار بودن این کنفرانس تاکید کرد که نمایندگان مجالس می‌توانند با حضور در این جلسات به افزایش دانش خود دست بزنند و تاثیرات گسترده‌ای بر جامعه بگذارند.

واکنش زنان ایرانی به خشونت ناموسی

در پایان تعدادی از زنان ایرانی حاضر در جلسه فرصت را مغتم شمرده و از نمایندگان احزاب سوئد درخواست کردند دولت سوئد از پناهجویان زن که از چنگال خشونت ناموسی به کار گرفته توسط دولت های چون جمهوری اسلامی ایران گریخته اند، نیز حمایت کند. در زیر لینک فیلم کوتاهی از این کنفرانس و اظهار نظر برخی از این زنان در پارلمان را می توان مشاهده کرد.

لازم به یادآوری است عکس های مندرج در بالا عمدتا برگرفته از سایت رادیو پژواک است.
www.youtube.com